Καλή (και πανάκριβη) η διαφήμιση, αλλά η πραγματικότητα λέει άλλα πράγματα: η Κρήτη, με τις τόσες “επιτυχίες”, τα προγράμματα, το χρήμα που έπεφτε για χρόνια, βρίσκεται στον πάτο των ευρωπαϊκών περιφερειών…
Με βάση τον δείκτη περιφερειακής ανταγωνιστικότητας (RCI), που δημοσιεύεται ανά τριετία, η περιφέρεια Κρήτης βρίσκεται στην 250η θέση ανάμεσα σε σε 263 Περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τη σχετική έκθεση για την τριετία 2014- 2016 δημοσίευσε η Κομισιόν και η Κρήτη δεν είναι όχι στην κορυφή της Ευρώπης, όπως για χρόνια ακούμε, αλλά ούτε καν της Ελλάδας… Βρίσκεται στη μέση ακριβώς των 13 περιφερειών, δηλαδή στην 7η θέση, και στην 250η στις 263 ευρωπαϊκές περιοχές.
Και μάλιστα τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα όταν αναφερόμαστε στο ΕΣΠΑ, όπου το 2017 βρέθηκε στην 11η θέση από τις 13 περιφέρειες της χώρας!
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, 47 περιφέρειες σε οκτώ κράτη-μέλη είχαν μελετηθεί και χαρακτηριστεί είτε «περιφέρειες με χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης», με κατά κεφαλήν ΑΕΠ έως 90% του μέσου όρου της Ε.Ε. αλλά με μακροχρόνια έλλειψη ανάπτυξης, ή «περιφέρειες χαμηλού εισοδήματος», όπου το ΑΕΠ παραμένει χαμηλότερο από το 50% του μέσου όρου της Ε.Ε. Οι περιφέρειες αυτές φιλοξενούν 83 εκατομμύρια κατοίκους –συγκεκριμένα ένας στους έξι κατοίκους της Ε.Ε.– και συγκεντρώνονται κυρίως στη Νότια Ευρώπη.
Μεταξύ αυτών βρίσκονται μάλιστα δέκα ελληνικές περιφέρειες (Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου, Θεσσαλίας, Ιονίων Νήσων, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου, Βορείου Αιγαίου και Κρήτης), ενώ οι υπόλοιπες συγκεντρώνονται κυρίως στην Ανατολική Ευρώπη.
Ο δείκτης περιφερειακής ανταγωνιστικότητας (RCI) δημοσιεύεται ανά τριετία και στηρίζεται στην προσέγγιση του δείκτη παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Αποτελείται από 11 πυλώνες/κριτήρια που περιγράφουν τις διαφορετικές πτυχές της ανταγωνιστικότητας και μέσω αυτών αξιολογεί τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μιας περιφέρειας. Η αξιολόγηση βασίζεται σε τρεις ομάδες.
Η πρώτη ομάδα περιλαμβάνει κριτήρια όπως οι θεσμοί, η μακροοικονομική σταθερότητα, οι υποδομές, η υγεία και η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Καθώς η περιφερειακή οικονομία αναπτύσσεται και σημειώνει πρόοδο όσον αφορά την ανταγωνιστικότητά της, οι παράγοντες που συνδέονται με πιο ειδικευμένο εργατικό δυναμικό και μια αποδοτικότερη αγορά εργασίας προστίθενται στο πλαίσιο της αξιολόγησης και συγκεκριμένα στην ομάδα που μετράει την αποδοτικότητα, η οποία περιλαμβάνει κριτήρια για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, την κατάρτιση και τη διά βίου μάθηση, την αποδοτικότητα της αγοράς εργασίας και το μέγεθος της αγοράς. Στο πλέον προηγμένο στάδιο της ανάπτυξης της περιφερειακής οικονομίας, οι μοχλοί για τη βελτίωση της καινοτομίας είναι τα κριτήρια για την τρίτη ομάδα, αυτή της καινοτομίας, η οποία αποτελείται από τρεις πυλώνες, δηλαδή την τεχνολογική ετοιμότητα, την εξειδίκευση επιχειρήσεων και την καινοτομία.
Ας δούμε τα στοιχεία με βάση τον δείκτη περιφερειακής ανταγωνιστικότητας (RCI)
Και μόνο ένας από τους δείκτες, αυτός των υποδομών, δίνει εξήγηση για την θέση του νησιού: οι υποδομές ο δείκτης της Κρήτης είναι μόλις 6, με τον ευρωπαϊκό να φτάνει στο 43…
Ουραγός και στο ΕΣΠΑ!
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με βάση τα αιτήματα πληρωμής από το συνολικό πρόγραμμα:
ΑΡΙΣΤΑ
-Πρώτη είναι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με ποσοστό απορροφητικότητας 13,5% (98,09 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 724,53 εκατ. ευρώ του προγράμματος)
ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ
-Ακολουθεί στη δεύτερη θέση η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με ποσοστό 11,6%
-Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με 10,9%
ΚΑΛΩΣ
-Στην τέταρτη η Περιφέρεια Πελοποννήσου με 10,3%
-Στην πέμπτη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας με ποσοστό 9,3%
-Και την πρώτη εξάδα κλείνει η Περιφέρεια Ηπείρου με 9,1%
«ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΗ»
Κάτω από την πρώτη εξάδα στις, συνολικά, 13 Περιφέρειες και άρα «κάτω από τη βάση» βρίσκονται κατά σειρά:
-Στην έβδομη και όγδοη θέση η Περιφέρεια Θεσσαλίας και η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων αντίστοιχα με 8,9. Ωστόσο, η Π. Θεσσαλίας, καθώς έχει μεγαλύτερο ΠΕΠ έχει προχωρήσει και σε μεγαλύτερη απορρόφηση κονδυλίων σε απόλυτους αριθμούς.
-Στην ένατη, 10η και 11η θέση βρίσκονται οι Περιφέρειες Αττικής, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και Κρήτης αντίστοιχα με ποσοστό απορροφητικότητας 8,4%. Ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση οι απόλυτοι αριθμοί ευνοούν Αττική και Ανατολική Μακεδονία και Θράκη.
-Προτελευταία είναι η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου με 8,3% και
-Τελευταία η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας με 8,2%
ΠΙΝΑΚΑΣ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ | ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (εκατ. €) | ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΩΜΗΣ (εκατ. €) | ΠΟΣΟΣΤΟΑΠΟΡΡΟΦΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ |
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ | 724,53 | 98,09 | 13,5% |
ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ | 368,69 | 42,88 | 11,6% |
ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ | 78,93 | 8,61 | 10,9% |
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ | 203 | 21 | 10,3% |
ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ | 89,19 | 8,26 | 9,3% |
ΗΠΕΙΡΟΣ | 244,68 | 22,21 | 9,1% |
ΘΕΣΣΑΛΙΑ | 301,21 | 26,88 | 8,9% |
ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ | 170,4 | 15,22 | 8,9% |
ΑΤΤΙΚΗ | 856,01 | 72,2 | 8,4% |
ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ & ΘΡΑΚΗ | 381,27 | 31,84 | 8,4% |
ΚΡΗΤΗ | 326,56 | 27,4 | 8,4% |
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ | 226,53 | 18,82 | 8,3% |
ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ | 248,36 | 20,48 | 8,2% |