Του Γιώργου Οικονόμου
Μα θαρρώ πως θα τα μπλέξω
απ’ την Κική κι απ’ την Κοκό ποιά να διαλέξω
την Κική την αγαπώ
μα μ’ αρέσει κι η Κοκό
- Για να μην ξεχνιόμαστε
Ο “Κλεισθένης” που ψηφίστηκε από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ σε αντικατάσταση του “Καλλικράτη”, παρά το γεγονός ότι δεν έθιξε ούτε κατ’ ελάχιστον τη δομή και λειτουργία της Καλλικράτειας Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εισήγαγε, δύο τουλάχιστον, σημαντικές καινοτομίες:
- Θεσμοθέτησε την απλή αναλογική γεγονός που υποχρεώνει σε συνεργασίες συνδυασμών.
- “Έσπασε” τον δημαρχοκεντρικό χαρακτήρα δομών και λειτουργιών της Τ.Α. 1ου βαθμού.
Επί της ουσίας, αυτός ο νόμος υποχρεώνει σε αύξηση του αριθμού των θεσμοθετημένων διαμεσολαβητών (λόγω της υποχρεωτικής πρακτικά συμμετοχής περισσότερων από μιάς παρατάξεων στα κέντρα λήψης των αποφάσεων). Το αποτέλεσμα αυτής της διεύρυνσης έχει δύο όψεις: Επιτυγχάνεται μεν μεγαλύτερη συμμετοχή όσον αφορά στις διεργασίες για την λήψη αποφάσεων, αλλά δίνεται και μεγαλύτερος χώρος για να διεισδύσουν ευκολότερα διαμεσολαβητές δεύτερης διαλογής (βλέπε: παράγοντες), που διεκδικούν να υπηρετήσουν (ανιδιοτελώς; με κάποια ανταλλάγματα;), τις βιοτικές ή άλλες ανάγκες μας. Όσο οι φορείς βάσης δηλαδή οι θεσμοί άμεσης δημοκρατίας και μεικτού τύπου παραμένουν έξω από τους θεσμούς έμμεσης δημοκρατίας, τόσο θα ζεί και θα βασιλεύει η διαμεσολάβηση, δηλαδή ο παραγοντισμός και όλοι οι -ισμοί που γνωρίζουμε.
Τον Δεκέμβρη του 2011, με αφορμή τον σχεδιασμό δράσεων της Αντιπεριφέρειας Ρεθύμνου (δηλαδή της πρώην Νομαρχίας), είχα γράψει στα Ρεθεμνιώτικα Νέα για τον εκλεγμένο πλέον, κ. Αρναουτάκη: “Ο καλός μας Περιφερειάρχης, έχει ακολουθήσει την εξής διαδρομή: Ως Υφυπουργός Οικονομικών, είχε την αδιαπραγμάτευτη άποψη ότι η Κρήτη θα πρέπει επιτέλους να αποκτήσει φορέα παρακολούθησης έργων και μελετών αντίστοιχο του “Εγνατία Α.Ε.” για αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των προβλημάτων μελετών και κατασκευών στον ΒΟΑΚ και σε όλο το πρωτεύον οδικό δίκτυο του νησιού. Αυτός ο φορέας (Κρήτη Α.Ε.) ήταν προφανές για τον κ. Αρναουτάκη ότι θα είχε άμεση σχέση με το πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο εμπλοκής του με τοπικά συμφέροντα. Όταν όμως εξελέγη Περιφερειάρχης Κρήτης, άλλαξε γνώμη. Με δήλωσή του στα ΜΜΕ εξήγησε ότι δεν επιθυμεί να είναι διακοσμητικό στοιχείο σε τόσο μεγάλης εμβέλειας έργα, επομένως θα πρέπει ο φορέας παρακολούθησης να ελέγχεται αποκλειστικά από την Περιφέρεια”.
Οι απόψεις και οι πρακτικές του κ. Αρναουτάκη που προφανώς ευνοούν τον υδροκεφαλισμό της περιφερειακής “αυτοδιοίκησης” δεν φαίνεται να άλλαξαν ούτε όταν θεσμοθετήθηκε τον Μάρτιο του 2013 ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης (ΟΑΚ) που αντικαθιστά και αναβαθμίζει την “Κρήτη Α.Ε.”
Η μεγάλη όμως ανατροπή γίνεται με την υπουργοποίηση του κ. Σπίρτζη. Ο συγκεκριμένος Υπουργός με το ΠΔ 123/2017 άρθρο 59, δημιουργεί πρώτα μία Υπηρεσία καπέλο στον ΟΑΚ (την ΕΥΔΕ Κρήτης-Δωδεκανήσου) ενώ λίγο μετά, με τον Ν 4519/2018 άρθρο 22, του αφαιρεί την διαχείριση μελετών και έργων του βασικού οδικού δικτύου της Κρήτης με το σκεπτικό ότι αυτός ο Οργανισμός δεν μπορεί να αναλάβει την εκτέλεση έργων τέτοιου μεγέθους αφού ούτε την απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή διαθέτει, ούτε το απαραίτητο προσωπικό. Η ηλιθιότητα αυτού του επιχειρήματος αλλά και η υποκρισία που την συνοδεύει, είναι εξοργιστικές. Αντί να στηρίξει ο Υπουργός μας, ο δικός μας υποτίθεται Υπουργός, την ενδυνάμωση με νύχια και με δόντια αυτού του φορέα ώστε να μπορεί να αναλάβει την διαχείριση μεγάλων έργων, τον διαλύει για να αποκτήσει εκείνος τον έλεγχο.
- Η Κρήτη και ο κ. Αρναουτάκης
Ας επανέλθουμε όμως στον Περιφερειάρχη μας. Τί έκανε μπροστά στην λαίλαπα των αλλαγών του κ. Σπίρτζη; Απολύτως τίποτα. Δεν βρήκε να πεί ούτε λέξη για την ιεροσυλία του Υπουργού. Όχι μόνον αυτό: Πριν λίγες μέρες, στις 10 του Σεπτέμβρη, έγινε σύσκεψη στα γραφεία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης μεταξύ του Περιφερειάρχη μας και της πρόσφατα διορισμένης από την Κυβέρνηση συντονίστριας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Στη σύσκεψη συμμετείχε και η προϊσταμένη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Ε.Π. (Επιχειρησιακών Προγραμμάτων) της Περιφέρειας Κρήτης. Θέμα της σύσκεψης ήταν η διαχείριση των υδάτινων πόρων του νησιού.
Τα τρία πρόσωπα που συμμετείχαν, αντιπροσωπεύουν α) την Περιφέρεια β) την Κυβέρνηση και γ) την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποιοί απουσίαζαν από αυτή την σύσκεψη; Μα προφανώς οι συνεχώς απόντες από τέτοιες συσκέψεις θεσμοί άμεσης δημοκρατίας αλλά και (έκπληξη;) ο καθ’ ύλην αρμόδιος τουλάχιστον στα τεχνικά ζητήματα, Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης. Αφού ο Υπουργός αφαίρεσε το μισό του αντικείμενο, αφού από κάθε κατεύθυνση διατυμπα- νιζόταν ότι τουλάχιστον η διαχείριση των υδάτινων πόρων θα παρέμενε στον ΟΑΚ, γίνεται μια κρίσιμη σύσκεψη για τα νερά του νησιού εν αγνοία του συγκεκριμένου φορέα. Τι λέει ο κ. Αρναουτάκης για το ζήτημα αυτό; Μήπως ισχύει από τώρα η πρόβλεψή μου ότι, αυτό που απέμεινε από τον ΟΑΚ θα καταντήσει λίαν συντόμως, παράρτημα των τεχνικών υπηρεσιών του κ. Αρναουτάκη;
Για ποιά αυτοδιαχείριση και ποιά αυτοδιοίκηση συζητάμε. Εδώ είναι συγκέντρωση και μοίρασμα εξουσιών, δεν είναι παίξε-γέλασε. Ο απόλυτος οπορτουνισμός τού κ. Αρναουτάκη σε συνδυασμό με τον κρατισμό του αλλά κυρίως με τον κρατισμό τού κ. Σπίρτζη, διαμορφώνουν το κατάλληλο περιβάλλον στο οποίο αναγεννάται από την τέφρα του το βαθύ ΠΑΣΟΚ σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια. Ο μαρασμός του κράτους που θα έπρεπε να είναι στόχος μας, εξορίζεται σε ένα απώτατο μέλλον, ενώ στον οικονομικό νεοφιλελευθερισμό αλλά και στον ευέλικτο κρατισμό των αστικών πολιτικών σχηματισμών, αντιπαρατίθεται ο χοντροκομμένος κρατισμός των σοσιαλιστικών κομμάτων κάθε λογής και προέλευσης.
- Νομός Ρεθύμνου και Περιφέρεια Κρήτης
Ας δούμε όμως και την επιμέρους σχέση του περιφερειάρχη μας με τον νομό Ρεθύμνου.
Τί να πρωτοθυμηθεί κανείς; Τον Αμαριώτικο δρόμο που δεν δημοπρατήθηκε ποτέ; Την ακύρωση από τον κ. Σπίρτζη της εργολαβίας τμήματος του ΒΟΑΚ στο Ρέθυμνο και την μεταφορά των χρημάτων σε λογαριασμό άλλου έργου; Ο λαλίστατος κ. Αρναουτάκης δεν βρήκε να πεί ούτε λέξη.
Ένα μεγάλο έργο του οποίου μάλιστα έχουν ολοκληρωθεί και εγκριθεί όλες οι μελέτες, είναι το φράγμα του Πλατύ Ποταμού. Αυτό το έργο μελετήθηκε και πρόκειται να κατασκευαστεί, όχι γιατί το χρειάζεται ο Νομός Ρεθύμνου, αλλά γιατί στον κάμπο της Μεσαράς οι μέχρις εξαντλήσεως χρήσεις των υπόγειων υδάτων, έχουν καταστήσει υφάλμυρες τις ποσότητες που έχουν απομείνει. Σύμφωνα με τις εγκριτικές αποφάσεις υποτίθεται ότι θα δοθούν συγκεκριμέ- νες αντιπαροχές στον Δήμο Αμαρίου ο οποίος θα επωμισθεί όλες τις κοινωνικές, μικροκλι- ματικές, οικολογικές και άλλες, επιβαρύνσεις της ευρύτερης περιοχής του φράγματος.
Φέτος όμως, πρώτος και καλύτερος ο κ. Κεγκέρογλου και στην συνέχεια ο κ. Αυγενάκης (αλλά και ο κ. Αποστόλου), εγκατέλειψαν την λέξη “φράγμα” και χρησιμοποιούν τον όρο “εκτροπή του Πλατύ”. Τον ίδιο όρο χρησιμοποιεί πρόσφατα και ο κ. Αρναουτάκης.
Το πρόβλημα για όλους αυτούς τους διαμεσολαβητές, δεν είναι η άρση των αρνητικών συνεπειών από την κατασκευή ενός μεγάλου έργου, αλλά σε ποιό ακροατήριο επιλέγεις να απευθυνθείς. Ποιοί σχεδιασμοί, ποιές μελέτες και τελικά ποιά φράγματα. Μια φτηνή τόση δα εκτροπούλα ζητά ο κάμπος – εκεί που είναι οι πολλοί ψήφοι. Σιγά που θα τους στεναχωρήσει τί θα συμβεί σε μία ζώνη που κατοικούν (ακόμη) δυό-τρείς χιλιάδες γεροντάκια.
Δεν είναι το κουκούλωμα των αντιθέσεων και των προβλημάτων που θα αναδείξει τον συγκρητισμό μας, την ταξική μας αγάπη θα έλεγα προκλητικά, γι αυτό το νησί και τους ανθρώπους του. Κάθε φορά που σκέφτομαι τα πράγματα που πρέπει να γίνουν και εκείνα που πρέπει ν’ αλλάξουν στην Κρήτη που είναι να πάρει η ευχή το ωραιότερο μέρος που έχω γνωρίσει, αναρωτιέμαι πού χωρά ο κάθε Αρναουτάκης και ο κάθε Σπίρτζης που κάποιοι, χωρίς να μας ρωτήσουν, μας τους φόρτωσαν για να μας σώσουν.
- Κάποιες σκέψεις αντί επιλόγου
Ο Καλλικράτης σε συνδυασμό με την επιλογή περιφερειαρχών που διαθέτουν την πολιτική λογική και πρακτική του νυν (και αεί;) Περιφερειάρχη μας, συνέθεσε το εφαλτήριο για την απογείωση της ανισόμετρης ανάπτυξης του νησιού μας με εργαλείο έναν άθλιο και στρεβλό, Κρητικής κοπής καπιταλισμό.
Όμως, παρά το νομικό και πολιτικό περιβάλλον που μας κληροδότησαν οι γνωστοί-άγνωστοι που μας “κυβερνούσαν” τόσον καιρό, έχουν γίνει κοσμογονικές ανατροπές στην πολιτική ζωή της χώρας τα τρία τελευταία χρόνια. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, διαχειρίστηκε την οικονομική κρίση που κληρονόμησε, με πρόταγμα την στήριξη των αδύναμων κοινωνικά και οικονομικά ομάδων ημεδαπών και αλλοδαπών, μεταναστών και προσφύγων. Ανεξάρτητα από το οποιοδήποτε συμπέρασμα που μπορεί να καταλήξει κανείς για το αν και κατά πόσο πέτυχε η οικονομική πολιτική των δύο τελευταίων κυβερνήσεων, οφείλει να αναγνωρίσει το σημαντικό τους έργο σε τομείς όπως είναι για παράδειγμα η παιδεία και η υγεία.
Αυτή λοιπόν η κυβέρνηση, η δική μας κυβέρνηση της αποκέντρωσης και της αυτοδιαχείρισης, δεν μπορεί να επιλέγει την στήριξη χωρίς αρχές ενός απολύτως ακατάλληλου προσώπου για το Ρέθυμνο και την Κρήτη όπως μας έχει δείξει η οκτάχρονη πολιτεία του σ’ αυτή τη θέση. Το πιασάρικο επιχείρημα ότι έχει προσφέρει έργο (με ποια κριτήρια άραγε;), δεν μπορεί να κρύψει το γεγονός ότι το μοναδικό ολοκληρωμένο έργο οδοποιίας που έγινε στον νομό μας επί των ημερών του ήταν η “αναβάθμιση” του τριτεύοντος οδικού τμήματος από Παλέ μέχρι Κάνεβο που όλοι γνωρίζουμε τι στοίχισε, οικολογικά τουλάχιστον, στην περιοχή.
Η ανικανότητα αντιπαράθεσης με την αντιδραστική λογική “ανάπτυξης” του κάθε Αρναουτάκη όταν μάλιστα συνοδεύεται από πλήρη αδυναμία (άρνηση μήπως;) ανάδειξης ή στήριξης προοδευτικών αυτοδιοικητικών στελεχών σε περιφερειακό επίπεδο, δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για την αγιοποίησή του.
Σ’ εμάς λοιπόν τους δεινόσαυρους μιας μυθικής εποχής, τίθεται το ερώτημα άλλη μια φορά:
Η συμμετοχική δημοκρατία, η αποκέντρωση, η αυτοδιαχείριση και η αυτοδιοίκηση, μαζί με την οικολογική προστασία και την αειφορία ανάπτυξης του τόπου μας, όλα αυτά τα ωραία ζουν στα όνειρά μας μονάχα, ή υπάρχουν πραγματικά και περιμένουν κάποιους άλλους πιο άξιους από εμάς, κάποιαν άλλη πιο καλή εποχή, να τα ζήσουν και να τα χαρούν.
Γιώργος Οικονόμου (Μπελατσάος)
Ρέθυμνο Σεπτέμβρης 2018
