Η Μ. Σαμίου της Actionaid μιλά στο ΑΠΕ για την εκστρατεία «Ποτέ και Πουθενά»
Στις 21 Ιουνίου 2019, κατά τη διάρκεια της συνάντησης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) του ΟΗΕ, στη Γενεύη, ψηφίστηκε η πρώτη διεθνής σύμβαση κατά της βίας και παρενόχλησης στην εργασία. Οι εκπρόσωποι της Ελλάδας ήταν από αυτούς που την υπερψήφισαν ενώ αυτό που αναμένεται πλέον είναι η επικύρωσή της, ώστε να γίνει μέρος της εθνικής νομοθεσίας της. Το κείμενο εγκρίθηκε έπειτα από δύο εβδομάδες εντατικών συζητήσεων στη Γενεύη κατά την ετήσια σύνοδο της ΔΟΕ, μιας εκατονταετούς οργάνωσης των Ηνωμένων Εθνών στην οποία συμμετέχουν κυβερνήσεις, εργοδότες και συνδικάτα 187 χωρών.
Η οργάνωση Actionaid προωθώντας στην Ελλάδα την εκστρατεία «Ποτέ και Πουθενά», με στόχο την εξάλειψη κάθε μορφής βίας κατά των γυναικώνκινητοποίησε 30.000 πολίτες που υπέγραψαν την έκκλησή της. «Στόχος της εκστρατείας μας είναι η εξάλειψη κάθε έμφυλης βίας στο χώρο της εργασίας στην Ελλάδα. Παράλληλα αποσκοπεί στην ανάδειξη των περιστατικών βίας και παρενόχλησης στην Ελλάδα καθώς επίσης και στην επικύρωση της διεθνούς σύμβασης, που ψηφίστηκε από τη ΔΟΕ, από τη χώρα μας ώστε μελλοντικά να ενταχθεί στην ελληνική νομοθεσία. Επιθυμούμε να υπάρχει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο νόμου, που να δρα προληπτικά και επικουρικά σε όσους αντιμετωπίζουν βία ή παρενόχληση. Πρέπει οι γυναίκες να μιλήσουν για την εμπειρία τους, να δυναμώσουμε τις φωνές τους και να τις πιστέψουμε», τόνισε η υπεύθυνη εκστρατειών της Actionaid, Μάττα Σαμίου.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μέχρι και έξι στις δέκα εργαζόμενες (ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή) έχουν υποστεί κάποια μορφή παρενόχλησης. Στις χώρες της ομάδας G20, σχεδόν το ένα τρίτο των γυναικών έχουν αντιμετωπίσει παρενόχληση στη δουλειά τους, όμως λίγες τόλμησαν να μιλήσουν γι’ αυτό. Μεταξύ του 40 – 50% των γυναικών στην Ε.Ε.έχουν δεχθεί σεξουαλικές προτάσεις, σωματικά αγγίγματα και άλλες μορφές σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία τους. Το 61% των γυναικών που δουλεύουν στον τομέα των υπηρεσιών στην ΕΕ έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση τουλάχιστον μια φορά κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Στην Ουγκάντα, το 90% των γυναικών ανέφεραν ότι έχουν δεχθεί σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία τους από τους άνδρες προϊσταμένους τους. Όπως αναφέρει η κ. Σαμίου, «οι γυναίκες πολλές φορές φοβούνται να πουν αυτό που τους συνέβη. Άλλες φορές ντρέπονται. Έχουμε μιλήσει με γυναίκες που έχουν δεχτεί παρενόχληση και ο τρόπος που μας αφηγήθηκαν τις ιστορίες τους και όλα όσα βίωσαν ήταν πιο στρογγυλεμένος, ακριβώς γιατί υπάρχει αδυναμία επανάληψης , δεν ήθελαν να επαναλάβουν τις λέξεις».
Η εκστρατεία όμως «Ποτέ και Πουθενά» δεν τελειώνει εδώ. «Στα σχέδια της Actionaid είναι η δημιουργία μίας τριετούς στρατηγικής σχετικά με τον τρόπο που θα δουλέψουμε με τις εταιρείες, με τις οποίες είμαστε ήδη σε κάποια επικοινωνία, με τον τρόπο που θα δουλέψουμε με άλλες οργανώσεις, αλλά και με τα ΜΜΕ, όχι για τη διάδοση του μηνύματος αλλά για τον τρόπο με τον οποίο καλύπτονται αυτά τα περιστατικά από τον Τύπο. Θέλουμε να δούμε πώς θα φτιάξουμε ένα ολιστικό μοντέλο προσέγγισης του ζητήματος με όλους αυτούς τους φορείς», σημειώνει η κ. Σαμίου.
«Αυτό που πονάει πιο πολύ είναι όχι μόνο ότι εγώ δεν είχα τη δύναμη, το θάρρος και τα εφόδια να αντιδράσω ουσιαστικά, να τον καταγγείλω, να υψώσω τη φωνή μου. Αλλά και ότι οι άλλοι/άλλες απλά γελούσαν ή αισθάνονταν αμήχανα ή δεν ασχολήθηκαν. Γιατί «έλα μωρέ εντάξει, χοντράδες λέει, δίκιο έχεις. Αλλά μην του δίνεις σημασία. Έχει απλά πολύ κακή αίσθηση του χιούμορ». Ε λοιπόν όχι, δεν είναι έτσι. Δεν είναι καθόλου έτσι. Κι από εδώ και πέρα δεν πρέπει ποτέ και πουθενά να μπερδεύουμε μια κατάσταση που ξεπερνιούνται, ακόμα και μισή φορά, τα όρια με το κακό χιούμορ. Αυτά», αναφέρει σε ανάρτηση στη σελίδα της Actionaid στο facebook, γυναίκα που είχε δεχτεί παρενόχληση στο χώρο εργασίας της.
Η συνθήκη που ψηφίστηκε αναφέρεται στη βία και την παρενόχληση σε σχέση με τον κόσμο της εργασίας, περιλαμβανομένων των δημόσιων και ιδιωτικών χώρων όταν λειτουργούν ως χώροι εργασίας, αλλά και κατά τη διαδρομή ανάμεσα στην κατοικία και τον χώρο εργασίας. «Η ψήφιση της σύμβασης ήταν το πρώτο βήμα. Από δω και πέρα θα πρέπει να δούμε τι πρέπει να γίνει και ως προς το θεσμικό πλαίσιο αλλά και ως προς την κοινωνία. Είναι γεγονός πως μέσω της συνθήκης επικυρώνονται ορισμοί που δεν υπήρχαν προηγουμένως», τονίζει η κ. Σαμίου. Αναγνωρίζει ακόμη πως η βία και η παρενόχληση «πλήττουν δυσανάλογα τις γυναίκες και τα κορίτσια». Σημειώνει πως «και άλλα άτομα που ανήκουν σε μία ή περισσότερες ευάλωτες ομάδες» πλήττονται επίσης περισσότερο, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει ποιες.
Παρόλα αυτά απουσιάζει η αναφορά για τη βία και την παρενόχληση που υφίστανται τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα στο χώρο εργασίας τους. Η συνθήκη δεσμεύει μόνο τις χώρες που θα την υπογράψουν. Εκείνες που θα το κάνουν πρέπει να υιοθετήσουν πολιτικές ευαισθητοποίησης και μια νομοθεσία που θα έχει σκοπό να «απαγορεύσει» τη βία και την παρενόχληση στον κόσμο της εργασίας και να θεσμοθετήσουν μηχανισμούς ελέγχου και κυρώσεις.
