Φωτο: Ο κατηγορούμενος Γ. σε χειραψία με τον Λ. Αυγενάκη. Πίσω του η Λίνα Μενδώνη και δεξιά της το… δεξί της χέρι Γιάννης Τσακοπιάκος
Κύκλωμα διαπλοκής ΥΠΠΟ προστασία – Οι υπόγειες διαδρομές με το αμαρτωλό Ταμείο Αλληλοβοηθείας
Οι κατηγορούμενοι υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού για εμπλοκή στην υπόθεση της σπείρας που εκβίαζε καταστηματάρχες που ήρθε στο φως της δημοσιότητας σοκάροντας την κοινή γνώμη με το μέγεθος της διαπλοκής, που είχε απλώσει πλοκάμια σε δημόσιες υπηρεσίες και κομβικά πόστα, έχουν γερό «βιογραφικό» όσον αφορά τις σχέσεις τους με την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη αλλά και με το δεξί της χέρι, τον αρχισυνδικαλιστή και κατηγορούμενο για το Ταμείο Αλληλοβοήθειας Υπαλλήλων Υπουργείου Πολιτισμού (ΤΑΥΠΥΠΠΟ) Γιάννη Τσακοπιάκο που λύνει και δένει στο υπουργείο. Και οι τρεις κατηγορούμενοι ανήκουν στη Δημοκρατική Συνδικαλιστική Πρωτοπορία (ΔΗΣΥΠ), την παράταξη της ΠΟΕ ΥΠΠΟ που εκλέγει πρόεδρο τον Γ. Τσακοπιάκο και έχει στενές σχέσεις με την κ. Μενδώνη από τις εποχές του ΠΑΣΟΚ έως και σήμερα, επί εποχής… ΝΔ. Μία εκ των κατηγορουμένων, η οποία απολογήθηκε στον ανακριτή και κρίθηκε προσωρινά κρατούμενη, έχει οριστεί σε νευραλγικές επιτροπές του ΥΠΠΟ που καλούνται να πάρουν κρίσιμες αποφάσεις για τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Επιπλέον, η εν λόγω υπάλληλος και έτερος κατηγορούμενος στην υπόθεση εκβιασμού είχαν διοριστεί από την υπουργό σε διοικητικό συμβούλιο που αποφάσισε την παράνομη – σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους– χρηματοδότηση της ΠΟΕ ΥΠΠΟ από το αμαρτωλό Ταμείο Αλληλοβοηθείας. Για υπόθεση του Ταμείου είναι κατηγορούμενο και το τρίτο μέλος της παρέας του ΥΠΠΟ που εμπλέκεται στο κύκλωμα εκβιαστών. Μια παρέα που είχε τις κατάλληλες πολιτικές πλάτες και στήριζε αποφάσεις της πολιτικής ηγεσίας κόντρα στο δημόσιο συμφέρον.
Για την υπόθεση του κυκλώματος εκβιασμού σε καταστήματα της Αθήνας αλλά και της Μυκόνου οι τρεις υπάλληλοι κατηγορούνται για δωροληψία, παράβαση καθήκοντος και παραβίαση υπηρεσιακού απορρήτου, ενώ η μία κατηγορείται ότι διέπραξε την πράξη κατ’ εξακολούθηση και βαρύνεται και με το κακούργημα της ένταξης σε εγκληματική οργάνωση. Η ανακοίνωση της ΕΛΑΣ αναφέρει ότι σε σχέση με τις παράνομες δωροληψίες οι υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού λάμβαναν «από 6.000 έως και 10.000 ευρώ ανά περίπτωση».
Οι συγκεκριμένοι υπάλληλοι – όπως αποκαλύπτει το Documento, κατέχοντας έγγραφα που βρίσκονται στη διάθεση των αρμόδιων εισαγγελικών αρχών– εμπλέκονται και στο σκάνδαλο του Ταμείου Αλληλοβοηθείας και στην παράνομη διαδρομή δημόσιου χρήματος από αυτό προς την ΠΟΕ ΥΠΠΟ.
Παράνομη χρηματοδότηση με πολιτική ανοχή
Με υπογραφή Μενδώνη οι δύο υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού Α. και Γ., οι οποίοι κατηγορούνται για εμπλοκή στη σπείρα εκβιαστών, είχαν διοριστεί το 2019 στο διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου Αλληλοβοηθείας που έλαβε απόφαση για χρηματοδότηση συνεδρίου της ΠΟΕ ΥΠΠΟ κόντρα σε πόρισμα του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που έχει κρίνει παράνομες αυτού του είδους τις δαπάνες. Συγκεκριμένα, η Λ. Μενδώνη μεταβάλλοντας τη σύνθεση του ΔΣ του ΤΑΥΠΥΠΠΟ με απόφασή της πρόσθεσε τον Γ. με αναπληρώτρια την Α., διαμορφώνοντας πλειοψηφία που ενέκρινε τη χρηματοδότηση του 13ου εκλογοαπολογιστικού συνεδρίου της ΠΟΕ ΥΠΠΟ το 2019, στο πλαίσιο του οποίου αναδείχθηκε το Γενικό Συμβούλιο που συγκρότησε στη συνέχεια την Εκτελεστική Επιτροπή με πρόεδρο τον Γ. Τσακοπιάκο. Χρηματοδότηση που είναι παράνομη με βάση το πόρισμα του ΓΛΚ για αντίστοιχη δαπάνη του 2016 και το οποίο είναι σε πλήρη γνώση της υπουργού Πολιτισμού. Σημειώνεται ότι ο Γ., αρχαιολόγος του ΥΠΠΟ, είναι τακτικό μέλος στο Τοπικό Συμβούλιο Αττικής, αναπληρωτής γραμματέας στο Τοπικό Συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου (Κυκλάδων), πρώην πρόεδρος του Ενιαίου Συλλόγου ΥΠΠΟ, γραμματέας ΠΟΕ ΥΠΠΟ –υποχρεώθηκε σε παραίτηση την Πέμπτη– (είχε εκλεγεί σε συνέχεια του 13ου συνεδρίου που έλαβε τη χρηματοδότηση από το Ταμείο Αλληλοβοηθείας) και αναπληρωτής τομεάρχης Πολιτισμού του ΠΑΣΟΚ (ανεστάλη πλέον η κομματική ιδιότητα). Κατηγορούμενος στην υπόθεση εκβιαστών από την πλευρά του υπουργείου Πολιτισμού είναι και ο Ι., εργατοτεχνίτης στην ειδίκευση, πρώην πρόεδρος ΠΟΕ ΥΠΠΟ, πρόεδρος Γενικού Συμβουλίου ΠΟΕ ΥΠΠΟ –υποχρεώθηκε και αυτός σε παραίτηση την Πέμπτη– (είχε επίσης εκλεγεί σε συνέχεια του 13ου συνεδρίου), μέλος εκτελεστικής επιτροπής ΑΔΕΔΥ (η παράταξή του έχει ανακοινώσει ότι αναστέλλει την ιδιότητα μέλους της και προχωρά σε ενέργειες αντικατάστασης από τα όργανα της ΑΔΕΔΥ), μέλος Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ (ανεστάλη η κομματική ιδιότητα), ο οποίος επίσης είναι κατηγορούμενος και στην υπόθεση του Ταμείου Αλληλοβοηθείας.
Οι συγκεκριμένοι υπάλληλοι απολάμβαναν την εμπιστοσύνη της κ. Μενδώνη. Η Α., που αντιμετωπίζει και το κακούργημα, είναι υψηλόβαθμο στέλεχος της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Εργων Αττικής, Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας και Κυκλάδων (συμπεριλαμβανομένων των νήσων του Αργοσαρωνικού, των Κυθήρων και Αντικυθήρων, της περιφερειακής ενότητας Βοιωτίας, Εύβοιας και Κυκλάδων) με ειδικότητα ΠΕ Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, έχει οριστεί σε επιτροπές του ΟΔΑΠ, όπως στην επιτροπή για τον διαγωνισμό για τα αναψυκτήρια στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία αλλά και σε αυτή για τον διαγωνισμό, ως πρόεδρος μάλιστα της επιτροπής, για την ανάθεση της διαχείρισης του ηλεκτρονικού εισιτηρίου της Ακρόπολης σε ιδιωτική εταιρεία. Επίσης, τοποθετήθηκε από την υπουργό στο Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Νοτίου Αιγαίου (22.3.21). Η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων είναι νευραλγική αφού στις αρμοδιότητές της περιλαμβάνονται «ο συντονισμός, η εποπτεία και η εναρμόνιση έργων και δραστηριοτήτων αναφορικά με τα νεώτερα μνημεία (μεταγενέστερα του 1830), τα κινητά πολιτιστικά αγαθά, τα Μουσεία και πολιτιστικά κτήρια, σύμφωνα και με τις διατάξεις του Νόμου 3028/2002 “Για την Προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς”». Δηλαδή εάν για παράδειγμα ένας ιδιώτης θέλει να ανοίξει καφέ – μπαρ σε νεότερο κτίριο θα πρέπει να πάρει έγκριση από τη συγκεκριμένη υπηρεσία, η οποία έχει εύρος αρμοδιοτήτων, όπως να εγκρίνει αλλαγές χρήσης κτιρίων ή να δίνει άδεια για μαγαζιά εστίασης σε παραδοσιακούς οικισμούς όπως η Πλάκα.
Ταμείο-χρηματοδότης ενός μηχανισμού διαφθοράς
Παράλληλα, οι υπάλληλοι αυτοί αποτελούν στενό κύκλο του κ. Τσακοπιάκου, νυν προέδρου της ΠΟΕ ΥΠΠΟ, επί δεκαπενταετίας προέδρου του Ταμείου Αλληλοβοηθείας και κατηγορούμενου για απιστία, υπεξαίρεση, εγκληματική οργάνωση κ.ά., ο οποίος είναι δεξί χέρι της υπουργού Πολιτισμού, η οποία του παρέχει πλήρη πολιτική κάλυψη εντός αλλά και… εκτός της οδού Μπουμπουλίνας – μέχρι και σε ομιλίες της στη Βουλή τον έχει υπερασπιστεί, ενώ τον έχει διορίσει σε νευραλγικές επιτροπές (π.χ. διαχείρισης κρουαζιέρας). Ολοι οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού περιγράφουν το Ταμείο Αλληλοβοηθείας ως πλυντήριο μετατροπής δημόσιου χρήματος σε δήθεν ιδιωτικό για να χρηματοδοτείται ανεξέλεγκτα ένας παντοδύναμος μηχανισμός διαφθοράς εν γνώσει και με την ανοχή πολιτικών ηγεσιών του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Παρά τις βαριές κατηγορίες της Δικαιοσύνης για το Ταμείο, μεταξύ των οποίων και για εγκληματική οργάνωση, η κ. Μενδώνη δεν έχει προχωρήσει σε αναστολή καθηκόντων των κατηγορουμένων, αφού όπως είχε απαντήσει σε κοινοβουλευτική ερώτηση (9.12.22) «δεν συντρέχει αυτήν τη στιγμή λόγος δημοσίου συμφέροντος για τη θέση των υπαλλήλων σε δυνητική αργία». Οι κατηγορούμενοι για κακουργήματα παραπέμφθηκαν στο πειθαρχικό το 2022, το οποίο όμως ακόμη δεν έχει συνεδριάσει… Να σημειώσουμε δε ότι το Ταμείο βρίσκεται εδώ και τέσσερα χρόνια σε εκκαθάριση που δεν λέει να ολοκληρωθεί, επιβεβαιώνοντας τις καταγγελίες ότι η εκκαθάριση αποτελεί πρόσχημα προκειμένου το Ταμείο να επιστρέψει στην πρότερη αμαρτωλή κατάσταση.
Το πόρισμα του Γενικού Λογιστηρίου
Στο πόρισμα του ΓΛΚ για το Ταμείο Αλληλοβοηθείας με πρόεδρο τον Γ. Τσακοπιάκο καταγράφονται μη νόμιμες και εκτός σκοπού δαπάνες 45,5 εκατ. ευρώ, καθώς και 400.000 ευρώ που χρειάζονταν περαιτέρω διερεύνηση. Τα 41,5 εκατ. ευρώ αφορούν επιδόματα τα οποία το Ταμείο διαχειρίστηκε ανεξέλεγκτα. Τα υπόλοιπα 4 εκατ. αφορούν έξοδα της ΠΟΕ ΥΠΠΟ, μεταξύ των οποίων 1 εκατ. για «υπεραπασχολήσεις» ύστερα από έγγραφο του γενικού γραμματέα του υπουργείου το 2008, 162.000 για το 9ο συνέδριο της ομοσπονδίας το 2009, 126.000 για το 12ο συνέδριο το 2016, 1,3 εκατ. για τη μισθοδοσία προσωπικού απασχολούμενου σε συνδικαλιστικούς φορείς, καθώς και δαπάνες των προέδρων της ΠΟΕ ΥΠΠΟ (του Γ. Τσακοπιάκου αλλά και του Ι.), ταξιδιωτικά εισιτήρια και διαμονές σε ξενοδοχεία, γεύμα – δείπνο – ποτό, συνδέσεις κινητής τηλεφωνίας για 40 μέλη της ομοσπονδίας, δαπάνες της ποδοσφαιρικής ομάδας της ΠΟΕ ΥΠΠΟ, ψηφοδέλτια, νεροχύτες, ξυλουργικές εργασίες, αθλητικά είδη, χριστουγεννιάτικα στολίδια, τάμπλετ, λάπτοπ, εκτυπωτές, μεταφορές, αφίσες, εκτυπώσεις, φωτογραφίσεις, ημερολόγια, πλαστικές τσάντες, αναψυκτικά, καφέδες, είδη άρτου. Επίσης εντοπίστηκαν στοιχεία για παράνομες προσλήψεις υπαλλήλων από το Ταμείο Αλληλοβοηθείας και διάθεσή τους στα γραφεία της πολιτικής ηγεσίας, καθώς και πληρωμή από το Ταμείο μη προβλεπόμενων επιδομάτων και υπερωριών σε μετακλητούς υπαλλήλους των γραφείων υπουργών και γενικών γραμματέων του ΥΠΠΟ.
Το ιστορικό μιας προαναγγελθεισας παρανομίας – Όταν η Μενδωνη μετετρεψε σε 7μελες το ΔΣ του Ταμειου Αλληλοβοήθειας
Λίγους µήνες µετά την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν∆ και συγκεκριµένα στις 5 Νοεµβρίου του 2019 η Λ. Μενδώνη αλλάζει τη σύνθεση του πενταµελούς ∆Σ του Ταµείου Αλληλοβοήθειας Υπαλλήλων του ΥΠΠΟΑ µετατρέποντάς το σε επταµελές µε την προσθήκη δύο µελών-συνδικαλιστών της ∆ΗΣΥΠ/ΠΑΣΚ, ώστε να ελέγχεται από την παράταξη του Τσακοπιάκου.
Η προσθήκη των δύο µελών –και των δύο αναπληρωτών τους αντίστοιχα– έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην απόφαση χρηµατοδότησης του 13ου Εκλογοαπολογιστικού Συνεδρίου της ΠΟΕ ΥΠΠΟ, το οποίο είχε ήδη πραγµατοποιηθεί στις 30, 31 Οκτωβρίου και 1 Νοεµβρίου 2019. Το ένα από τα δύο µέλη που προστέθηκαν είναι ο Γ., µε αναπληρώτρια την Α. – αµφότεροι κατηγορούµενοι στην υπόθεση της σπείρας εκβιασµού. Και ενώ είχε ήδη πραγµατοποιηθεί το 13ο συνέδριο και κυρίως ενώ το Ταµείο είχε τεθεί σε εκκαθάριση µε νόµο από τις 22 Νοεµβρίου του 2019 και µέχρι να διοριστεί ο εκκαθαριστής µε υπογραφή Μενδώνη στις 20 ∆εκεµβρίου του 2019, στο «κενό» διάστηµα του ενός µήνα συνεδρίασε το ∆Σ του Ταµείου µε τη νέα επταµελή σύνθεσή του.
Ετσι στις 5.12.2019 τέθηκε εκτός ηµερήσιας διάταξης και µε µεγάλη επιµονή από ορισµένα µέλη, όπως προκύπτει από τα πρακτικά, το θέµα της χρηµατοδότησης του συνεδρίου που είχε ολοκληρωθεί. Ολοι γνώριζαν –και η υπουργός Πολιτισµού– ότι επρόκειτο για παράνοµη δαπάνη µε βάση τα υπ’ αρ. πρωτ. 2/49790/∆ΠΣΕ από 20.7.2018 οριστικά αποτελέσµατα του υπ’ αριθµ. 7213/2017 έκτακτου διαχειριστικού ελέγχου στο Ταµείο από το ΓΛΚ, το οποίο είχε κρίνει παράνοµη αντίστοιχη χρηµατοδότηση το 2016 (µε το σκεπτικό ότι, όπως διαβάζουµε στο πόρισµα, το ποσό τότε των 126.958,74 ευρώ εγκρίθηκε «για σκοπούς ξένους προς αυτούς για τους οποίους δηµιουργήθηκε» και τα σχετικά ποσά έπρεπε να επιστραφούν στα διαθέσιµα του Ταµείου).
Να όµως που η παράνοµη σύµφωνα µε το ΓΛΚ δαπάνη του 2019 εγκρίθηκε µε τη θετική ψήφο της Α. ως αναπληρώτριας του Γ. Θετική ήταν η εισήγηση του διευθυντή του Ταµείου Α. Ραλλάτου, που τοποθετήθηκε από τη Λ. Μενδώνη στη θέση αυτή στις 4 Σεπτεµβρίου 2019.
Ενέκριναν άγνωστη δαπάνη
Παρουσιάζει δε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι εγκρίθηκε η δαπάνη αλλά… άγνωστου ποσού. Ούτε προσδιορίστηκε το ποσό ούτε κατατέθηκαν παραστατικά στη συνεδρίαση, όπως θα έπρεπε αφού είχε γίνει το συνέδριο. Κι όµως, στο υπ’ αρ. πρωτ. 329/5.5.2020 έγγραφο του εκκαθαριστή αναφέρεται ότι προέβη στην πληρωµή της αναφερόµενης δαπάνης στις 13.2.2020 και 4.3.2020, χωρίς ωστόσο να προσδιορίζεται το ποσό.
Να σηµειώσουµε ότι στην εν λόγω επεισοδιακή συνεδρίαση η πρόταση για έγκριση της παράνοµης χρηµατοδότησης υπερψηφίστηκε µε πλειοψηφία από τέσσερα µέλη – εκ των οποίων ένα ήταν η Α. που αντικαθιστούσε τον Γ. Καταψήφισε ο Ελευθέριος Λίτσος, ενώ είχαν αποχωρήσει διαφωνώντας ο Αθανάσιος Στεργίου και η Εύα Γιατρουδάκη. ∆ηµοσιοποίησαν µάλιστα το γεγονός µε ανοιχτή επιστολή, αλλά και πάλι για το υπουργείο… πέρα βρέχει. Εχει δε σηµασία ότι η απόφαση έγκρισης της παράνοµης χρηµατοδότησης πάρθηκε κόντρα στη γνώµη της νοµικής συµβούλου που ήταν παρούσα στο ∆Σ και η οποία επικαλέστηκε το πόρισµα του ΓΛΚ.
Ο δε διευθυντής του Ταµείου που εισηγήθηκε την παράνοµη χρηµατοδότηση στη συνέχεια τοποθετήθηκε προϊστάµενος της µονάδας εσωτερικού ελέγχου του υπουργείου, όπου είναι µέχρι σήµερα. ∆ηλαδή η Λ. Μενδώνη έβαλε τον κ. Ραλλάτο που εισηγήθηκε την παράνοµη σύµφωνα µε το ΓΛΚ πληρωµή να (µην) ελέγχει τους κάθε Τσακοπιάκο, Α., Γ. και Ι. του ΥΠΠΟ.
Εκτός από τους δύο παραπάνω υπαλλήλους του ΥΠΠΟ, Α. και Γ., κατηγορίες για την υπόθεση της σπείρας των εκβιαστών αντιµετωπίζει και ο Ι., ο οποίος είναι κι αυτός µέλος της παρέας Τσακοπιάκου αλλά και, όπως φηµολογείται, κουµπάρος της Α. Ο Ι. είχε πρωτοστατήσει στην κατάληψη του κτιρίου του ΤΑΥΠΥΠΠΟ από την ΠΟΕ ΥΠΠΟ το 2018 µε αίτηµα τη µη αντικατάσταση του τότε διευθυντή Γιώργου Βλαντή, ο οποίος καταδικάστηκε αργότερα για την υπόθεση των κλεµµένων πρωτοκόλλων. Ο Ι. είχε µάλιστα εµφανιστεί και ως µάρτυρας υπεράσπισης των κατηγορούµενων Βλαντή και Τσακοπιάκου. Ενώ και ο ίδιος είναι ένας από τους κατηγορούµενους για το ποινικό µέρος του πορίσµατος του ΓΛΚ. Μάλιστα στο έγγραφο γνωστοποίησης από την Εισαγγελία Πρωτοδικών στις 11 Αυγούστου του 2020 προς το ΥΠΠΟ για τη διαδικασία ποινικής δίωξης για το πόρισµα ΓΛΚ, όπου αναφέρεται ρητά «ζηµία βέβαια της ∆ηµόσιας Περιουσίας» και «διασπάθιση δηµόσιων πόρων ουσιαστικά άνευ ελέγχου», µεταξύ των παράνοµων πληρωµών στις οποίες εµπλέκεται ο Ι. αναφέρεται και το συνέδριο της οµοσπονδίας του 2016 που κρίθηκε παράνοµο από το ΓΛΚ. Το ΥΠΠΟ δεν παρέστη βέβαια ως πολιτική αγωγή στο δικαστήριο για την υπεράσπιση του δηµόσιου συµφέροντος.
∆ηµόσιο συµφέρον… αλά καρτ
Η Λ. Μενδώνη µετά τις αποκαλύψεις της υπόθεσης για το κύκλωµα εκβιαστών καταστηµαταρχών έθεσε (µε καθυστέρηση) την Τρίτη και τους τρεις υπαλλήλους του ΥΠΠΟ σε αναστολή καθηκόντων και υπερθεµάτισε στην ανακοίνωσή της για «µηδενική ανοχή». ∆εν έχει δείξει πάντως την ίδια ζέση για το σκάνδαλο του ΤΑΥΠΥΠΠΟ καθώς δεν έχει θέσει σε αργία κανέναν κατηγορούµενο στην υπόθεση του Ταµείου αφού δεν προέκυψε κατά τα λεγόµενά της «δηµόσιο συµφέρον». Μια σύγκριση όµως ανάµεσα στο ποσό της τάξης των 700.000 ευρώ ετησίως που υπολογίζεται ως λεία της σπείρας των εκβιαστών και των 45,5 εκατ. του πορίσµατος του Γενικού Λογιστηρίου για το Ταµείο Αλληλοβοηθείας, στα οποία προστίθενται οι 300.000 ευρώ που προέκυψαν από δειγµατοληπτικό έλεγχο των ετών 2012-14 στην υπόθεση για τα πλαστά δάνεια (ένας Θεός ξέρει τι έχει συµβεί τα προηγούµενα χρόνια), αποδεικνύει ότι η υπόθεση του Ταµείου Αλληλοβοηθείας είναι ύψιστου δηµόσιου συµφέροντος. Απλώς, όχι για την κ. Μενδώνη.
