Της Ελευθερίας Μηλάκη
Εντάξει. Το καταλάβαμε. Το νέο οικογενειακό δίκαιο με την περιβόητη «συνεπιμέλεια» έχει ως στόχο να «ξεβολέψει» ορισμένες (πολλές) μητέρες που είχαν «βολευτεί» με τη διατροφή και αρκούνταν στο ρόλο της μητέρας… Για να φανεί ακόμα πιο «φεμινιστικό» το όλο εγχείρημα, προβάλλεται το επιχείρημα ότι οι μπαμπάδες μπορούσαν να συνεχίσουν τη ζωή τους μετά το διαζύγιο, να δουλεύουν, ενώ οι μητέρες ασχολούνταν αποκλειστικά με τα παιδιά. Τώρα λοιπόν, αγαπητές μητέρες, θα απασχολεί ο μπαμπάς τα παιδιά τις μισές μέρες και αντίστοιχα θα σας δίνει λιγότερα χρήματα. Θα αναγκαστείτε και εσείς να βγείτε στη μεγάλη ζούγκλα της αγοράς εργασίας, με την αυθαιρεσία των εργοδοτών, το μπούλινγκ των «συναδέλφων», τα ελαστικά ωράρια, τις χαμηλές αμοιβές, τα ολοένα και λιγότερα δικαιώματα. Δεν έχει σημασία αν δεν είχατε δουλέψει ποτέ ως τώρα ή αν δεν έχετε ιδιαίτερες γνώσεις και δεξιότητες για την εύρεση εργασίας και κυρίως, δεν έχει σημασία αν δεν έχετε εργασιακή εμπειρία. Σύμφωνα με το νέο αντιφεμινιστικό πογκρόμ, ναι, πογκρόμ, θα ριχτείτε στην αγορά εργασίας ως δούλοι στους λέοντες της Ρώμης και τότε ο πρώην σύζυγος θα κάνει «σεΐρι», δηλαδή θα κάνει «χάζι», θα το διασκεδάζει. Αυτή θα είναι η τιμωρία σας επειδή είχατε «βολευτεί» σε μια διατροφή το πολύ 500 ευρώ (εκτός αν πρόκειται για ιδιαίτερα εύπορο ή εφοπλιστή).
Με τον ίδιο τρόπο από την αρχή των μνημονίων κάποιοι γραφικοί ακροδεξιοί, που όμως εκφράζουν άριστα και τους υπόλοιπους, ωρύονταν να κόψουν τις συντάξεις από χήρες και θυγατέρες θανόντων κρατικών λειτουργών. Δεν τους ενδιέφερε αν κάποιες από αυτές δεν είχαν δουλέψει ποτέ, δεν είχαν γνώσεις και εμπειρία, ήταν ήδη μεγάλης ηλικίας. Οι συντάξεις φυσικά κόπηκαν από το Σαμαρά και συγκεκριμένα μετατράπηκαν σε προνοιακά επιδόματα, δηλαδή μια «σύνταξη» των 300 ή 500 ευρώ αφαιρείται αν έχει το αντίστοιχο εισόδημα από εργασία ή άλλες πηγές. Έτσι και οι μητέρες τώρα θα αναγκαστούν να «ξεβολευτούν», «να πάνε να δουλέψουν», γιατί «δεν θα είναι ο άντρας» «το κορόιδο που θα τις ταΐζει». Ναι, τέτοια λένε οι «ταΐζοντες», αυτοί που από την καλή τους καρδιά και επειδή είναι πνευματικά και πολιτισμικά ανώτεροι δίνουν ελεημοσύνη στα παιδιά τους και στη μητέρα τους. Είχαν κερδίσει οι γυναίκες ένα δικαίωμα, να λαμβάνουν διατροφή ως δικαίωμα και όχι ως ελεημοσύνη και τώρα αυτό το δικαίωμα το χάνουν. Δεν πρέπει κανείς να έχει δικαιώματα, γιατί τα δικαιώματα είναι κακή λέξη και δεν βοηθάνε στην οικονομική (!) ανάπτυξη. Τις καταλαβαίνω απόλυτα τις μητέρες αυτές, τις διαζευγμένες νοικοκυρές και οι «μοντέρνοι μπαμπάδες» καλά θα κάνουν να απαιτούν περισσότερο χρόνο με τα παιδιά, αλλά να δίνουν τα ίδια χρήματα.
Έτσι όπως είναι η κοινωνία, με την υψηλή ανεργία των γυναικών, με την πλήρη απουσία ουσιαστικής οικονομικής ενίσχυσης των παιδιών και της μητέρας, με την έμφυλη βία, τις προκαταλήψεις, την κακοποίηση στο χώρο της δουλειάς – είναι απόλυτα φυσιολογικό μια γυναίκα να επιλέξει την προστασία του γάμου, τη δική σου προστασία. Ιδιοτελές; Τι να κάνουμε, έτσι είναι η κατάσταση. Φαντάσου μία γυναίκα που θα επιλέξει εξαρχής το δρόμο της ανύπανδρης μητέρας, χωρίς να υπάρχει καν πατέρας στο προσκήνιο και χωρίς καμία απαίτηση από εκείνον. Μπορεί ο καθένας να καταλάβει ότι θα είναι ένας δρόμος μαρτυρικός, γιατί σε αντίθεση με άλλες χώρες, στην Ελλάδα η ανύπανδρη μητέρα που μεγαλώνει το παιδί με πλήρη απουσία του πατέρα, δεν στηρίζεται από το κράτος και γενικά δεν υπάρχει. Και μπορεί όταν πήρε την απόφαση αυτή να μην είχε οικονομική ανάγκη, να ένιωθε ασφάλεια, ότι μπορεί να τα καταφέρει μόνη της, αλλά μετά οι συνθήκες να άλλαξαν, από μια παγκόσμια κρίση, από μια ξαφνική ασθένεια, από μια ξαφνική απώλεια εργασίας ή εισοδήματος… Είναι σαφές ότι η ισότητα των φύλων ΔΕΝ ΘΑ ΕΡΘΕΙ ΩΣ ΔΙΑ ΜΑΓΕΙΑΣ με το να χάσουν κάποιες γυναίκες τα δικαιώματά τους. Με τη δημιουργία νέων ανέργων γυναικών που θα αναγκαστούν να δουλέψουν για να ζήσουν, ενώ ως τότε το «deal» ήταν άλλο.
Το σούπερμοντελ της δεκαετίας του ’90 Καρολίν Μέρφι είχε εγκαταλείψει την καριέρα της για δέκα χρόνια και επέστρεψε στα 46 της. Η Καρολίν Μέρφι ήταν διαφορετική από τα άλλα μοντέλα της εποχής, γιατί ενδιαφερόταν και να σπουδάσει και το μόντελινγκ το έκανε για να μαζέψει χρήματα, είχε πλήρη επίγνωση ότι ήταν απλά μια δουλειά, με ημερομηνία λήξεως, αν και πλέον η ημερομηνία λήξεως έχει παραταθεί πάρα πολύ. Δηλώνει ότι εξαφανίστηκε από το προσκήνιο «για να δημιουργήσει και να μεγαλώσει ένα υπέροχο πλάσμα». Την κόρη της. Ήταν επιλογή της. Άφησε τη δουλειά της για να αποκτήσει και να μεγαλώσει ένα παιδί. Δεν είχε οικονομική ανάγκη, είχε κερδίσει μια περιουσία από το μόντελινγκ, είχε και ο σύζυγός της τον τρόπο του, είχε την πολυτέλεια να σταματήσει τη δουλειά. Τώρα όμως επέστρεψε, πιο ώριμη, πιο έμπειρη, πιο όμορφη. Για άλλες γυναίκες, λυπάμαι που το λέω αυτό, αλλά δυστυχώς είναι αλήθεια, η απόκτηση ενός παιδιού είναι θυσία της καριέρας τους, αν ο σύζυγος δεν προσφέρει αρκετή στήριξη, ώστε να συνεχίσουν να εργάζονται κανονικά. Δεν είναι «βόλεμα». Κανένα παιδί δεν θα έπρεπε να μάθει ότι η μητέρα του θυσίασε την καριέρα της εξαιτίας του και εξαιτίας του πατέρα. Οι περισσότερες γυναίκες που είχαν μια δουλειά ή μια καριέρα πριν την απόκτηση παιδιών θα ήθελαν να συνεχίσουν να εργάζονται, αν οι συνθήκες είναι κατάλληλες. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι είναι πολλές αυτές που οικειοθελώς «βολεύονται» με το νοικοκυριό ή τη διατροφή. Πώς να εργαστούν όμως, αν είναι ελεύθερες επαγγελματίες, οι οποίες δεν έχουν ούτε πληρωμένες «άδειες μητρότητας», ούτε ασφάλεια, ούτε σιγουριά, ούτε τίποτα. Πώς θα συνεχίσουν τη δουλειά τους, αν πρέπει να αγωνιστούν για το κάθε ευρώ; Εκτός και αν είναι πλούσιες κληρονόμοι…
Οι τυχερές θα επιστρέψουν στο επάγγελμά τους όταν μεγαλώσει λίγο το παιδί ή τα παιδιά. Μπορεί να θυσίασαν την καριέρα τους για το παιδί, αλλά άξιζε τον κόπο και με το παραπάνω και πλέον έχουν ένα μεγάλο στήριγμα, ένα μεγάλο προνόμιο, έναν άνθρωπο πολύ καλύτερο και από τον οποιοδήποτε σύντροφο ή σύζυγο. Έχουν κάτι πολύτιμο, ανώτερο και από περιουσιακό στοιχείο. Είναι μια γνωστή μου, λίγο μεγαλύτερή μου, η οποία παντρεύτηκε πολύ νέα, δεν σπούδασε, δεν δούλεψε ποτέ, απέκτησε πολλά παιδιά και τώρα, λίγο πριν τα πενήντα, σπούδασε αισθητικός άκρων και απέκτησε σχετικά γρήγορα και εύκολα ένα επάγγελμα, με το οποίο θα μπορεί να κερδίζει τα προς το ζην, αν ο σύζυγος βρει άλλη (συμβαίνει αυτό στους κυρίους παλαιάς κοπής όταν η γυναίκα τους φτάσει τα πενήντα) ή αν κάτι δεν πάει καλά, π.χ. να μείνει χήρα ή ένας Θεός ξέρει τι ατυχία μπορεί να φέρει η ζωή. Ποτέ δεν είναι αργά για μια γυναίκα να ξαναπάρει τη ζωή στα χέρια της, ακόμα και αν κάποτε είχε νομίσει ότι ο ρόλος της είναι να είναι το αξεσουάρ ενός κυρίου. Όσο διατηρείται σε σχετικά καλή υγεία και ψυχολογία, τίποτα δεν είναια αδύνατο και η αδυναμία είναι μια λάθος πεποίθηση και αντίληψη.
Ελπίζω όταν αρχίσει να εφαρμόζεται ο νέος νόμος, τα δικαστήρια να μην αλλάξουν στάση και να συνεχίσουν να είναι με το μέρος των γυναικών στις περισσότερες περιπτώσεις. Έτσι, να μαγεύονται οι δικαστές όταν η μητέρα θέλει να αποκλείσει τον πατέρα από τη ζωή του παιδιού και θέλει μόνο τη διατροφή. Έτσι λένε οι υπέρμαχοι της συνεπιμέλειας. Ότι οι δικαστές «μαγεύονται», όταν ο μπαμπάς γίνεται αποδιοπομπαίος τράγος. Ο μπαμπάς ας μην έμπαινε εξαρχής στο ρόλο του προστάτη της οικογένειας. Αφού όμως μπήκε, δεν είναι δίκαιο να θέλει να βγει με ύπουλο τρόπο, επειδή απλά θέλει να οργανώσει τη ζωή του αλλιώς. Αυτός που ανάλαβε το ρόλο του προστάτη να είναι «καταδικασμένος» ισόβια στο ρόλο αυτό. Όχι να είναι καλός και τρυφερός μπαμπάς, μοντέρνος, στοργικός, «μόνο λεφτά μην του ζητήσεις»!Όταν η Τζένη Μπαλατσινού συνάντησε στην εκπομπή της για πρώτη φορά τον μέλλοντα σύζυγό της Β. Κικίλια, του είπε κολακευτικά και δήθεν αστειευόμενη, μπρόστα σε όλους τους τηλεθεατές, «είσαι καλός γαμπρός για την κόρη μου…». Αυτό ήταν μόνο η αρχή. Έχω μάθει ότι η ζωή προσγειώνει πολύ ανώμαλα τους ονειροπόλους, όμως οραματίζομαι, ίσως σε μερικούς αιώνες, μια κοινωνία στη χώρα μας όπου η μητρότητα θα δίνει ευτυχία στις γυναίκες χωρίς να χρειάζονται «καλό γαμπρό»… Μητέρες και παιδιά θα ευημερούν και καμία γυναίκα δεν θα αναγκάζεται να μπει στη λογική «να βρω καλό γαμπρό»… Τότε δεν θα υπάρχει ανάγκη ούτε για διαζύγια, ούτε για συνεπιμέλειες, ούτε για αντιδικίες. Η αυτονομία είναι κατά τη γνώμη μου ό,τι πιο σημαντικό στη ζωή ενός ανθρώπου. Να ορίζεις τη ζωή σου. Να μην εξαρτάσαι από κανένα. Επειδή όμως μέχρι τότε ο δρόμος είναι πολύ μακρύς και επειδή, βάζω το χέρι μου στη φωτιά ότι και ακόμα στην Ελλάδα οι «ζωντοχήρες με παιδιά» που δεν έχουν επαρκείς οικονομικούς αντιμετωπίζονται όπως αντιμετωπίζονταν παλιά για παράδειγμα στην Ινδία (θάβονταν ζωντανές μαζί με το νεκρό σύζυγό τους), γι’ αυτό το λόγο, ας αφήσουν τα κουτοπόνηρα σχέδια για μείωση της διατροφής των αδύναμων γυναικών, με τη δικαιολογία ότι πρέπει οι μπαμπάδες να κάνουν δημιουργική απασχόληση με τα παιδιά. Πέρασα τυχαία έξω από ένα καινούριο μαγαζί με ήδη μπαλέτου. Η σκέψη που πέρασε από το μυαλό μου ήταν ότι αν είχα μια κόρη θα ήθελα να είναι δυνατή όπως εγώ, αλλά χωρίς να περάσει «δια πυρός και σιδήρου»…
Τι είχαν τα έρμα και ψοφουσαν;