Στην νέα περιοδική έκθεση του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης (φουαγιέ) παρουσιάζονται 27 ασιατικά καλύμματα κεφαλής καθημερινής και ειδικής χρήσης, από τη Συλλογή Ιωάννας Κουτσουδάκη. To επιλεγμένο υλικό προέρχεται από την πρόσφατη δωρεά της συλλέκτριας στην Εθνογραφική Συλλογή της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών, στην οποία εντάχθηκαν 143 συνολικά μη δυτικά γυναικεία, ανδρικά και παιδικά καπέλα/καλύμματα/στολίσματα κεφαλής.
Με αφετηρία το πρώτο μακρινό ταξίδι και περισυλλογή στην Ινδία της δεκαετίας του 1970, η ενθυμηματική συλλογή της Ιωάννας Κουτσουδάκη εμπλουτίστηκε, σε διάστημα τριών δεκαετιών, με εκατοντάδες καλύμματα και στολισμούς κεφαλής προερχόμενα στο μεγαλύτερο μέρος τους από χειροποίητες δημιουργίες εθνοτικών ομάδων της Ασιατικής ηπείρου (Ινδία, Κίνα, Θιβέτ, Βιετνάμ, Ταϊλάνδη, Αφγανιστάν, Καμπότζη κ.ά.), και της βόρειας Αφρικής. Στην έκθεση με τίτλο Επί Κεφαλής παρουσιάζονται πτυχές του ασιατικού υλικού πολιτισμού, όπου τα εκθέματα, με δίγλωσσο υπομνηματισμό (ελληνικά και αγγλικά) στις προθήκες και τις επιτοίχιες εγκαταστάσεις, ταξιδεύουν νοερά τους επισκέπτες σε μακρινούς προορισμούς. Με άξονα το «καπέλο» ερχόμαστε σε επαφή με ξεχωριστές προσεγγίσεις αισθητικής, συμβολικών διακοσμήσεων και παραδοσιακών τεχνοτροπιών, όπως αποτυπώνονται στα τμήματα των επίσημων ή καθημερινών φορεσιών/ενδυμασιών, τα οποία λειτουργούν ως αναγνωριστικά εθνοτικής ταυτότητας, φύλου, ηλικιακής ομάδας, ως αναγνωριστικά της ταυτότητας του κατόχου στη δημόσια παρουσία του.
Γινόμαστε θεατές του πολιτισμικού πλούτου εθνοτικών ομάδων, όπως, μεταξύ άλλων, των Akha της Νοτιοανατολικής Ασίας με τα επιβλητικά ασημοστόλιστα καλύμματα κεφαλής (στα οποία το βάρος είναι ενδεικτικό του πλούτου του κατόχου), των Yao και των Hmong με τα χαρακτηριστικά υφαντά ξομπλιαστά παιδικά σκουφάκια, των Newar στο Νεπάλ με τους περίτεχνα διακοσμημένους γυναικείους δακτυλίους κεφαλής για τη μεταφορά βρεφών. Στην έκθεση παρουσιάζονται καπέλα ανάγλυφα, κεντητά, με συμβολικά μοτίβα από την Κίνα και την Νοτιοανατολική Ασία, ένα ανδρικό τυρμπάν ως διακριτικό ινδικής κάστας, ενώ σε μία από τις, τέσσερις συνολικά, επιτοίχιες εγκαταστάσεις δεσπόζει ο χρυσοποίκιλτος στολισμός κεφαλής από το παραδοσιακό χοροθέατρο Apsara της Καμπότζης.
Συντελεστές Έκθεσης ΕΠΙ ΚΕΦΑΛΗΣ
Γενική επιμέλεια: Αγγελική Μπαλτατζή, επιμελήτρια της Εθνογραφικής Συλλογής της Ε.Κ.Ι.Μ.
Εγκατάσταση: Δέσποινα Περτσελάκη, Αγγελική Μπαλτατζή, Μιχάλης Νεονάκης, Στέλιος Χατζάκης
Επικουρική έρευνα: Ελένη Γαγγιολάκη, ασκούμενη κοινωνική ανθρωπολόγος
Μετάφραση: Ρόζμαρι Τζανάκη
3D σχεδιασμός και εκτυπώσεις: Μανόλης Στρατήγης
Γραφικά: Pencilcase
Εκτυπώσεις εποπτικού υλικού: Epigraph
Χρήσιμες πληροφορίες για την Έκθεση ΕΠΙ ΚΕΦΑΛΗΣ
Διάρκεια: Ιούνιος-Σεπτέμβριος 2024
Χώρος παρουσίασης: Φουαγιέ (β΄ επίπεδο) του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης | Λεωφ. Σοφοκλή Βενιζέλου 27 (Ηράκλειο Κρήτης) | Τηλ.: 2810 283219, εσ. 101 | www.historical-museum.gr
Θερινό ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα – Κυριακή, 09:00-17:00
*Στην τιμή του εισιτηρίου συμπεριλαμβάνεται η είσοδος στις περιοδικές εκθέσεις του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης. Έκθεση Γιάννης Τσαρούχης. Θεατές και θεώμενοι από τη Συλλογή Σύγχρονης Τέχνης Ζαχαρία Γ. Πορταλάκη.
