Την εκβιαστική πρακτική του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) ζητάει από δεκάδες υποψήφιους/ες διδάκτορες/ισσες υποτρόφους να έχουν ολοκληρώσει τα διδακτορικά τους έως την 30η Σεπτεμβρίου με την απειλή να διεκδικήσει την επιστροφή του συνόλου των “τροφείων” με δικαστικά μέσα, καταγγέλλει με επιστολή του ο Σύλλογος Ερευνητών/Ερευνητριών και Εργαζομένων στην Έρευνα Ηρακλείου, αναφέροντας ότι “στην ουσία το ΙΚΥ πρόκειται να ζητήσει από δεκάδες νέους/ες εργαζόμενους/ες επιστήμονες/ισσες την επιστροφή δεδουλευμένων έως και 36 μηνών (27.060€ για 36μηνη υποτροφία και 17.220€ για 24μηνη υποτροφία)”.
Αναλυτικά στην επιστολή του συλλόγου αναφέρεται:
Καμία επιστροφή δεδουλευμένων στον εθνικό φορέα υποτροφιών, ΙΚΥ
Για ακόμη μια χρονιά καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε την εκβιαστική πρακτική του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) καθώς τα χρονικά περιθώρια υποβολής των τελικών παραδοτέων σε δύο κύκλους υποτροφιών (Β Κύκλου και «ώριμων διδακτορικών») βαίνουν προς την ολοκλήρωση τους. Το ΙΚΥ επίμονα ζητάει από δεκάδες υποψήφιους/ες διδάκτορες/ισσες υποτρόφους να έχουν ολοκληρώσει τα διδακτορικά τους έως την 30η Σεπτεμβρίου με την απειλή να διεκδικήσει την επιστροφή του συνόλου των “τροφείων” με δικαστικά μέσα. Στην ουσία πρόκειται να ζητήσει από δεκάδες νέους/ες εργαζόμενους/ες επιστήμονες/ισσες την επιστροφή δεδουλευμένων έως και 36 μηνών (27.060€ για 36μηνη υποτροφία και 17.220€ για 24μηνη υποτροφία). Την ίδια στιγμή που εκατοντάδες χιλιάδες νέοι/ες επιστήμονες/ισσες φεύγουν στο εξωτερικό για να διεκδικήσουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και που κράτος, κυβερνήσεις, και αρμόδιοι φορείς επικαλούνται την προθυμία τους να αντιμετωπίσουν την κοινωνική αιμορραγία του brain drain, το ίδιο κράτος, οι ίδιες κυβερνήσεις, και οι ίδιοι αρμόδιοι φορείς απειλούν τους/ις επιστήμονες/ισσες με οικονομική εξόντωση, διεκδικώντας δικαστικά ένα ποσό που αγγίζει τις 30.000 ευρώ, για χρόνο που οι συνάδελφοι/ισσες εργάστηκαν, και μάλιστα ανασφάλιστοι/ες, σε συνθήκες εργασιακής επισφάλειας, και με όλες τις επιπτώσεις που επέφερε σε οικονομικό, κοινωνικό και ψυχολογικό επίπεδο η περίοδος της πανδημίας! Θεωρούμε ότι είναι αυτονόητο το αίτημα της πλήρους απαλλαγής από το εκβιαστικό πλαίσιο των παραδοτέων υπό την απειλή επιστροφής δεδουλευμένων.
Στην πανελλαδική απεργία στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις 15 Ιουνίου, με παρέμβαση του συλλόγου μας, καταθέσαμε τα αιτήματά μας στα μέλη της συγκλήτου του Πανεπιστημίου Κρήτης, καθώς και στον πρόεδρο και διευθυντές του ΙΤΕ. Καλούμε τις διοικήσεις των Ιδρυμάτων να τοποθετηθούν δημόσια για το ζήτημα και να συνταχθούν με τα δίκαια αιτήματά μας. Οι συνάδελφοι και οι συναδέλφισσες μας, αυτή τη στιγμή, βρίσκονται σε μια απαράδεκτη συνθήκη, στην οποία καλούνται να ολοκληρώσουν σε λιγότερο από 2 μήνες τη συγγραφή και την παρουσίαση των διδακτορικών τους, υπό την απειλή των δεκάδων χιλιάδων ευρώ ως «χρωστούμενα» για μια εργασία που έχει ήδη παραχθεί. Όπως όλοι γνωρίζουμε οι υποψήφιοι διδάκτορες αναγκάζονται να λαμβάνουν τέτοιες απαράδεκτες χρηματοδοτήσεις για την εργασίας τους καλύπτοντας τα τεράστια κενά κρατικής χρηματοδότησης της έρευνας, βάζοντας έτσι πλάτη για την ανάπτυξη και την στελέχωση των ερευνητικών ιδρυμάτων και εργαστηρίων.
Ως ΣΕΕΕΗ έχουμε ήδη καταγγείλει το ΙΚΥ, για την απαίτηση επιστροφής δεδουλευμένων από συναδέλφισσα, ΥΔ και μέλος του σωματείου μας, επειδή δεν ολοκλήρωσε “εγκαίρως” τη διατριβή της. Πρόσφατα, οι υπότροφοι τόσο του Β κύκλου όσο και των «ώριμων διδακτορικών», απέστειλαν υπογεγραμμένες επιστολές προς το ΙΚΥ με αιτήματα α) την οριζόντια παράταση της ημερομηνίας υποβολής του τελικού παραδοτέου, β) τον επαναπροσδιορισμό του τελικού παραδοτέου ούτως ώστε αυτό να μην είναι η διδακτορική τους διατριβή και γ) την κατάργηση του όρου της επιστροφής των “τροφείων” (δηλαδή των δεδουλευμένων τους). Ο πρόεδρος του ΙΚΥ στις απαντητικές επιστολές απέρριψε όλα τα αιτήματα, επικαλούμενος τόσο την ολοκλήρωση του σχετικού ΕΣΠΑ έως την 31η Δεκεμβρίου 2023, όσο και το γεγονός ότι οι όροι των υποτροφιών αφενός έχουν «υποχρεωτικό χαρακτήρα» και αφετέρου δεν αποτελεί αρμοδιότητα του ΙΚΥ η τροποποίησή τους, καθώς προβλέπονται και στη σχετική ΚΥΑ. Ουσιαστικά, ο πρόεδρος του ΙΚΥ είπε στους/ις συναδέλφους/ισσες υποτρόφους ότι άπαξ και οι συμβάσεις έχουν υπογραφεί, όσο επαχθείς και αν είναι οι όροι τους, ούτε το ΙΚΥ αλλά και (απ’ ότι φαίνεται) ούτε τα αρμόδια Υπουργεία διατίθενται να τους αλλάξουν, εκμεταλλευόμενοι προσχηματικά το πολύπλοκο γραφειοκρατικό πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους. Δεν λαμβάνεται, ωστόσο, υπόψιν το παγκόσμιο και εγχώριο πλαίσιο όπως δημιουργήθηκε από την πανδημία, το οποίο a priori δημιούργησε συνθήκες μεγάλης δυσκολίας στην έρευνα. Αυτό το πανδημικό πλαίσιο (με τις επιπτώσεις στον προσωπικό προγραμματισμό, στη σωματική και ψυχική υγεία, αλλά και στην αύξηση του κόστους ζωής) δεν μπορεί παρά να είναι ταυτόσημο με τους “λόγους ανωτέρας βίας” που αναφέρονται στις συμβάσεις των υποτρόφων/ισσων με το ίδρυμα ως αιτία αναστολής/αναίρεσης των απαιτήσεων του. Η ίδια αυτή πρόβλεψη της σύμβασης έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους ισχυρισμούς του ΙΚΥ ότι δεν υπάρχουν περιθώρια τροποποιήσεων και μεταθέσεως του χρονοδιαγράμματος των πράξεων. Απαιτούμε από το ΙΚΥ να αναλάβει τις ευθύνες του ως διαχειριστής του έργου.
Το ΙΚΥ, ως «εθνικός φορέας υποτροφιών», χρηματοδοτεί ερευνητικά έργα με την μορφή υποτροφίας, με παραδοτέο του προγράμματος την επιτυχημένη παρουσίαση της διδακτορικής διατριβής. Το καθεστώς των υποτροφιών χρησιμοποιείται για να υποκρύψει τον εξαρτημένο χαρακτήρα της εργασιακής σχέσης των ερευνητών με τα ιδρύματα και αποτελεί βασικό στοιχείο της εργασιακής επισφάλειας του κλάδου μας. Είναι
γνωστά τα διαρκή προβλήματα που ανακύπτουν στα προγράμματα του ΙΚΥ, όπως – μεταξύ άλλων – οι μεγάλες καθυστερήσεις σε πληρωμές, η υποβάθμιση των κοινωνικών κριτηρίων στη χορήγηση υποτροφιών, η μη χορήγηση αναβολών σε συναδέλφισσες εγκύους, η υποστήριξη διοργάνωσης συνεδρίων με απαράδεκτο και αναχρονιστικό περιεχόμενο, η διεύρυνση των περιορισμών των όρων λήψης υποτροφιών μετά την αρχική προκήρυξή τους, η επιβολή της υποχρέωσης σε συναδέλφους/ισσες να παρέχουν επικουρικό χωρίς σύμβαση λόγω ασυμβίβαστου με τους όρους της υποτροφίας. Η κωλυσιεργία μπορεί να διαπιστωθεί ακόμη και στο γεγονός ότι η προκήρυξη των “ώριμων διδακτορικών” διαφημιζόταν ήδη από τον Οκτώβριο του 2020 με την προκήρυξη να γίνεται εν τέλει 2,5 χρόνια μετά. Σε όλα τα παραπάνω, ήρθε να προστεθεί η πρόσφατη παραίτηση της διευθύντριας του ιδρύματος Μαρίζας Φουντοπούλου, η οποία διατύπωσε βαρύτατες καταγγελίες για την οικονομική και τη διοικητική διαχείριση των προγραμμάτων από το ίδρυμα, για «ομιχλώδες» καθεστώς στον τομέα των προμηθειών και για «μη-σύννομες» απολύσεις προσωπικού.
Θεωρούμε απαράδεκτο να διεκδικούνται πίσω χρήματα υποτροφίας από οποιονδήποτε συνάδελφο/ισσα μας, χρήματα τα οποία έχουν δουλευτεί και με το παραπάνω, χρήματα που αδίκως ονομάζονται “τροφεία” καθώς πρόκειται για δεδουλευμένα. Για την πλειοψηφία όσων εκπονούν διδακτορική διατριβή, αυτή είναι η μόνη πηγή βιοπορισμού τους. Ταυτόχρονα, ο όρος της παράδοσης μιας ολόκληρης διατριβής εντός ενός συγκεκριμένου, εξαιρετικά συμπυκνωμένου και περιορισμένου, και πλέον εκβιαστικού χρονικού πλαισίου, είναι εντελώς αντι-επιστημονικός καθώς σε όλα τα επιστημονικά αντικείμενα, και σε όλες τις βαθμίδες, μια πρωτότυπη έρευνα μπορεί να συναντήσει αμέτρητες καθυστερήσεις που συχνά δεν είναι στην ευχέρεια των ερευνητών/τριών να τις διαχειριστούν.
Αγωνιζόμαστε για εργασιακά δικαιώματα στην έρευνα και τη διδασκαλία, για αξιοπρεπή μισθό, ωράριο, ασφάλιση. Διεκδικούμε:
• Κατάργηση της ΚΥΑ 152694/Ζ1/25.11.2021 (ΦΕΚ 5584 Β’) που υποχρεώνει την επιστροφή δεδουλευμένων από τους/τις συναδέλφους/φισσες μας. Καμία διεκδίκηση δεδουλευμένων από το ΙΚΥ και οποιοδήποτε άλλο ίδρυμα, να σταματήσουν άμεσα οι εκβιασμοί.
• Διαμόρφωση των προαπαιτούμενων παραδοτέων σε κάθε χρηματοδοτούμενο έργο με βάση την εκάστοτε επιστημονική/ερευνητική διαδικασία. Άμεση αλλαγή των παραδοτέων που είναι πέραν των δυνατοτήτων και αρμοδιοτήτων των υποψηφίων διδακτόρων.
• Ενιαία Συλλογική Σύμβαση Εργασίας στον κλάδο της έρευνας η οποία να καλύπτει πλήρως τις μισθολογικές και ασφαλιστικές ανάγκες και τα εργασιακά μας δικαιώματα. Κατάργηση του άθλιου καθεστώτος των υποτροφιών. Συμβάσεις που αναγνωρίζουν την εργασία μας.
• Καμία εργασία χωρίς σύμβαση. Συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου για το επικουρικό έργο. Καμία ανάθεση μαθημάτων χωρίς να καλύπτεται από σχετική σύμβαση. • Μόνιμες προσλήψεις διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού για την κάλυψη πάγιων αναγκών των ιδρυμάτων.
• Τακτικό πολυετές κονδύλι από το υπουργείο που να καλύπτει τις πραγματικές ανάγκες σε επικουρικό έργο. Έγκαιροι προϋπολογισμοί με προβλέψεις για έγκαιρη υπογραφή, και κονδύλια για όλο τον χρόνο διδασκαλίας. Αξιοπρεπείς αμοιβές για διδασκαλία και επίβλεψη πανεπιστημιακού επιπέδου.
Σ Υ Λ Λ Ο Γ Ο Σ Ε Ρ Ε Υ Ν Η Τ Ω Ν / Ε Ρ Ε Υ Ν Η Τ Ρ Ι Ω Ν Κ Α Ι Ε Ρ Γ Α Ζ Ο Μ Ε Ν Ω Ν Σ Τ Η Ν Ε Ρ Ε Υ Ν Α Η Ρ Α Κ ΛΕ Ι Ο Υ
