Στη Βουλή έρχεται με πρωτοβουλία του βουλευτή Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Νίκου Ηγουμενίδη η ανάγκη ενίσχυσης των κοινωνικών υπηρεσιών των Δήμων και των Κέντρων Κοινότητας. Την ερώτηση συνυπογράφουν συνολικά 49 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και μεταξύ αυτών και η αρμόδια τομεάρχης κοινωνικής πολιτικής Θεανώ Φωτίου.
Οι βουλευτές υπενθυμίζουν ότι με το άρθρο 4 του Νόμου 4368/2016 θεσπίστηκαν τα Κέντρα Κοινότητας ως αναπόσπαστο μέρος των κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων, που, είτε δεν υπήρχαν καν σε πολλούς δήμους, είτε ήταν υποστελεχωμένες και ως εκ τούτου δυσλειτουργικές και αναντίστοιχες με τις ανάγκες των πολιτών, και ότι από την πρώτη στιγμή εφαρμογής τους σε όλη τη χώρα αποδείχθηκε η εξαιρετική χρησιμότητα, η αποτελεσματικότητα και η ανταπόκριση των Κέντρων Κοινότητας στις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες, ιδίως για άτομα και οικογένειες, που διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού.
Όπως όμως τονίζεται στην ερώτηση, κατά την περίοδο διακυβέρνησης της ΝΔ οι κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων φυλλορροούν διότι το μόνιμο προσωπικό τους συνταξιοδοτείται, ενώ, παρά την έξοδο από τα μνημόνια και τη δυνατότητα νέων μόνιμων προσλήψεων, η κυβέρνηση της ΝΔ αδιαφορεί.
«Τα Κέντρα Κοινότητας έχουν στην ουσία επωμισθεί το σύνολο των αρμοδιοτήτων των κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων, μετατρεπόμενα πλέον από ψηφιακή καρδιά των δήμων, όπως αρχικά ήταν σχεδιασμένα να λειτουργούν, στην καρδιά όλου του κοινωνικού έργου του δήμου. Οι κοινωνικοί επιστήμονες των Κέντρων Κοινότητας ασχολούνται, πέραν όλων των άλλων, και με τις εισαγγελικές παραγγελίες για τη διαπίστωση καταγγελιών ενδοοικογενειακής βίας, κακοποίησης, σεξουαλικής ή μη, παιδιών και γυναικών και τη δρομολόγηση περαιτέρω ενεργειών για την ποινική δίωξη των θυτών και την αποκατάσταση των θυμάτων», όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν.
«Καλούνται συχνά, λόγω έλλειψης τέτοιων ειδικοτήτων στις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων, να καλύψουν εκείνοι τα κενά. Και μάλιστα, παρά το γεγονός ότι δεν είναι μόνιμοι υπάλληλοι, με βάση την επιστημονική τους ιδιότητα και πιστοποίηση. Υπάρχει έτσι το φαινόμενο υπάλληλοι που υπηρετούν με σύμβαση ΟΧ σε τέτοιες δομές σχεδόν επί 10 ή και 15 χρόνια, να κάνουν έργο μόνιμου υπαλλήλου, βιώνοντας συγχρόνως εργασιακή ανασφάλεια», σημειώνουν.
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ τονίζουν ότι η Κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει στην αναγκαία αύξηση του προσωπικού των κοινωνικών υπηρεσιών, κυρίως των επιστημονικών στελεχών τους, ούτε όμως και στην περαιτέρω ενίσχυση και επιπλέον στελέχωση των Κέντρων Κοινότητας, με βάση και τα στοιχεία που μπορεί να αντλήσει από τον ψηφιακό Εθνικό Μηχανισμό.
«Ενδεικτικό της αδιαφορίας της κυβέρνησης για δημοτικές κοινωνικές υπηρεσίες και Κέντρα Κοινότητας είναι ότι δεν αύξησε τη χρηματοδότηση των δήμων για ενίσχυση της κοινωνικής τους πολιτικής και δεν διαπραγματεύτηκε στο νέο ΕΣΠΑ την αύξηση των λειτουργικών εξόδων των συγχρηματοδοτούμενων κοινωνικών δομών, σε σημείο που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις λειτουργικές τους ανάγκες, ενώ οι μετακινούμενοι για οποιονδήποτε υπηρεσιακό λόγο εντός του δήμου καλούνται να πληρώνουν οι ίδιοι τα έξοδα των μετακινήσεων τους», σημειώνουν.
Η ερώτηση απευθύνεται στους αρμόδιους Υπουργούς Εργασίας και Εσωτερικών οι οποίοι ερωτώνται:
1. Θα φροντίσουν για νέες μόνιμες προσλήψεις επιστημονικού προσωπικού στους δήμους για να στελεχωθούν οι κοινωνικές τους υπηρεσίες και να φέρουν σε πέρας το σημαντικότατο έργο που καλούνται να επιτελέσουν στις σύγχρονες συνθήκες;
2. Σε ποιες ενέργειες θα προβούν για την επέκταση των Κέντρων Κοινότητας με ΚΕΣΟΙΠ και ΟΦΗΛΙ, ώστε να ενισχυθούν με νέο προσωπικό και να λειτουργήσουν ως μέρος των αναβαθμισμένων κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων;
3. Σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσουν για την αύξηση της χρηματοδότησης των δήμων προς ενίσχυση της λειτουργίας των κοινωνικών υπηρεσιών τους;
4. Θα επαναδιαπραγματευθούν με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την αύξηση των λειτουργιών δαπανών των Κέντρων Κοινότητας;
Το πλήρες κείμενο της ερώτησης
ΘΕΜΑ: Επιτακτική ανάγκη ενίσχυσης των κοινωνικών υπηρεσιών των Δήμων και των Κέντρων Κοινότητας
Με στόχο την εξυπηρέτηση των πολιτών και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, με το άρθρο 4 του Νόμου 4368/2016 θεσπίστηκαν τα Κέντρα Κοινότητας, με συγχρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, και συγκεκριμένα το ΕΚΤ.
Τα Κέντρα Κοινότητας ιδρύθηκαν ως αναπόσπαστο μέρος των κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων, που, είτε δεν υπήρχαν καν σε πολλούς δήμους, είτε ήταν υποστελεχωμένες και ως εκ τούτου δυσλειτουργικές και αναντίστοιχες με τις ανάγκες των πολιτών.
Σκοπός τους ήταν η επικουρία των κοινωνικών υπηρεσιών ή η υποκατάστασή τους, όταν δεν υπήρχαν καθόλου, στην εφαρμογή εθνικών ή τοπικών πολιτικών κοινωνικής προστασίας και η ανάπτυξη ενός τοπικού σημείου αναφοράς για την υποδοχή, εξυπηρέτηση και διασύνδεση των πολιτών με όλα τα κοινωνικά προγράμματα και τις Υπηρεσίες Κοινωνικής φροντίδας και αλληλεγγύης. Τα Κέντρα Κοινότητας ήταν επίσης τα ακροτελεύτια σημεία του ψηφιακού Εθνικού Μηχανισμού Παρακολούθησης, Συντονισμού και Αξιολόγησης Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης και Συνοχής. Η κεντρική διοίκηση και οι δήμοι είχαν δυνατότητα καθημερινής παρακολούθησης της δραστηριότητας των Κέντρων Κοινότητας και τροφοδότησης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και των ΟΤΑ α’ και β΄ βαθμού με στοιχεία για τους πολίτες που απευθύνονταν εκεί, τη βοήθεια που έλαβαν και τις δομές όπου κατευθύνθηκαν στη συνέχεια.
Από την πρώτη στιγμή εφαρμογής τους σε όλη τη χώρα αποδείχθηκε η εξαιρετική χρησιμότητα, η αποτελεσματικότητα και η ανταπόκριση των Κέντρων Κοινότητας στις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες, ιδίως για άτομα και οικογένειες, που διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, παιδιά και οικογένειες που βιώνουν ενδοοικογενειακά προβλήματα (διενέξεις, βία, κακοποίηση κ.λ.π), μετανάστες, άτομα με αναπηρία, Ρομά και γενικότερα ευπαθείς ομάδες πληθυσμού. Αποτελούν τον πυρήνα του νέου ψηφιακού προνοιακού κράτους που υλοποίησε ο ΣΥΡΙΖΑ και τους πρώτους δέκτες των κοινωνικών ζητημάτων.
Γι’ αυτό, το 2018, κρίθηκε σκόπιμο τα Κέντρα Κοινότητας να διευρυνθούν με τα Κέντρα Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας (ΚΕΣΟΙΠ) και τα Κέντρα Ολοκληρωμένης Φροντίδας Ηλικιωμένων (ΟΦΗΛΙ), ώστε να εξυπηρετούν ακόμη πιο εξειδικευμένα και αποτελεσματικά αυτές τις δύο ομάδες πληθυσμού. Φροντίσαμε συγχρόνως να επεκταθεί κατά μία ακόμη τριετία, μέχρι το 2023, η ένταξή τους στο ΕΣΠΑ, ώστε να δημιουργηθεί αίσθημα ασφάλειας στους υπαλλήλους τους που απασχολούνται με σύμβαση ΝΠΙΔ Ο.Χ. Τα τελευταία τρία χρόνια όμως η ΝΔ πάγωσε τη δημιουργία ΚΕΣΟΙΠ και ΟΦΗΛΙ.
Στην ίδια περίοδο οι κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων φυλλορροούν περαιτέρω διότι το μόνιμο προσωπικό τους συνταξιοδοτείται, ενώ, παρά την έξοδο από τα μνημόνια και τη δυνατότητα νέων μόνιμων προσλήψεων, η κυβέρνηση της ΝΔ αδιαφορεί.
Έτσι, τα Κέντρα Κοινότητας έχουν στην ουσία επωμισθεί το σύνολο των αρμοδιοτήτων των κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων, μετατρεπόμενα πλέον από ψηφιακή καρδιά των δήμων, όπως αρχικά ήταν σχεδιασμένα να λειτουργούν, στην καρδιά όλου του κοινωνικού έργου του δήμου. Οι κοινωνικοί επιστήμονες των Κέντρων Κοινότητας ασχολούνται, πέραν όλων των άλλων, και με τις εισαγγελικές παραγγελίες για τη διαπίστωση καταγγελιών ενδοοικογενειακής βίας, κακοποίησης, σεξουαλικής ή μη, παιδιών και γυναικών και τη δρομολόγηση περαιτέρω ενεργειών για την ποινική δίωξη των θυτών και την αποκατάσταση των θυμάτων.
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους άλλων κοινωνικών δομών συγχρηματοδοτούμενων από το ΕΣΠΑ (κοινωνικά φαρμακεία, κοινωνικά παντοπωλεία κ.λ.π) αλλά και από τους δήμους (Βοήθεια στο Σπίτι). Καλούνται συχνά, λόγω έλλειψης τέτοιων ειδικοτήτων στις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων, να καλύψουν εκείνοι τα κενά. Και μάλιστα, παρά το γεγονός ότι δεν είναι μόνιμοι υπάλληλοι, με βάση την επιστημονική τους ιδιότητα και πιστοποίηση. Υπάρχει έτσι το φαινόμενο υπάλληλοι που υπηρετούν με σύμβαση ΟΧ σε τέτοιες δομές σχεδόν επί 10 ή και 15 χρόνια, να κάνουν έργο μόνιμου υπαλλήλου, βιώνοντας συγχρόνως εργασιακή ανασφάλεια.
Παρά, δε, τις νέες κοινωνικές ανάγκες που προκύπτουν από την κυβερνητική πολιτική, και που αποτυπώνονται καθαρά στην αύξηση όλων των δεικτών φτώχειας, παιδικής φτώχειας και ανισοτήτων, η Κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει στην αναγκαία αύξηση του προσωπικού των κοινωνικών υπηρεσιών, κυρίως των επιστημονικών στελεχών τους, ούτε όμως και στην περαιτέρω ενίσχυση και επιπλέον στελέχωση των Κέντρων Κοινότητας, με βάση και τα στοιχεία που μπορεί να αντλήσει από τον ψηφιακό Εθνικό Μηχανισμό.
Ενδεικτικό επίσης της αδιαφορίας της κυβέρνησης για δημοτικές κοινωνικές υπηρεσίες και Κέντρα Κοινότητας είναι ότι δεν αύξησε τη χρηματοδότηση των δήμων για ενίσχυση της κοινωνικής τους πολιτικής και δεν διαπραγματεύτηκε στο νέο ΕΣΠΑ την αύξηση των λειτουργικών εξόδων των συγχρηματοδοτούμενων κοινωνικών δομών, σε σημείο που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις λειτουργικές τους ανάγκες, ενώ οι μετακινούμενοι για οποιονδήποτε υπηρεσιακό λόγο εντός του δήμου καλούνται να πληρώνουν οι ίδιοι τα έξοδα των μετακινήσεων τους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει δεσμευτεί ότι, προκειμένου να λειτουργήσει το Ολοκληρωμένο Σχέδιο Υπηρεσιών Φροντίδας Υγείας και Πρόνοιας στην κοινότητα, το οποίο έχει περιληφθεί στις θέσεις του, θα φροντίσει για χιλιάδες νέες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στους δήμους, όπου θα προσληφθούν, με αυξημένη μοριοδότηση λόγω εμπειρίας, κατά πρώτο λόγο οι νυν εργαζόμενοι στα Κέντρα Κοινότητας και τις άλλες συγχρηματοδοτούμενες κοινωνικές δομές του δήμου.
Άλλωστε, και στην απόφαση ένταξης στο ΕΣΠΑ 2014-20, προβλεπόταν η βιωσιμότητά τους με απορρόφηση από τους δήμους όπου λειτουργούν.
Μέχρι τότε, είναι σημαντικό να υλοποιηθούν τα ήδη εγκεκριμένα στα ΠΕΠ ΚΕΣΟΙΠ και ΟΦΗΛΙ και να διατεθούν επιπλέον πόροι, τόσο στους δήμους για τις κοινωνικές τους υπηρεσίες, όσο και στα Κέντρα Κοινότητας, ως λειτουργικά έξοδα των εργαζομένων τους που επιτελούν τόσο σημαντικό έργο.
Επειδή η σημερινή ενεργειακή και οικονομική κρίση, σε συνδυασμό και με την υγειονομική αναδεικνύει τη σημασία του ρόλου των κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων και των Κέντρων Κοινότητας ως «πρώτων υποδοχέων» των προβλημάτων της κοινωνίας.
Επειδή οι κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων έχουν σχεδόν καταργηθεί από τη συνταξιοδότηση των μονίμων υπαλλήλων
Επειδή καλούνται οι συμβασιούχοι Ο.Χ. των Κέντρων Κοινότητας να κάνουν όλα τα έργα των κοινωνικών υπηρεσιών, ακόμη και τις εξαιρετικά απαιτητικές εισαγγελικές παραγγελίες.
Επειδή συγχρόνως η κυβέρνηση έχει παγώσει την επέκταση των Κέντρων Κοινότητας με ΚΕΣΟΙΠ και ΟΦΗΛΙ, αφήνοντας τον αριθμό των επιστημονικών στελεχών τους ίδιο με αυτόν του 2017, κατά την έναρξη λειτουργίας τους, τελείως αναντίστοιχο με τις ανάγκες που καλούνται σήμερα να καλύψουν.
Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:
- Θα φροντίσουν για νέες μόνιμες προσλήψεις επιστημονικού προσωπικού στους δήμους για να στελεχωθούν οι κοινωνικές τους υπηρεσίες και να φέρουν σε πέρας το σημαντικότατο έργο που καλούνται να επιτελέσουν στις σύγχρονες συνθήκες;
- Σε ποιες ενέργειες θα προβούν για την επέκταση των Κέντρων Κοινότητας με ΚΕΣΟΙΠ και ΟΦΗΛΙ, ώστε να ενισχυθούν με νέο προσωπικό και να λειτουργήσουν ως μέρος των αναβαθμισμένων κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων;
- Σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσουν για την αύξηση της χρηματοδότησης των δήμων προς ενίσχυση της λειτουργίας των κοινωνικών υπηρεσιών τους;
- Θα επαναδιαπραγματευθούν με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την αύξηση των λειτουργιών δαπανών των Κέντρων Κοινότητας;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Ηγουμενίδης Νίκος
Αμανατίδης Γιάννης
Αναγνωστοπούλου Σία
Αυγέρη Δώρα
Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος
Βαρδάκης Σωκράτης
Βερναρδάκης Χριστόφορος
Βέττα Καλλιόπη
Γκαρά Νατάσα
Γκιόλας Γιάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ελευθεριάδου Τάνια
Ζαχαριάδης Κωνσταντίνος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καλαματιανός Διονύσης
Κασιμάτη Νίνα
Καφαντάρη Χαρά
Κουρουμπλής Παναγιώτης
Λάππας Σπύρος
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χάρης
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μιχαηλίδης Ανδρέας
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μπουρνούς Ιωάννης
Μωραΐτης Θάνος
Νοτοπούλου Αικατερίνη
Παπαδόπουλος Σάκης
Παπαηλιού Γεώργιος
Πέρκα Θεοπίστη
Πολάκης Παύλος
Πούλου Παναγιού
Ραγκούσης Γιάννης
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σκουρλέτης Παναγιώτης (Πάνος)
Σκουρολιάκος Πάνος
Σκούφα Μπέττυ
Συρμαλένιος Νικόλαος
Τζούφη Μερόπη
Τόλκας Άγγελος
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φάμελλος Σωκράτης
Φίλης Νικόλαος
Φωτίου Θεανώ
Χατζηγιαννάκης Μίλτος
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος