Του Δημήτρη Χ. Σάββα
Πράγματι από τις ωραιότερες, αλλά και πιο συγκινητικές στιγμές είναι εκείνη της λήξης του σχολικού έτους. Δάσκαλοι και μαθητές, χαρούμενοι αλλά και συγκινημένοι, αφού μία χρονιά τελείωσε ακόμα, κατά τον καλύτερο τρόπο. Ευχαριστημένοι, αφού οι κόποι όλων δεν πήγαν χαμένοι. Αυτός, εξάλλου, είναι ο σκοπός και για τον δάσκαλο, αλλά και για τον μαθητή. Ηράκλειο, πριν από έναν αιώνα!
Γιορτή του Διδασκαλείου θηλέων και παράλληλα, χάρη στη γιορτή αυτή, γίνεται μία από τις ωραιότερες και ευγενέστερες προσπάθειες προκειμένου να υποστηριχθεί το μεγάλο έργο των κυριών του οικονομικού συσσιτίου. Τα διάφορα έσοδα, φυσικά, προορίζονταν για το ταμείο του προαναφερομένου φιλανθρωπικού σωματείου.
Η γιορτή θα άρχιζε στις 4μ.μ, απόγευμα Κυριακής και την τιμούσαν με την παρουσία τους: ο σεβασμιώτατος τοποτηρητής της Μητροπόλεως Κρήτης, Επίσκοπος Πέτρας Τίτος, ο Νομαρχών Π. Μαλαγαρδής μετά της κυρίας του, ο Δήμαρχος Ηρακλείου Ιωάννης Βογιατζάκης μετά της συζύγου του και της δίδος θυγατρός του, ο Κυβερνητικός Επίτροπος του στρατοδικείου Ν. Κεφαλογιάννης και άλλοι επίσημοι. Μητροπολίτης εκείνη την περίοδο ήταν ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος και Επίσκοποι του νησιού ήταν οι σημερινοί Μητροπολίτες. Ο Επίσκοπος Πέτρας Τίτος είναι ο Τίτος Ζωγραφίδης, μετέπειτα Μητροπολίτης Κρήτης.
Ας δούμε, όμως, πώς αποτυπώνεται το δημοσίευμα της Νέας Εφημερίδος, της οποίας ιδιοκτήτης και διευθυντής ήταν ο γνωστός μας Ιωάννης Μουρέλλος:
«Όλη η αίθουσα του θεάτρου ήτο πλήρης εκλεκτού κόσμου. Το πρόγραμμα πλουσιώτατον εξετελέσθη υπό τα διαρκή χειροκροτήματα των θεατών. Η χορωδία οφειλομένη εις την εργασίαν του καθηγητού κ. Ευαγ. Μπαμιέρου απέδωσεν επιτυχέστατα τα ωραία άσματα του προγράμματος. Όλον εν γένει το πρόγραμμα ήτο λαμπρότατα κατηρτισμένον και εις το μέρος των απαγγελιών και εις της μαντινάδες του πηδηκτού και εις της απαγγελίαν ενός μέρος του Ερωτοκρίτου το οποίον μπορούσε να ήτο και εκτενέστερον ακόμη. «Το φόρεμα της Κυρίας» ήτο μία πολύ καλή κωμωδία εις την οποίαν διεκρίθη ως κωμική εις το ρόλον υπηρέτριας η μικρά δίς Τριγωνάκη και αι δεσποινίδες Αλεξίου, Παυλάκη και Παχιαδάκη κρατήσασαι επιτυχώς τα μέρη των. Μεγάλην εντύπωσιν επροξένησε το τραγούδι της δος Θεοδώρας Κυριαζή εις την «φτωχήν». Η «φτωχή» ετραγουδήθη με ένα μέταλλον φωνής εξαιρετικώς απαλόν και γλυκύ. Ο Καθηγητής του Διδασκαλείου κ. Ανδρ. Αλεξανδρίδης διεσκεύασεν υπέροχα ένα ποίημα του Πολέμη προς τον Βενιζέλον το οποίον απήγγειλεν η δίς Μαρία Τσίγκου καταχειροκροτηθείσα. Η εορτή έληξε με τον χορόν των ανθέων χορευθέντα υπό των μικρών μαθητριών του προτύπου Δημοτικού Σχολείου. Αι μικραί μαθήτριαι χαριέσταται ενδεδυμέναι λευκά και παριστώσαι τα διάφορα άνθη εχόρευσαν με χάριν εξαιρετικήν. Μεταξύ των διεκρίναμεν ως γαλάζιαν λάμπουσαν μαργαρίταν την Δα Αγλαϊαν Μαρή και τα δας Τιτίκαν Καμπάνη, Πόπην Μακράκη, Ελένην Δρακοπούλου, Λέλαν και Ζωτέταν Βογιατζάκη, Άνναν Λυδάκη, Βεβέ Περβολαράκη, Δαν. Μαγριπλή, Μαρ. Χανδάνου, Μαρ. Λεβέντη, Σωσώ Γεωργιάδου και Τασούλα Τριανταφυλλίδου. Είνε αξία θερμών συγχαρητηρίων η Διευθύντρια του Διδασκαλείου Δίς Στυλιανή Πετυχάκη και αι Διδασκάλισσαι του πρωτύπου Δίδες Λιλίκα Αλεξίου, Ευφροσύνη Αλεγκάκη και Μαρία Καβαλάκη ως και οι καθηγηταί κ. κ. Ευάγ. Μπαμιέρος και Ανδρόγ. Αλεξανδρίδης εις την εργασίαν των οποίων οφείλεται η οργάνωσις και επιτυχία της Σχολικής εορτής.»
Εκτός από το διδασκαλείο θηλέων υπήρχε και το μουσουλμανικό σχολείο θηλέων, το οποίο συνδύαζε την λήξη των μαθημάτων με μία καταπληκτική έκθεση εργόχειρων σε μία από τις αίθουσές του. Κομψότατα κεντήματα με μετάξι και ολόχρυσα νήματα με απεικονίσεις από το φυτικό, κυρίως, βασίλειο, δια χειρός των μικρών κορασίδων, ήταν κάτι το μοναδικό. Χαρακτηριστική, επίσης, ήταν η εικόνα όπου, στον τοίχο της αίθουσας στην οποία γινόταν η έκθεση, ήταν αναρτημένα δύο μεγάλα τεμάχια κόκκινο μεταξωτό ύφασμα, όπου αναγράφονταν πάνω σ’ αυτά διάφορα ρητά από το ιερό κοράνιο. Διευθυντής του προαναφερομένου σχολείου ήταν ο Μ. Ιμαμζαδές και υποδιευθύντρια η δεσποινίδα Δήμητρα Βλαστού.
Έτσι έκλεινε η κάθε σχολική χρονιά, όμορφα, απλά και δημιουργικά! Τότε….στο παλιό Ηράκλειο!