Η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα έχει συζητηθεί «δύο ή τρεις φορές» φέτος κατά τη διάρκεια «ιδιωτικών συναντήσεων» μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη, των διαχειριστών του Βρετανικού Μουσείου και του προέδρου του, Τζορτζ Όσμπορν. Αυτό αποκαλύπτει το Sky News, επικαλούμενο πηγές της βρετανικής κυβέρνησης.
Ειδικότερα, ανώτατη κυβερνητική πηγή δήλωσε στο βρετανικό μέσο ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης είχαν έως και τρεις «ιδιωτικές συναντήσεις» με τους επιτρόπους του Βρετανικού Μουσείου και τον πρόεδρο Τζορτζ Όσμπορν σχετικά με την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Η είδηση έρχεται καθώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρόκειται να συναντηθεί με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ αύριο Τρίτη – όπου αναμένεται να συζητήσουν για τα Γλυπτά.
Το βρετανικό μέσο υπενθυμίζει ότι ο πρώην πρωθυπουργός Ρίσι Σουνάκ ακύρωσε μια συνάντηση με τον Κυρ. Μητσοτάκη το 2023 και πίστευε ότι η συλλογή πρέπει να παραμείνει στο Βρετανικό Μουσείο.
Από την πλευρά του ο Κιρ Στάρμερ πιστεύεται ότι είναι πιο θετικός στην επιστροφή των Γλυπτών στον προκάτοχό του.
«Είμαστε ανοιχτοί σε οτιδήποτε συμφωνηθεί. Δεν υπάρχει ισχυρή άποψη για το τι πρέπει να συμβεί» ανέφερε πηγή προσκείμενη στον Στάρμερ, μιλώντας στους Financial Times.
Το Sky News θυμίζει ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα, μέρος της ζωφόρου που διακοσμούσε τον Παρθενώνα στην Ακρόπολη στην Αθήνα, τα αφαίρεσε ο Βρετανός διπλωμάτης Λόρδος Έλγιν στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν ήταν πρεσβευτής στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, η οποία τότε κυβερνούσε την Ελλάδα. Αναφέρει ακόμη ότι ο λόρδος Έλγιν ισχυρίστηκε ότι είχε λάβει άδεια από την Οθωμανική Αυτοκρατορία για τη μεταφορά των γλυπτών και τα πούλησε στην κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου το 1816 πριν τα μάρμαρα περάσουν στην κηδεμονία του Βρετανικού Μουσείου.
Το βρετανικό μέσο παρατηρεί ότι η Τουρκία πιστεύει ότι η άδεια δεν δόθηκε ποτέ και η εκπρόσωπος Ζεϊνέπ Μποζ υποστήριξε δημόσια την Ελλάδα τον Ιούνιο στη Διακυβερνητική Επιτροπή Επιστροφής και Αποκατάστασης των Ηνωμένων Εθνών (ΔΕΠΑ).
Η Μποζ, ο οποίος είναι επικεφαλής του τμήματος καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης για το υπουργείο Πολιτισμού της Τουρκίας, δήλωσε στο Sky News ότι έχουν πρόσβαση σε ολόκληρο το οθωμανικό αρχείο και ότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη του εντύπου άδειας, γνωστού ως φιρμάνι. «Δεν υπάρχει φιρμάνι, παρά μόνο ένα ιταλικό κείμενο που αναφέρεται ως μετάφραση του φιρμανιού, αλλά χωρίς το πρωτότυπο έγγραφο, δεν μπορούμε να το πιστοποιήσουμε», είπε. «Παρά την εκτεταμένη αρχειακή έρευνα, δεν έχει βρεθεί κανένα τέτοιο φιρμάνι. Είναι μάλιστα δύσκολο να αποκαλέσουμε το έγγραφο αυτό μετάφραση, όταν το πρωτότυπο δεν είναι διαθέσιμο» πρόσθεσε.
Τέλος, το βρετανικό μέσο παραθέτει και την άποψη του Μάριο Τραμπούκο ντέλλα Τορέττα, κλασικού αρχαιολόγου και επί μακρόν υπέρμαχου της παραμονής των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Λονδίνο. «Συνολικά, υπάρχουν πολύ περισσότερα στοιχεία για την άδεια από ό,τι θα υπάρξουν ποτέ για τη μυθοπλασία της “κλοπής” των μαρμάρων» δήλωσε στο Sky News. «Το γεγονός ότι δεν έχουμε πια το πρωτότυπο δεν έχει καμία σημασία. Το πρωτότυπο, που είδε ο Τζον Γκολτ στην Αθήνα, καταστράφηκε από τους Έλληνες όταν έβαλαν φωτιά στα αρχεία το 1821» υποστηρίζει.
Ο νόμος περί Βρετανικού Μουσείου του 1963 εμποδίζει τη νόμιμη παραχώρηση θησαυρών από το Βρετανικό Μουσείο. Εν τω μεταξύ, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης δηλώνει ότι «δεν σχεδιάζει να αλλάξει την υφιστάμενη κυβερνητική πολιτική σχετικά με την επιστροφή» και ότι εναπόκειται στους διαχειριστές του μουσείου να αποφασίσουν.
Το Βρετανικό Μουσείο αρνήθηκε να σχολιάσει τις ανεπίσημες συναντήσεις, αλλά δήλωσε ότι συνεχίζει να συζητά με την ελληνική κυβέρνηση. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι μια συμφωνία δανεισμού μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της ελληνικής κυβέρνησης θα μπορούσε να είναι στα σκαριά. Για να συμβεί αυτό, όμως η Ελλάδα θα πρέπει να συμφωνήσει να δανειστεί ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά μνημεία στον κόσμο, που δικαιωματικά της ανήκει.
Παύλος Μαρινάκης: Διέψευσε τις «ιδιωτικές συναντήσεις»
Αξίζει να σημειωθεί ότι ερωτηθείς σχετικά κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης έσπευσε να διαψεύσει το δημοσίευμα του Sky News. Ωστόσο η διάψευση ήταν προσεκτική καθώς είπε ότι δεν υπάρχει ιδιωτική συνάντηση τις «τελευταίες εβδομάδες».
Συγκεκριμένα, ο Παύλος Μαρινάκης τόνισε πως «δεν ισχύει ότι υπάρχει τις τελευταίες εβδομάδες ιδιωτική συνάντηση του πρωθυπουργού για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, ισχύει όμως ότι είναι ένα διαρκές αίτημα, το οποίο ισχύει στο ακέραιο και συνεχίζουμε να το προβάλλουμε ως κράτος, ως ελληνική κυβέρνηση».