Πολιτική θεωρία και πρακτική στις διεθνείς σχέσεις – Αλήθειες για το Μακεδονικό και τη διαπραγμάτευση
Πώς λύνεται ένα πολιτικό αδιέξοδο χρόνων; Πώς δημιουργήθηκε ιστορικά αυτό το αδιέξοδο; Πώς χειρίστηκαν το πρόβλημα οι διάφορες κυβερνήσεις; Ποιες εξωτερικές και εσωτερικές πιέσεις ασκήθηκαν; Πώς ναυαγούσαν επί χρόνια οι επίσημες συζητήσεις; Ποιες μυστικές διαπραγματεύσεις και υποχωρήσεις έγιναν;
Ο Νίκος Κοτζιάς αποκαλύπτει βήμα προς βήμα την πορεία μέχρι τη Συμφωνία των Πρεσπών η οποία «παρά τη συκοφάντησή της, τις ύβρεις που εξαπολύθηκαν, δεν ήταν μόνο μια ιστορική Συμφωνία που άνοιγε μεγάλες προοπτικές συνεργασίας των δύο κρατών, ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή. Αλλά ήταν και ένα μήνυμα αισιοδοξίας. Αποδέσμευσης της Ελλάδας από προβλήματα που έπρεπε να είχαν λυθεί ήδη από “χθες”».
Στο πρώτο μέρος προσδιορίζει το πλαίσιο μέσα στο οποίο γεννήθηκε καθώς και τις στρατηγικές λύσης του προβλήματος. Αναφέρεται στην ιστορία του Ονοματολογικού τη γεωπολιτική διάσταση του και τις στρατηγικές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Στο δεύτερο και τρίτο μέρος τεκμηριώνονται τα «υλικά» του προβλήματος και η οικοδόμηση της λύσης. Εξετάζονται οι θεωρίες και οι πρακτικές σε τέτοια ζητήματα όπως του έθνους και του εθνικισμού, της (εθνικής) ταυτότητας και της αναγνώρισης καθώς και του αλυτρωτισμού, ειδικότερα του βορειομακεδονικού αλυτρωτισμού. Τέλος, εξετάζονται οι θεωρίες για το όνομα και το περιεχόμενο του Ονοματολογικού Προβλήματος ως ειδικής μετεξέλιξης του Μακεδονικού.
Στο τέταρτο μέρος αναλύονται με ντοκουμέντα οι διαπραγματεύσεις σχεδόν 25 ετών (1991-2015) που «πλην σπάνιων εξαιρέσεων, χαρακτηρίζονται από έλλειψη επάρκειας γνώσεων και θάρρους, υποχωρήσεις χωρίς αρχές, προσπάθεια να μη χρεωθεί κανείς τίποτα, συνεχή αδράνεια και μη κατανόηση των αλλαγών στον κόσμο».
Στο πέμπτο μέρος επεξηγούνται οι θεωρίες διαπραγματεύσεων και
αναπαρίσταται η καθ’ αυτό διαπραγμάτευση που οδήγησε στη Λύση της
Συμφωνίας των Πρεσπών. Εξηγείται η μετακίνηση της διαπραγμάτευσης από
μια άγονη μάχη θέσεων στα πραγματικά συμφέροντα των δύο πλευρών. Αναλύονται επίσης οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στον Νίκο Κοτζιά και τους ΥΠΕΞ της τότε ΠΓΔΜ. Οι δυσκολίες, οι καμπές, οι θεματικές, οι αλλαγές που έγιναν μέρος της Λύσης. Παρουσιάζεται, επίσης, το περιεχόμενο της Συμφωνίας σε σχέση με τα θέματα διαπραγμάτευσης, το τι πρέπει να γίνει μετά την υπογραφή της και το γιατί δεν πρέπει η υλοποίησή της να αφεθεί στον αυτόματο πιλότο και την αδράνεια και στη λογική της ανευθυνότητας.
