Τρεις ημέρες μετά την έκρηξη της «Little Boy» στη Χιροσίμα, το Ναγκασάκι υπέστη με τη σειρά του καταστροφή την 9η Αυγούστου 1945.
Δείτε: Σαν σήμερα η ρίψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα
Ο Τσουτόμο Γιαμαγκούτσι κατοικούσε χρόνια στο Ναγκασάκι· για την ακρίβεια από τότε που γεννήθηκε, το 1916. Εργαζόταν στο Ναγκασάκι, ο Γιαμαγκούτσι, αλλά στις 6 Αυγούστου του 1945, κι ενώ ο πόλεμος με τις Ηνωμένες Πολιτείες έδειχνε να μην τελειώνει ποτέ, βρισκόταν στη Χιροσίμα.
Ένα επαγγελματικό ταξίδι τον κρατούσε εκεί πάνω από δυο μήνες. Εκείνο το ηλιόλουστο πρωινό, είχε γύρει στο παράθυρο του τραμ κατευθυνόμενος προς την εργασία του. Ο Γιαμαγκούτσι, άκουσε τον βαρύ κινητήρα του αεροπλάνου που πετούσε πάνω από την πόλη, αλλά δεν έδωσε σημασία. Άλλωστε καθημερινά τους ίδιους ήχους άκουγαν οι Γιαπωνέζοι πολίτες εδώ και χρόνια. Όμως εκείνο το πολεμικό αεροσκάφος δεν ήταν οποιοδήποτε· είχε όνομα που θα έμενε στην Ιστορία:« Enola Gay»!
Ο Γιαμαγκούτσι κατέβηκε τα πρώτα σκαλοπάτια του τραμ, όταν είδε στον ουρανό δύο αλεξίπτωτα και σε χρόνο που δεν πρόλαβε να μετρήσει είδε πρώτα μια λάμψη και μετά όλα σκοτείνιασαν και σείστηκαν. Χάθηκε ο κόσμος από τα μάτια του! Λίγα δευτερόλεπτα πριν καταρρεύσει και λιποθυμήσει, ο Γιαμαγκούτσι είδε στον ορίζοντα ένα μανιτάρι από καπνό να τυλίγει τη Γη. Η ατομική βόμβα που έπληξε τη Χιροσίμα είχε μόλις εκραγεί! Η έκρηξη είχε καταστρέψει την ακοή του Γιαμαγκούτσι και η λάμψη τον είχε τυφλώσει, προσωρινά. Επίσης η θερμότητα από την έκρηξη του είχε προκαλέσει σοβαρά εγκαύματα. Όταν μετά πολλή ώρα συνήλθε, ο τρομαγμένος Γιαπωνέζος έτρεξε να χωθεί στο πρώτο καταφύγιο. Εκεί αντάμωσε με συναδέλφους του που κι εκείνοι είχαν βρεθεί τυχαία στη Χιροσίμα εκείνες τις μέρες. Ο Γιαμαγκούτσι όταν ένιωσε δυνατός, το επόμενο πρωί, βγήκε στο δρόμο τρεκλίζοντας, διέσχισε ερείπια, πάτησε σε καρβουνιασμένα πτώματα, είδε το θάνατο να περιπλανιέται στους δρόμους της Χιροσίμα και αναζήτησε το τρένο που θα τον οδηγούσε στην ασφάλεια του σπιτιού του 320 χιλιόμετρα μακριά από την «κόλαση», στο Ναγκασάκι…
Δεν πίστευαν τα λόγια του μέχρι που είδαν…
Σαν έφτασε στην πόλη του, ο Γιαμαγκούτσι, έσπευσε στο πλησιέστερο νοσοκομείο όπου του περιποιήθηκαν τις πληγές και τον κράτησαν προληπτικά δυο μέρες. Στις 9 Αυγούστου ο Γιαμαγκούτσι επέστρεψε στη δουλειά του και πίνοντας το πρωινό τσάι με τους συναδέλφους του άρχισε να διηγείται το τι έζησε στη Χιροσίμα. Αυτά που έλεγε ακούγονταν υπερβολικά. Που ξανακούστηκε να λιώνουν μέταλλα από μια βόμβα και να εξαφανίζεται ολόκληρη πολιτεία; Κάποιοι δεν τον πίστεψαν. Είναι από τις υπερβολές που λέγονται στη διάρκεια των πολέμων, σκέφτηκαν. Εκείνες τις στιγμές της ζοφερής διήγησης του Γιαμαγκούτσι, ακριβώς δυο λεπτά μετά τις 11, μια εκτυφλωτική λάμψη τύλιξε το γραφείο. Οι υπάλληλοι σωριάστηκαν στο δάπεδο και ένιωσαν στο δέρμα τους ένα αφόρητο κάψιμο. Οι Αμερικανοί μόλις είχαν ρίξει τον «χοντρό», τη βόμβα την αφιερωμέμνη στον Τσώρτσιλ. Το Ναγκασάκι θα θρηνούσε (επίσημα) 74.000 νεκρούς!
Ο Γιαμαγκούτσι και η οικογένειά του δεν ήταν ανάμεσα σ’ αυτούς. Κρύφτηκαν σε καταφύγιο επί μια εβδομάδα και πέντε μέρες μετά άκουσαν ότι ο πόλεμος είχε τελειώσει και για την Ιαπωνία. Ο Γιαμαγκούτσι το τελευταίο πράγμα που άκουσε στη ζωή του ήταν η έκρηξη της βόμβας στη Χιροσίμα, έζησε όμως για να δει τη χώρα του να ανακάμπτει, να γίνεται μια οικονομική υπερδύναμη πλάι στις ΗΠΑ και να αφήνει τις πληγές του πολέμου πίσω της. Ο ίδιος έζησε με επιδέσμους στα ανοιχτά εγκαύματά του μέχρι τα γεράματα, έχασε τελείως τα μαλλιά του και ένα πρωί του 2010, έκλεισε και τα μάτια του έχοντας κρατήσει ζωντανή την τρομακτική εικόνα της λάμψης που είχε δει δυο φορές στη ζωή του· ήταν 93 χρονών! Πηγή: Τζάις Μίλτον: Συναρπαστικά παραλειπόμενα της Ιστορία- εκδόσεις: Πατάκη.
Οι δύο βόμβες, καταστροφικής ισχύος άνευ προηγουμένη την εποχή εκείνη, γονάτισαν την Ιαπωνία και την 15η Αυγούστου 1945, ο αυτοκράτορας Χιροχίτο ανακοίνωνε στους υπηκόους του τη συνθηκολόγηση με τους συμμάχους, γεγονός που σήμανε το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
«Είδα πολύ κόσμο με φρικιαστικά εγκαύματα και τραύματα που απομάκρυνε ανθρώπους ήδη πεθαμένους»
Ο Τερούμι Τανάκα, 88 ετών, που ήταν 13 ετών την ημέρα του βομβαρδισμού, θυμάται ακόμη τη στιγμή που όλα έγιναν λευκά, τη στιγμή της έκρηξης.
«Είδα πολύ κόσμο με φρικιαστικά εγκαύματα και τραύματα που απομάκρυνε ανθρώπους ήδη πεθαμένους και τους μετέφερε σε πρωτοβάθμιο σχολείο που μετατράπηκε σε καταφύγιο», αφηγείται ο Τανάκα, που έχασε δύο θείες του εκείνη την ημέρα.
Οι επιζήσαντες αυτών των επιθέσεων «πιστεύουν ότι ο κόσμος πρέπει να εγκαταλείψει τα πυρηνικά όπλα διότι δεν θέλουμε οι νέες γενιές να ζήσουν το ίδιο πράγμα», εξηγεί. Ανησυχεί για την υπερβολική εμπιστοσύνη των ανθρώπων που είναι πεισμένοι, όπως σημειώνει, πως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ποτέ ξανά πυρηνικό όπλο.
«Ανθρώπινα όντα κατέχουν σήμερα περίπου 13.000 ατομικές βόμβες. Πώς τους το επιτρέπουμε;».
«Ο κόσμος πιστεύει ότι πυρηνικά όπλα δεν θα χρησιμοποιούν ποτέ πια. Αλλά δεν ξέρεις ποτέ. Δεν ξέρεις ποτέ».
Η ατομική βόμβα σκότωσε περίπου 140.000 ανθρώπους στη Χιροσίμα. Πολλά θύματα σκοτώθηκαν ακαριαία, πολλά άλλα εξαιτίας των τραυματισμών τους και της έκθεσής τους στη ραδιενέργεια τις εβδομάδες και τους μήνες που ακολούθησαν. Η «Fat Man», που ερρίφθη στο Ναγκασάκι, στοίχισε τη ζωή σε άλλους 74.000 ανθρώπους.
Ο διάλογος των ιστορικών συνεχίζεται για το εάν η διπλή επίθεση με πυρηνικά όπλα επέτρεψε ή όχι να σωθούν ζωές, επισπεύδοντας το τέλος του πολέμου. Αρκετοί δεν διστάζουν να χαρακτηρίζουν εγκλήματα πολέμου τις επιθέσεις στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, τόσο εξαιτίας της ανεπανάληπτης καταστροφικής ισχύος των ατομικών βομβών που χρησιμοποιήθηκαν, όσο και λόγω του τεράστιου αριθμού νεκρών μεταξύ των αμάχων.
Οι ΗΠΑ δεν ζήτησαν ποτέ επίσημα συγγνώμη για τη χρήση των ατομικών βομβών. Το 2016 πάντως ο Μπαράκ Ομπάμα έγινε ο πρώτος αμερικανός πρόεδρος εν ενεργεία που μετέβη στη Χιροσίμα, όπου απέτισε φόρο τιμής στα θύματα και εξέφρασε — απλά — την ευχή ο κόσμος να απαλλαγεί από τα πυρηνικά όπλα.
Πηγή: Τζάις Μίλτον: Συναρπαστικά παραλειπόμενα της Ιστορία- εκδόσεις: Πατάκη.
