Στο Ευρωκοινοβούλιο συζητήθηκε εκ νέου την Πέμπτη η κατάσταση του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα επί κυβέρνησης ΝΔ και Κυριάκου Μητσοτάκη, παρά τις προσπάθειες της Αθήνας και του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος να την αποτρέψει. Οι υποκλοπές και παρακολουθήσεις πολιτικών και δημοσιογράφων, η περιστολή της ελευθερίας του Τύπου, οι παραβάσεις της διεθνούς νομοθεσίας για τους πρόσφυγες, τα pushback και η μεθοδική αποφυγή καταγραφής αιτημάτων ασύλου, βρίσκονται στο προσκήνιο της συζήτησης για την Ελλάδα στην «καρδιά» του δημοκρατικού θεσμού της ΕΕ.
Δείτε:
Νέα συζήτηση στο Ευρωκοινοβούλιο για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα επί κυβέρνησης Μητσοτάκη (Live)
Επίτροπος Γιούροβα: Το πιο σημαντικό είναι οι συστάσεις
Στην αρχική τοποθέτηση που έκανε η Επίτροπος για τις Αξίες και τη Διαφάνεια Βιέρα Γιούροβα τόνισε ότι το πιο σημαντικό τμήμα της έκθεσης είναι οι συστάσεις που έχει απευθύνει στα κράτη μέλη.
Όσον αφορά την Ελλάδα, η έκθεση προσδιορίζει σειρά μέτρων βελτίωσης της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας της Δικαιοσύνης, αλλά παραμένουν να αντιμετωπιστούν αρκετές προκλήσεις, ειδικά ως προς την χρονική διάρκεια των δικαστικών διαδικασιών. Η Επιτροπή συνέστησε στην Ελλάδα να αντιμετωπίσει την ανάγκη εμπλοκής της Δικαιοσύνης στον διορισμό δικαστικών, λαμβάνοντας υπόψιν τα ευρωπαϊκά κριτήρια.
Προσδιόρισε επίσης ότι τα κριτήρια για την αναγνώριση οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών συνεχίζουν να προκαλούν προβληματισμό, ως προς την επίδραση στην ικανότητα των ΜΚΟ να λειτουργούν στην Ελλάδα και να λαμβάνουν οικονομική υποστήριξη. Για αυτό έχει προχωρήσει σε συγκεκριμένη σύσταση.
Οι προκλήσεις στον χώρο των ΜΜΕ, την διαφάνεια σε σχέση με τους ιδιοκτήτες τους, τις απειλές και τις επιθέσεις σε δημοσιογράφους, την ανεπάρκεια πόρων των ρυθμιστικών Αρχών, επίσης προκαλούν ανησυχία. Η Κομισιόν συστήνει ενίσχυση της προστασίας των δημοσιογράφων.
Παπαδημούλης: Να σταματήσει να σιωπά η φον ντερ Λάιεν
Ο αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου και επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία Δημήτρης Παπαδημούλης τόνισε «στην πατρίδα μου την Ελλάδα, την χώρα που γέννησε τη δημοκρατία, βιώνουμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια με απόλυτη ευθύνη της κυβέρνησης Μητσοτάκη, μεγάλη διάβρωση του Κράτους Δικαίου, κραυγαλέα συρρίκνωση του Τύπου και του πλουραλισμού, θεαματική υποχώρηση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με σαφή πλειοψηφία, καταγράφει αυτή τη διάβρωση, την καταδικάζει και περιμένει από την Κομισιόν, κα Γιούροβα, να κάνει περισσότερα, ως φρουρός του σεβασμού του κράτους δικαίου.
Εσείς καλά τα γράψατε στην έκθεσή σας και μας τα παρουσιάσατε κι εδώ – για τον διορισμό της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από την κυβέρνηση που εργαλειοποιεί την Δικαιοσύνη και δεν κάνει τίποτα για το σκάνδαλο των υποκλοπών, το “ελληνικό Watergate”.
Πείτε μας, γιατί επί μήνες η κα Φον ντερ Λάιεν έχει πιει το “αμίλητο νερό”, δεν έχει κάνει ούτε μία δήλωση, ούτε μία ενέργεια για τις υποκλοπές κι αυτό το μεγάλο σκάνδαλο και τις παραβιάσεις του κράτους δικαίου στην Ελλάδα; Αυτή η μικροπολιτική υπονομεύει το κύρος της Κομισιόν και εκθέτει την κα Φον ντερ Λάιεν».
Ιν’τ Φελντ: Στη ζώνη κινδύνου το Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα
Καταιγιστική ήταν η εισηγήτρια της PEGA για τις υποκλοπές με κακόβουλα λογισμικά Σοφί Ιν΄τ Φελντ, που τόνισε για την Ελλάδα ότι το Κράτος Δικαίου δυστυχώς έχει συρρικνωθεί σε δικαστική λασπομαχία μεταξύ πολιτικών κομμάτων. Πολιτικών συμφερόντων που αφορούν τις αρχές. Αλλά το Κράτος Δικαίου δεν έχει κόμμα. Όταν υποβαθμίζεται το Κράτος Δικαίου, την πληρώνουν όλοι οι πολίτες.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα δεν πήρε απολύτως κανένα μάθημα από τα 12 χρόνια με τον Όρμπαν στις τάξεις του. Στηρίζει ακόμη παθιασμένα στην Ελλάδα τις επιθέσεις στην Δημοκρατία. Οι Σοσιαλιστές Δημοκράτες επίσης θα έπρεπε να είναι πιο επικριτικοί για κάποια από τα μέλη τους. Αποτελεί για μένα μυστήριο πώς η συμμετοχή του κ. Φίτσο ταιριάζει με τις σοσιαλδημοκρατικές σας αξίες. Ακόμη και η δική μου «οικογένεια» θα έπρεπε να είναι σε πολύ μεγαλύτερη εγρήγορση.
Στην Ελλάδα το Κράτος Δικαίου βρίσκεται στην «ζώνη κινδύνου». Αδύναμοι δικαστικοί, κρατικές παρακολουθήσεις για πολιτικούς λόγους, διαφθορά, pushback, συλλήψεις δημοσιογράφων, ακόμη και δολοφονίες, οργανωμένο έγκλημα μέσα στην αστυνομία, καταστροφή στους σιδηρόδρομους. Η διαφθορά είναι δηλητήριο και ανθίζει εκεί που είναι ασθενές το Κράτος Δικαίου.
Εν κατακλείδι, κυρία Επίτροπε, καλωσορίζω τις δηλώσεις σας, αλλά τα λόγια είναι τσάμπα. Οι ευγενικές επιστολές προς κυβερνήσεις προς τις κυβερνήσεις και τα σχέδια δράσης δεν φέρνουν καμία αλλαγή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει την δύναμη και το καθήκον να δράσει, προς το συμφέρον των πολιτών και όχι των πολιτικών.
Βόζενμπεργκ: Προσπάθεια παρέμβασης σε προεκλογική περίοδο
Αντίθετα, η ευρωβουλευτής της ΝΔ Ελίζα Βόζενμπεγκ παρουσίασε μία «εικόνα από άλλο πλανήτη», υποστηρίζοντας ότι συγκεκριμένοι ευρωβουλευτές προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση στην Ελλάδα. Μιλάνε για την δολοφονία Καραϊβάζ. Πρόκειται για έγκλημα που συναντάται και σε άλλα κράτη μέλη, δολοφονούνται δημοσιογράφοι.
Συζητάμε για το Κράτος Δικαίου, έχουμε δει διάφορες εκθέσεις που κατατάσσουν την Ελλάδα πολύ ψηλά σε θέματα διαφάνειας διεθνώς. Βλέπουμε αυτές τις εκτιμήσεις γιατί όλοι ξέρουν ότι στην Ελλάδα ο τρόπος διαχείρισης των κονδυλίων και οι δημόσιες δαπάνες δεν προκαλούν παράπονα από του πολίτες. Γνωρίζετε πιθανότατα, επίσης, ότι τα σχόλια που γίνονται βασίζονται σε αποφάσεις μιας ανεξάρτητης Δικαιοσύνης, αυτής που έχει η Ελλάδα, ακόμη και αυτοί που είναι κατά της κυβέρνησης. Η Δημοκρατία λειτουργεί καλά, έχει γερά θεμέλια εδώ και 50 χρόνια, η ελευθερία του Τύπου έχει κατοχυρωθεί πλήρως, οι βουλευτές εκλέγονται δημοκρατικά στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.
Έρχονται νέες εκλογές στις 21 Μαΐου. Το θέμα του Κράτους Δικαίου θα έρθει ξανά στο προσκήνιο, αλλά μόνο επειδή το θέλουν όσοι επενδύουν πολιτικά σε αυτό. Αυτοί θέτουν σε κίνδυνο το Κράτος Δικαίου, ενώ εμείς στο Ευρωκοινοβούλιο έχουμε εκλεγεί για να προστατεύουμε τις ευρωπαϊκές αξίες. Τώρα, για πρώτη φορά σε αυτή την αίθουσα, κάποιοι προσπαθούν ανοιχτά να παρέμβουν στα εσωτερικά θέματα άλλου κράτους μέλους, κατά τη διάρκεια προεκλογικής περιόδου. Δεν θα το επιτρέψουμε αυτό.
Ανδρουλάκης: Η Νέα Δημοκρατία υπονομεύει την Ευρώπη
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης αμέσως μετά είπε ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ενεργεί ενάντια στα συμφέροντα των Ελλήνων πολιτών εδώ και καιρό. Προσπαθώ να κάνω κάτι για αυτό, την αποσάθρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την χρήση κακόβουλων λογισμικών παρακολούθησης, την πολιτικοποίηση της Δικαιοσύνης. Πιστεύω ότι το Κράτος Δικαίου είναι το πιο σημαντικό στοιχείο που έχουμε για να προσδιορίσουμε την ευζωΐα των πολιτών. Θέλω να ευχαριστήσω τους συναδέλφους που συνεργάστηκαν, που έδειξαν αλληλεγγύη, που προσπαθούν να προσφέρουν ένα καλύτερο μέλλον.
Το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας υπονομεύει την Ευρώπη. Πρέπει να προστατεύσουμε το περιβάλλον, πρέπει να προστατεύσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα των πολιτών. Είναι καθήκον μας να δώσουμε τη μάχη για την Ευρώπη των πολιτών, να προστατεύσουμε αυτούς, τα οικονομικά τους συμφέροντα, η Ευρωπη να εξασφαλίσει ότι αυτό θα γίνει.
Κύρτσος: Οι πολιτικές του Μητσοτάκη είναι αντίθετες με τις ευρωπαϊκές αξίες
Ο διαγραφείς από την ΝΔ ευρωβουλευτής Γιώργος Κύρτσος τόνισε ότι «είναι συνεχής η υποβάθμιση του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα λόγω των πολιτικών της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Συνάδελφοι, έπεσα θύμα συστηματικών παρακολουθήσεων, αφού χαρακτηρίστηκα από την ελληνική Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών, απευθείας ελεγχόμενη από τον πρωθυπουργό, ως απειλή για την εθνική ασφάλεια. Αυτό είναι προσβολή προς εμένα, προσβολή προς εσάς, προσβολή επίσης προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».
Αυτές οι πρακτικές είναι ταυτόχρονα θέμα εθνικό και ευρωπαϊκό, παρά τις αντιρρήσεις του κ. Βέμπερ. Η Ελλάδα βρίσκεται σε βαθιά κοινωνική κρίση και η υπονόμευση του Κράτους Δικαίου ολοκληρώνει την οπισθοδρόμηση της χώρας. Οι πολιτικές του Μητσοτάκη είναι αντίθετες με τις ευρωπαϊκές αξίες, υπονομεύουν την κριτική μας προς άλλες απολυταρχικές κυβερνήσεις στην ΕΕ, δίνουν το χειρότερο παράδειγμα στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που προσδοκούν να ενταχθούν σε μία δημοκρατική Ευρωπαϊκή Ένωση.
Γιούροβα: Συνεχίζονται οι επισκέψεις στις υπό εξέταση χώρες
Στην καταληκτική τοποθέτησή της η Επίτροπος για τις Αξίες και τη Διαφάνεια Βιέρα Γιούροβα είπε ότι συγκέντρωσε δύο σελίδες με τις υποδείξεις και τα σχόλια των ευρωβουλευτών. Η έκθεση για το Κράτος Δικαίου δεν αποτελεί το τέλος της διαδικασίας, αλλά στοχεύει να προωθήσει την από κοινού γνώση των θεμάτων, να ενεργοποιήσει συζητήσεις, τελικά να συμβάλει στην ολοκλήρωση των απαραίτητων αλλαγών στο πεδίο. Αυτό υπονοεί ότι συνεχίζεται η ανταλλαγή απόψεων της ΕΕ με τα κράτη μέλη για τις συστάσεις της. Η ΕΕ προχωρά σε επισκέψεις στις χώρες μέλη για να κάνει πράξη αυτή την δέσμευση, σε σχέση με τα προβλήματα που έχουν προσδιοριστεί. Αυτές οι συζητήσεις γίνονται τόσο σε πολιτικό όσο και σε τεχνικό επίπεδο, με όλα τα κράτη μέλη.
Η συζήτηση σήμερα έδειξε ότι για κάποιους ευρωβουλευτές αυτά που επί της αρχής κάνει η Κομισιόν για το Κράτος Δικαίου είναι υπερβολικά, ενώ για κάποιους άλλους πολύ λίγα. Θέλω να τονίσω ότι η Κομισιόν πάντα τηρεί τα περιθώρια και το πλαίσιο της Συνθήκης. Τέλος, θέλω να αναφέρω κάτι σημαντικό κατ’ εμέ: το Κράτος Δικαίου επί της αρχής δεν είναι ιδεολογικό, είναι μια πανανθρώπινη αξία που συμφωνήσαμε να προστατεύουμε και να προωθούμε.