Χαμηλές οι προσδοκίες όλων των πλευρών
Έως τις 11 το πρωί (ώρα Κύπρου) έφθασαν στο Παλάτι των Εθνών οι συμμετέχοντες στη διάσκεψη, τους οποίους υποδέχθηκε ο κ. Γκουτέρες. Θα ακολουθήσει ολομέλεια των συμμετεχόντων στη διάσκεψη και στη συνέχεια ο γγ των Ηνωμένων Εθνών θα έχει διμερείς συναντήσεις με κάθε ένα από τα μέρη.
Η επίσημη ενημέρωση από την κυπριακή Προεδρία αναφέρει ότι οι διμερείς συναντήσεις αναμένεται να αρχίσουν στις 12:30 (ώρα Κύπρου) και να διαρκέσουν μέχρι και τις 20:00.
Απόψε, στις 22:00 (ώρα Κύπρου), ο κ. Γκουτέρες θα παραθέσει δείπνο με συμμετοχή 1 συν 1. Τον Πρόεδρο Αναστασιάδη θα συνοδεύει στο δείπνο ο διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης.
Χθες, με το «καλημέρα» καταγράφηκε η μεγάλη απόσταση που χωρίζει Κύπρο και Τουρκία με τον Τουρκοκύπρι ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, να κάνει σαφές ότι βρίσκεται στην πόλη της Ελβετίας για αναγνώριση της κυριαρχίας του κράτους της Β. Κύπρου (των κατεχομένων) και αποκλείοντας παράλληλα τη λύση διζωνικής δικοινοτικής Ομοσπονδίας.
Ο εκπρόσωπος του Αντ. Γκουτέρες, Σ. Ντουζαρίκ, σε δηλώσεις του πριν από τη διάσκεψη απέφυγε να δώσει οποιαδήποτε εκτίμηση, σημειώνοντας πάντως ότι ο γ.γ. του ΟΗΕ είναι ρεαλιστής και τόνισε ότι μέχρι την ολοκλήρωση της διάσκεψης δεν θα κάνει δηλώσεις.
Το διαφαινόμενο αδιέξοδο στις συζητήσεις δεν πτοεί την κυπριακή πλευρά που έχει αφήσει τις προηγούμενες ημέρες να εννοηθεί ότι εξετάζει ένα νέο σχέδιο πρότασης για αποκεντρωμένη ομοσπονδία, χωρίς να γίνουν γνωστές λεπτομέρειες.
Ο πρόεδρος Αναστασιάδης, το απόγευμα της Τρίτης είχε το πρώτο τετ α τετ με τον ΓΓ των ΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες έχοντας στο πλευρό του τον διαπραγματευτή της ελληνοκυπριακής πλευράς τον διευθυντή του Διπλωματικού Γραφείου, το νομικό σύμβουλο της διαπραγματευτικής ομάδας και άλλους αξιωματούχους. Από πλευράς Ηνωμένων Εθνών στη συνάντηση παρακάθισαν η Ειδική Σύμβουλος του για το Κυπριακό, Τζέιν Χολ Λουτ, η βοηθός ΓΓ των ΗΕ για Πολιτικές Υποθέσεις, Ρόζμαρι ντι Κάρλο η Ειδική Αντιπρόσωπος του ΓΓ των ΗΕ στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ και υπηρεσιακοί παράγοντες των ΗΕ.
Νωρίτερα, ο ΓΓ των ΗΕ είχε συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη. Ερσίν Τατάρ.
«Σκοπός της συνάντησης είναι να προσδιορίσει αν υπάρχει κοινό έδαφος για να διαπραγματευθούν τα μέρη μία διαρκή λύση του κυπριακού προβλήματος εντός προβλεπτού ορίζοντα», ανέφερε ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ, Φερχάν Χακ.
Η συνάντηση είναι προγραμματισμένη να ολοκληρωθεί τη Πέμπτη ωστόσο εάν διαφανούν σημεία σύγκλισης μπορεί να παραταθεί.
Υπενθυμίζεται ότι κατά την πρώτη ημέρα της Άτυπης Πενταμερούς, την Τρίτη 27/04, ο ΓΓ του ΟΗΕ είχε χωριστές συναντήσεις με τους κ.κ. Αναστασιάδη και Τατάρ, ενώ ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας συναντήθηκε και με τον υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκο Δένδια. «Διαρκής και στενός ο συντονισμός Ελλάδας και Κύπρου και επιβεβαίωση της πλήρους στήριξης για επίλυση του Κυπριακού στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και του ευρωπαϊκού κεκτημένου» έγραψε στο Twitter μετά τη συνάντηση ο Νίκος Δένδιας.
Όλες οι συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν στο ξενοδοχείο Intercontinental.
Ακολούθως, παρατέθηκε δείπνο για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές που συμμετέχουν στην Διάσκεψη.
Το στοίχημα της τελευταίας ευκαιρίας
‘Οπως γράφει η Κάκη Μπαλή για την Αυγή, ο Αντόνιο Γκουτέρες ξέρει καλά το Κυπριακό. Είναι γνωστό ότι έχει συμμετάσχει σε ανάλογες συναντήσεις, συσκέψεις και διασκέψεις και στο παρελθόν -όπως και ότι δεν ξέχασε το ναυάγιο του Κραν Μοντανά-, οπότε ξέρει καλά το πλαίσιο και τα όρια αυτής της “άτυπης” συνάντησης, όπως είναι επισήμως χαρακτηρισμένη.
Είναι επίσης γνωστό ότι αυτή η συνάντηση στόχο έχει να διαπιστώσει εάν υπάρχει κοινό έδαφος ώστε να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό σε ένα ορατό διάστημα. Αυτό που δεν είναι γνωστό είναι πώς ορίζει τον “ρεαλισμό” του ο επικεφαλής του ΟΗΕ ούτε εάν κυνηγάει την ουτοπία.
Πάντως, οι προσδοκίες όλων των πλευρών, της Κυπριακής Δημοκρατίας και της τουρκοκυπριακής κοινότητας, της Ελλάδας και της Τουρκίας, καθώς και της τρίτης εγγυήτριας -και πρώην αποικιοκρατικής- δύναμης Βρετανίας, που έχουν κληθεί στο τραπέζι της Γενεύης από τον Γκουτέρες, είναι χαμηλές. Μετά περισσότερης ή λιγότερης λύπης του καθενός.
Σίγουρα αυτοί που παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα τις επαφές που ξεκίνησαν χθες στα φουαγιέ των ξενοδοχείων και θα συνεχιστούν πιο οργανωμένα σήμερα και αύριο είναι εκείνοι οι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι που διαδήλωναν παράλληλα το σαββατοκύριακο για την άρση της διχοτόμησης, για την κοινή τους πατρίδα. Το αν είναι ή όχι η κρίσιμη μάζα για την επίλυση του Κυπριακού μένει να φανεί.
Όπως μένει να φανεί πόσο αποφασισμένοι είναι να δώσουν μια τελευταία ευκαιρία στις προσπάθειες του Γκουτέρες αυτοί που κάθονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Πρωτίστως ο Νίκος Αναστασιάδης και ο Ερσίν Τατάρ -αν και ο νέος ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας φαίνεται απόλυτα δεμένος στο άρμα της Άγκυρας. Ο Κύπριος Πρόεδρος εσχάτως ομνύει και πάλι στη λύση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας -και έχει την αμέριστη στήριξη του Νίκου Δένδια, ενώ ο Τατάρ μιλάει ευθαρσώς για λύση δύο κρατών, αγκαζέ με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Όσο για τη βρετανική πλευρά, που εκπροσωπείται από τον Ντόμινικ Ράαμπ, θεωρεί αναγκαίο να επιδείξουν οι δύο πλευρές “πνεύμα συμβιβασμού” και “ευελιξία”.
“Νέες ιδέες” και “πάγιες θέσεις”
Τατάρ και Αναστασιάδης παρουσίασαν χθες το βράδυ τις θέσεις τους σε διαδοχικές συναντήσεις στον Αντόνιο Γκουτέρες, ο Τατάρ τις “νέες ιδέες” του, ο Αναστασιάδης τις πάγιες θέσεις του στο πλαίσιο των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών, ενώ σήμερα θα εμπλακούν στον διάλογο και οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Βρετανίας.
Πρώτα ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ θα συναντηθεί χωριστά με τους Δένδια, Τσαβούσογλου και Ράαμπ, ενώ απόψε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη θα παρακαθίσουν στο ίδιο τραπέζι. Θεωρητικά ο στόχος όλων είναι μια συμφωνία που θα οδηγήσει προς την επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Μένει να δούμε εάν και ποιος θα τραβήξει πρώτος το χειρόφρενο.
Με έμπνευση από τις Πρέσπες
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, πάντως, επί της πρωθυπουργίας του οποίου η Ελλάδα είχε την πολιτική βούληση και το θάρρος να λύνει άλυτα ζητήματα, έστειλε χθες το δικό του μήνυμα για την πενταμερή. Θύμισε ότι ο ρόλος της Ελλάδας είναι κρίσιμος και το κύρος της σημαντικό.
Άλλωστε “η Ελλάδα είναι η χώρα που έλυσε στο πλαίσιο του ΟΗΕ το ονοματολογικό με τη Βόρεια Μακεδονία, ένα διεθνές ζήτημα δεκαετιών, ανοίγοντας δρόμους ειρήνης και συνεργασίας στα Βαλκάνια. Ταυτόχρονα είναι η χώρα που πάλεψε για δίκαιη και βιώσιμη λύση για το Κυπριακό στο Κραν Μοντανά” έγραψε ο Αλέξης Τσίπρας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Κι επανέλαβε ότι η Ελλάδα πρέπει να επιμείνει στην επανένωση της Κύπρου ως διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, με μία κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια, απαλλαγμένη από εγγυήσεις και κατοχικά στρατεύματα. Είναι “απαράδεκτη” κάθε πρόταση για δύο κράτη ή συνομοσπονδία, κατέληξε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία.