Στο πλαίσιο της πολιτισμικής και τουριστικής πολιτικής του Δήμου Ηρακλείου, υπεγράφη το μεσημέρι της Τετάρτης 22 Δεκεμβρίου 2021, στη Λότζια, η Προγραμματική Σύμβαση ανάμεσα στον Δήμο, την Ακαδημία Αθηνών (Κέντρον Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας) και το Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας (Ινστιτούτο Πληροφορικής – Εργαστήριο Αλληλεπίδρασης Ανθρώπου-Υπολογιστή) με αντικείμενο την ιστορική και εθνογραφική έρευνα στο Ηράκλειο του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα. Στόχος αυτής της τριμερούς συνεργασίας είναι η καταγραφή, αξιοποίηση και προβολή με τεχνολογίες αιχμής της εποχής εκείνης.
Τη σύμβαση υπέγραψαν ο Αντιδήμαρχος Αναπτυξιακού Προγραμματισμού – Ψηφιακού Μετασχηματισμού –Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης Υπαίθρου & Τουρισμού Γιώργος Σισαμάκης και ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Πληροφορικής καθηγητής Δημήτρης Πλεξουσάκης, παρουσία και του Δημάρχου Ηρακλείου Βασίλη Λαμπρινού. Από πλευράς του Κέντρου Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, η σύμβαση είχε υπογραφεί στην Αθήνα.
Παρευρέθηκε επίσης ο Επικεφαλής του Εργαστηρίου Αλληλεπίδρασης Ανθρώπου – Υπολογιστή (HCI) καθηγητής Κωνσταντίνος Στεφανίδης.
Στο Ηράκλειο των αρχών του 20ου αιώνα συντελέστηκαν πλήθος αλλαγών σε κάθε έκφανση της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτισμικής ζωής του τόπου. Στο πλαίσιο της προγραμματικής σύμβασης θα μελετηθούν όλα τα παραπάνω, όπως επίσης και η παρουσία των Μικρασιατών προσφύγων στην πόλη καθώς και η ενσωμάτωσή τους στον ντόπιο πληθυσμό.
Το Κέντρον Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών με το ειδικό επιστημονικό προσωπικό του, θα ερευνήσει και θα καταγράψει ιστορικά γεγονότα, μαρτυρίες, οπτικοακουστικό υλικό, εθνογραφικά, οικονομικά αλλά και κοινωνικά στοιχεία σχετικά με τη δομή και διάρθρωση της κοινωνίας και της οικονομίας στο Ηράκλειο του τέλους του 19ου αιώνα και της αρχής του 20ου.
Στη συνέχεια, το Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας αναλαμβάνει την ψηφιοποίηση του υλικού που θα συγκεντρωθεί, την αναπαράσταση και μοντελοποίηση των στοιχείων της έρευνας σε συνεργασία με την Ακαδημία Αθηνών.
Ο Δήμος Ηρακλείου θα αναλάβει την προβολή και την διάχυση όλων των παραπάνω, με τη χρήση νέων τεχνολογιών και ειδικών εφαρμογών και τελικό αποδέκτη, τον κάτοικό και επισκέπτη της πόλης.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Δήμαρχος μετά την υπογραφή της σύμβασης: «Είναι η πρώτη φορά που κορυφαία επιστημονικά ιδρύματα της χώρας, η Ακαδημία Αθηνών με το Κέντρο Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας και το Ινστιτούτο Πληροφορικής – Εργαστήριο Αλληλεπίδρασης Ανθρώπου-Υπολογιστή συμπράττουν και μελετούν- αναδεικνύουν την νεότερη οικονομική και κοινωνική ζωή του Ηρακλείου».
Ο Αντιδήμαρχος Γιώργος Σισαμάκης συμπλήρωσε: «Η μελέτη θα έχει ειδική στόχευση σε δύο καλλιέργειες την ελιά και το αμπέλι που παίζουν μέχρι και σήμερα κυρίαρχο ρόλο στην τοπική οικονομία. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι ότι τα αποτελέσματα των επιστημονικών ερευνών θα ψηφιοποιηθούν έτσι ώστε με εύληπτο τρόπο και αξιοποιώντας τεχνολογίες αιχμής να επικοινωνηθούν σε πολίτες και επισκέπτες προσδίδοντας προστιθέμενη αξία στη στρατηγική μας για πολιτισμική και τουριστική προβολή του Ηρακλείου».
Ο κ. Πλεξουσάκης από την πλευρά του τόνισε: «Το Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΠ-ΙΤΕ), καλωσορίζει την πρωτοβουλία του Δήμου Ηρακλείου που συμβάλει στην εμπέδωση της μεταξύ μας στρατηγικής συνεργασίας. Κοινός στόχος είναι η σύμπραξη μας να αξιοποιήσει την ιστορική και εθνογραφική έρευνα που θα εκπονηθεί από το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας ώστε να διαφυλάξουμε και να διαδώσουμε την πολιτισμική κληρονομιά της πόλης μας. Το ΙΠ-ΙΤΕ θα αξιοποιήσει καινοτόμα Ερευνητικά αποτελέσματα του Εργαστηρίου Αλληλεπίδρασης Ανθρώπου Υπολογιστή για την διάχυση των αποτελεσμάτων της σύμπραξης στην κοινωνία».
Τέλος, ο Ευάγγελος Καραμανές, Διευθύνων του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας επεσήμανε: «Το Κέντρο Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών χαιρετίζει την πρωτοβουλία του Δήμου Ηρακλείου να συνεργαστεί με δύο επιστημονικά Ιδρύματα για την μελέτη και ανάδειξη της ιστορίας και πολιτιστικής κληρονομιάς και καλωσορίζει την εμπέδωση της μεταξύ μας στρατηγικής συνεργασίας. Το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών το οποίο από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα υπηρετεί την έρευνα, μελέτη, διάσωση και αξιοποίηση της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς, έχει αναπτύξει μια μακροχρόνια σχέση συνεργασίας με τις τοπικές κοινωνίες και την Αυτοδιοίκηση. Στόχος είναι η σύμπραξη μας να αξιοποιήσει το ειδικό επιστημονικό προσωπικό και τη μακρά εμπειρία που διαθέτει το Κέντρο, για να ερευνήσει και να καταγράψει ιστορικά γεγονότα, μαρτυρίες, οπτικοακουστικό υλικό, εθνογραφικά, οικονομικά αλλά και κοινωνικά στοιχεία σχετικά με τη δομή και διάρθρωση της κοινωνίας και της οικονομίας στο Ηράκλειο του τέλους του 19ου αιώνα και της αρχής του 20ού».