“Ας ευχηθώμεν σύσσωμοι κι εκ της χαράς πηδώντες, τον νέον χρόνον ευκλεή κι εις δάνεια γενναίον”

Πρωτοχρονιάτικά σατιρικά στιχουργήματα του Σουρή, τόσο από τον «Ρωμηό», το επίσης σατιρικό έντυπο «Ασμοδαίος»,, αναδημοσιεύουμε σήμερα. Θέματά τους η πολιτική, οικονομική και κοινωνική επικαιρότητα, σχεδόν όμοια με τη σημερινή: φόροι, δάνεια, οικονομικά μέτρα, φτώχεια του απλού κόσμου, αλλά και τα …κακά του ρωμαίικου!Τον «Ασμοδαίο» εξέδιδε από το 1875 μέχρι το 1885 ο ο Θέμος Άνινος, με το οποίο συνεργάζονταν, μεταξύ…

Read More

O N. Καζαντζάκης για το έθιμο με το σφάξιμο των χοίρων: «Οι κραυγές του χοίρου που σφάζεται είναι κάτι φρικιαστικό»

Τα χοιροσφάγια δεν είναι μόνο κρητικό έθιμο, όμως και στην Κρήτη έχει ταυτιστεί με την περίοδο των Χριστουγέννων. Για το έθιμο έχει γράψει και ο Νίκος Καζαντζάκης στο βιβλίο του “Αναφορά στον Γκρέκο” από όπου ακολουθεί και το παρακάτω απόσπασμα: Την παραμονή των Χριστουγέννων στα χωριά της Κρήτης εσφάζανε τσι χοίρους (αρχαία χοιροσφάγια), αναθρεμμένους από τον κάθε νοικοκύρη κυρίως με…

Read More

Τα…κρητικά βόδια μιλούν το βράδυ των Χριστουγέννων!- Μια δοξασία της παλιάς Κρήτης, δια χειρός Ι. Κονδυλάκη

Μια δοξασία που υπήρχε κάποτε στην Κρήτη, σύμφωνα με την οποία τη νύχτα των Χριστουγέννων τα βόδια, που ζέσταναν τον νεογέννητο Χριστό, έπαιρναν ανθρώπινα στοιχεία και μιλούσαν, μας μεταφέρει σε χρονογράφημά του  ο Ιωάννης Κονδυλάκης. Σύμφωνα με αυτήν, τα βόδια μιλάνε το βράδυ των Χριστουγέννων, καθώς είναι από τα ευνοημένα τετράποδα, αφού ένα από αυτό παρέστη στη γέννηση του Χριστού στη…

Read More

Στον τάφο του μόνο δάφνες ταιριάζουνε τώρα- Ο αποχαιρετισμός του Βάρναλη στον Καζαντζάκη, μέσα από την “Αυγή”

Λίγες ημέρες μετά την κηδεία του Νίκου Καζαντζάκη, στις 5 Νοεμβρίου 1957, ο Κώστας Βάρναλης τον αποχαιρετούσε με ένα χρονογράφημα στην «Αυγή», το οποίο αναδημοσιεύουμε από τη σελίδα kostas-varnalis-poiimata.blogspot.gr. «Στον τάφο του μόνο δάφνες ταιριάζουνε τώρα. Πολλά, πρόωρ’ ακόμα, κι αντιφατικά γραφτήκανε στις εφημερίδες αυτών των ημερών για τον άνθρωπο και για το έργο του. Κι αυτός και κείνο έχουν αντι­φάσεις.…

Read More

Οκτώβριος 1926: Ο Καζαντζάκης ονειρεύεται και διακηρύττει την καταστροφή του δυτικού αστικού πολιτισμού!

Μια πολιτικό-φιλοσοφική πραγματεία του Καζαντζάκη, εξτρεμιστική «διακήρυξη καταστροφής» του αστικού κράτους, που δημοσίευσε τον Οκτώβριο του 1926, με τον τίτλο «Η νέα Πομπηία». Ο «ξαφνικός θάνατος» της Πομπηίας των κατοίκων που ευδαιμονούσαν, και γι αυτό ήταν ανυποψίαστοι και υποτιμούσαν το ενδεχόμενο μιας καταστροφής, στις 24 Αυγούστου του έτους 79 μ.Χ., εμπνέει τον Καζαντζάκη, που οραματίζεται μια ανάλογη, αιφνίδια καταστροφή για τον…

Read More

Τ’ Αυγούστου πέντε κ’ είκοσι ήτονε μέρα Τρίτη, σφαγή μεγάλη ’κάμανε στο Κάστρο εις την Κρήτη

Τις σφαγές του Ηρακλείου κατέγραψε μ’ ένα έμμετρο στιχούργημά του ο λαϊκός ποιητής Νικόλαος Ζερβουδάκης (κατ’ άλλους Κωνσταντίνος Ζέρβας), με τον τίτλο «Αι εν Ηρακλείω σφαγαί της 25ης Αυγούστου 1898». Το ποίημα, που αποτελείται από 200 στίχους, μας παρέδωσε πριν μερικά χρόνια ο αείμνηστος Μανόλης Καρέλλης, πρώην δήμαρχος Ηρακλείου που ασχολήθηκε επί μακρόν με την έρευνα για τα δραματικά γεγονότα. Το…

Read More

Κάναμε χιλιόμετρα για ανθρώπους που δεν έκαναν ούτε βήμα για ‘μας…

Επίκαιρον, μέχρι δευτερολέπτου “Κάναμε χιλιόμετρα για ανθρώπους που δεν έκαναν ούτε βήμα για ‘μας .” -Τάσος Λειβαδίτης

Read More

Μανιφέστο των δημοτικιστών του Ηρακλείου το 1909 – Κείμενο-ντοκουμέντο δια χειρός Ν. Καζαντζάκη

Του Αλέκου Α. Ανδρικάκη andrikakisalekos@gmail.com Στο γλωσσικό ζήτημα, που στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου, πήρε εκρηκτικές διαστάσεις προκαλώντας ακόμη και αιματηρές συγκρούσεις ανάμεσα σε δημοτικιστές και καθαρευουσιάνους, κυρίαρχο ρόλο έπαιξαν οι διανοούμενοι του Ηρακλείου. Φυσικά η παρουσία του Νίκου Καζαντζάκη ήταν καταλυτική. Μάλιστα το τοπικό κίνημα υπέρ της δημοτικής γλώσσας πήρε οργανωμένη μορφή όταν στα…

Read More

“Κι ήθελε ακόμη πολύ φως να ξημερώσει”… -19 χρόνια χωρίς τον Μ. Αναγνωστάκη

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα, στις 23 Ιουνίου του 2005, στην Αθήνα. Υπήρξε ένας από τους κορυφαίους ποιητές και δοκιμιογράφους της μεταπολεμικής γενιάς. Φυλακίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο για τις πολιτικές του πεποιθήσεις, ενώ χαρακτηρίστηκε ο «ποιητής της ήττας» αφού οι στίχοι του αποτύπωσαν τη διάψευση των οραμάτων της Αριστεράς. «Δεν είναι ποίηση της ήττας. Είναι…

Read More

“Μπορεί και να’ ναι η νεράιδα, η νεράιδα που λεν τα παραμύθια…”- Ο Ν. Καζαντζάκης για τη δική του μάνα στον “Γκρέκο”

Ο Νίκος Καζαντζάκης για τη μητέρα του (Αναφορά στον Γκρέκο, Αποσπάσματα) Η μάνα μου, μια άγια γυναίκα. Με υπομονή, μ’ αντοχή, με όλη τη γλύκα της γης απάνω της. Όλοι από το αίμα της μάνας μου οι πρόγονοι ήταν χωριάτες. Σκυμμένοι στο χώμα, κολλημένοι στο χώμα, τα πόδια τους, τα χέρια τους, τα μυαλά τους γεμάτα χώματα. Αγαπούσαν τη γης…

Read More