του Μιχάλη Τζανάκη
«Ηθοποιός σημαίνει φως» τραγουδούσε ο Δ. Χορν θέλοντας να τονίσει την πραγματική διάσταση της τέχνης, το «αλατοπίπερο» της ανθρώπινης ζωής και ύπαρξης, της τέχνης που σφράγισε την πορεία του ανθρώπου πάνω στη γη, που άφησε τα σημάδιά της ανεξίτηλα και ουσιαστικά την τέχνη που εξέλιξε την ανθρώπινη ζωή σε αυτό που ονομάζουμε ανθρώπινο πολιτισμό.
Ο τόπος τούτος είχε και είχε την τύχη να γεννήσει σπουδαίους καλλιτέχνες, πρόσωπα που το άστρο τους φώτισε σ’ όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου με το έργο τους, που δημιούργησαν σπουδαία έργα «ες αεί», αλλά και πρότυπα για όλους εμάς που τοποθετούσαμε στον δικό μας «Όλυμπο» τους φοβερούς και τρομερούς δημιουργούς μας.
Όταν διαβάζω ακόμα τις επιφυλλίδες του Μάνου ή τους «δρόμους του Αρχάγγελου» του Μίκη συγκλονίζομαι για πολλούς λόγους. Όταν διαβάσεις πέντε στίχους από τον Ρίτσο, τον Σεφέρη, τον Βάρναλη τον Ελύτη νομίζεις πως έχεις ρουφήξει χυμό ζωής. Αν σταθείς λίγο στις εικόνες του Αγγελόπουλου «ταξιδεύεις» σε μονοπάτια ιστορίας δύσβατα. Δεν έχουν τελειωμό οι αναφορές κι εμείς στην πατρίδα του Καζαντζάκη ξέρουμε τι σημαίνει «φως» καλύτερα ίσως κι απ’ τον … Χορν!
Κι ύστερα ήρθαν οι «Λάκηδες» οι γλυκούληδες, κάποιοι σάλιαγκες και κάποια παρατρεχάμενα «ερπετά» ντυμένοι «ηθοποιοί», «αοιδοί», «σκηνοθέτες», «ακαδημαϊκοί», «φιλόσοφοι» κλπ, κλπ για να μαγαρίσουν τις πρώτες θέσεις σε «Ηρώδεια» , «Επιδαύρους», «Εθνικά» και λοιπούς χώρους –δεν αναφέρομαι για ευνόητους λόγους στις τηλεοπτικές «χωματερές» και τις «κοσμικές στήλες» των ρυπαροφυλλάδων. Προσόν τους; Ο στενός εναγκαλισμός τους με την εκάστοτε εξουσία. Κολλητοί και κολλητές, προνομιακοί συνομιλητές, δημοσιοσχεσίτες κομπραδόροι, όπου προσφέροντας ψήγματα «κουλτούρας» στην πολιτική ξενέρωτη εξουσία εισέπρατταν όλα τα υπόλοιπα.
Η σαπίλα που δυστυχώς ζέχνει δεν αφορά και δεν σχετίζεται με την τέχνη και το χώρο της. Αναδίδεται από συγκεκριμένα πρόσωπα σε συγκεκριμένους χώρους. Η σαπίλα είναι «διαπλεκόμενη» και αλληλοτροφοδοτούμενη. Κανείς δεν «εξαπατά» κανένα ειδικά σε αυτούς τους χώρους. Όλοι βράζουν στο ίδιο βρόμικο καζάνι. Τη συγκεκριμένη στιγμή βράζουν στο δικό τους ζουμί, αλλά δυστυχώς προηγουμένως «έβρασαν» -ποιος ξέρει;- πόσες ζωές!