Δημοσίευμα των Financial Times, εμπλέκει την ανιψιά του πρωθυπουργού Αλεξία Μπακογιάννη σε εξαγορά διυλιστηρίου στη Σικελία από τον Γαλλο-ισραηλινό επιχειρηματία Beny Steinmetz, καταδικασμένου για διαφθορά σε δύο χώρες και με εντάλματα σύλληψης εις βάρος του.
Όπως γράφουν οι Financial Times, η εταιρεία που επέλεξε η ιταλική κυβέρνηση για να αναλάβει το μεγαλύτερο διυλιστήριο πετρελαίου της χώρας από τον Ρώσο ιδιοκτήτη της έχει δεσμούς με το στέλεχος ορυχείων Beny Steinmetz, καταδικασμένου για διαφθορά.
Οι δεσμοί μεταξύ του Γαλλο-ισραηλινού δισεκατομμυριούχου και της GOI Energy, η οποία αγόρασε το διυλιστήριο της Σικελίας από τη Lukoil νωρίτερα φέτος με την υποστήριξη του εμπόρου εμπορευμάτων Trafigura, εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την πώληση και την ιδιοκτησία ενός περιουσιακού στοιχείου που η Ρώμη θεωρεί στρατηγικό.
Ο Steinmetz, ο οποίος καταδικάστηκε για διαφθορά στην Ελβετία και τη Ρουμανία, ταξίδεψε στη Ρώμη και το Μιλάνο τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2022 για να συζητήσει με δικηγόρους και συμβούλους μια προσφορά 1,5 δισ. ευρώ για το διυλιστήριο, σύμφωνα με τέσσερα άτομα με γνώση των συναντήσεων και επικαλούνται οι Financial Times.
Ο Steinmetz συνοδευόταν από την Αλεξία Μπακογιάννη σε αυτά τα ταξίδια, σύμφωνα με τρεις από τους ανθρώπους που μίλησαν στους FT. H Αλεξία Μπακογιάννη, γράφει το δημοσίευμα, είναι ανιψιά του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και κατέχει μετοχές της GOI Energy με έδρα την Κύπρο, της οποίας υπήρξε επίσης για λίγο μέλος του διοικητικού συμβουλίου, σύμφωνα με τα αρχεία της εταιρείας.
Ένα ίδρυμα της οικογένειας Steinmetz είναι επίσης επενδυτής στο Argus New Energy Fund, τον μεγαλύτερο μέτοχο της GOI Energy, σύμφωνα με διαβαθμισμένα έγγραφα που χρησιμοποίησε η ιταλική κυβέρνηση για να εγκρίνει τη συναλλαγή.
Ένας άλλος σύνδεσμος είναι ο διευθύνων σύμβουλος της GOI Energy, Michael Bobrov, ο οποίος κατέχει μερίδιο στην κυπριακή εταιρεία και είναι επίσης μέτοχος σε διυλιστήριο που ανήκει σε γαμπρούς του Steinmetz στο Ισραήλ.
Η αναγκαστική πώληση του εργοστασίου της Σικελίας, που αντιπροσωπεύει το 1/5 της ικανότητας διύλισης της Ιταλίας, πραγματοποιήθηκε καθώς η ΕΕ ετοιμαζόταν να απαγορεύσει τις εισαγωγές ρωσικών θαλάσσιων και πετρελαϊκών προϊόντων τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους.
Παρά τις ανησυχίες που εξέφρασαν οι ΗΠΑ, η κυβέρνηση της Giorgia Meloni ενέκρινε την πώληση στην GOI Energy αφού η εταιρεία κατάφερε να υπεκεράσει την προσφορά της αμερικανικής εταιρείας ιδιωτικών μετοχών Crossbridge και τον ελβετικό έμπορο εμπορευμάτων Vitol. Πρόσφερε επίσης ισχυρότερες διαβεβαιώσεις σχετικά με τις θέσεις εργασίας και τις λειτουργίες, ανέφερε τότε η κυβέρνηση.
«Το διυλιστήριο ISAB είναι ένα κρίσιμο μέρος του συστήματος διύλισης της Ιταλίας, αντιπροσωπεύοντας το 30% της προμήθειας ντίζελ και το 20 % της συνολικής χωρητικότητας», δήλωσε ο Viktor Katona, αναλυτής στον πάροχο δεδομένων Kpler. «Όταν το τρίτο μεγαλύτερο διυλιστήριο της Ευρώπης καταλήγει να πωληθεί σε μια ως επί το πλείστον άγνωστη εταιρεία, αυτό σίγουρα προκαλεί ανησυχία».
Τον Σεπτέμβριο, ο Steinmetz συνελήφθη στην Κύπρο βάσει ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης που εκδόθηκε από τη Ρουμανία, όπου καταδικάστηκε το 2020 και καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλάκιση για διαφθορά σε υπόθεση απάτης σε ακίνητα. Το 67χρονο στέλεχος αφέθηκε ελεύθερος αυτόν τον μήνα αφού το κυπριακό ανώτατο δικαστήριο ανέτρεψε μια προηγούμενη απόφαση έκδοσης.
Ο Steinmetz είπε ότι η δίκη και η ποινή στη Ρουμανία είχαν πολιτικά κίνητρα. Η Ιταλία και η Ελλάδα αρνήθηκαν επίσης να εκτελέσουν το ένταλμα σύλληψης του Βουκουρεστίου.
Ο δισεκατομμυριούχος καταδικάστηκε για ακόμα μια κατηγορία για δωροδοκία το 2021, από ελβετικό δικαστήριο μετά από υπόθεση εξόρυξης που αφορούσε την απόκτηση κοιτασμάτων σιδηρομεταλλεύματος της Γουινέας. Ο Steinmetz άσκησε έφεση κατά της απόφασης.
Γόνος μιας επιχειρηματικής δυναστείας διαμαντιών, ο Steinmetz επέκτεινε την οικογενειακή περιουσία στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Η BSG Resources δραστηριοποιείται σε 25 χώρες με δραστηριότητες που καλύπτουν εξόρυξη, πετρέλαιο και φυσικό αέριο και μέταλλα.
Η GOI Energy είπε ότι «ένα ίδρυμα του οποίου [οι τελικοί πραγματικοί ιδιοκτήτες] περιλαμβάνουν μέλη της οικογένειας του κ. Steinmetz (αλλά όχι τον κ. Steinmetz) είναι μειοψηφικός επενδυτής στο ταμείο Argus, όπως προφανώς έχει αποκαλυφθεί πλήρως στις ιταλικές αρμόδιες αρχές». Ωστόσο, ανέφεραν ότι ο Steinmetz δεν ήταν επενδυτής στην GOI Energy.
Οι γαμπροί του Steinmetz, Ohad και Eder Schwartz, κατέχουν από κοινού την Green Oil Israel με έδρα το Ισραήλ, η οποία λειτουργεί το διυλιστήριο Bazan που βρίσκεται στον κόλπο της Χάιφα, στο βόρειο Ισραήλ, σύμφωνα με ισραηλινά αρχεία. Ο Bobrov κατέχει επίσης το 50% των μετοχών στο διυλιστήριο Bazan, δείχνουν τα αρχεία.
Απαντώντας σε ερωτήσεις, το ιταλικό υπουργείο βιομηχανίας είπε ότι οι χρυσές δυνάμεις έχουν σχεδιαστεί για να διατηρήσουν την ενεργειακή ασφάλεια, προσθέτοντας: «Έγιναν εις βάθος μελέτες για τους εμπλεκόμενους χρηματοδότες/επενδυτές. . . καθώς και για τις σχέσεις μεταξύ της Green Oil (Israel) Ltd. . . και μέλη της οικογένειας Steinmetz».
Σύμφωνα με του FT, η Αλεξία Μπακογιάννη βοήθησε επίσης τον Steinmetz στην Κύπρο ως σύμβουλος επικοινωνίας του όταν αγωνιζόταν να ακυρώσει την έκδοσή του στη Ρουμανία, σύμφωνα με ανακοινώσεις που είχαν γίνει σχετικά με την τότε διαδικασία.
Η GOI Energy είπε ότι τυχόν ερωτήσεις σχετικά με τις συναντήσεις του Steinmetz στην Ιταλία με τους δικηγόρους της GOI Energy τον Δεκέμβριο του 2022 ανέφεραν ότι ο Steinmetz «δεν εκπροσωπεί με κανέναν τρόπο την GOI Energy». Εκπρόσωπος του Steinmetz στο Ισραήλ, που αναφέρθηκε στους Financial Times από την Μπακογιάννη, δεν μπόρεσε να σχολιάσει.
Ιταλοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι πρωταρχικός στόχος της Ρώμης ήταν να διασφαλίσει ότι δεν θα προκύψουν κρυφά Ρώσοι επενδυτές ή ρωσικό αργό πετρέλαιο στο διυλιστήριο.
Η Ιταλία «παρηγορήθηκε» από το γεγονός ότι σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας με τη GOI Energy το αργό και το κεφάλαιο κίνησης για το διυλιστήριο προμηθεύεται από την Trafigura. Ο Bobrov εργάστηκε στο παρελθόν για την Trafigura ως επικεφαλής των επιχειρήσεων του εμπόρου στο Ισραήλ. Η Trafigura αρνήθηκε να σχολιάσει, σε αίτημα των FT.
Ένας Ιταλός που εξέτασε την κυπριακή προσφορά είπε: «Μας παρηγορούσε το γεγονός ότι το κυπριακό ταμείο δεν είχε καμία σχέση με τους Ρώσους και ότι ο Steinmetz είχε ιστορικό παρόμοιων επιχειρήσεων καθώς η οικογένειά του και ο Bobrov κατέχουν επίσης το διυλιστήριο Bazan στο Ισραήλ».
Τα αρχεία της κυπριακής εταιρείας δείχνουν ότι το 76 % της GOI Energy ανήκει στην Argus New Energy Fund, του οποίου οι μέτοχοι είναι δύο δικηγόροι με έδρα τη Λευκωσία. Ο Bobrov κατέχει το 20%.
Το υπόλοιπο 4% κατανέμεται ομοιόμορφα μεταξύ της Completicos Holdings, της οποίας μέτοχος είναι η Αλεξία Μπακογιάννη, και του Itzik Gur, σύμφωνα με τα αρχεία της εταιρείας. Ο Gur είναι ένας Ισραηλινός υπήκοος που καταχωρίστηκε ως «συνεργάτης» του Steinmetz σε κλήτευση δικαστηρίου της πολιτείας της Νέας Υόρκης . Δεν ήταν ωστόσο δυνατή η επικοινωνία με τον Gur για κάποιο σχόλιο.
Η GOI Energy ανέφερε ότι η Μπακογιάννη, ο Bobrov και ο Gur ήταν «όλοι ανεξάρτητοι επιχειρηματίες με ένα εκτεταμένο χαρτοφυλάκιο πελατών, συνεργασιών και συνεργασιών», καταλήγει το δημοσίευμα.
Ποιος είναι ο Beny Steinmetz
O Γαλλο-ισραηλινός επιχειρηματίας, η περιουσία του οποίου υπολογίζεται στα 4,1 δισ. δολάρια, έχει απασχολήσει και τις ελληνικές Αρχές, όταν συνελήφθη μετά από «ερυθρά αγγελία» της Ιντερπόλ στο Ελευθέριο Βενιζέλος, έπειτα από αίτημα του Βουκουρεστίου, αφότου καταδικάστηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο της Ρουμανίας σε ποινή φυλάκισης 5 ετών για υπόθεση απάτης με ακίνητα.
O Ισραηλινός επιχειρηματίας και έμπορος διαμαντών ήταν μέτοχος της θυγατρικής της Εθνικής Τράπεζας, Εθνικής Πανγαίας, η οποία έχει μετονομαστεί σε Prodea. Έχει κριθεί ένοχος για διαφθορά, πλαστογραφία και δωροδοκία κατ’ εξακολούθησιν κρίθηκε από ελβετικό δικαστήριο στις 21 Ιανουαρίου του 2021.
Καταδικάστηκε και σε πέντε χρόνια φυλάκιση και κλήθηκε τότε να καταβάλει υψηλότατο πρόστιμο.
Η ακροαματική διαδικασία διήρκεσε δύο εβδομάδες και η απόφαση του δικαστηρίου αποτέλεσε ένα καίριο πλήγμα για τον έμπορο διαμαντιών, ο οποίος είχε αποδυθεί σε έναν αγώνα να εντοπίσει τα πλουσιότερα μη εκμεταλλευθέντα κοιτάσματα σιδηρομεταλλευμάτων στον κόσμο.
Αυτή του η πρωτοβουλία τον έθεσε στο επίκεντρο μιας διαμάχης, η οποία απασχόλησε τις διεθνείς αρχές και έγινε η αιτία εκτεταμένων ερευνών. Ο Benny Steinmezt ίχε δηλώσει τότε ότι θα εφεσιβάλει την απόφαση, η οποία προβλέπει και πρόστιμο της τάξεως των 50 εκατ. ελβετικών φράγκων (56,48 εκατομμύρια δολάρια). «Είναι μεγάλη αδικία», είπε στους δημοσιογράφους έξω από το δικαστήριο της Γενεύης.
Στη σύλληψη του Steinmetz είχαν προχωρήσει και οι Ισραηλινές Αρχές το 2016. Ο επιχειρηματίας συνελήφθη σε αεροδρόμιο του Ισραήλ, ανακρίθηκε και τέθηκε σε κατ΄οίκον περιορισμό έως τις αρχές του 2017.
Σύμφωνα με τα διεθνή media τότε, ο Steinmetz βρισκόταν μεταξύ άλλων αντιμέτωπος με κατηγορίες για χρηματισμό στην υπόθεση της απόκτησης – μέσω της εταιρείας του, BSG Resources – των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης του ορυχείου “Simandou” στη Νέα Γουινέα, το οποίο συγκαταλέγεται σε αυτά με τα μεγαλύτερα αποθέματα σιδηρομεταλλεύματος στον κόσμο.
