Με εξώδικο προς τους υπεύθυνους φορείς, ο Σύλλογος Απανταχού Κρασανών, καταγγέλλει την απαράδεκτη ολιγωρία για τη λήψη αποτελεσματικών έργων για την ουσιαστική προστασία του υπεραιωνόβιου πλάτανου της περιοχής, που αποτελεί Διατηρητέο Μνημείου Φύσης.
![](https://www.candiadoc.gr/wp-content/uploads/2025/01/1000000978-501x668.jpg)
![](https://www.candiadoc.gr/wp-content/uploads/2025/01/1000000983-501x668.jpg)
“Πέρασαν ήδη δύο μήνες από την κατάρρευση του υπεραιωνόβιου Πλάτανου στο Κράσι αλλά δυστυχώς μέχρι σήμερα κανείς δεν συγκινείται από τη σημερινή εικόνα υποβάθμισης”, αναφέρει ο σύλλογος.
Δείτε επίσης: Έπεσε κλαδί του ιστορικού πλατάνου στο Κράσι (Φωτο)
Requiem για τον μνημειακό πλάτανο στο Κράσι
![](https://www.candiadoc.gr/wp-content/uploads/2025/01/1000000982-1200x668.jpg)
![](https://www.candiadoc.gr/wp-content/uploads/2025/01/1000000980-501x668.jpg)
Σε ανακοίνωση του συλλόγου αναφέρεται:
Ο υπεραιωνόβιος πλάτανος που δεσπόζει στην ιστορική πλατεία στο Κράσι, αποτελεί σήμερα τον αρχαιότερο σωζόμενο πλάτανο στην Ευρώπη, έχοντας εκτιμώμενη ηλικία 2.400 ετών. Το εμβληματικό αυτό δέντρο προστατεύεται αυστηρά από τη νομοθεσία για το περιβάλλον και την πολιτιστική κληρονομιά λόγω της σπουδαίας μνημειακής, ιστορικής, βιολογικής, οικολογικής, πολιτιστικής και αισθητικής αξίας του. Έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο της φύσης με το πδ/γμα 29/2011 και αποτελεί αδιάσπαστη ενότητα αρχιτεκτονικού και φυσικού τοπίου και ενδιαφέροντος με το ιστορικό μνημείο της Μεγάλης Βρύσης και τοπόσημο της περιοχής.
Παρά το ισχύον ωστόσο αυστηρό καθεστώς προστασίας, ο χώρος της πλατείας στο Κράσι αποτέλεσε ανέκαθεν πεδίο επαχθέστατων πολεοδομικών, επιχειρηματικών κ.λπ. επεμβάσεων, με την ανοχή ή και την επίσημη άδεια της δημοτικής αρχής, που επιβάρυναν δραματικά την υγεία του δέντρου και υποβάθμισαν το ίδιο, τη ζώνη προστασίας του και τον περιβάλλοντα χώρο του. Αυθαίρετες κατασκευές, κάλυψη με μπετόν του ριζικού του συστήματος, πλημμελής άρδευση, ανάπτυξη ανεξέλεγκτου αριθμού τραπεζοκαθισμάτων σε επαφή με το δέντρο, στάθμευση οχημάτων κοντά του -μολονότι τούτο απαγορεύεται από το διάταγμα της προστασίας του, είναι μερικές μόνον από τις χρόνιες εστίες υποβάθμισής του.
Η προκλητική ολιγωρία των αρμοδίων υπηρεσιών (Δήμου Χερσονήσου, Δ/νσης Δασών Ηρακλείου κ.ά.) για την αποτελεσματική προστασία του πλατάνου στο Κράσι αποτυπώθηκε και από τον Ομότ. Καθηγητή ΑΠΘ Θ. Ζάγκα στην πρόσφατη τεχνική έκθεση που κατέθεσε, κατόπιν σχετικής πρόσκλησης του Συλλόγου μας, στην οποία βεβαιώνει ότι η υγεία του δέντρου κρίνεται «κακή» και θα πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για τη βελτίωσή της. Πλην όμως, ακόμα και μετά τις σοβαρές καταγγελίες φορέων, επιστημόνων και πολιτών για τους παρατεταμένους αυτούς κινδύνους, ουδέν έγινε για την ουσιαστική σωτηρία του δέντρου έως και σήμερα, με αποτέλεσμα την αποκόλληση σημαντικού τμήματός του από τον κορμό του, στις αρχές Δεκεμβρίου 2024, το οποίο κατέρρευσε αφήνοντας το διατηρητέο μνημείο βαριά πληγωμένο και παραμορφωμένο.
Ο «ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΚΡΑΣΑΝΩΝ» έχοντας στους καταστατικούς σκοπούς του την προστασία του υπεραιωνόβιου πλατάνου στο Κράσι, εκφράζει τον αποτροπιασμό του για αυτή την κατάληξη του περήφανου γερο-πλάτανου που άντεξε χιλιάδες χρόνια για να καταρρεύσει επί των ημερών μας, ενώ η πολιτεία δεσμεύεται με αυστηρές υποχρεώσεις για την προστασία του, διαθέτοντας και όλα τα σύγχρονα τεχνικά μέσα για τη βιώσιμη διατήρησή του.
Τα αιωνόβια δένδρα συνιστούν ζωντανές μαρτυρίες της βιοποικιλότητας και τους κατ’ εξοχήν ταμιευτήρες οξυγόνου με την απορρόφηση μεγάλων ποσοτήτων ρύπων και διοξειδίου του άνθρακα. Ταυτόχρονα αναπτύσσουν έντονη ιστορική ταύτιση με τον τόπο όπου υπάρχουν και ενσωματώνουν πολύτιμα στοιχεία της συλλογικής μνήμης και της τοπικής παράδοσης. Η προστασία που τους παρέχεται από το Σύνταγμα και τον νόμο ιδίως στην περίπτωση που συνιστούν και διατηρητέα μνημεία της φύσης, του τοπίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς, στοχεύει στη διαφύλαξή τους στο διηνεκές, με τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για τη βιώσιμη προστασία τους.
Ο πλάτανος στο Κράσι αποτελεί ανεκτίμητης αξίας θησαυρό, τοπόσημο με ποικίλους συμβολισμούς, πολύτιμο βιολογικό εργαστήριο και πηγή σπάνιων πληροφοριών για σημαντικά γεγονότα του παρελθόντος, όπως οι πυρκαγιές και οι κλιματολογικές συνθήκες που μας επιτρέπουν να δώσουμε απαντήσεις στα σύγχρονα προβλήματα που προκαλεί η ραγδαία περιβαλλοντική κρίση. Η πρόσφατη πτώση μεγάλου μέρους του δέντρου κατέστησε ολοφάνερη την χρόνια τακτική της αδιαφορίας, της ολιγωρίας και της ανεπάρκειας των αρχών, που αποτέλεσε το «χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου» για το μνημειακό αυτό δέντρο της πατρίδας μας.
Είναι δε ξεκάθαρο ότι η υποβάθμιση της ζωτικότητας του δέντρου που κορυφώθηκε με την πρόσφατη αποκόλληση μεγάλου μέρους του, προκλήθηκε εξαιτίας της σήψης και της εξασθένισής του που συντελέστηκαν σταδιακά λόγω απουσίας ουσιαστικής κρατικής μέριμνας και όχι από λόγους ανωτέρας βίας ή από αιφνίδιο ή αναπότρεπτο συμβάν, όπως παραπλανητικά επικαλείται ο δήμος.
Ο Σύλλογος Κρασανών είναι αποφασισμένος να προχωρήσει δυναμικά με όλα τα διαθέσιμα μέσα, ακόμα και δια της νομικής οδού, στη διασφάλιση της ουσιαστικής προστασίας του μνημειακού πλατάνου στο Κράσι, έχοντας τη σταθερή πεποίθηση ότι η προστασία του αποτελεί εκδήλωση του θεμελιώδους και αναφαίρετου δικαιώματος του ατόμου στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον και στην πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας. Για τούτο, καλεί όλους να συστρατευτούν στους αγώνες του για την προστασία του μνημειακού δέντρου, του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής στην περιοχή.