Την ίδια μέρα που η τουρκική πολιτοφυλακή στον Έβρο συνέλαβε τους δυο Έλληνες στρατιωτικούς, με τα σενάρια για τις συνθήκες υπό τις οποίες τέθηκαν υπό κράτηση να οργιάζουν, το Foreign Policy δημοσίευσε συγκυριακά ένα άκρως ενδιαφέρον άρθρο με τίτλο «Η κράτηση ομήρων είναι η νέα εξωτερική πολιτική της Τουρκίας». Η ανάλυση του Foreign Policy αναφέρει πως η Δύση γνωρίζει τα κίνητρα της Άγκυρας, ωστόσο δεν αποκαλεί τα πράγματα με το όνομά τους, και παραθέτει μια σειρά από περιστατικά τον τελευταίο χρόνο από αρπαγή ομήρων εκ μέρους της Τουρκίας, που αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα στις σχέσεις της με τους δυτικούς. Το άρθρο είναι διαφωτιστικό για τον τρόπο με τον οποίο ενεργεί η Τουρκία σε παρόμοιες περιπτώσεις.
H περίπτωση του Γερμανού
Η πιο πρόσφατη υπόθεση αφορά τον Τουρκογερμανό δημοσιογράφο Deniz Yucel, ο οποίος συνελήφθη στην Τουρκία τον Φεβρουάριο του 2017, κατηγορούμενος για προπαγάνδα υπέρ τρομοκρατικής οργάνωσης. Ο Yucel, ανταποκριτής της Die Welt, γνωστός για τη δημοσιογραφική του δήλωση σχετικά με την καταστολή της Τουρκίας, είχε γράψει άρθρα βασισμένα στα πειρατικά μηνύματα του γαμπρού του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Υπουργού Ενέργειας Μπεράτ Αλ Μπαϊράκ.
Το αρχικό του ένταλμα σύλληψης αφορούσε αυτά τα άρθρα, αλλά μετά την κράτησή του, οι (Τούρκοι) ερευνητές μετατόπισαν την προσοχή τους στην κάλυψη του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (PKK), ειδικά σε συνέντευξη που είχε πάρει από τον ηγέτη του PKK Cemil Bayik. Μετά από περισσότερο από ένα χρόνο φυλάκισης χωρίς κατηγορία στην Τουρκία, το μεγαλύτερο μέρος της σε απομόνωση, απελευθερώθηκε με εγγύηση στις 16 Φεβρουαρίου. Ο Γιουτσέλ έφυγε από τη χώρα το συντομότερο δυνατό. Μόλις βρισκόταν σε ασφαλές μέρος στη Γερμανία, έγραψε ένα βίντεο, κρατώντας αντίγραφο της δικαστικής εντολής που τού δόθηκε όταν έφυγε από τη φυλακή. Το δικαστήριο, είπε, είχε διατάξει την παράταση της κράτησής του, που δεν είχε τερματιστεί. Όπως και η κράτησή του, η απελευθέρωση του Yucel είχε όλα τα σημάδια μιας πολιτικής απόφασης της κυβέρνησης της Τουρκίας.
Η κράτηση του Salih Muslim
Οι σχέσεις ομηρίας έχουν γίνει τόσο διαδεδομένες στις σχέσεις της Τουρκίας με τη Δύση, που όταν ο ηγέτης των Σύριων Κούρδων Salih Muslim κρατήθηκε στην Πράγα το περασμένο Σαββατοκύριακο, οι άμεσες εικασίες ήταν κατά πόσο η τσεχική κυβέρνηση θα συμφωνούσε να τον εκδώσει ως αντάλλαγμα για την ελευθερία δύο Τσέχων που βρίσκονται σήμερα φυλακισμένοι στην Τουρκία για υποστήριξη των Κούρδων μαχητών της Συρίας. Ένα τσεχικό δικαστήριο απελευθέρωσε την Τρίτη τον μουσουλμάνο, ενώ η διαδικασία συνεχίζεται, συμφωνώντας με τις διαβεβαιώσεις του ότι θα συνεργαστεί με το δικαστήριο παραμένοντας ελεύθερος να ταξιδέψει μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο (Τούρκος) αναπληρωτής πρωθυπουργός Bekir Bozdag κατήγγειλε την κίνηση του δικαστηρίου ως «πολύ σαφή απόφαση για την υποστήριξη της τρομοκρατίας», προκαλώντας μια έντονα διατυπωμένη απάντηση από το τσεχικό Υπουργείο Εξωτερικών.
O πάστορας και ο Γκιουλέν
Αυτές οι πολιτικές ομηρίας είναι πιο ορατές στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Οι τύχες πολλών αθώων Αμερικανών που βρίσκονται υπό τουρκική κράτηση, έχουν γίνει αντικείμενο αυστηρών απαιτήσεων από την τουρκική κυβέρνηση. Ο πιο γνωστός από αυτούς είναι ο Andrew Brunson, ένας πάστορας που ζούσε στην Τουρκία για δύο δεκαετίες και λειτουργεί σε μια μικρή ευαγγελική εκκλησία στη Σμύρνη, και συνελήφθη τον Οκτώβριο του 2016 με ασαφείς ισχυρισμούς ότι συνδέθηκε με την απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016. Ένα χρόνο μετά, παραμένει στη φυλακή. Ο Πρόεδρος Ερντογάν έχει μετατρέψει ρητά τον Brunson σε αντικείμενο εμπορίου, λέγοντας, τον Σεπτέμβριο, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να ανταλλάξουν «έναν πάστορα για έναν πάστορα», ανταλλάσσοντας τον βασικό του εχθρό Fethullah Gulen, ο οποίος κατοικεί στην Πενσυλβανία, για τον Brunson. Δεν είναι ο μόνος Αμερικανός στην τουρκική φυλακή: Τον περασμένο μήνα, ο Serkan Golge, ένας επιστήμονας της NASA με διπλή υπηκοότητα, που καταδίκασε την καταστολή των προσπαθειών μετά το πραξικόπημα, καταδικάστηκε σε φυλάκιση επτά ετών.
Το νομοσχέδιο του Κογκρέσου
Πρόκειται για μια απαράδεκτη κατάσταση των σχέσεων μεταξύ συμμάχων. Κανένας πολίτης μιας συμμαχικής χώρας δεν θα πρέπει να αναρωτηθεί κατά πόσο η Τουρκία θα μετατρέψει την ελευθερία τους σε ένα διαπραγματευτικό χαρτί – και υπάρχει σήμερα νομοθεσία ενώπιον του Κογκρέσου που θα τιμωρήσει την Τουρκία για αυτή τη συμπεριφορά. Μια τροποποίηση στο νομοσχέδιο για το Κράτος, τις ξένες επιχειρήσεις και τα συναφή προγράμματα (SFOPS), που υποβλήθηκε από τους Γερουσιαστές Jeanne Shaheen (DN.H.) και James Lankford (R-Okla.), θα επιβάλει κυρώσεις σε Τούρκους αξιωματούχους που κρατούν παράνομα και παρατεταμένα Αμερικανούς πολίτες. Οι κυρώσεις είναι απλές: Χρειάζεται έρευνα από τον Υπουργό Εξωτερικών για την ταυτοποίηση υπαλλήλων, οι οποίοι κατέχουν μια άρση από την εθνική ασφάλεια ή μπορούν να χρησιμοποιούν τον απόρρητο κατάλογο, για να παραχωρήσουν τα ονόματα στο Κογκρέσο, χωρίς τη δημοσιοποίησή τους στο κοινό, και από αυτούς τους υπαλλήλους να αίρεται η είσοδος στις ΗΠΑ. Αυτή είναι μια ξεκάθαρη και λογική αντιμετώπιση σε υποθέσεις ομηρίας και πρέπει να παραμείνει μέρος του γενικού νομοσχεδίου του τρέχοντος οικονομικού έτους που είναι υπό διαπραγμάτευση τώρα.
Κυρώσεις στην Τουρκία
Όπως έγραψε στην Wall Street Journal ο γερουσιαστής Lankford πριν από δύο εβδομάδες, αυτή η τροπολογία θα πρέπει να συνδυαστεί και με τη χρήση των κυρώσεων του Global Magnitsky σε μεμονωμένους Τούρκους αξιωματούχους που είναι αποφασισμένοι να ασκήσουν μεγάλη διαφθορά ή σε σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Παγκόσμιος νόμος περί Magnitsky είναι ένα σχετικά νέο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε το 2016 και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2017. Δίνει στον Πρόεδρο την εξουσία να επιβάλλει κυρώσεις σε άτομα και οντότητες υπεύθυνες για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οπουδήποτε στον κόσμο, και στις Ηνωμένες Πολιτείες, να παγώσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία και να τους εκδιώξουν αποτελεσματικά από το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Σύμμαχος, για την ώρα
Τώρα, υπάρχει πολύ «τρίξιμο των δοντιών» (gnashing of teeth) σχετικά με τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας και αν θα κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό. Πολύ μεγάλο μέρος αυτής της συζήτησης αναφέρει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους ευθύνονται για την επιδείνωση, όταν στην πραγματικότητα η Τουρκία πιέζει τις συμμαχίες της σε οριακό σημείο.
Το Κογκρέσο και η διοίκηση Τραμπ πρέπει να αποδείξουν στην Άγκυρα ότι ακόμα και όταν η σχέση ΗΠΑ-Τουρκίας γίνεται πιο συναλλαγματική, υπάρχουν ορισμένοι τομείς που ποτέ δεν θα υπόκεινται σε συμφωνία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πρόκειται να διαπραγματευτούν τα δικαιώματα των Αμερικανών πολιτών ή του κράτους δικαίου στις Ηνωμένες Πολιτείες, ακόμη και σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου, όπως οι κυρώσεις εναντίον του Reza Zarrab ή η έκδοση του Fethullah Gulen. Και θα συνεχίσει να θέτει τα θέματα κατά της διαφθοράς και του κράτους δικαίου στο επίκεντρο των διμερών σχέσεών της με την Τουρκία. Σε τελική ανάλυση, είναι ακόμα σύμμαχος, για την ώρα.
ΑΠΕ-ΜΠΕ