Ρωγμές στο «success story» του Μητσοτάκη
Το κυβερνητικό επιτελείο διαρρέει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ταξιδεύει σε Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κομίζοντας προτάσεις «ώριμων επενδύσεων», ο Άδωνις Γεωργιάδης δίνει – μάλλον μάταια – γη και ύδωρ στην Lamda Development για να μπει έστω και μια μπουλντόζα στο Ελληνικό, και τα φιλοκυβερνητικά media πανηγυρίζουν ως ιστορικό γεγονός την υψηλή ζήτηση για το 15ετές ομόλογο. Όμως η εικόνα και τα μηνύματα που υπάρχουν στο Μαξίμου και στο υπουργείο Οικονομικών για την πορεία και τις προοπτικές της πραγματικής οικονομίας απέχουν μακράν από το κλίμα της γενικής «ευδαιμονίας» που καλλιεργείται.
Στην πραγματικότητα, τόσο στο επιτελείο του Χρήστου Σταϊκούρα, όσο και στην στενή ομάδα των συνεργατών του πρωθυπουργού επικρατεί βαθύς προβληματισμός για την οικονομία σε δύο επίπεδα: Το πρώτο είναι τα μηνύματα που έρχονται από τους θεσμούς για τις προοπτικές χαλάρωσης της λιτότητας και το δεύτερο είναι τα στοιχεία του τελευταίου διαστήματος που – κόντρα στην δημόσια ρητορική – δείχνουν επικίνδυνη στασιμότητα, εάν όχι και κάμψη, σε κρίσιμους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας.
Ως προς το πρώτο σκέλος και ως προς τη βασική επιδίωξη της κυβέρνησης για διαμόρφωση πρόσθετου δημοσιονομικού χώρου που θα αφήσει πεδίο για, κάποιες έστω, φορολογικές παροχές από το 2021, όλα δείχνουν πως τα πάντα θα παραμείνουν παγωμένα τουλάχιστον για ένα εξάμηνο.
Ο Χρήστος Σταϊκούρας έχει θέσει και επισήμως στους θεσμούς τρία αιτήματα: Την δημιουργία «γέφυρας» υπερπλεονασμάτων – δηλαδή δυνατότητα μέρους των πρωτογενών υπερπλεονασμάτων από την μία χρονιά στην επόμενη -, τη χρήση για επενδυτικούς σκοπούς των κερδών της ΕΚΤ και των Κεντρικών Τραπεζών της ευρωζώνης από τα ελληνικά ομόλογα και, βεβαίως, την μείωση των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα για το 2021 και το 2022.
Τα μηνύματα όμως που φθάνουν από τις Βρυξέλλες στο υπουργείο Οικονομικών δείχνουν ότι κανένα από όλα αυτά τα ζητήματα δεν πρόκειται να μπει σε ουσιαστική συζήτηση πριν εξεταστούν τα στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους και πριν βγουν οι εκτιμήσεις της Eurostat για την πορεία των ελληνικών δημοσιονομικών μεγεθών τον Απρίλιο. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως οποιαδήποτε σοβαρή συζήτηση για το ελληνικό ζήτημα δεν πρόκειται να γίνει πριν από το Eurogroup του Ιουνίου, ενώ την ίδια ώρα οι τελευταίες πληροφορίες από κοινοτικές πηγές δείχνουν πως υπάρχουν σοβαρές, έως και αξεπέραστες, ενστάσεις από μέλη της ευρωζώνης προκειμένου να χρησιμοποιηθεί τμήμα από τα κέρδη των ομολόγων στην χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων αντί της εξυπηρέτησης του χρέους. Τα βασικά επιχειρήματα που προβάλλονται κόντρα στο ελληνικό αίτημα είναι το χαμηλό επίπεδο ώριμων επενδυτικών projects και η διαρκής υποχρηματοδότηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Την ίδια ώρα, η εικόνα βελτίωσης του κλίματος στην πραγματική οικονομία που συστηματικά καλλιεργείται από τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης προσκρούει στα αρνητικά στοιχεία του τελευταίου διαστήματος σε βασικά πεδία – από την ανεργία και την οικοδομική δραστηριότητα έως τις εξαγωγές.
Τον Δεκέμβριο σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΟΑΕΔ ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων, ανέβηκε στα 1.064.526 άτομα, από 1.018.503 άτομα τον Νοέμβριο του 2019 σημειώνοντας αύξηση κατά 4,52%. Σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2018 η αύξηση φθάνει στο 13,8%.
Οι εξαγωγές μειώθηκαν τον Νοέμβριο κατά 11,4%, καθώς η αξία τους έφθασε στο ποσό των 2.712,4 εκατ. ευρώ, έναντι 3.060,3 εκατ. ευρώ τον ίδιο μήνα του 2018. Επίσης στο 11μηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019 η αξία των εξαγωγών διαμορφώθηκε στο ποσό των 30.902,2 εκατ. ευρώ έναντι 30.879,0 εκατ. ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του 2018, παρουσιάζοντας αύξηση, μόλις κατά 0,1%.
Στην οικοδομή επίσης τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, εκείνα του Οκτωβρίου, δείχνουν μείωση κατά 9,9% στον όγκο των οικοδομικών αδειών σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2018, ενώ πτώση 8,1% σημείωσε τον Νοέμβριο και η βιομηχανική παραγωγή σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2018.