Σήμερα, Πέμπτη 23/1, εισάγεται στην Ολομέλεια της Βουλής προς συζήτηση και ψήφιση ο νέος εκλογικός νόμος που, παραβιάζοντας τη λαϊκή βούληση, επαναφέρει το «μπόνους» πολλών δεκάδων εδρών για το πρώτο κόμμα – η ΝΔ θα συμπράξει για την ψήφισή του με τους γραφικούς ακροδεξιούς της «Ελληνικής Λύσης» του Βελόπουλου.
Δείτε: Καταργεί την απλή αναλογική στήριξη των ακροδεξιών με τις… “επιστολές” του Χριστού!
Παρακολουθήστε ζωντανά τη μετάδοση από το κανάλι της Βουλής:
Νοθεύοντας τη λαϊκή βούληση
Η κυβέρνηση της ΝΔ με τον νέο εκλογικό νόμο, επαναφέρει, με «μπαλώματα», το μπόνους των πολλών δεκάδων εδρών για το πρώτο κόμμα. Ετσι, με τον νέο νόµο καταργείται η απλή αναλογική, και το κόµµα που έρχεται πρώτο στις εκλογές, εφόσον συγκεντρώνει ποσοστό 25%, θα λαµβάνει ως «µπόνους» 20 έδρες. Από το 25% και επάνω θα παίρνει µία επιπλέον έδρα για κάθε 0,5% επιπλέον, µε µέγιστο µπόνους τις 50 έδρες. Με αυτό τον τρόπο, θα απαιτείται ποσοστό 38% για το πρώτο κόµµα ώστε να σχηµατίσει αυτοδύναµη κυβέρνηση.
Με τον υπό συζήτηση νέο εκλογικό νόμο, εφόσον το πρώτο κόμμα, έχει λάβει ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 25% των έγκυρων ψηφοδελτίων, τότε λαμβάνει μπόνους 20 έδρες, ενώ οι υπόλοιπες 280 έδρες κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των δικαιούμενων εδρών κομμάτων. Από το 25% και μετά, για κάθε 0,5% το πρώτο κόμμα θα παίρνει επιπλέον μπόνους μία έδρα, ενώ το μάξιμουμ των 50 εδρών θα το λαμβάνει εάν το ποσοστό του είναι στο 40%. Τα ανωτέρω ισχύουν και σε περίπτωση συνασπισμού κομμάτων, εφόσον ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων που τον απαρτίζουν είναι μεγαλύτερος από την δύναμη του αυτοτελούς κόμματος, που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων.
Φυσικά, δεν περνάει απαρατήρητο ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα στηριχτεί στην Ελληνική Λύση για να περάσει τον νέο εκλογικό νόμο, όπως έκανε ήδη και στην επιτροπή της Βουλής. Η συμμαχία με τους γραφικούς ακροδεξιούς του Βελόπουλου δεν είναι βεβαίως αθώα…
Ο ΣΥΡΙΖΑ τονίζει σε όλους τους τόνους ότι απορρίπτει την αλλαγή του εκλογικού νόμου. «Το ενδιαφέρον για μας είναι να δούμε την στάση των υπόλοιπων δυνάμεων του ευρύτερου προοδευτικού χώρου και κυρίως του ΚΙΝΑΛ», τονίζει σχετικά ο Π. Σκουρλέτης, επισημαίνοντας: «Θα περίμενε κανείς να έχει μια σαφή τοποθέτηση απέναντι στα ζητήματα του εκλογικού συστήματος και ουσιαστικά να μην υποθηκεύσει το ίδιο του το μέλλον». Και ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ εξηγεί: «Διότι ακόμη και με τους συσχετισμούς που προέκυψαν από τις τελευταίες εκλογές της 7ης Ιουλίου, με βάση το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής δυνητικά θα μπορούσαμε να είχαμε μια άλλη κυβερνητική πλειοψηφία, διαφορετικής πολιτικής κατεύθυνσης, από αυτήν που έχουμε σήμερα, την μονοκομματική πλειοψηφία της Νέας Δημοκρατίας. Είναι μεγάλη η ευθύνη των άλλων δυνάμεων να τοποθετηθούν με ευθύτητα και βεβαίως να αναζητήσουμε τους όρους και τις προϋποθέσεις, στις επόμενες εκλογές που το πιο πιθανό είναι να γίνουν με απλή αναλογική να δοθεί η δυνατότητα να υπάρξει μια άλλη προοδευτική πλειοψηφία».
Αλ. Τσίπρας: Ο Κυρ. Μητσοτάκης προσβλέπει στην παντοδυναμία του ενός
Όποιος θέλει να χτίσει γέφυρες συνεννόησης, δεν επιλέγει την επόμενη κιόλας μέρα να φέρει στη Βουλή την κατάργηση της απλής αναλογικής”: Αυτό τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλ. Τσίπρας, κατά τη χθεσινή (Τρίτη) ομιλία του στην ΚΟ του κόμματος, σχολιάζοντας την τακτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη αναφορικά με τον εκλογικό νόμο.
Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ επέκρινε την πρόθεση της κυβέρνησης Μητσοτάκη να καταργήσει την απλή αναλογική, σημειώνοντας πως η επαναφορά ενός εκλογικού νόμου που “κλέβει έδρες από όλα τα κόμματα και πριμοδοτεί μ’ αυτές το πρώτο κόμμα, αποβλέπει σε μονοκομματικές κυβερνήσεις, δηλαδή στην παντοδυναμία του ενός”. Και πρόσθεσε: “Θεσμοθετώντας έτσι την υποταγή της πολιτικής στην μη πολιτική, του προγραμματικού διαλόγου στην επικοινωνιακή ρητορεία και εν γένει της πολιτικής αντιπαράθεσης στην όξυνση και στην πόλωση”.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ υπενθύμισε πως οι μονοκομματικές κυβερνήσεις οδήγησαν τη χώρα στην κρίση: “Τα αποτελέσματα είναι γνωστά σε όλους. Και είναι ολέθρια τόσο για την κοινωνική πλειοψηφία, όσο και για τη χώρα. Άλλωστε, μονοκομματικές και παντοδύναμες ήταν οι κυβερνήσεις που δημιούργησαν τις αιτίες που μας οδήγησαν στην κρίση. Το πελατειακό κράτος, το ρουσφέτι στους ημέτερους, τη διαπλοκή με τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, την αλόγιστη σπατάλη πόρων και δυνατοτήτων”. Και συμπλήρωσε: “Αυτές οι παλιές συνταγές φτιάχτηκαν ακριβώς για να υπηρετήσουν ένα πολιτικό παιχνίδι στημένο στον στόχο της αυτοδυναμίας, που διευκολύνει ο εκλογικός νόμος ο οποίος χαρίζει στον πρώτο έδρες που δεν του ανήκουν”.
“Αυτές λοιπόν τις παλιές συνταγές”, σημείωσε ο Αλ. Τσίπρας, “οι οποίες δεν αφορούν μόνο στον εκλογικό νόμο, προσπαθεί να επαναφέρει ο κ. Μητσοτάκης. Επιβάλλοντας όμως παλιές συνταγές, οδηγεί και τη χώρα με μαθηματική ακρίβεια σε παλιά δεινά. Ας ελπίσουμε τουλάχιστον να μην επαναληφθεί η ιστορία ως τραγωδία, αλλά ως φάρσα”.
Ωστόσο, ο Αλ. Τσίπρας τόνισε πως ο αρχηγός της ΝΔ δεν έχει εκτιμήσει σωστά όλες τις παραμέτρους γι’ αυτό και η κατάργηση της απλής αναλογικής μπορεί να αποβεί εις βάρος του: “Ο κ. Μητσοτάκης αλλάζει τον εκλογικό νόμο γιατί πιστεύει ότι έτσι θα ευνοήσει τον ίδιο και το κόμμα του. Με περίσσευμα αλαζονείας, θεωρεί ότι επειδή κέρδισε βασισμένος στη πολιτική απάτη και στη διαστρέβλωση μια φορά τις εκλογές, θα τις κερδίσει ξανά και ξανά. Σκάβοντας όμως τον λάκκο της απλής αναλογικής, παραβλέπει τη μεγάλη πιθανότητα να πέσει μέσα ο ίδιος στον λάκκο που αυτός έσκαψε”.
Αντιδιαστέλλοντας την υπερψήφιση της Κ. Σακελλαροπούλου για την Προεδρία της Δημοκρατίας με την καταψήφιση του εκλογικού νόμου, ο Αλ. Τσίπρας σημείωσε: “Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να του θυμίσουμε ότι, ενώ αύριο (σ.σ. σήμερα) θα ψηφίσουμε μαζί τρία κόμματα, μεθαύριο (σ.σ. αύριο) θα ψηφίσει μόνος του”. Και πρόσθεσε: “Όπως μόνος του θα μείνει και το βράδυ των επόμενων εκλογών που, ας μη το ξεχνάμε, θα γίνουν με την απλή αναλογική. Και θα μείνει μόνος του γιατί το πολιτικό του σχέδιο και οι προγραμματικές του θέσεις δεν μπορούν να χωρέσουν σε κανένα πλαίσιο σύγκλισης ή συνεννόησης για την επόμενη μέρα. Και επειδή αυτό το γνωρίζει, επειδή γνωρίζει ότι δεν μπορεί να είναι μέρος της πολιτικής λύσης των συσχετισμών που θα διαμορφώσει ο ελληνικός λαός στις επόμενες εκλογές, μιλά διαρκώς για διπλές εκλογές”.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Αλ. Τσίπρας υπογράμμισε πως οι επόμενες εκλογές μπορούν να δώσουν κυβέρνηση: «Θα του συνιστούσα να μην προτρέχει. Γιατί οι επόμενες εκλογές με απλή αναλογική μπορούν να δώσουν κυβερνητική λύση. Απλά αυτή δε θα τον περιλαμβάνει, γιατί πρέπει να είναι -και θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να είναι- προοδευτική και δημοκρατική λύση».
Δεν λαμβάνει 200 ψήφους για άμεση εφαρμογή
Το σύστημα της απλής αναλογικής που είχε ψηφιστεί από την προηγούμενη Βουλή, θα εφαρμοστεί στις επόμενες εκλογές (άρθρο 54 παρ.1Σ). Η άμεση εφαρμογή νέου εκλογικού συστήματος απαιτεί πελιοψηφία 200 τουλάχιστον βουλευτών, κατά την ψήφιση του νομοσχεδίου στη Βουλή, δηλαδή, πλειοψηφία που δεν θα συγκεντρώσει ο νόμος της κυβέρνησης Μητσοτάκη, με δεδομένες τις θέσεις που έχουν διατυπώσει τα κόμματα στη διαδικασία συζήτησης στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή.
Οι κυβερνητικοί ισχυρισμοί περί «πρόσληψης δυσλειτουργιών»
Η αντικατάσταση της απλής αναλογικής, από ένα σύστημα ενισχυμένης αναλογικής, ήταν κεντρική προεκλογική δέσμευση της Νέας Δημοκρατίας, με το σκεπτικό ότι η απλή αναλογική είναι σύστημα που έχει συνδεθεί ιστορικά είτε με την ακυβερνησία είτε με παραλυτικές ισορροπίες για να μην καταρρεύσουν κυβερνητικά σχήματα.
Ο νέος εκλογικός νόμος ψηφίζεται, σύμφωνα με την κυβέρνηση, σε «ουδέτερο χρόνο» και συνεπώς αποκλείει τον αιφνιδιασμό του νομοθετικού και εκλογικού σώματος. Στόχο έχει «να προλάβει επώδυνες για τη χώρα δυσλειτουργίες που αναπόφευκτα θα προκύψουν και που έχουν καταγραφεί ήδη στην πολιτική μας ιστορία, από την εφαρμογή αναλογικών εκλογικών συστημάτων», έχει επισημάνει η κυβέρνηση.
«Η κατάθεση του εκλογικού νόμου, σε αυτό το διάστημα και με αυτό περιεχόμενο, είναι μια πράξη πολιτικής αξιοπιστίας και εντιμότητας, απέναντι στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, απέναντι στους πολιτικούς μας αντιπάλους, σε ό,τι αφορά και τον χρόνο κατάθεσης του νομοσχεδίου και το περιεχόμενο», έχει δηλώσει ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος και έχει επισημάνει: «Με αυτό το σχέδιο εκλογικού νόμου, ξεκαθαρίζουμε τους όρους του εκλογικού ανταγωνισμού, 3,5 χρόνια πριν από τη λήξη της 4ετίας της παρούσας κυβέρνησης. Είμαστε σε πολύ μεγάλη απόσταση από τις εκλογές, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν στο τέλος της 4ετίας, σε 3,5 χρόνια δηλαδή, γιατί κανένας απολύτως λόγος δεν υπάρχει για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Η κατάθεση του εκλογικού νόμου, από τώρα, καθαρίζει το πολιτικό τοπίο και ξεκαθαρίζουν και οι όροι του εκλογικού ανταγωνισμού».
Από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, υπέρ του νέου εκλογικού συστήματος έχει ταχθεί μόνο η Ελληνική Λύση. Καταψηφίζουν ο ΣΥΡΙΖΑ, το Κίνημα Αλλαγής, το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25.
ΣΥΡΙΖΑ: «Παύει, με ευθύνη της κυβέρνησης, η αναζήτηση πολιτικών συγκλίσεων»
«Με το σημερινό σχέδιο εκλογικού νόμου σταματά, με αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης, η κατεύθυνση της αναζήτησης και της εύρεσης πολιτικών συγκλίσεων, και μάλιστα αυτό σε μια εποχή που οι πολιτικές δυνάμεις οφείλουν να οικοδομήσουν ένα κλίμα συνεργασίας και συνεννόησης», ανέφερε κατά τη συζήτηση του νέου εκλογικού νόμου ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστος Σπίρτζης.
ΚΙΝΑΛ: «Όχι στις πλαστές αυτοδυναμίες»
«Η Νέα Δημοκρατία συνεχίζει την συντηρητική λογική των πλαστών αυτοδυναμιών και του τεχνητού δικομματισμού. Είναι λογική που συντηρεί την πόλωση και διχάζει τον λαό μας. Γι’ αυτό και καταψηφίζουμε την πρότασή της», έχει δηλώσει η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά.
ΚΚΕ: «Ανόθευτη και άδολη απλή αναλογική»
«Η απλή και ανόθευτη αναλογική είναι ασυμβίβαστη τόσο με την ύπαρξη οποιασδήποτε μορφής μπόνους όσο και με την ύπαρξη πλαφόν εισόδου στη Βουλή (σήμερα είναι 3%)», έχει επισημάνει το ΚΚΕ που ανέκαθεν στηρίζει την ανόθευτη και άδολη απλή αναλογική.
ΜέΡΑ25: «Το μπόνους παραβιάζει τη λαϊκή εντολή»
«Στο όνομα της “κυβερνησιμότητας”, δηλαδή της αυτοδυναμίας, το νομοσχέδιο της κυβέρνησης επαναφέρει το “δώρο-μπόνους” των έως και 50 εδρών στο πρώτο κόμμα. Είναι προφανές πως κάθε τέτοιο “δώρο-μπόνους” (κλιμακωτό ή σταθερό) παραβιάζει τη λαϊκή εντολή και κυριαρχία», έχει δηλώσει το ΜέΡΑ25.
Το 2004 το πρώτο μπόνους
Το εκλογικό σύστημα της ενίσχυσης του πρώτου κόμματος (μπόνους) θεσπίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα με τον ν. 3231/2004 (σ.σ. νόμος Σκανδαλίδη) με την ενίσχυση στο πρώτο κόμμα να ορίζεται στις 40 έδρες, χωρίς πρόβλεψη ελάχιστου εκλογικού ποσοστού (κατώφλι) για την ενεργοποίησή του και χωρίς διάκριση μεταξύ αυτοτελούς κόμματος και συνασπισμού κομμάτων. Με τον ν. 3636/2008 (σ.σ. νόμος Παυλόπουλου)αυξήθηκε η πριμοδότηση του πρώτου κόμματος σε 50 έδρες, και πάλι ανεξαρτήτως εκλογικού ποσοστού, με τη διαφοροποίηση, όμως, ότι για τη χορήγηση επιπλέον εδρών σε συνασπισμό κομμάτων ο νόμος απαιτούσε να είναι μεγαλύτερος από τη δύναμη του αυτοτελούς κόμματος που συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων, ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων που τον απαρτίζουν. Με το ν. 4406/2016 καταργήθηκε η πριμοδότηση του πρώτου κόμματος και θεσπίστηκε αναλογική εκπροσώπηση των πολιτικών κομμάτων, με διατήρηση του ορίου εισόδου στο 3%.
Στην ελληνική εκλογική νομοθεσία, ιδίως από το 1951 και εφεξής, σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις, με εξαίρεση εκείνες των ετών 1989-1990, εφαρμόστηκαν συστήματα κινούμενα στο πλαίσιο της ενισχυμένης αναλογικής, σε διάφορες παραλλαγές της, προς τον σκοπό της επιδίωξης σχηματισμού σταθερών κυβερνήσεων.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
