“Η κυβέρνηση έκρινε -και σωστά- ότι ο πολιτικός και ιστορικός χρόνος της Ελλάδας και των Βαλκανίων επιβάλλει την επίλυση του προβλήματος τώρα” τονίζει στην “Αυγή” και τον Κώστα Παπαγιάννη σχετικά με το “Μακεδονικό” η Σ. Αναγνωστοπούλου. Η βουλευτής Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών επικρίνει τη στάση της Ν.Δ. τονίζοντας ότι, “ενώ έχει η ίδια διαμορφώσει τους διπλωματικούς όρους επίλυσης του ‘Μακεδονικού’” τώρα “υποδαυλίζει τη διαίρεση της κοινωνίας σε εθνικόφρονες και εθνικούς προδότες μη αντιλαμβανόμενη ότι αυτό θα γυρίσει και εναντίον της”.
Συνέντευξη στον Κώστα Παπαγιάννη
* Πώς βλέπετε την πορεία των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του “Μακεδονικού”; Υπάρχουν σε Ελλάδα και ΠΓΔΜ οι δυνατότητες για λύση στο ζήτημα;
Η ελληνική κυβέρνηση ανέλαβε την ευθύνη να επιλύσει οριστικά πια μετά από 25 χρόνια το “Μακεδονικό”. Έκρινε -και σωστά- ότι ο πολιτικός και ιστορικός χρόνος της Ελλάδας και των Βαλκανίων επιβάλλει την επίλυση του προβλήματος τώρα. Ο χρόνος, σε διαρκή πύκνωση από το 1989 και μετά, έχει την τελευταία δεκαετία (κατ’ εξοχήν τα τελευταία χρόνια) πυκνώσει επικίνδυνα στην περιοχή μας.
Η Ελλάδα μπορεί να πρωταγωνιστήσει στην περιοχή όταν και μόνο όταν είναι η ίδια σε θέση να δείξει με σαφήνεια το εθνικό και ευρωπαϊκό σχέδιό της: αυτό της συνδιαμόρφωσης με τους γείτονές της ενός κοινού μέλλοντος, ενός κοινού συμφέροντος συνανάπτυξης, αλληλεγγύης και συνύπαρξης.
Η κυβέρνηση της Αριστεράς λοιπόν γνωρίζει ότι σε ένα ευρωπαϊκό και παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, με πολλούς παράγοντες αστάθειας και ανταγωνισμού, η επιβίωση των μικρότερων ή μικρών κρατών εξαρτάται άμεσα όχι από τη βολική – άβολη εξάρτησή τους από κάποιους “μεγάλους”, αλλά από τη συνεξάρτησή τους με κοινά συμφέροντα στο πλαίσιο των ρωγμών που αφήνουν οι ισχυροί ανταγωνιστικοί, μεγάλοι παίκτες.
Μια ευρωπαϊκή, προοδευτική λίγκα των Βαλκανίων σε προοπτική σύνδεσης με μια ευρωπαϊκή, προοδευτική λίγκα του Νότου αποτελεί μια σημαντική προοπτική.
Από τη σκοπιά της ΠΓΔΜ ο πρωθυπουργός Ζάεφ φαίνεται ότι διαθέτει την πολιτική βούληση για λύση του “Μακεδονικού”. Άλλωστε η αναχρονιστική εθνικιστική πολιτική του 19ου αιώνα που είχε υιοθετήσει η προηγούμενη κυβέρνηση του Ν. Γκρούεφσκι όχι μόνο δεν πρόσφερε κανένα μέλλον και προοπτική στη χώρα, αλλά την έφερε αντιμέτωπη με ιστορικούς δαίμονες: απομονωτισμό και κατακερματισμό, αλλά και επικίνδυνες ξένες διεισδύσεις γειτόνων στο έδαφός της.
Η επίλυση του “Μακεδονικού” για την ΠΓΔΜ λοιπόν δεν σημαίνει μόνο άνοιγμα του δρόμου για το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε., σημαίνει κυρίως ότι, στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, συγκροτείται μια ασπίδα ισχυρής φιλίας που αποτρέπει τους επικίνδυνους αναθεωρητισμούς πολιτικών δυνάμεων της περιοχής μας. Το κοινό βαλκανικό συμφέρον πρέπει να είναι η απάντηση των προοδευτικών δυνάμεων απέναντι στον αναθεωρητικό εθνικισμό που αναπτύσσουν οι συντηρητικές δυνάμεις της περιοχής. Οι καθυστερήσεις από την πλευρά της ΠΓΔΜ την καθιστούν ευάλωτη σε δύσκολα και “χοντρά” παιχνίδια.
* Πώς αξιολογείτε τη στάση της Ν.Δ. στο “Μακεδονικό”; Μπορούν τα συλλαλητήρια να επηρεάσουν τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα μας;
Η Ν.Δ. έχει υιοθετήσει μια απολύτως ανεύθυνη, ανερμάτιστη και γι αυτό επικίνδυνη εθνική – εξωτερική πολιτική. Ενώ λοιπόν έχει η ίδια διαμορφώσει τους διπλωματικούς όρους επίλυσης του “Μακεδονικού” σε διεθνές επίπεδο -σύνθετη ονομασία με τον όρο “Μακεδονία”- ενώ έχει η ίδια συμβάλει αποφασιστικά στη δημιουργία μιας διεθνούς παράδοσης αποδοχής πραγματικοτήτων, όπως “μακεδονική γλώσσα” και πολλά άλλα, σήμερα εμφανίζεται να καλύπτει μια εθνικιστική ρητορική που δεν έχει σχέση με τη διπλωματική, διεθνή παράδοση που έχει δημιουργήσει.
Η σημερινή Ν.Δ. που άγεται και φέρεται από την πιο εθνικιστική της πτέρυγα, μας θυμίζει με τη στάση της την πιο δεξιά, σκοτεινή της παράδοση: μια ρητορική εξωτερικής κατανάλωσης (για τους ισχυρούς συμμάχους) και μια άλλη ρητορική για το εθνικό ακροατήριο (όπου εθνικό ακροατήριο τα εσωκομματικά της βαρίδια).
Προσφέρει χώρο και νομιμοποίηση σε ό,τι πιο ακραία εθνικιστικό υπάρχει στη χώρα αφήνοντας ένα μέρος της κοινωνίας, πληγωμένης και τραυματισμένης από τον απίστευτο φαύλο κύκλο των Μνημονίων, στον οποίο η πολιτική της μας έριξε, να χειραγωγείται από επίδοξους εθνικόφρονες. Υποδαυλίζει τέλος τη διαίρεση της κοινωνίας σε εθνικόφρονες και εθνικούς προδότες μη αντιλαμβανόμενη ότι αυτό θα γυρίσει και εναντίον της.
Η Ν.Δ. λοιπόν είναι υπόλογη απέναντι στους Έλληνες και τις Ελληνίδες για το (μη) μέλλον που υπόσχεται σε αυτήν τη χώρα. Στην ευρύτερη γειτονιά μας γίνεται “της τρελής” και η Ν.Δ. ατενίζει με στρουθοκαμηλικού τύπου εσωστρέφεια το πουθενά. Είναι ανίκανη να παραγάγει πατριωτική πολιτική σε μια στιγμή που η Τουρκία διανύει την πιο απρόβλεπτη μεταβατική της εποχή. Έχει την αυτάρεσκη αυτάρκεια ότι η ευρωπαϊκή και νατοϊκή ομπρέλα της χώρας την απαλλάσσει από την παραγωγή πολιτικής. Η οικονομική κρίση ωστόσο έπρεπε να την έχει διδάξει πολλά.
* Πώς βλέπετε την πορεία της Τουρκίας προς τις εκλογές; Τι επιπτώσεις θα έχει για τη χώρα μας το όποιο αποτέλεσμα;
Η πορεία της Τουρκίας προς τις εκλογές δημιουργεί κραδασμούς στην περιοχή. Η εθνικιστική πλειοδοσία ανάμεσα στο ερντογανικό και το αντι-ερντογανικό μέτωπο περισσεύει, πολύ περισσότερο που οι κύριες πολιτικές δυνάμεις της χώρας επιδεικνύουν έλλειμμα οποιασδήποτε στρατηγικής με βάθος και προοπτική για μια πολλαπλώς διχασμένη κοινωνία. Από ό,τι φαίνεται τις εκλογές θα τις κερδίσει ο Ερντογάν. Από το ποσοστό με το οποίο θα κερδίσει θα εξαρτηθεί το μέγεθος των αλλαγών που θα γίνουν στην Τουρκία.
Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα, όμως, έχει συγκροτηθεί πια στη χώρα ένα μέτωπο αντι-Ερντογάν. Τι βάθος έχει, τι πολιτικές κι ιδεολογικές κατευθύνσεις θα έχει είναι δύσκολο να το εκτιμήσουμε αυτήν τη στιγμή. Υπάρχει ένας σημαντικός παράγοντας, που αυτή τη στιγμή είναι αστάθμητος, αλλά από το αποτέλεσμα που θα φέρει στις εκλογές θα εξαρτηθεί σε κάποιο βαθμό ο προσανατολισμός του αντι-Ερντογάν μετώπου: το HDP.
Το HDP είναι σημαντικός παράγοντας γιατί η ενδεχόμενη είσοδός του στη Βουλή θα σηματοδοτήσει την ύπαρξη ενός προοδευτικού, δημοκρατικού, ευρωπαϊκού, αντιεθνικιστικού και αριστερού πόλου στην Τουρκία που θα διεμβολίσει το επικίνδυνο δίπολο των εθνικιστικών δυνάμεων.
* Πώς κρίνετε τις εξελίξεις στον ευρωπαϊκό Νότο με τις αλλαγές στις κυβερνήσεις Ιταλίας και Ισπανίας; Τι σηματοδοτούν για την πορεία της Ε.Ε.;
Οι τελευταίες εξελίξεις στον ευρωπαϊκό Νότο καταμαρτυρούν πια με τον πλέον τρανταχτό τρόπο ότι αυτή η Ευρώπη με τον αυστηρό κανόνα της λιτότητας στο χέρι και την τεχνοκρατική και διακρατική διακυβέρνησή της δεν μπορεί πλέον να προχωρήσει. Η άνοδος στην κυβέρνηση της Ιταλίας ενός εθνικιστικού, ξενοφοβικού κόμματος, σε συνδυασμό με την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων σε όλη την Ευρώπη, δείχνει ότι δεν υπάρχει πλέον χρόνος. Έχουμε ήδη μπει στη “ζώνη του Λυκόφωτος”. Από την άλλη μεριά βέβαια το παράδειγμα της Ισπανίας, η πτώση μιας νεοφιλελεύθερης, δεξιάς διεφθαρμένης κυβέρνησης δείχνει την αντοχή των κοινωνιών να ξαναπάρουν την πολιτική στα χέρια τους.
Είναι πλέον άμεση και επείγουσα ανάγκη η πλήρης αποδέσμευση των σοσιαλιστικών κομμάτων από τη Δεξιά, η πλήρης αποδέσμευση από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και το διεφθαρμένο παρελθόν τους και η μάχη υπό την ηγεμονία της Αριστεράς κατά του κανόνα της λιτότητας ως ευρωπαϊκής αξίας.
