Της Γεωργίας Πιστόλλα
Το 1983, ο Woody Allen στην ταινία του- ψευδοντοκιμαντέρ zelig , που είναι καυστικό, αστείο αλλά και πολύ απολαυστικό, παρουσιάζει τον άνθρωπο –χαμαιλέοντα.
Ο ήρωας του Leonard Zelig τον οποίο υποδύεται ο ίδιος είναι ένα νευρωτικό άτομο που πάσχει από μια σπάνια διαταραχή προσωπικότητας. Αυτή η ικανότητα που έχει τον κάνει να μεταμορφώνεται σε άνθρωπο- χαμαιλέοντα και να αφομοιώνει κάθε προσωπικότητα με την οποία έρχεται σ΄επαφή για να γίνεται αρεστός, αφού ο ίδιος δεν έχει προσωπικότητα. Έχει την ικανότητα να παίρνει κάθε φορά την μορφή των ανθρώπων που τον περιβάλλουν.
Έτσι όταν έρχεται σ επαφή με έναν μαύρο το δέρμα του γίνεται μαύρο , όταν είναι με ινδιάνους γίνεται κι αυτός, γίνεται πυγμάχος, πολιτικός κ.α
Αλλά τι είναι άραγε αυτό που κάνει τον zelig να συμπεριφέρεται ως άνθρωπος-χαμαιλέων; Είναι άραγε ο φόβος του για την κριτική των άλλων; Είναι η έλλειψη αγάπης και φροντίδας; Η φιλοδοξία του για κοινωνική αναγνώριση και η δίψα του για δόξα; Είναι όλα αυτά; Είναι η ανάγκη του για επιβίωση αφού ο ίδιος δεν έχει άλλους τρόπους;
Σίγουρα είναι μια πολύ έξυπνη και επίκαιρη ταινία, σήμερα που όλες οι αξίες της ελληνικής κοινωνίας βομβαρδίζονται από το πολιτικό και κοινωνικό σύστημα περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Τέτοιοι άνθρωποι- χαμαιλέοντες βολεύουν τα σχέδια τους γιατί προσπαθούν να αρέσουν στους πάντες και για να αντέξουν την κοινωνική πίεση γίνονται όμοιοι τους. Τέτοιους έχουμε μπόλικους στον εργασιακό μας χώρο και στο κοινωνικό μας περιβάλλον.
Ας προσέξουμε περισσότερο γιατί μέσα από τους τρόπους που χρησιμοποιεί κάθε φορά το σύστημα δημιουργεί συνεχώς τέτοιους ανθρώπους. Ας αντισταθούμε μέσα από την κοινότητα για μια κοινωνία που θα δίνει αξία στον Άνθρωπο και όχι στον άνθρωπο-χαμαιλέοντα.
*Η Γεωργία Πιστόλλα είναι Δρ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
