Του Πάνου Τριγάζη
Τίποτα ποτέ δεν επιτεύχθηκε στην εξωτερική πολιτική και τις διεθνείς σχέσεις της Ελλάδας, χωρίς τόλμη και το βλέμμα στο μέλλον.
Μόλις οκτώ χρόνια μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, με το αίμα νωπό ακόμα στη Σμύρνη και άλλες εστίες του ελληνικού πολιτισμού, ο Ελευθέριος Βενιζέλος έκανε την μεγάλη υπέρβαση, υπογράφοντας, το 1930, σύμφωνο Ελληνοτουρκικής Φιλίας με τον Κεμάλ, το οποίο κράτησε δεκαετίες. Αντιθέτως, μετά την Κυπριακή τραγωδία του 1974, κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ δεν τολμούσαν διάλογο με την Τουρκία, το οποίο ακροδεξιές δυνάμεις πάντοτε ενοχοποιούσαν, ακόμα και σήμερα, που επίκειται συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στην Νέα Υόρκη.
Τελευταία μεγάλη πράξη του Ανδρέα Παπανδρέου από τη θέση του πρωθυπουργού ήταν η υπογραφή το 1995 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, με την σημερινή Βόρεια Μακεδονία, διά της οποίας η Ελλάδα συνήψε σχέσεις με την γειτονική χώρα με το όνομα FYROM, με το οποίο και εντάχθηκε στον ΟΗΕ ως πλήρες μέλος. Στη δε Αθήνα, άνοιξε πρεσβεία της, όπως και της Ελλάδας στα Σκόπια.
Παρά τις επιφυλάξεις του τότε ΥΠΕΞ Κάρολου Παπούλια, ο ιδρυτής και ηγέτης του ΠΑΣΟΚ αναγνώρισε έμπρακτα το αδιέξοδο της μετά το 1991 ελληνικής θέσης «δεν αναγνωρίζουμε χώρα με το όνομα Μακεδονία ή παράγωγά του». Θέση που είχε οδηγήσει και τον ίδιο στην επιβολή οικονομικού εμπάργκο στη γείτονα, το 1994, με συνέπεια προβλήματα στις σχέσεις Ελλάδας –ΕΕ.
Χρειάστηκαν 27 χρόνια για να διανυθεί η απόσταση Αθήνα – Πρέσπες ώστε να υπογραφεί η ιστορική συμφωνία επίλυσης, κυρίως του ονοματολογικού, που είχε κοστίσει στη χώρα μας πολύτιμο διπλωματικό κεφάλαιο, αφού η «σκοπιανοποίηση» της εξωτερικής της πολιτικής τράβηξε την προσοχή εξ ανατολών προς βορράν, ακινητοποιώντας τις δυνατότητες ανάληψης εκ μέρους της πρωταγωνιστικού ρόλου στα Βαλκάνια.
Τόλμησε, λοιπόν, ο Αλέξης Τσίπρας, αψηφώντας το πολιτικό κόστος, αφού, πέραν της ΝΔ και της Χρυσής Αυγής, πολέμησαν τις Πρέσπες σθεναρά τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και το ΚΚΕ, απεμπολώντας φιλειρηνικές θέσεις. Ευνοήθηκε, όμως, ο πρώτος στην Ελλάδα αριστερός πρωθυπουργός από το γεγονός ότι μετά το 2016 στο τιμόνι της ΠΓΔΜ είχε βρεθεί ο Ζόραν Ζάεφ, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ομοϊδεάτης του, με την ευρύτερη έννοια. Κοινό τους επίτευγμα οι Πρέσπες.
Δεδομένου ότι η Συμφωνία των Πρεσπών αμφισβητήθηκε φέτος από τους επιστρέψαντες στην κυβέρνηση υπερεθνικιστές της άλλης πλευράς, το Παρατηρητήριο Διεθνών Οργανισμών και Παγκοσμιοποίησης-ΠΑΔΟΠ θεώρησε επιβεβλημένη την απονομή του Βραβείου Ειρήνης «Νίκος Νικηφορίδης» 2024 στον Αλέξη Τσίπρα, ενώ το ίδιο αποφάσισε και για το δικοινοτικό κίνημα επανένωσης της Κύπρου, με αφορμή τα 50 χρόνια της Κυπριακής Τραγωδίας.
Πολύμορφο και πολυδιάστατο το κίνημα αυτό, φιλειρηνικό και συμφιλιωτικό, με όραμα μια νέα Κύπρο, με τους εθνικισμούς στο περιθώριο και χωρίς τις απαράδεκτες διεθνείς εγγυήσεις, κατάλοιπο της βρετανικής αποικιοκρατίας. Εγγυήσεις που η κατάργησή τους κόντεψε να επιτευχθεί στο Κραν Μοντανά το 2017 όταν και πάλι η κυβέρνηση Τσίπρα κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια για την Κύπρο, παρόντος του ΓΓ ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και της Ύπατης εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική Φεντερίκα Μογκερίνι.
Μια τουρκοκύπρια, η ποιήτρια Νεσέ Γιασίν, καθηγήτρια στο δημόσιο Πανεπιστήμιο Κύπρου και ο ελληνοκύπριος ακτιβιστής της ειρήνης Γιώργος Λιασής, θα βραβευτούν μαζί με τον Αλέξη Τσίπρα, σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου και ώρα 19.00, στο Αμφιθέατρο «Μιλτιάδης Έβερτ» της Τεχνόπολης του Δήμου Αθηναίων.
Ο Πάνος Τριγάζης είναι πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Διεθνών Οργανισμών και Παγκοσμιοποίησης -ΠΑΔΟΠ
Πηγή: Αυγή
