ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΩΝ ΚΟΡΥΦΑΙΩΝ
Ο Νίκος Καζαντζάκης για τη μητέρα του (Αναφορά στον Γκρέκο, Αποσπάσματα) Η μάνα μου, μια άγια γυναίκα. Με υπομονή, μ’ αντοχή, με όλη τη γλύκα της γης απάνω της. Όλοι από το αίμα της μάνας μου οι πρόγονοι ήταν χωριάτες. Σκυμμένοι στο χώμα, κολλημένοι στο χώμα, τα πόδια τους, τα χέρια τους, τα μυαλά τους γεμάτα χώματα. Αγαπούσαν τη γης…
Read More
Κοντεύει να ξημερώσει η μέρα της Λαμπρής. Ο παπα-Καφάτος, μέσα στα βουνά της Κρήτης, τρέχει από χωριό σε χωριό κι ανασταίνει το Χριστό, γρήγορα γρήγορα, γιατί ’ναι πολλά τα χωριά και δεν έχουν παρά αυτό μονάχα παπά και πρέπει να κάμει Ανάσταση σε όλα πριν ξημερώσει. Ανασκουμπωμένος, φορτωμένος τ’ άμφιά του και το βαρύ ασημένιο Βαγγέλιο, σκαρφαλώνει μέσα στην άγια νύχτα…
Read More
Κάθε άνθρωπος άξιος να λέγεται γιός του ανθρώπου σηκώνει το σταυρό του κι ανεβαίνει στο Γολγοθά του. Πολλοί, οι πιο πολλοί, φτάνουν στο πρώτο, στο δεύτερο σκαλοπάτι, λαχανιάζουν, σωριάζονται στη μέση της πορείας και δεν φτάνουν στη κορφή του Γολγοθά-θέλω να πω στη κορφή του χρέους τους-να σταυρωθούν, ν’ αναστηθούν, να σώσουν τη ψυχή τους. Λιποψυχούν, και δεν ξέρουν πως…
Read More
“Κάποιοι κλαψουρίζουν αξιοθρήνητα, άλλοι βλαστημάνε χυδαία, αλλά κανείς ή λίγοι αναρωτιούνται: αν είχα κάνει κι εγώ το χρέος μου, αν είχα προσπαθήσει να επιβάλλω τη βούλησή μου, θα συνέβαινε αυτό που συνέβη; Μισώ τους αδιάφορους και γι’ αυτό: γιατί με ενοχλεί το κλαψούρισμά τους, κλαψούρισμα αιωνίων αθώων. Ζητώ να μου δώσει λογαριασμό ο καθένας απ’ αυτούς με ποιον τρόπο έφερε…
Read More
Πρωτοχρονιάτικά σατιρικά στιχουργήματα του Σουρή, τόσο από τον «Ρωμηό», το επίσης σατιρικό έντυπο «Ασμοδαίος»,, αναδημοσιεύουμε σήμερα. Θέματά τους η πολιτική, οικονομική και κοινωνική επικαιρότητα, σχεδόν όμοια με τη σημερινή: φόροι, δάνεια, οικονομικά μέτρα, φτώχεια του απλού κόσμου, αλλά και τα …κακά του ρωμαίικου!Τον «Ασμοδαίο» εξέδιδε από το 1875 μέχρι το 1885 ο ο Θέμος Άνινος, με το οποίο συνεργάζονταν, μεταξύ…
Read More
Τα χοιροσφάγια δεν είναι μόνο κρητικό έθιμο, όμως και στην Κρήτη έχει ταυτιστεί με την περίοδο των Χριστουγέννων. Για το έθιμο έχει γράψει και ο Νίκος Καζαντζάκης στο βιβλίο του “Αναφορά στον Γκρέκο” από όπου ακολουθεί και το παρακάτω απόσπασμα: Την παραμονή των Χριστουγέννων στα χωριά της Κρήτης εσφάζανε τσι χοίρους (αρχαία χοιροσφάγια), αναθρεμμένους από τον κάθε νοικοκύρη κυρίως με…
Read More
Μια δοξασία που υπήρχε κάποτε στην Κρήτη, σύμφωνα με την οποία τη νύχτα των Χριστουγέννων τα βόδια, που ζέσταναν τον νεογέννητο Χριστό, έπαιρναν ανθρώπινα στοιχεία και μιλούσαν, μας μεταφέρει σε χρονογράφημά του ο Ιωάννης Κονδυλάκης. Σύμφωνα με αυτήν, τα βόδια μιλάνε το βράδυ των Χριστουγέννων, καθώς είναι από τα ευνοημένα τετράποδα, αφού ένα από αυτό παρέστη στη γέννηση του Χριστού στη…
Read More
Λες: Πολύ καιρό αγωνίστηκες. Δεν μπορείς άλλο πια ν’ αγωνιστείς. Άκου λοιπόν: Είτε φταις είτε όχι: Σαν δε μπορείς άλλο να παλέψεις, θα πεθάνεις. Λες: Πολύ καιρό έλπιζες. Δεν μπορείς άλλο πια να ελπίσεις. Έλπιζες τi; Πως ο αγώνας θαν’ εύκολος; Δεν είν’ έτσι. Η θέση μας είναι χειρότερη απ’ όσο νόμιζες. Είναι τέτοια που: Αν δεν καταφέρουμε το αδύνατο…
Read More
Ο Νίκος Καζαντζάκης, ως φανατικός Κρητικός και Καστρινός, διατήρησε με τη γραφή του τη φήμη του Αγίου Μηνά ως προστάτη της πόλης του Ηρακλείου. Ως καβαλάρη Αγίου, που συχνά εμφανιζόταν ως από μηχανής θεός και έσωζε τους χριστιανούς από τη μανία του Τούρκου κατακτητή. Οι χριστιανοί θεωρούσαν τον Άγιο Μηνά προστάτη τους από το Πάσχα του 1826, όταν τότε προσπάθησαν…
Read More
Η Γαλάτεια Καζαντζάκη, γεννημένη ως Γαλάτεια Αλεξίου το 1886 στο Ηράκλειο, ξεχώρισε τόσο με τα διηγήματα, μυθιστορήματα, ποιήματα και θεατρικά της όσο και γιατί ήταν μια από τις πρώτες γυναίκες κομμουνίστριες συγγραφείς. Τολμηρή και πρωτοπόρα από πολύ μικρή ηλικία δημοσίευε ποιήματα και μεταφράσεις με το ψευδώνυμο Lalo de Castro. Το 1909 το «Ρίντι Παλιάτσο» (Γέλα Παλιάτσο), δημοσιευμένο το 1909 στο…
Read More