Χωρίς συμφωνία κατέληξε η χθεσινή άτυπη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες για το «μοίρασμα» των θέσεων των ανώτατων ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων για την επόμενη πενταετία, καθώς ευρωπαίοι διπλωμάτες τόνισαν πως οι ηγέτες της ΕΕ δεν συμφώνησαν τελικά για το πώς θα μοιραστούν τα κορυφαία αξιώματα.
Σύμφωνα με το Politico, οι Ευρωπαίοι ηγέτες ολοκλήρωσαν τη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών χωρίς συμφωνία για τις κορυφαίες θέσεις της ΕΕ, δήλωσαν οι δύο διπλωμάτες, παρά τις προηγούμενες ελπίδες που υπήρχαν ότι ήταν δυνατό να τα καταφέρουν.
Μία ασυνήθιστα πρώιμη συναίνεση φάνηκε να αναδύεται γύρω από τα προτιμώμενα ονόματα που θα καθίσουν στο τραπέζι της κορυφής της ΕΕ:
Η Γερμανίδα Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για δεύτερη θητεία ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Πορτογάλος Αντόνιο Κόστα ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Ρομπέρτα Μέτσολα από τη Μάλτα ως επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και η Εσθονή Κάγια Κάλας ως επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής.
Ωστόσο, μία συμφωνία δεν επιτεύχθηκε νωρίς, με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα να «ρίχνει» την ιδέα να διαχωρίσει τη συζήτηση για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Σαρλ Μισέλ: «Ραντεβού την επόμενη εβδομάδα»
«Δεν υπάρχει συμφωνία σε αυτό το στάδιο» δήλωσε σε δημοσιογράφους ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Ο ίδιος τόνισε ότι έγινε καλή πρώτη συζήτηση που κινήθηκε, όπως έκρινε, προς τη «σωστή κατεύθυνση».
Εξήγησε ότι τα πολιτικά κόμματα έκαναν τις προτάσεις τους και «θα έχουμε την ευκαιρία τις επόμενες ημέρες να εργαστούμε περαιτέρω για να προετοιμάσουμε την τελική απόφαση». Υπενθύμισε ακόμη ότι εξαρχής δεν αναμενόταν να ληφθεί τελική απόφαση στο άτυπο δείπνο των ευρωπαίων ηγετών, αλλά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το οποίο θα συγκληθεί σε δέκα ημέρες, την 27η και την 28η Ιουνίου στις Βρυξέλλες.
Ερωτηθείς αν αισιοδοξεί πως θα υπάρξει συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στα τέλη του μήνα, ο Σαρλ Μισέλ απάντησε πως είναι «καθήκον μας να έχουμε λάβει απόφαση ως το τέλος Ιουνίου». Ο κ. Μισέλ πρόσθεσε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα πρέπει να λάβει επίσης αποφάσεις για τις κατευθύνσεις του επόμενου νομοθετικού κύκλου, λαμβάνοντας υπόψη το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, όπως και για τη στρατηγική ατζέντα της επόμενης πενταετίας.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε σε δημοσιογράφους αργά χθες το βράδυ, μετά το πέρας της άτυπης Συνόδου Κορυφής, ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν είναι «μακριά» από την επίτευξη συμφωνίας για τα κορυφαία αξιώματα στην ΕΕ (σ.σ. την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου).
Ερωτηθείς αν πιστεύει ότι η συμφωνία θα έχει επιτευχθεί πριν από τον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία, με άλλα λόγια στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 27ης και 28ης Ιουνίου, ο κ. Μακρόν απάντησε «νομίζω πως θα υπάρξει συμφωνία πριν από τις βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία, αλλά δεν είναι στόχος αυτό». Σημείωσε πως θα μπορούσε να επιτευχθεί ισορροπία αν προσφερόταν θέση εκτελεστικού αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Γαλλία.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πολωνός ομόλογός του Ντόναλντ Τουσκ, είχαν τον ρόλο των δύο διαπραγματευτών της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς στη συζήτηση για τα κορυφαία ευρωπαϊκά αξιώματα. Όπως έγινε γνωστό νωρίς το βράδυ της Δευτέρας (17/6, 21:00) οι δύο ηγέτες είχαν συνάντηση με τον καγκελάριο της Γερμανίας Όλαφ Σολτς και τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ, που είναι οι διαπραγματευτές των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών.
«Ο ΕΛΚ διεκδικεί τη συνέχιση της θητείας της Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν», ανέφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε δηλώσεις του προσερχόμενος στις εργασίες του άτυπου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.
Ο Ούγγρος Βίκτορ Όρμπαν επέκρινε τις συζητήσεις. «Η βούληση του ευρωπαϊκού λαού αγνοήθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες», είπε. «Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών είναι σαφές: τα δεξιά κόμματα ενισχύθηκαν, η Αριστερά και οι φιλελεύθεροι έχασαν έδαφος. Το ΕΛΚ, από την άλλη πλευρά, αντί να ακούει τους ψηφοφόρους, τελικά συνεργάστηκε με τους σοσιαλιστές και τους φιλελεύθερους: σήμερα έκαναν μια συμφωνία και μοίρασαν τις κορυφαίες θέσεις εργασίας της ΕΕ μεταξύ τους», είπε.
«Δεν θα ενδώσουμε σε αυτό! Θα ενώσουμε τις δυνάμεις της ευρωπαϊκής δεξιάς και θα πολεμήσουμε ενάντια στους γραφειοκράτες υπέρ της μετανάστευσης και του πολέμου», πρόσθεσε.
Πού «μπλόκαραν» οι συζητήσεις
Οι συνομιλίες των «27» φαίνεται ότι «μπλόκαραν» –πριν καν ξεκινήσει το άτυπο δείπνο– μετά τον αιφνιδιασμό εκ μέρους του ΕΛΚ που διεκδίκησε πέραν της προεδρίας της Κομισιόν και το ήμισυ της θητείας για την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Συγκεκριμένα, στις συναντήσεις μεταξύ των τριών μεγαλύτερων πολιτικών δυνάμεων –όπως προέκυψαν στις ευρωεκλογές– και που προηγήθηκαν της άτυπης συνάντησης των «27» έπεσε η ιδέα να ξεκινήσει ο νέος κύκλος με πρόεδρο τον σοσιαλιστή πρώην πρωθυπουργό της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, με διάρκεια θητείας 2,5 ετών, έως ότου αναλάβει τότε κάποιος ηγέτης εκ μέρους του ΕΛΚ.
Επρόκειτο για μια πρόταση που φέρεται να κατέθεσε ο Κροάτης πρωθυπουργός Αντρέι Πλένκοβιτς. Και ενώ η εναλλαγή προσώπων στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι εφικτή (σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές συνθήκες), ωστόσο μέχρι σήμερα η ανανέωση της θητείας στα 2,5 χρόνια για τα πρόσωπα που είχαν επιλεγεί για τη θέση προέδρου του Συμβουλίου (όπως συνέβη και με τον Σαρλ Μισέλ) γινόταν χωρίς συζήτηση.
Μετά τη λήξη της συνόδου, ο Πορτογάλος πρωθυπουργός, Λουίς Μοντενέγκρο, ανέφερε πάντως ότι δεν έγιναν επίσημες συζητήσεις για τη διάρκεια θητείας του προέδρου του Συμβουλίου. Ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι δεν ελήφθη κάποια απόφαση σχετικά με τις ανώτατες ευρωπαϊκές θέσεις, αλλά παρέμεινε αισιόδοξος ότι ο Πορτογάλος σοσιαλιστής πρώην πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα θα είναι η τελική επιλογή για τη θέση αυτή.
Η δυσαρέσκεια Μελόνι
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο απέτυχαν οι συνομιλίες ήταν επειδή η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι ήταν δυσαρεστημένη με το πώς εξελίχθηκε η βραδιά, είπαν αρκετοί διπλωμάτες της ΕΕ στο Politico.
Η Μελόνι, η οποία ήταν ένας από τους λίγους ηγέτες που βγήκαν από τις ευρωπαϊκές εκλογές με μεγάλη νίκη, ήταν δυσαρεστημένη από τις προσπάθειες των άλλων ηγετών της ΕΕ να την αποκλείσουν από τις διαπραγματεύσεις.
H πρωθυπουργός της Ιταλίας «αμφισβήτησε τον τύπο προσέγγισης στη συζήτηση», είπε ένας αξιωματούχος που γνωρίζει τη συζήτηση. Ξεκίνησε «από την υπόθεση ότι η σημερινή άτυπη συνάντηση θα έπρεπε να αντιπροσωπεύει τη στιγμή κατά την οποία θα συζητούσαμε τι πρέπει να κάνουμε υπό το φως των σημάτων από τις ευρωεκλογές και στη συνέχεια, από αυτό το σημείο εκκίνησης, να ξεκινήσουμε τη συζήτηση για τα ονόματα για τις κορυφαίες θέσεις εργασίας, και όχι το αντίστροφο», πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ανακοινωθούν στην προγραμματισμένη Σύνοδο στις 27-28 Ιουνίου.