Της Ελευθερίας Μηλάκη
Κάποια πράγματα έρχονται στη ζωή μας από τύχη, κάποια άλλα τα πετυχαίνουμε με τη δική μας προσπάθεια και ικανότητα, όμως και πάλι παίζει ρόλο η τύχη, όπως και η καταγωγή και το παρελθόν του καθενός. Παίζει ρόλο και το ήθος του, ο χαρακτήρας, η συμπεριφορά, η πολιτεία του. Άλλοι σπρώχνουν με τους αγκώνες για να περάσουν πρώτοι, να παραγκωνίσουν άλλους πιο κατάλληλους για μια θέση, εκμεταλλευόμενοι κάθε περίσταση ή κατάσταση, άλλοι προχωρούν με σεμνότητα και συνείδηση και ενσυναίσθηση, προσπαθώντας περισσότερο να δώσουν, παρά να πάρουν.
Από την πολλή και καθημερινή χρήση οι λέξεις στραγγίζουν και εκεί έρχεται ο λογοτέχνης, ο συγγραφέας, αυτός που γράφει, να σώσει την αίγλη των λέξεων. Περνούσαμε από την πλατεία Ελευθερίας κάποια από τις τελευταίες μέρες του Νοέμβρη. Τα σπίτια τελικά δεν κλείσανε, σχολίασα χαρούμενη, βλέποντας τα σπιτάκια και το δέντρο να ετοιμάζονται για το ηρακλειώτικο χριστουγεννιάτικο χωριό ή ας πούμε χριστουγεννιάτικη αγορά. Αντιθέτως όταν σε ένα σπίτι υπάρχει μια βαριά αρρώστια, το σπίτι κινδυνεύει να κλείσει ή και να το πάρει η τράπεζα. Όσο συμβαίνει αυτό, προσωπικά δεν μπορώ να είμαι χαρούμενη.
Κατά έναν περίεργο τρόπο στόλισαν όλοι πολύ νωρίς, όχι μόνο οι επιχειρήσεις, αλλά και τα σπίτια. Όπως στην Ευρώπη! Άρχισα να αγχώνομαι. Ήθελα να στολίσω επειγόντως και δεν είχα δέντρο. Μετά από έρευνα αγοράς στο κέντρο και στη γειτονιά μου, παρήγγειλα και προμηθεύτηκα ένα δεντράκι σκούρο πράσινο αληθινό και επιπλέον μία γλάστρα με ελλέβορο που θα βγάλει πράσινα άνθη, το λεγόμενο χειμωνιάτικο ρόδο, βγαίνει και σε λευκό, καθώς και ένα κλαδί ίλεξ. Το ίλεξ αυτό όμως είναι ίλεξ… Πόρσε, με μεγάλα μπέρις, μεγαλύτερα από αυτά που κυκλοφορούν. Έχασα την προσφορά ελάτου από μεγάλη αλυσίδα σούπερμαρκετ, αλλά το να ψωνίζεις από τα τοπικά μαγαζιά είναι και πιο ηθικό. Ο σκηνοθέτης Φράνσις Φορντ Κόπολα παρουσιάζει στα 85 του τη νέα του ταινία. Σε συνέντευξή του δηλώνει ότι οι άνθρωποι είναι θλιμμένοι, πρέπει να είναι θλιμμένοι, για να τους πουλήσει το σύστημα λίγη χαρά μέσα από αγορές. Δεν μπορείς να πουλήσεις χαρά σε ευτυχισμένους ανθρώπους, προσθέτει. Το ίλεξ. Μου αρέσει εδώ και χρόνια να αναζητώ τις ονομασίες και τους συμβολισμούς των φυτών. Λέγεται στα αγγλικά holly, ενώ η επιστημονική του λατινική ονομασία είναι ilex aquifolium. Πωλείται στα ανθοπωλεία χωρίς τα αγκαθωτά του φύλλα, ή ίσως να υπάρχουν ποικιλίες χωρίς φύλλα; Είδα κάτι τέτοιο σε γλάστρα. Το θεωρούσαν μαγικό και το έβαζαν μέσα στο σπίτι για να φέρει ελπίδα και προστασία από τους κεραυνούς και από τα δαιμονικά πνεύματα. Στη χριστιανική παράδοση των δυτικών συμβολίζει το αγκάθινο στεφάνι του Χριστού και το αίμα του.
Έξω από το ανθοπωλείο μια μικρή γατούλα μαύρη με λίγο κόκκινο στάθηκε μπροστά μου και νιαούρισε επιτακτικά. Της έδωσα δύο κομμάτια από το ψωμάκι που έτρωγα, έπαιξε το ένα με το πόδι της και κρύφτηκε μαζί του κάτω από ένα αυτοκίνητο. Δεν τρώνε όλες οι γάτες ψωμί, δεν ξέρω αν τελικά το έφαγε. Επιστρέφοντας είδα έναν ηλικιωμένο κύριο να κλαδεύει τα δέντρα της αυλής του. Φορούσε σκούφο Άη Βασίλη. Ποτέ δεν ξέρεις πότε θα συναντήσεις κάτι ποιητικό! Για αυτό λέγεται ότι είμαστε όλοι στον ίδιο βούρκο, όμως κάποιοι κοιτάμε τα αστέρια! Καθίσαμε για ένα τσάι βράδυ στα Λιοντάρια. Ξαφνικά πέρασε από μπροστά μας ένα παιδί πάνω σε ένα μεγάλο ψεύτικο αλογάκι! Δεν πιστεύαμε στα μάτια μας, προφανώς το είχε μόλις αγοράσει και ήθελε να το οδηγήσει αμέσως, κατά μήκος της 25ης Αυγούστου. Christmas starts here, διαβάζω στη βιτρίνα ενός καταστήματος. Τελευταίες μέρες της black Friday, Κυριακή με καταστήματα ανοιχτά, τα σπιτάκια στην πλατεία άρχισαν να ανοίγουν, το δέντρο έχει φωτιστεί. Καλό Δεκέμβριο!
Άρχισαν να κυκλοφορούν συνταγές για βασιλόπιτα. Για την πολυάσχολη ή τη βαριεστημένη νοικοκυρά υπάρχει πάντα η λύση του κέικ με αλεύρι που φουσκώνει μόνο του, γράφει και τη συνταγή στη συσκευασία. Είδα μία παραλλαγή αυτού του τύπου βασιλόπιτας, με σοκολάτα και πορτοκάλι. Τα τελευταία είκοσι χρόνια έχω μαζέψει τόσες συνταγές που θα μπορούσα να ανοίξω σχολή ζαχαροπλαστικής και μαγειρικής. Γίνανε και οι σπουδές εμπόρευμα. Ένα ιδιωτικό «πανεπιστήμιο» μου έστειλε έκπτωση 40% σε όλα τα πτυχία του.
Αλλά αφού είναι ο μήνας των Χριστουγέννων, ας είμαστε αισιόδοξοι. Έχω συγκεντρώσει συνταγές από ξενόγλωσσα περιοδικά και σάιτ:
- Κίπφερλ με βίγκαν βούτυρο (μαργαρίνη). Πρόκειται για μισοφέγγαρα από ζύμη με αλεύρι, σκόνη αμυγδάλου, βούτυρο και αληθινή βανίλια. Μερικές παραδοσιακές συνταγές προτείνουν δύο λοβούς βανίλιας, ο ένας κοστίζει γύρω στα δέκα ευρώ, για μισό κιλό αλεύρι και αμυγδαλόσκονη. Μία σεφ έγραφε ότι η βανιλίνη σε πνίγει. Προσωπικά, δεν μου έχει συμβεί, υπάρχουν όμως και άλλες ιδέες αντί για βανίλια, όπως ο εξωτικός σπόρος τόνκα που λογικά χρησιμοποιείται όπως το μοσχοκάρυδο.
- Μπισκότα βουτύρο γεμιστά με ζελέ λεμόνι. Το ζελέ λεμόνι γίνεται με ζάχαρη ειδική για μαρμελάδες, ενώ γύρω γύρω από το μπισκότο μπαίνει μαύρο και άσπρο σουσάμι.
- Μπισκότα καρδιές με κόκκινη καρδιά από μαρμελάδα στο κέντρο και πλαίσιο από μάρτσιπαν, δηλαδή αμυγδαλόπαστα. Κατάλληλα και για του Αγίου Βαλεντίνου.
- Πανετόνε με φρέσκια μαγιά και σταφίδες σουλτανίνες.
- Κυβάκια με στρώσεις μπισκότο, καραμέλα, γλάσο σοκολάτας και νιφάδες αλατιού.
Όποιος ασχολείται χρόνια με συνταγές, μπορεί να συνδυάσει στοιχεία από διαφορετικές και να φτιάξει τις δικές του.
Αν μπορούσα να ζητήσω κάτι από τον Άη Βασίλη, θα ζητούσα αξιοπρέπεια στην υγεία για όλους μας. Και θέλω να δώσω μόνο μια συμβουλή, ειδικά στις γυναίκες. Μπορώ να δώσω μια τέτοια συμβουλή, γιατί έχω ζήσει μια ζωή αρκετά επεισοδιακή και έχω μάθει τα βασικά. Μην λυπάσαι τον εαυτό σου. Που σημαίνει, μην νιώθεις θύμα, μην νιώθεις μοιρολατρία και ηττοπάθεια, μην πεις ποτέ «γιατί σε μένα»! Οι άλλοι δεν είναι καλύτερα. Δεν είναι καλύτεροι! Εννοώ ότι μπορείς να νιώθεις άγχος, φόβο, αγωνία, ακόμα και πανικό, όμως να μην το μοιράζεσαι με τον καθένα. Καμιά φορά και ο ίδιος ο γιατρός δεν είναι το αρμόδιο άτομο για να ακούσει τα ψυχολογικά μας προβλήματα. Μπορεί να είναι ένα σκληρό και επιφανειακό άτομο ή απλά να μην έχει χρόνο, ή να είναι σε χειρότερη μοίρα από σένα, το σκέφτηκες ποτέ αυτό; Έτσι θα εισπράξεις από αδιαφορία μέχρι χαιρεκακία. Για αυτό είναι οι φίλοι. Για να ακούνε χωρίς να κρίνουν. Όταν σταματήσει ο αγώνας αρχίζει η αγωνία, έλεγε ένας καθηγητής μου στην Α’ γυμνασίου. Αυτό το ερμηνεύω ως εξής. Όσο σκέφτεσαι μπερδεύεσαι περισσότερο, η κατάσταση γίνεται παθολογική, το γαϊτανάκι σκέψεων δεν έχει τέλος. Κάνε καλύτερα κάτι χειρωνακτικό, π.χ. καθαριότητα στο σπίτι, να πιάσει και τόπο. Μην σκέφτεστε, μπορείτε να το τυπώσετε σε τισέρτ να πάρουν και άλλοι το μήνυμα. Ομολογώ ότι πράγματα που κάποτε μου φαίνονταν βούνο, τώρα τα σκέφτομαι ακόμα και με νοσταλγία! Τα προβλήματά μας μπορούμε να τα νιώθουμε ακόμα και πιο σοβαρά από ό,τι είναι, αλλά περνάνε.
Το χριστουγεννιάτικο ημερολόγιο είναι άθικτο από πέρυσι. Δεν είχα ανοίξει τα παραθυράκια, τα ανοίγω τώρα. Έχω ήδη ανοίξει τρία. Το ένα είχε ένα αναμμένο καιρί, το δεύτερο τρία μήλα και το τρίτο μία κουκουβάγια. Γιατί ζούμε; Για την εκτίμηση των φίλων μας, για να είμαστε χρήσιμοι. Αυτό δεν νοσταλγούμε όλοι; Τον ήρεμο και δυνατό εαυτό μας!
