Ακρίβεια διαρκείας «βλέπει» η Κομισιόν για την Ελλάδα, σύμφωνα με τις εαρινές της προβλέψεις που δόθηκαν στη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο συνολικός πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί στο 2,1%, δηλαδή πάνω από το όριο που θέτει η Κομισιόν, έως το 2025 από 2,8% φέτος.
Να σημειωθεί ότι ο πληθωρισμός, χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα, αναμένεται να παραμείνει ελαφρώς υψηλότερος, στο 3,1% και 2,2% το 2024 και το 2025 αντίστοιχα.
Όσον αφορά στην ανάπτυξη, προβλέπει άνοδο 2,2% του ΑΕΠ το 2024 και 2,3% το 2025.
Πιο αναλυτικά:
Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα, που παραμένει πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, ανησυχεί την Κομισιόν. Αλλά και οι εξελίξεις στην απασχόληση, παρά τη μείωση της ανεργίας, επισημαίνονται στα προβληματικά στοιχεία της ελληνικής οικονομίας, σύμφωνα με τους τεχνοκράτες των Βρυξελλών.
Στις Εαρινές Οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα, καταγράφεται πως, ύστερα από μια μειωμένη αλλά σταθερή οικονομική απόδοση το 2023, η αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ αναμένεται να επιταχυνθεί ελαφρά το 2024 και το 2025, υποστηριζόμενη από τις εξαγωγές, τις επενδύσεις και την ιδιωτική κατανάλωση.
Ωστόσο, ο συνολικός πληθωρισμός αναμένεται να μετριαστεί και να μειωθεί στο 2,1% έως το 2025. Οι τιμές καταναλωτή αναμένεται να αυξηθούν κατά 2,8% το 2024 και 2,1% το 2025. Ο πληθωρισμός, χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα, αναμένεται να παραμείνει ελαφρώς υψηλότερος, στο 3,1% και 2,2% το 2024 και το 2025 αντίστοιχα.
Επίσης, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ο κατακερματισμός της αγοράς εργασίας αναμένεται να επιβραδύνει την ανάπτυξη της απασχόλησης.
Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να συρρικνωθεί περαιτέρω, χάρη στη συγκρατημένη αύξηση των δαπανών και ο λόγος του δημόσιου χρέους θα παραμείνει σε πτωτική πορεία.
Η οικονομική δραστηριότητα θα επιταχυνθεί σταδιακά λόγω των ισχυρότερων επενδύσεων, προβλέπει η Κομισιόν
Ύστερα από μια πολύ ισχυρή ανάκαμψη μετά την πανδημία, το 2023, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ ήταν ακόμη υψηλή, στο 2%. Παραμένει πολύ πάνω από το μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό δυναμικό της Ελλάδας και τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ. Η οικονομική δραστηριότητα ενισχύθηκε από την ιδιωτική κατανάλωση, η οποία επωφελήθηκε από την αύξηση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος, από τις επενδύσεις στις κατασκευές και από τις καθαρές εξαγωγές, ενώ τα αποθέματα ήταν τροχοπέδη στην ανάπτυξη.
Με την εξάντληση της δεσμευμένης ζήτησης σε μεγάλο βαθμό (δηλαδή των αποταμιεύσεων), η ιδιωτική κατανάλωση υποστηρίζεται πλέον κυρίως από την αύξηση του πραγματικού εισοδήματος και αναμένεται να αυξηθεί με ελαφρώς χαμηλότερο ρυθμό το 2024. Η προβλεπόμενη σταδιακή χαλάρωση των συνθηκών χρηματοδότησης, δηλαδή η μείωση των επιτοκίων, και η επιτάχυνση της υλοποίησης έργων που σχετίζονται με τα σχέδια για το Ταμείο Ανάκαμψης, αναμένεται να τονώσει τον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου, ο οποίος αναμένεται να αυξηθεί από 4,0% το 2023 σε 6,7% το 2024.
Η σταδιακή ανάκαμψη της εξωτερικής ζήτησης αναμένεται επίσης να υποστηρίξει την ανάπτυξη των εξαγωγών, σε συνδυασμό με υψηλότερα μερίδια εξαγωγικής αγοράς μετά από κέρδη ανταγωνιστικότητας. Ωστόσο, η επιταχυνόμενη ανάπτυξη των επενδύσεων, η οποία εξαρτάται σημαντικά απ;o τις εισαγωγές πρώτων υλών και βιομηχανικών αγαθών, να προκαλέσει υψηλότερη ζήτηση εισαγωγών. Έτσι, οι καθαρές εξαγωγές είναι πιθανό να είναι ουδέτερες ως προς την ανάπτυξη και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών προβλέπεται να μειωθεί μόνο μέτρια στον ορατό ορίζοντα. Συνολικά, το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,2% το 2024.
Το 2025, η οικονομική ανάπτυξη προβλέπεται στο 2,3%. Οι επενδύσεις αναμένεται να αποκτήσουν περαιτέρω δυναμική και να γίνουν βασικός συντελεστής στην αύξηση της παραγωγής, ενώ οι δαπάνες των νοικοκυριών είναι πιθανό να υποστηριχθούν περαιτέρω από την αύξηση του πραγματικού εισοδήματος.
Ο κατακερματισμός της αγοράς εργασίας αναμένεται να επιβραδύνει την ανάπτυξη της απασχόλησης
Το 2023, η αγορά εργασίας συνέχισε να ενισχύεται λόγω της σταθερής οικονομικής δραστηριότητας, με το ποσοστό ανεργίας να μειώνεται κατά 1,4 π.μ. σε 11,1%. Παρά την υψηλή ακόμη ανεργία, τα ποσοστά κενών θέσεων αυξάνονται, υποδεικνύοντας αυξανόμενες ελλείψεις στην αγορά εργασίας σε ορισμένους τομείς.
Η απασχόληση προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω, αλλά η αύξηση είναι πιθανό να περιοριστεί από τον κατακερματισμό της αγοράς εργασίας, ιδίως λόγω των αναντιστοιχιών στις δεξιότητες των εργαζομένων, για τις οποίες υπάρχει μεγάλη ζήτηση από τις επιχειρήσεις και από το χαμηλό ποσοστό δραστηριότητας.
Οι ονομαστικές αποδοχές ανά εργαζόμενο αναμένεται να αυξηθούν με λιγότερο δυναμικό ρυθμό, αλλά να παραμείνουν σταθερές, υπερβαίνοντας τον πληθωρισμό, ως αποτέλεσμα της πρόσφατης αύξησης του κατώτατου μισθού, της αύξησης των μισθών στον δημόσιο τομέα και της σύσφιξης της αγοράς εργασίας.
Σταδιακή χαλάρωση του πληθωρισμού εν μέσω επίμονων τιμών για τρόφιμα και υπηρεσίες
Παρά την περαιτέρω πτώση των τιμών της ενέργειας, η διαδικασία αποπληθωρισμού σταμάτησε προσωρινά στα μέσα του 2023, λόγω του επίμονα υψηλού πληθωρισμού των τροφίμων, ο οποίος επιδεινώθηκε από τις επιπτώσεις των πλημμυρών και τις ανελαστικές τιμές των υπηρεσιών. Ο πληθωρισμός, βάσει του ΕνΔΤΚ (Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή), ήταν κατά μέσο όρο 4,2% το 2023 και διαμορφώθηκε στο 3,4% τον Μάρτιο του 2024, δηλαδή 1 π.μ. πάνω από τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ.
Οι πιέσεις στις τιμές αναμένεται να υποχωρήσουν μόνο σταδιακά βραχυπρόθεσμα, λόγω του επίμονου πληθωρισμού των τροφίμων και της σταθερής αύξησης των μισθών. Οι τιμές καταναλωτή αναμένεται να αυξηθούν κατά 2,8% το 2024 και 2,1% το 2025. Ο πληθωρισμός χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα αναμένεται να παραμείνει ελαφρώς υψηλότερος, στο 3,1% και 2,2% το 2024 και το 2025 αντίστοιχα.
Το έλλειμμα και το χρέος μειώνονται λόγω της συγκράτησης των δαπανών και της αύξησης των εσόδων
Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε από 2,5% του ΑΕΠ το 2022, σε 1,6% το 2023, κυρίως λόγω της σταδιακής κατάργησης των μέτρων που εφαρμόστηκαν για τον μετριασμό των επιπτώσεων των υψηλών τιμών της ενέργειας.
Το έλλειμμα του προϋπολογισμού της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω στο 1,2% του ΑΕΠ το 2024. Αυτό είναι κυρίως αποτέλεσμα της συγκρατημένης αύξησης των τρεχουσών δαπανών. Η πρόβλεψη λαμβάνει υπόψη τη μεταρρύθμιση της φορολογίας των αυτοαπασχολούμενων, με αύξηση των εσόδων, η οποία αφενός περιλαμβάνει μείωση της πάγιας εισφοράς κατά 50% στους αυτοαπασχολούμενους και, αφετέρου, εφαρμόζει ένα ελάχιστο εισόδημα για τους αυτοαπασχολούμενους, ως όροφος για τον υπολογισμό των υποχρεώσεων φόρου εισοδήματος. Σχεδόν όλα τα μέτρα ενεργειακής στήριξης έχουν καταργηθεί σταδιακά: μόνο ορισμένα δευτερεύοντα μέτρα παραμένουν σε ισχύ μετά το 2023, τα οποία μονιμοποιήθηκαν, με δημοσιονομικό κόστος περίπου 0,1% του ΑΕΠ.
Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 0,8% του ΑΕΠ το 2025 με βάση τις αμετάβλητες πολιτικές. Αυτή η πτώση αναμένεται να υποστηριχθεί από τη σιωπηλή αύξηση του δημόσιου μισθολογίου. Η μείωση των συντελεστών των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και η πλήρης κατάργηση της πάγιας εισφοράς στους αυτοαπασχολούμενους αναμένεται να μειώσουν την αύξηση των εσόδων.
Ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ μειώθηκε στο 161,9% το 2023, λόγω της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ και του πλεονάσματος του πρωτογενούς ισοζυγίου. Ο δείκτης αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 153,9% του ΑΕΠ το 2024 και στο 149,3% το 2025, βοηθούμενος από την αύξηση των πρωτογενών πλεονασμάτων, την ονομαστική ανάπτυξη και τις προσαρμογές αποθεμάτων που σχετίζονται μεταξύ άλλων, με τα σημαντικά έσοδα από τις παραχωρήσεις οδών Εγνατίας και Αττικής Οδού.
Οι δημοσιονομικές προοπτικές εξακολουθούν να υπόκεινται σε κινδύνους. Οι αρνητικοί κίνδυνοι πηγάζουν από εκκρεμείς νομικές υποθέσεις, κυρίως τις δικαστικές υποθέσεις κατά της Εταιρείας Δημόσιας Περιουσίας (ΕΤΑΔ). Επίσης, με τον αυξανόμενο κατώτατο μισθό, αυξάνονται οι μισθολογικές πιέσεις στον δημόσιο τομέα. Ανοδικά, τα έσοδα θα μπορούσαν να είναι υψηλότερα από ό,τι προβλέπεται σήμερα, λόγω των μέτρων που στοχεύουν στη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης.
Συνολικά για την Ε.Ε. η Κομισιόν προβλέπει ότι φέτος θα παρουσιάσει αύξηση του ΑΕΠ 1%, ενώ στην ευρωζώνη, η ανάπτυξη θα περιοριστεί σε 0,8%. Για το 2025, η Επιτροπή εκτιμά ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 1,6% στην Ένωση των 27 και κατά 1,4% στη ζώνη του ευρώ. Για τον πληθωρισμό προβλέπει μείωση στο 2,7% φέτος και 2,2% το 2025. Τα αντίστοιχα μεγέθη του πληθωρισμού για την ευρωζώνη θα είναι 2,5% το 2024 και 2,1% του χρόνου.
