Ο Άγιος Αύγουστος του Καζαντζάκη

 Ο Νίκος Καζαντζάκης με την Ελένη Ρομπάκη (δεξιά του), διορθώτρια των τυπογραφικών δοκιμίων της Οδύσειας (που εξεδόθη το 1938) και τη Φρόσω Ευθυμιάδη στην Αίγινα. 1937. Φωτογραφία από το αρχείο των Εκδόσεων Καζαντζάκη Απόσπασμα από την Αναφορά στον Γκρέκο Ο Αύγουστος ήταν για μένα, όταν ήμουν παιδί, κι είναι ακόμα, ο πιο αγαπημένος μήνας. Αυτός φέρνει μαθές τα σταφύλια και τα σύκα,…

Read More

Μανόλης Αναγνωστάκης: Κι ήθελε ακόμη πολύ φως να ξημερώσει. Όμως εγώ Δεν παραδέχτηκα την ήττα

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα, στις 23 Ιουνίου του 2005, στην Αθήνα. Υπήρξε ένας από τους κορυφαίους ποιητές και δοκιμιογράφους της μεταπολεμικής γενιάς. Φυλακίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο για τις πολιτικές του πεποιθήσεις, ενώ χαρακτηρίστηκε ο «ποιητής της ήττας» αφού οι στίχοι του αποτύπωσαν τη διάψευση των οραμάτων της Αριστεράς. «Δεν είναι ποίηση της ήττας. Είναι…

Read More

Χριστός ανέστακας, μωρέ παιδιά!- Η Ανάσταση από τον Καζαντζάκη, στον “Γκρέκο”

Κοντεύει να ξημερώσει η μέρα της Λαμπρής. Ο παπα-Καφάτος, μέσα στα βουνά της Κρήτης, τρέχει από χωριό σε χωριό κι ανασταίνει το Χριστό, γρήγορα γρήγορα, γιατί ’ναι πολλά τα χωριά και δεν έχουν παρά αυτό μονάχα παπά και πρέπει να κάμει Ανάσταση σε όλα πριν ξημερώσει. Ανασκουμπωμένος, φορτωμένος τ’ άμφιά του και το βαρύ ασημένιο Βαγγέλιο, σκαρφαλώνει μέσα στην άγια νύχτα…

Read More

Το πρώτο φιλοσοφικό δοκίμιο του Καζαντζάκη στα 17 του: Η ήττα του αρχαίου ελληνικού κόσμου από τον χριστιανισμό!

Του Αλέκου Α. Ανδρικάκη andrikakisalekos@gmail.com Ένα νεανικό κείμενο φιλοσοφικής αναζήτησης του Νίκου Καζαντζάκη, το πρώτυπο δοκίμιό του, δημοσιευμένο στα 1906, αλλά γραμμένο, πιθανότατα, πολύ νωρίτερα, πριν καν εκπνεύσει ο 19ος αιώνας, παρουσιάζομε σήμερα. Είναι ένα πρώιμο κείμενό του, δείγμα των διανοητικών του αναζητήσεων από τα πρώτα χρόνια της συγγραφικής του δραστηριότητας. «Η αρρώστεια του αιώνος», όπως τιτλοφορείται, δημοσιεύτηκε από τον Μάρτιο…

Read More

“Θαρώ δεν θα αργήσει η μέρα που θα μιληθούνε μαζί τα ονόματα των δυό Κρητικών: του Καζαντζάκη και του Γκρέκο”

Μια κριτική – υπεράσπιση, δείγμα αφοσίωσης του 18χρονου Παντελή Πρεβελάκη στον αμφισβητούμενο ακόμη Νίκο Καζαντζάκη, με αφορμή την αρχική δημοσίευση της «Ασκητικής» και την πρώτη έκδοση του «Νικηφόρου Φωκά»   Είναι η εποχή που ο Νίκος Καζαντζάκης δεν έχει ακόμη εντελώς επιβληθεί ως κορυφαίος διανοητής και συγγραφέας. Είναι η περίοδος που πολλοί διανοούμενοι, ακόμη και της θεωρούμενης προοδευτικής πλευράς, τον…

Read More

Μαύροι χαλκείς κατασκευάζοντες δεσμά διά τους λαούς- Ο Παπαδιαμάντης ως “πολιτικός συγγραφέας”- “Έφυγε” σαν σήμερα

Σαν σήμερα, 3 Ιανουαρίου του 1911, έφυγε από τη ζωή ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Ο «κοσμοκαλόγερος» της πεζογραφίας μας γεννήθηκε στις 4 Μαρτίου 1851 στη Σκιάθο από πατέρα ιερέα και θεοσεβούμενη μητέρα. Μεγάλωσε ανάμεσα σε εννιά αδέλφια, τα δύο εκ των οποίων πέθαναν σε μικρή ηλικία. Γοητευμένος από τα ξωκλήσια της Σκιάθου, τα συμπεριέλαβε σε πολλά έργα του, ενώ το λογοτεχνικό…

Read More

Ας ευχηθώμεν σύσσωμοι κι εκ της χαράς πηδώντες, τον νέον χρόνον ευκλεή κι εις δάνεια γενναίον

Εκπληκτικά πρωτοχρονιάτικα στιχουργήματα του Σουρή, που αποδεικνύουν την ελληνική τραγωδία από τον 19ο αιώνα “Αν η εξέλιξις αυτή έως εδώ δεν μείνη, o χθεσινός χοιροβοσκός και υπουργός θα γείνη”   Πρωτοχρονιάτικα σατιρικά στιχουργήματα του Σουρή, τόσο από τον «Ρωμηό», το επίσης σατιρικό έντυπο «Ασμοδαίος», αναδημοσιεύουμε σήμερα. Θέματά τους η πολιτική, οικονομική και κοινωνική επικαιρότητα, αλλά και τα …κακά του ρωμαίικου!…

Read More

Δια χειρός Κονδυλάκη: Μια παλιά δοξασία της Κρήτης για… τα βόδια στην Κρήτη που μιλούσαν τη νύχτα των Χριστουγέννων!

  Μια δοξασία που υπήρχε κάποτε στην Κρήτη, σύμφωνα με την οποία τη νύχτα των Χριστουγέννων τα βόδια, που ζέσταναν τον νεογέννητο Χριστό, έπαιρναν ανθρώπινα στοιχεία και μιλούσαν, μας μεταφέρει σε χρονογράφημά του  ο Ιωάννης Κονδυλάκης. Σύμφωνα με αυτήν, τα βόδια μιλάνε το βράδυ των Χριστουγέννων, καθώς είναι από τα ευνοημένα τετράποδα, αφού ένα από αυτό παρέστη στη γέννηση του Χριστού…

Read More

Το ιστορικό “κατηγορώ” της Γαλάτειας στον Νίκο Καζαντζάκη!

Η Γαλάτεια Καζαντζάκη γεννημένη το 1886 στο Ηράκλειο, ξεχώρισε τόσο με τα διηγήματα, μυθιστορήματα, ποιήματα και θεατρικά της όσο και γιατί ήταν μια από τις πρώτες γυναίκες κομμουνίστριες συγγραφείς. Τολμηρή και πρωτοπόρα από πολύ μικρή ηλικία δημοσίευε ποιήματα και μεταφράσεις με το ψευδώνυμο Lalo de Castro. Το 1909 το «Ρίντι Παλιάτσο» (Γέλα Παλιάτσο), δημοσιευμένο το 1909 στο περιοδικό «Νουμάς» αποτέλεσε…

Read More

‘Ενα “εξτρεμιστικό” κείμενο του Καζαντζάκη, “διακήρυξη καταστροφής” του αστικού κράτους και του δυτικού πολιτισμού!

Μια πολιτικό-φιλοσοφική πραγματεία του Καζαντζάκη, εξτρεμιστική «διακήρυξη καταστροφής» του αστικού κράτους, που δημοσίευσε το 1926, με τον τίτλο «Η νέα Πομπηία». Ο «ξαφνικός θάνατος» της Πομπηίας των κατοίκων που ευδαιμονούσαν, και γι αυτό ήταν ανυποψίαστοι και υποτιμούσαν το ενδεχόμενο μιας καταστροφής, στις 24 Αυγούστου του έτους 79 μ.Χ. εμπνέει τον Καζαντζάκη, που οραματίζεται μια ανάλογη, αιφνίδια καταστροφή για τον δυτικό αστικό…

Read More