Η Έκθεση και το Συνέδριο Γυναίκες του Τύπου – Ο Τύπος των γυναικών, που οργανώνεται από το Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης σε συνεργασία με το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Δημόσια Ιστορία» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου και υπό την Αιγίδα της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου, έχει ως αντικείμενο τη γυναικεία εκδοτική δραστηριότητα κατά την ύστερη οθωμανική περίοδο και πιο συγκεκριμένα, από το 1845, χρονολογία έκδοσης του πρώτου γυναικείου εντύπου στον οθωμανικό (αλλά και ελληνόφωνο) χώρο, έως το 1923, χρονολογία οριστικής διάλυσης της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Αφορά τόσο στα έντυπα που παράγονται και στη λειτουργία τους στο δημόσιο χώρο όσο και στις γυναίκες ως εκδότριες, αρθρογράφους, συντελεστές των εκδόσεων και ως αναγνωστικό κοινό.
Ο οθωμανικός γυναικείος Τύπος έχει προσεγγιστεί – όπως και στην διεθνή ιστοριογραφία – ως πεδίο συγκρότησης και ανασυγκρότησης των γυναικείων συλλογικών ταυτοτήτων∙ ως βήμα διαλόγου για το «γυναικείο ζήτημα» και εγχείρημα δημόσιας παρέμβασης∙ ως χώρος άσκησης στη γραφή και φιλόξενης υποδοχής των γυναικείων λογοτεχνικών εγχειρημάτων, και – σε μικρότερο βαθμό – ως χώρος δημιουργίας και ανάπτυξης δικτύων επικοινωνίας και δύναμης, πρόσληψης και επεξεργασίας νέων (αστικών) μοντέλων ζωής, δια-εθνικής επικοινωνίας και επιχειρηματικής δραστηριότητας, ενώ οι γυναίκες ως εκδότριες ή/και συντελεστές των εκδόσεων, έχουν μείνει στο περιθώριο της έρευνας.
Οι έρευνες στα πεδία/θεματικές αυτές μελετούν, στη μέγιστη πλειονότητά τους, «ξεχωριστά» το εκδοτικό φαινόμενο της κάθε εθνο-θρησκευτικής κοινότητας, ενώ έχουν καταθέσει τα σημαντικά τους πορίσματα κυρίως στις εθνικές γλώσσες των αντίστοιχων με τις εθνο-θρησκευτικές κοινότητες κρατών που προέκυψαν με την κατάρρευση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, στοιχεία που συνιστούν αξιοσημείωτους περιορισμούς στην προώθηση της έρευνας και στη συνολική και «ολιστική» προσέγγιση του εν λόγω ιστορικού φαινομένου.
Οι δυο εκδηλώσεις, Έκθεση και Συνέδριο, λειτουργούν παραπληρωματικά ως προς το περιεχόμενό τους και τις επιδιώξεις της πρωτοβουλίας αυτής. Η πρώτη οπτικοποιεί τα πορίσματα της έως τώρα έρευνας αναφορικά με τα έντυπα που παράγονται στο πλαίσιο μίας κοινότητας του οθωμανικού χώρου και στοχεύει στην κοινοποίησή τους στο ευρύτερο κοινό, κινούμενη στο πεδίο της δημόσιας ιστορίας, και η δεύτερη επιδιώκει τον επιστημονικό διάλογο με στόχο την εμβάθυνση, διεύρυνση και προέκταση της έρευνας συνολικά για τη γυναικεία εκδοτική δραστηριότητα στον οθωμανικό χώρο.
Η Έκθεση, πιο συγκεκριμένα, αφορά στον γυναικείο Τύπο που εκδόθηκε στον οθωμανικό χώρο στο πλαίσιο της ορθόδοξης κοινότητας, (παρουσιάζονται τα έντυπα και οι εκδότριες της ελληνορθόδοξης κοινότητας και ένα μέρος των εντύπων της βουλγαρικής), ενώ το Συνέδριο στον οθωμανικό γυναικείο Τύπο όλων των εθνο-θρησκευτικών κοινοτήτων. Στόχος του Συνεδρίου είναι να λειτουργήσει ως ένα forum επικοινωνίας και διαλόγου μεταξύ των ερευνητριών και ερευνητών που έχουν ασχοληθεί με το εν λόγω πεδίο: κατάθεσης των πορισμάτων της έως τώρα έρευνας, ανάδειξης των αντιστοιχιών και αναντιστοιχιών στην εξέλιξη του φαινομένου, των ερευνητικών κενών, των συνεχειών, ασυνεχειών και περιορισμών, αλλά και παρουσίασης των νέων κατευθύνσεων της έρευνας στο πεδίο.
Οι δύο εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα παράλληλα στο Σπίτι Πολιτισμού του Δήμου Ρεθύμνου και οργανώνονται με την οικονομική υποστήριξη του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, που έχουν την ευθύνη της οργάνωσης, της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνης, υπό την αιγίδα της οποίας οργανώνονται, και την ευγενική χορηγία των: Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών (ΟΙ.ΟΜ.ΚΩ.), Antonis Avdelas Chief Sales & Marketing Officer, SANI RESORT – IKOS RESORTS Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων (Γ.Γ.Ι.Φ.), Ευρωπαϊκή Πίστη (Α.Ε.Γ.Α).
Εγκαίνια Έκθεσης
Παρασκευή 9 Νοεμβρίου, ώρα 18:00
Πρόγραμμα
17:30 – 18:00 Προσέλευση
18:00-18:30 Προσφωνήσεις – Χαιρετισμοί
18:30-18:45 Γυναίκες στη σφαίρα της δημοσιότητας: Η εμφάνιση και εξέλιξη του
γυναικείου Τύπου στον οθωμανικό χώρο
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΔΑΛΑΚΟΥΡΑ
18:45-19:00 Δημόσια κοινωνικότητα και διφορούμενες ταυτότητες στις
ελληνορθόδοξες κοινότητες της ύστερης οθωμανικής περιόδου
ΝΙΚΟΣ ΒΑΦΕΑΣ
19:00-19:15 Bulgarian Women’s Press from the End of the 19th Century until
Independence (1908)
VALENTINA MITKOVA
19:15-19:30 Σκληρές χειροτεχνίες μετρημένες με λέξεις
ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΣΚΕΠΕΤΖΗ
19:30-21:00 Περιήγηση στην Έκθεση – Δεξίωση
Η Έκθεση θα είναι ανοιχτή στο κοινό έως την Κυριακή 11 Νοεμβρίου
Ώρες κοινού
Παρασκευή 17:30 – 21:00
Σάββατο & Κυριακή 09:00 – 20:30
Conference
Saturday 10 and Sunday 11
Programm
Saturday, November 10
09:30-10:00 Opening Session
Chair: KATERINA DALAKOURA
09:30-09:45 Έμφυλες ανισότητες στην εκπαίδευση – Η ορατότητα των γυναικών στην
επιστήμη / Gender Inequalities in Education – Women’s Visibility in
Academia
FOTINI KOUVELA, Secretary General for Gender Equality
09:45-10:00 Ottoman Women’s Press in Historical Research: State of the Art and Historio-
graphical Issues
KATERINA DALAKOURA, NIKOS VAFEAS
10:00-11:40 1st Session: Cultural Transfer and Reception: Women’s Representations,
Fashion and Consumption
Chair: MARINOS SARIGIANNIS
10:00-10:20 Theodossia and the Literary Journal Maarifet (1898 -?): World Perspectives
and Women’s Representations
VASILIKI PASPARAKI
10:20-10:40 The Question of ‘Conspicuous Consumption’ in the Ottoman Muslim
Women’s Periodicals (19th-20th Centuries)
ANASTASIA FALIEROU
10:40-11:00 Fashion and Women’s Magazines in the Last Decade of the Ottoman Empire
ΟZLEM DILBER
11:00-11:40 Discussion
Coffee Break
12:00-13:40 2nd Session: Gender Identities and Feminist Discourses in Women’s
Serial Publications
Chair: ELENI FOURNARAKI
12:00-12:20 Bulgarian Women’s Periodicals from the End of the 19th Century – between
The Normative Femininity and the Feminist Discourse
VALENTINA MITKOVA
12:20-12:40 Toward Emancipation – ‘Jednakost’ Socialist Women’s Magazine in Kingdom
of Serbia (1910-1914)
IVANA PANTELIC
12:40-13:00 Women’s Biographies in ‘Ladies’ Journal’: Models for the Construction of
Women’s Identities
ChARITOMENI GIASAFAKI
13:00-13:40 Discussion
Lunch Break
17:00-18:40 3rd Session: Gender, Nation and Politics
Chair: ATHINA SKOULARIKI
17:00-17:20 Transcultural Encounters and Discourses on Women’s Rights: Periodicals in
the Ottoman Empire, Greece and Turkey from the Mid-nineteenth Century
to the Interwar Period
EFI KANNER
17:20-17:40 Reading Euridiki [=Eurydice] (1870-1873) as the First “Political” Women’s
Periodical
SOPHIA DENISSI
17:40-18:00 “What about pictures?” Images, Photographs and Illustrations in Greek
Illustrated Journals (1912-1922)
ΝICOLE IMMIG
18:00-18:40 Discussion
Coffee Break
19:00-20:30 BOOK PRESENTATION
Τουρκία: βία, αντίσταση και πολιτική στον καιρό της κρίσης. Κοινωνικές και πολιτικές
αντιδράσεις απέναντι στην έμφυλη βία, Έφη Κάννερ, επιστ. διεύθυνση (Αθήνα: Ηρόδοτος, 2018) / Turkey: Violence, Resistance and Politics in a Time of Crisis. Social and Political Reactions Against Gendered Violence, Efi Kanner , ed. (Athens: Herodotos, 2018)
The book will be presented by
ANTONIS ANASTASOPOULOS, Assistant Professor of Ottoman History, University of Crete
NIKOS SIGALAS, Historian, CETOBAC-CNRS, Paris
VASILIKI PETOUSI, Assistant Professor of Sociology, University of CreteModerator
Moderator
ANASTASIA FALIEROU, Researcher, Academy of Athens
Conference Dinner
Sunday, November 11
09:00-10:40 1st Session: Print Cultures and Women’s Publishing Endeavour
Chair: SOPHIA NTENISSI
09:00-09:20 Ladies’ Almanac (1888-1889) by Alexandra Papadopoulou and Charikleia
Korakidou: A Publishing Attempt out of the “Almanac Canon”
MARIA PAITAKI
09:20-09:40 Women in Publishing in Samos at the Beginning of 20th Century: The
Almanac of Asia Minor by Eleni Svoronou
KATERINA KARIOTOGLOU
09:40-10:00 Cultural and Recreational Annual Editions: ‘Lesvos’- The Almanac of Ladies’
Newspaper (1912) by Charikleia Melandinou
YPAKOI PAPADOPOULOU
10:00-10:40 Discussion
10:40-12:20 2nd Session: Editors and Readership: Professional Transitions and Publicity
Chair: NIKOS VAFEAS
10:40-11:00 An Enterprise of One’s Own: Greek Women Publishers in Ottoman
Territories at the Beginning of the 20th Century
CHRYSOULA ANAGNOSTOPOULOU
11:00-11:20 The Editor Artemisia Landraki and ‘Spinthir’ the First Greek Magazine
Published by a Woman in Crete
MARIA DELAKI
11:20-11:40 In Quest of Female Public Space: A Spatial Analysis of Readers’ Letters in
Kadιnlar Dυnyasι Magazine
NESLI RUKEN HAN
11:40-12:20 Discussion
Coffee Break
12:40-14:20 3nd Session: Periodical Press and Literature
Chair: BARBARA ROUSSOU
12:40-13:00 Ottoman Women’s Literature in Periodicals/Journals (1869-1923)
SENEM TIMUROGLU
13:00-13:20 Literary Networks of Muslim Women Writers in the Late Ottoman Istanbul
(1869-1923)
FATIH ALTUG
13:20-13:40 Education and Literature as Crucial Factors of Women’s Increased Presence
in the Public Discourse as Revealed by the Women’s Greek Press of the Late
Ottoman Period
ΑIMILIA THEMOPOULOU
13:40-14:20 Discussion
Conclusions – Conference Closure
Για την Έκθεση Γυναίκες του Τύπου – Ο Τύπος των γυναικών εργάστηκαν
Επιστημονική επιμέλεια
ΔΑΛΑΚΟΥΡΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ, Αναπληρώτρια καθηγήτρια
Καλλιτεχνική επιμέλεια
ΣΚΕΠΕΤΖΗ ΧΡΥΣΟΥΛΑ, Εικαστικός – Επιμελήτρια εκθέσεων
Συντονισμός
ΒΑΦΕΑΣ ΝΙΚΟΣ, Επίκουρος καθηγητής
ΔΑΛΑΚΟΥΡΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ, Αναπληρώτρια καθηγήτρια
Υποστήριξη ΠΑΪΤΑΚΗ ΜΑΡΙΑ, Μεταπτυχιακή ερευνήτρια, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΥΠΑΚΟΗ, Μεταπτυχιακή ερευνήτρια
Συλλογή εντύπων
ΔΑΛΑΚΟΥΡΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ, Αναπληρώτρια καθηγήτρια
ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΥΣΟΥΛΑ, Διδάκτωρ
Έρευνα, τεκμηρίωση, επιλογή υλικού, κείμενα
ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΥΣΟΥΛΑ, Διδάκτωρ
ΓΙΑΣΑΦΑΚΗ ΧΑΡΙΤΩΜΕΝΗ, Μεταπτυχιακή ερευνήτρια
ΔΑΛΑΚΟΥΡΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ, Αναπληρώτρια καθηγήτρια
DASKALOVA KRASSIMIRA, Καθηγήτρια
ΚΑΡΙΩΤΟΓΛΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια
MITKOVA VALENTINA, Επίκουρη καθηγήτρια
ΠΑΪΤΑΚΗ ΜΑΡΙΑ, Μεταπτυχιακή ερευνήτρια
ΠΑΛΑΖΗ ΜΑΡΙΑΝΘΗ, Υποψήφια διδάκτωρ
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΥΠΑΚΟΗ, Μεταπτυχιακή ερευνήτρια
ΠΑΣΠΑΡΑΚΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια
ΣΥΡΡΟΣ ΣΩΤΗΡΗΣ, Μεταπτυχιακός φοιτητής
Επιμέλεια κειμένων
ΔΑΛΑΚΟΥΡΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ, Αναπληρώτρια καθηγήτρια
Γραφιστική σχεδίαση
ΚΑΡΟΥΖΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, Γραφίστας
ΔΑΝΑΟΣ ΕΠΕ (Αλβανός Ε. Νεκτάριος)
ΑΛΑΒΑΝΟΥ ΛΟΥΚΙΑ, Γραφίστας
Συνεργασία στη γραφιστική σχεδίαση
ΣΚΕΠΕΤΖΗ ΧΡΥΣΟΥΛΑ, Εικαστικός – Επιμελήτρια εκθέσεων
Conference Participants – Chairs
ALTUG FATIH Assistant Professor, Ιstanbul Sehir University fatihaltug@sehir.edu.tr
ANAGNOSTOPOULOU CHRYSOULA PhD, Department of Philosophy and Social Studies,
University of Crete xrys10@gmail.com
ANASTASOPOULOS ANTONIS Assistant Professor, Department of History and Archaeology,
University of Crete anastasopoulous@uoc.gr
DALAKOURA KATERINA Associate Professor, Department of Philosophy and Social
Studies, University of Crete & Adjunct Academic Staff, Hellenic Open University dalakoura@phl.uoc.gr
DELAKI MARIA PhD, Aristotle University of Thessaloniki margiadelaki@gmail.com
DENISSI SOPHIA Associate Professor, Department of Theory and History of Art, School
of Fine Arts sdenissi@otenet.gr
DILBER OZLEM Historian, Teaching Staff, Ozyegin University ozlem.dilber@ozyegin.edu.tr
FALIEROU ANASTASSIA Scientific associate, Academy of Athens anafalierou@gmail.com
FOURNARAKI ELENI Associate Professor, Department of Sociology, University of Crete elfou@uoc.gr
GIASAFAKI CHARITOMENI MA researcher, Department of Philosophy and Social Studies,
University of Crete c.giasafaki@gmail.com
HAN NESLI RUKEN MA student, Department of History and Archaeology, University of
Crete, and the Institute for Mediterranean Studies (IMS-FORTH)
IMMIG NICOLE Assistant Professor, Department of History, Bogazici University nicole.immig@gmail.com
KANNER EFI Assistant Professor, Department of Turkish and Modern Asian Studies,
University of Athens canner@turkmas.uoa.gr
KARIOTOGLOU KATERINA MA student, Department of Philosophy and Social Studies,
University of Crete katerina_kariotoglou@hotmail.com
KOUVELA FOTINI Secretary General for Gender Equality, Greece
MITKOVA VALENTINA Assistant Professor, Department of Library and Information Studies
and Cultural Policy, Sofia University St. Kliment Ohridski valentina.mitkova@gmail.com
PAITAKI MARIA MA researcher, Department of Philosophy and Social Studies, University
of Crete maria.p2307@gmail.com
PANTELIC IVANA Researcher, Institute of Contemporary History, Belgrade pantelic.ivana@gmail.co
PAPADOPOULOU YPAKOI MA researcher, Department of Philosophy and Social Studies,
University of Crete ypakoi.papa@gmail.com
PASPARAKI VASILIKI MA student, Department of Philosophy and Social Studies,
University of Crete vickypasp@yahoo.com
PETOUSI VASILIKI Assistant Professor, Department of Sociology, University of Crete petousiv.@uoc.gr
ROUSSOU BARBARA PhD, Experimental General Lyceum of Heraklion broussgr@yahoo.gr
SARIGIANNIS MARINOS Researcher B’, Institute for Mediterranean Studies sariyannis@ims.forth.gr
SIGALAS NIKOS Historian, nikos.sigalas@gmail.com
SKOULARIKI ATHINA Lecturer, Department of Sociology, University of Crete skoulariki@uoc.gr
THEMOPOULOU AIMILIA Associate Professor, Department of Turkish and Modern Asian
Studies, University of Athens ethemop@gmail.com
TIMUROGLU SENEM Historian, Teaching Staff, Ozyegin University senem.timuroglu@ozyegin.edu.tr
VAFEAS NIKOS Assistant Professor, Department of Philosophy and Social Studies,
University of Crete & Adjunct Academic Staff, Hellenic Open University vafeas@fks.uoc.gr
ORGANIZING INSTITUTIONS
Department of Philosophy and Social Studies, University of Crete
Post Graduate Course in Public History, Hellenic Open University
UNDER THE AUSPICES
Region of Crete, Regional Unit of Rethymno
CHAIR ORGANIZERS
KATERINA DALAKOURA, Associate Professor, Department of Philosophy and Social
Studies, University of Crete & Adjunct Academic Staff, Hellenic Open University
NIKOS VAFEAS, Assistant Professor, Department of Philosophy and Social Studies,
University of Crete & Adjunct Academic Staff, Hellenic Open University
HARRIS ATHANASIADES, Professor, Department of Philosophy, Education and
Psychology, University of Ioannina & Program director of the postgraduate study
program “Public History”, Hellenic Open University
ORGANIZING COMMITTEE
ANAGNOSTOPOULOU CHRYSOULA, PhD, University of Crete
ATHANASIADES HARRIS, Professor, University of Ioannina & Program Director of the
Postgraduate Study Program “Public History”, Hellenic Open University
DALAKOURA KATERINA, Associate Professor, University of Crete & Adjunct Academic
Staff, Hellenic Open University
GIASAFAKI CHARITOMENI, MA researcher, University of Crete
KARIOTOGLOU KATERINA, MA student, University of Crete
PAITAKI MARIA, MA researcher, University of Crete
PALAZI MARIANTHI, PhD student, University of Crete
PAPADOPOULOU YPAKOI, MA researcher, University of Crete
PASPARAKI VASILIKI, MA student, University of Crete
VAFEAS NIKOS, Assistant Professor, Department University of Crete & Adjunct Academic
Staff, Hellenic Open University
CONFERENCE SECRETARIAT
AGGELATOU STELLA, Department of Philosophy and Social Studies, University of Crete
KOULOYVAKIS THANOS, Department of Philosophy and Social Studies, University of Crete
KOUMANTAKI PARASKEVI, Department of Philology, University of Crete
KYPRAIOU ANASTASIA, Department of Philosophy and Social Studies, University of Crete
MOUSAKOU RANIA, Department of Philosophy and Social Studies, University of Crete
NTOUNTOUMI NIKOLETA, Department of Philosophy and Social Studies, University of Crete
PIPERAKI SOFIA, Department of Philology, University of Crete
TROULLI MICHAELA, Department of Philosophy and Social Studies, University of Crete
TSEKOURAS MANOS, Department of Philosophy and Social Studies, University of Crete
SPONSORS
University of Crete
Hellenic Open University
Region of Crete, Regional Unit of Rethymno
Ecumenical Federation of Constantinopolitans (OI.OM.KO.)
Antonis Avdelas Chief Sales & Marketing Officer, SANI RESORT – IKOS RESORTS General Secretariat for Gender Equality (G.G.I.F.)
European Reliance (A.E.G.A.)
SYPPORT
Municipality of Rethymno –House of Culture
WEBPAGE CONSTRUCTION
AKOUMIANAKIS GIORGOS, Specialized Teaching Staff, Department of Philosophy and Social
Studies, University of Cretehttp://ottomanwomenspr
