Συνέντευξη στον Άκη Κωνσταντίνου για το Σπουτνικ, έδωσε ο δικηγόρος της οικογένειας του Χρήστου Ζορμπά, θύμα εργατικού δυστυχήματος στην Άρτα.
Δείτε τι αναφέρει:
Στα εργοστάσια της ΛΑΡΚΟ, από την ίδρυση της μέχρι σήμερα, έχουν πεθάνει 73 άνθρωποι. Στα ΕΛΠΕ, κατά τη διάρκεια εργασιών οξυγονοκόλλησης στα διυλιστήρια του Ασπροπύργου, γίνεται ανάφλεξη και σκοτώνονται ακαριαία 4 άνθρωποι. Αν ανοίξουμε κουβέντα για τα παιδιά των ντελίβερι που μας φέρνουν το φαγητό μας για 3 ευρώ την ώρα (και μόλις τελευταία έχουν ικανοποιηθεί κάποιες διεκδικήσεις τους, αφού συνάδελφοι τους άφησαν τη τελευταία τους πνοή στην άσφαλτο) δεν θα τελειώσουμε ποτέ.
Η λίστα των νεκρών κατά τη διάρκεια εργασίας είναι ατέλειωτη και στις 6 Ιουνίου προστέθηκε άλλο ένα όνομα.
Ο Χρήστος Ζορμπάς ήταν ηλεκτρολόγος από το Αθαμάνιο Άρτας.
Σπούδασε στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΤΕΙ Πάτρας και δούλευε στο εργοστάσιο Ήπειρος στην Άρτα. Το Σάββατο 6 Ιουνίου θα βρεθεί νεκρός από ηλεκτροπληξία.
Αυτή η υπόθεση έχει ιδιαίτερη σημασία για τον γράφοντα γιατί ο Χρήστος Ζορμπάς είναι συνάδελφος μου, καθώς κι εγώ έχω τελειώσει την ίδια σχολή στο ΤΕΙ Καβάλας και εργάζομαι ως ηλεκτρολόγος, οπότε θέλοντας και μη βάζω τον εαυτό μου στη θέση του Χρήστου.
Κάθε φορά που έχω να συνδέσω καλώδια, κάθε φορά που είμαι πάνω στη σκάλα και χρησιμοποιώ εργαλεία όπως ο τροχός, βάζω ένα κομμάτι τη σωματικής μου ακεραιότητας -ακόμα και της ζωής μου- σε κίνδυνο γιατί «αυτή είναι η φύση της δουλειάς».
Από τότε που συνέβη το περιστατικό με τον Χρήστο Ζορμπά, όποτε το σκέφτομαι με πιάνει ένας κόμπος στο στομάχι και σκέφτομαι αν είμαι τόσο καλός στη δουλειά μου, αν προσέχω τον εαυτό μου ή είμαι απλά τυχερός που γυρίζω στο σπίτι μου. Αξίζει ένα μεροκάματο για να το διακινδυνεύω;
Προσπάθησα για λογαριασμό του περιοδικού ΣΠΟΥΤΝΙΚ, αλλά και για να τα έχω καλά με τον εαυτό μου, να έρθω σε επαφή με άτομα του περιβάλλοντος του Χρήστου Ζορμπά, να δώσω την προβολή που δεν έδωσαν τα συστημικά ΜΜΕ, προκειμένου να διαλευκανθεί η υπόθεση, παρόλο που βαθιά μέσα μου ξέρω ότι δυστυχώς άνθρωποι θα συνεχίσουν να πεθαίνουν στη δουλειά τους.
Σε αυτή την προσπάθεια ανταποκρίθηκε ο δικηγόρος της οικογένειας κ. Θανάση Καμπαγιάννη και να κάνουμε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη-συζήτηση γύρω από την υπόθεση, αλλά και τον ρόλο του κράτους στα φαινόμενα αυθαιρεσίας, που πολλές φορές έχουν αυτή την τραγική κατάληξη.
Καλησπέρα σας κ. Καμπαγιάννη. Εισαγωγικά με λίγα λόγια πείτε μας τι συνέβη με τον Χρήστο Ζορμπά για τους αναγνώστες που δε γνωρίζουν το περιστατικό.
Ο Χρήστος Ζορμπάς ήταν ένας νέος άνθρωπος 29 ετών, που δούλευε εργάτης στο εργοστάσιο Ήπειρος στην Άρτα. Ο ίδιος είχε καταγωγή από το Αθαμάνιο, ένα χωριό λίγα χιλιόμετρα από την πόλη της Άρτας. Στις 6 Ιουνίου και κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες πέθανε από ηλεκτροπληξία, κατά τη διάρκεια της βάρδιας του. Εμείς, ως νομικοί εκπρόσωποι της οικογένειας του Χρήστου, διεκδικούμε να πέσει άπλετο φως στις συνθήκες θανάτου του, κάτι το οποίο δυστυχώς μέχρι στιγμής δεν έχει συμβεί. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι η πρώτη αυτοψία από το ΣΕΠΕ έγινε τη Δευτέρα, δηλαδή δύο μέρες μετά το συμβάν και αυτή τη στιγμή αναμένουμε το πόρισμα του και το πόρισμα της νεκροψίας-νεκροτομής, προκειμένου να σταλεί η δικογραφία στον εισαγγελέα
Ποια ήταν η στάση της εργοδοσίας απέναντι στην οικογένεια του Χρήστου Ζορμπά;
Η εργοδοσία δεν ειδοποίησε την οικογένεια αμέσως μετά το θάνατο του Χρήστου, υποστηρίζοντας ότι δεν γνώριζε τα στοιχεία προκειμένου να επικοινωνήσει με την οικογένεια, οπότε η οικογένεια έμαθε μέσω τρίτων για το κακό που είχε συμβεί. Η ίδια η επιχείρηση έχει βγάλει μια ανακοίνωση, στην οποία εξαίρει την εργατικότητα και τον επαγγελματισμό του Χρήστου κατά το διάστημα που εργαζόταν ως ηλεκτρολόγος στο εργοστάσιο, το οποίο αποτελεί ένα παραπάνω λόγο για να μη δεχτούμε ένα ενδεχόμενο ανθρώπινου λάθους από τη πλευρά του Χρήστου, καθώς δε προκύπτει κάτι τέτοιο αν λάβουμε υπόψη τη συγκεκριμένη ανακοίνωση της εταιρείας. Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε ότι αν τηρούνταν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, ο Χρήστος θα ήταν ζωντανός. Δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν το 2020 άνθρωποι, οι οποίοι να πεθαίνουνε στην εργασία τους. Και όμως είναι κάτι που συμβαίνει επανειλημμένα και για αυτό τον λόγο ζητούμε την ενδελεχή διερεύνηση των συνθηκών θανάτου του Χρήστου.
Όταν συνέβη το ατύχημα, ο ίδιος ο Χρήστος τηρούσε τα προβλεπόμενα μέσα προστασίας για εργασία σε τέτοιες συνθήκες; (Κράνος, γάντια, λαστιχένια παπούτσια)
Χρειάζεται να καταστήσουμε σαφές σε αυτό το σημείο πως και για εμάς και για την οικογένεια η συλλογή των πληροφοριών αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη και γίνεται με το σταγονόμετρο. Έχουμε κάνει ήδη ενέργειες προς όλες τις κατευθύνσεις (αστυνομία, πυροσβεστική, ΕΚΑΒ, ΔΕΗ, την ίδια την εταιρεία και το ΣΕΠΕ) για τη συλλογή όλων των στοιχείων, προκειμένου να μπορέσουμε να βοηθήσουμε και την εισαγγελία να διερευνήσει τις συνθήκες θανάτου. Το μόνο που μπορώ να σας πω με βεβαιότητα είναι ότι ο Χρήστος ήταν ένας άνθρωπος που σε πρώτο πλάνο έβαζε πάντα την τήρηση των μέτρων ασφαλείας, ιδιαίτερα σε ότι είχε να κάνει με το ηλεκτρικό ρεύμα και ήταν εκείνος ο οποίος είχε συντάξει τον οδηγό ασφάλειας εργαζομένων από ατυχήματα σε πεδία μέσης και χαμηλής τάσης. Είναι πραγματικά σπαραξικάρδιο και για εμάς τους ίδιους όταν διαβάζουμε τις σημειώσεις του σχετικά με τα μέτρα ασφαλείας, που ο ίδιος είχε ετοιμάσει και παρουσίαζε σε μορφή power point. Για αυτό τον λόγο θεωρούμε πως ένας τέτοιος άνθρωπος είναι πάρα πολύ δύσκολο να κατηγορηθεί ότι δε φρόντιζε για τα μέτρα ασφαλείας, τα οποία τα είχε συντάξει ο ίδιος και για αυτό ζητάμε τη διερεύνηση σχετικά με το αν η εταιρεία τηρούσε τα μέτρα ασφαλείας που έπρεπε να τηρεί εκείνη από τη δική της μεριά και να αποδοθούν πραγματικά οι ευθύνες προς τη σωστή κατεύθυνση.
Ως συνάδελφος του Χρήστου (ηλεκτρολόγος) από ότι διάβασα για τη συγκεκριμένη υπόθεση και από ότι είπατε και εσείς ο Χρήστος ήταν ηλεκτρολόγος βάρδιας. Από τη δική μου εμπειρία στη δουλειά, γνωρίζω ότι υπάρχουν αναρτημένα προγράμματα για τις βάρδιες του εργοστασίου. Παρόλα αυτά ένα πράγμα που το γνωρίζω λόγω δουλειάς και ο κόσμος δεν το ξέρει είναι ότι σε βάρδιες που έχουν να κάνουν με πόστα υψηλής επικινδυνότητας μπαίνουν δύο εργαζόμενοι σε μία βάρδια, κυρίως για λόγους ασφαλείας. Οπότε έπρεπε να είναι ο Χρήστος και ένας συνάδελφος του. Ο Χρήστος κατά τη διάρκεια της μοιραίας βάρδιας ήταν μόνος του;
Ήδη αυτό που ρωτάτε είναι πολύ σημαντικό. Ο Χρήστος εκείνο το βράδυ εμφανίζεται μόνος του και για αυτό το λόγο ήταν από τα πρώτα ερωτήματα που απευθύναμε προς το ΣΕΠΕ και ένα από τα έγγραφα που ζητάμε και επίσημα είναι το πρόγραμμα. Από κει και έπειτα, θα ζητήσουμε μέσω εισαγγελέα και τη διερεύνηση σχετικά με την ηλεκτρολογική εγκατάσταση της εταιρείας, το σχέδιο που έχει υποβληθεί στη ΔΕΗ, την τήρηση των μέτρων ασφαλείας από τον ανάλογο τεχνικό που πρέπει να υπάρχει στην εταιρεία, το αν ο πίνακας είχε τις ηλεκτρολογικές διατάξεις που προστατεύουν από ηλεκτροπληξία ακόμα και στην περίπτωση ανθρώπινου λάθους. Αυτά είναι τα ερωτήματα που απευθύνει η οικογένεια προς όλους τους φορείς και για αυτό λέμε πως όποιος πάει να κλείσει αυτήν την υπόθεση αναφέροντας την απλή φράση «ανθρώπινο λάθος», στην πραγματικότητα προσπαθεί να κουκουλώσει αυτές τις ευθύνες, πράγμα το οποίο δε πρόκειται να το επιτρέψουμε.
Η θέση των κρατικών φορέων, που συμμετέχουν στη διερεύνηση της υπόθεσης, είναι η σωστή και αντικειμενική στάση που πρέπει να κρατηθεί ή αντιλαμβάνεστε προσπάθεια κουκουλώματος της υπόθεσης;
Αυτό είναι κάτι για το οποίο εμείς πρόκειται να παλέψουμε να μη συμβεί και για αυτό πρόκειται να είμαστε παρόντες, με τον δικό μας αυτοτελή ρόλο που μας δίνει τη δυνατότητα το σύστημα της δικαιοσύνης. Οπότε θα είμαστε παρόντες στη διερεύνηση με δικούς μας πραγματογνώμονες, με εξέταση μαρτύρων, τα οποία είναι ενέργειες που ήδη έχουν δρομολογηθεί από εμάς για να αποτραπεί κάθε προσπάθεια να κουκουλωθεί η υπόθεση. Όσον αφορά το θέμα της αντικειμενικότητας των κρατικών φορέων, επειδή έπεσε στην αντίληψη μας μια δήλωση ενός κρατικού λειτουργού του ΣΕΠΕ Άρτας συγκεκριμένα, που έδειξε μια προκατάληψη κατά την έρευνα, προσπαθώντας να προδικάσει προς πρόκειται για ανθρώπινο λάθος. Είναι προφανές ότι δε γίνεται, ειδικά στην αρχή μιας έρευνας, να ξεκινάμε θέτοντας το ζητούμενο ως δεδομένο, για αυτό το λόγο εμείς ως δικηγόροι της οικογένειας του Χρήστου κάναμε μια δημόσια παρέμβαση, λέγοντας ότι τέτοιου τύπου τοποθετήσεις συνιστούν κουκούλωμα. Η παρέμβαση έφτασε εκεί που έπρεπε και δώσαμε το μήνυμα ότι η ενδελέχεια της έρευνας, που θα ρίξει φως στην υπόθεση, θα περιφρουρηθεί αυστηρά.
Από τη πρώτη στιγμή, το εργατικό κέντρο Άρτας πραγματοποίησε παρέμβαση στην επιχείρηση. Η γενικότερη στάση των εργατικών σωματείων ως προς την υπόθεση ποια είναι;
Υπάρχει η σημαντική κινητοποίηση που αναφέρεστε, που έγινε την Κυριακή στις 7 Ιουνίου. Συνεχίστηκε μέσω μια μεγάλης συγκέντρωσης στην Άρτα, με βασικό αίτημα την απόδοση δικαιοσύνης. Εκτός του ΕΚ Άρτας, υπάρχει μια καμπάνια σε εξέλιξη για συλλογή υπογραφών και έκδοση ψηφισμάτων για τη δικαίωση του Χρήστου και την περαιτέρω διερεύνηση της υπόθεσης. Αυτό μας δίνει ένα ελπιδοφόρο μήνυμα, ότι πλέον κινητοποιούνται και σωματεία πέρα από την Άρτα και πλέον γίνεται μια υπόθεση συνολικά του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος πανελλαδικά και ελπίζουμε να συνεχιστεί, γιατί μονάχα άμα υπάρχει προβολή της υπόθεσης και ευαισθητοποίηση του κοινού, θα γίνουν τα πράγματα όπως πρέπει.
Εργοστάσιο Ήπειρος, λατομεία ΛΑΡΚΟ, Διυλιστήρια ΕΛΠΕ, εργαζόμενοι ντελίβερι. Εν έτει 2020, αλλά και τα προηγούμενα χρόνια, άνθρωποι πέφτουν νεκροί εν ώρα εργασίας. Υπάρχει πιστεύετε μια συλλογική πρόθεση να εκλείψει όσο γίνεται αυτό το φαινόμενο;
Νομίζω ότι είναι πραγματικά ευρύτερο ζήτημα, που έχει να κάνει με το πώς κανείς βάζει στο ζύγι τα κέρδη με τις ανθρώπινες ζωές. Από αυτή την άποψη το σύνθημα του αντικαπιταλιστικού κινήματος «Οι ανθρώπινες ζωές πάνω από τα κέρδη» είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Όσον αφορά το κράτος, θεωρώ πως, τα τελευταία χρόνια, οι πολιτικές που ακολουθούνται, σε ότι αφορά την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και τους όρους υγιεινής και ασφάλειας εργασίας, πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο. Για αυτό και τα τελευταία χρόνια έχουμε μια αύξηση στα εργατικά ατυχήματα, θανατηφόρα και μη. Είναι ένα ζήτημα στο οποίο δε μπορεί να υπάρχει καμία επανάπαυση και καμία γενική δήλωση εμπιστοσύνης προς τις κρατικές αρχές. Μονάχα αν υπάρχει κινητοποίηση των εργαζομένων και των συλλογικοτήτων τους μπορούν τα πράγματα να αλλάξουνε.
Σας ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο που μας διαθέσατε. Από μεριάς μας ευχόμαστε καλή επιτυχία στην έκβαση της υπόθεσης και στην υπόθεση του Βασίλη Δημάκη, την οποία παρακολουθούμε από κοντά, και τα συλλυπητήρια μας στην οικογένεια του Χρήστου Ζορμπά.