Τον θάνατο του προέδρου του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί και του υπουργού Εξωτερικών Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν στο χθεσινό δυστύχημα του ελικοπτέρου τους στα βορειοδυτικά της χώρας, ανακοίνωσαν σήμερα Δευτέρα (20/5) το πρωί τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης.
Η ανακοίνωση αυτή ανοίγει περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας στο Ιράν, μείζονα παράγοντα στη Μέση Ανατολή, μια περιφέρεια που συγκλονίζεται από τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Ερυθράς Ημισελήνου οι σοροί του προέδρου Ραϊσί και των υπόλοιπων επιβαινόντων στο ελικόπτερο μεταφέρονται στην Ταμπρίζ, ενώ η επιχείρηση έρευνας έχει πλέον ολοκληρωθεί.
تصاویری از انتقال پیکر شهدا توسط امدادگران هلال احمر و تکاوران نیروی زمینی ارتش به مناطق پایین دست pic.twitter.com/4frTVrqe9H
— خبرگزاری ایرنا (@IRNA_1313) May 20, 2024
Η πληροφορία για το θάνατο του προέδρου δόθηκε από τα κύρια πρακτορεία ειδήσεων και τις εφημερίδες, εν αναμονή μιας δήλωσης των αρχών μετά την ανακάλυψη των συντριμμιών του ελικοπτέρου σήμερα τα χαράματα. Η τηλεόραση μεταδίδει σήμερα το πρωί θρησκευτικούς ύμνους και φωτογραφίες του προέδρου.
«Το μεγάλο πνεύμα του δημοφιλούς και επαναστάτη προέδρου του Ιράν μετέβη στο ανώτατο βασίλειο», μετέδωσε το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
Martyred while serving nation: President Raisi dies in helicopter crashhttps://t.co/919q5Wb1Ea pic.twitter.com/KMCYX6PEke
— IRNA News Agency (@IrnaEnglish) May 20, 2024
Το πρακτορείο διευκρίνισε ότι θα εκδοθεί μέσα στο πρωινό «μια δήλωση» από την κυβέρνηση.
Χρέη προέδρου μέχρι τις εκλογές αναλαμβάνει ο αντιπρόεδρος Μοχμπέρ
Μετά τον θάνατο του Ιρανού προέδρου, τη θέση του θα αναλάβει ο πρώτος αντιπρόεδρος Μοχαμάντ Μοχμπέρ, ενώ προεδρικές εκλογές θα διεξαχθούν σε διάστημα 50 ημερών.
Το άρθρο 131 του Συντάγματος της Ισλαμικής Δημοκρατίας προβλέπει ότι «σε περίπτωση θανάτου, αποπομπής, παραίτησης, απουσίας ή ασθένειας του προέδρου, που διαρκεί περισσότερους από δύο μήνες», «ο πρώτος αντιπρόεδρος αναλαμβάνει τα καθήκοντά του». Τη διαδικασία πρέπει «να εγκρίνει ο ανώτατος ηγέτης» του Ιράν, ο οποίος τώρα είναι ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, διευκρινίζει το άρθρο.
Το Σύνταγμα προβλέπει ότι συμβούλιο, που αποτελείται «από τον πρόεδρο του κοινοβουλίου, τον επικεφαλής της δικαιοσύνης και τον πρώτο αντιπρόεδρο, πρέπει να οργανώσει εκλογές για νέο πρόεδρο μέσα σε διάστημα 50 ημερών».
Ebrahim Raisi, who died aged 63, rose through Iran's theocracy from hardline prosecutor to uncompromising president, as he burnished his credentials to position himself to become the next supreme leader https://t.co/Uab2LDYzSF pic.twitter.com/lr1kjzZ1fH
— Reuters (@Reuters) May 20, 2024
Ο νέος υπηρεσιακός πρόεδρος του Ιράν, ο 68χρονος Μοχαμάντ Μοχμπέρ, διορίστηκε πρώτος αντιπρόεδρος της χώρας τον Αύγουστο του 2021 από τον Ραϊσί.
Γεννήθηκε στην Ντεζφούλ, στην επαρχία Χουζεστάν, και έχει αναλάβει πολλές υψηλόβαθμες θέσεις. Έχει διατελέσει επίσης επικεφαλής εταιρειών και από το 2007 προεδρεύει του Ιδρύματος της Τάξης του Ιμάμη (Setad).
Το ίδρυμα αυτό δημιουργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και διαχειρίζεται τις περιουσίες που κατασχέθηκαν μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979.
Διεθνής ανησυχία
Οι προοπτικές να βρεθούν ζωντανοί ο 63χρονος πρόεδρος, που είχε εκλεγεί το 2021, και οι οκτώ άλλοι επιβάτες, μειώνονταν σταδιακά στη διάρκεια της νύxτας. Μεταξύ αυτών ήταν ο κυβερνήτης της επαρχίας του Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν, ο κύριος ιμάμης της περιφέρειας, καθώς και ο αρχηγός της ασφάλειας του προέδρου και τρία μέλη του πληρώματος.
Το ελικόπτερο εξαφανίσθηκε χθες, Κυριακή, νωρίς το απόγευμα ενώ πετούσε πάνω από απόκρημνη και δασώδη περιοχή σε δύσκολες μετεωρολογικές συνθήκες με βροχή και πυκνή ομίχλη. Τα συντρίμμια βρέθηκαν τα χαράματα και οι διασώστες σύντομα ανέφεραν ότι «δεν υπάρχει καμιά ένδειξη πως οι επιβάτες του ελικοπτέρου» βρίσκονται στη ζωή, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση.
Η διεθνής κοινότητα παρακολούθησε με προσοχή την πρόοδο των ερευνών, ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, την Κίνα και τις γειτονικές χώρες.
«Παρακολουθούμε από κοντά τις πληροφορίες», ανέφερε χθες, Κυριακή, εκπρόσωπος της διπλωματίας στην Ουάσιγκτον, ενώ το Πεκίνο δήλωσε πως «ανησυχεί πολύ» μετά την εξαφάνιση του ελικοπτέρου.
Ο υπερσυντηρητικός Ραϊσί
Ο Ραϊσί, ο οποίος είχε τον τίτλο του αγιατολάχ, ήταν πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας εδώ και σχεδόν τρία χρόνια.
Θεωρούνταν υπερσυντηρητικός και είχε εκλεγεί στις 18 Ιουνίου 2021 από το πρώτο γύρο μιας ψηφοφορίας η οποία είχε χαρακτηρισθεί από αποχή ρεκόρ για προεδρικές εκλογές και την απουσία σημαντικών αντιπάλων.
Φορώντας πάντα το μαύρο τουρμπάνι του και το μακρύ πανωφόρι του ιερωμένου, είχε διαδεχθεί το μετριοπαθή Χασάν Ροχανί, ο οποίος τον είχε κερδίσει στις προεδρικές εκλογές του 2017.
Υποστηριζόταν από την κύρια αρχή της Ισλαμικής Δημοκρατίας, τον Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος κάλεσε χθες το βράδυ τους Ιρανούς να «προσευχηθούν» και «να ελπίζουν ότι ο Θεός θα ξαναφέρει τον πρόεδρο και τους συντρόφους του στην αγκαλιά του Έθνους». «Ο ιρανικός λαός δεν θα πρέπει να ανησυχεί, δεν θα υπάρξει διαταραχή στη διοίκηση της χώρας», διαβεβαίωσε.
Ο Ραϊσί είχε βγει ενισχυμένος από τις βουλευτικές εκλογές που είχαν διεξαχθεί το Μάρτιο, την πρώτη ψηφοφορία σε εθνικό επίπεδο μετά το κίνημα αμφισβήτησης που συγκλόνισε το Ιράν στα τέλη του 2022 μετά το θάνατο της Μαχσά Αμινί, μιας νεαρής γυναίκας που είχε συλληφθεί επειδή παραβίασε τον αυστηρό ενδυματολογικό κώδικα της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Γεννημένος το Νοέμβριο 1960, ο Ραϊσί σταδιοδρόμησε κυρίως στο δικαστικό σύστημα, καθώς ήταν ο γενικός εισαγγελέας της Τεχεράνης και μετά ο γενικός εισαγγελέας της χώρας.
Ο Ραϊσί περιλαμβανόταν στον αμερικανικό μαύρο κατάλογο με τους Ιρανούς αξιωματούχους στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την Ουάσινγκτον για «συνέργεια σε σοβαρές παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων», κατηγορίες που έχουν απορριφθεί ως άκυρες και κενές περιεχομένου από τις αρχές της Τεχεράνης.
Η αντίδραση όσων είναι ενάντια στο καθεστώς
Μετά την επιβεβαίωση του θανάτου του Ιρανού Προέδρου Ebrahim Raisi και της αντιπροσωπείας του που τον συνοδεύει, αξιωματούχοι της Ισλαμικής Δημοκρατίας εκφράζουν συλλυπητήρια. Την ίδια ώρα, όσοι είναι ενάντια στο καθεστώς και πολλοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης εκφράζουν την ικανοποίησή τους.
«Ο Εμπραχίμ Ραϊσί, ο Πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, γνωστός σε εμάς τους Ιρανούς ως ο χασάπης της Τεχεράνης, είναι νεκρός!» γράφει μια Ιρανή δημοσιογράφος και ακτιβίστρια στο Χ. «Γιατί να κρύψω τα συναισθήματά μου ενώ πολλοί νεαροί Ιρανοί, ειδικά γυναίκες που έχουν τραυματιστεί κατά τη διάρκεια εξεγέρσεων, μοιράζονται βίντεο που χορεύουν από χαρά για τον θάνατό του; Το καθεστώς του έστειλε δολοφόνους στη Νέα Υόρκη για να με δολοφονήσουν, αλλά είμαι ζωντανή και γράφω για τον θάνατό του. Εμείς οι Ιρανοί θα παλέψουμε για την ελευθερία, τη δημοκρατία και την αξιοπρέπειά μας μέχρι την ημέρα που θα απαλλαγούμε από τον Χαμενεΐ και τη θρησκευτική του δικτατορία» συμπληρώνει.
Ebrahim Raisi, the President of the Islamic Republic of Iran, known to us Iranians as the Butcher of Tehran, is dead!
He has been killed in a helicopter crash.
Why should I hide my feelings while many young Iranians, especially women who have been wounded during uprisings, are… pic.twitter.com/aRSyimohGm
— Masih Alinejad 🏳️ (@AlinejadMasih) May 20, 2024
«Οι πολίτες του Ιράν, που είναι θύματα εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, αξίζουν δικαιοσύνη. Ο Εμπραχίμ Ραϊσί (γνωστός ως ο δικαστής-θάνατος και μέλος του συμβουλίου εθνικής ασφάλειας του Ισλαμικού Καθεστώτος κατά την κατάρριψη της πτήσης PS752 και τις αιματηρές φρικαλεότητες του Νοεμβρίου) και άλλοι εγκληματίες του ισλαμικού καθεστώτος αξίζουν να αντιμετωπίσουν τη δικαιοσύνη ενώπιον των δικαστηρίων και να λογοδοτήσουν για ειδεχθή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» τονίζει μια άλλη ακτιβίστρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Τα θύματά του στερήθηκαν την ευκαιρία να οδηγήσουν αυτόν τον εγκληματία στη δικαιοσύνη, αλλά το όνομά του θα μείνει χαραγμένο στην ιστορία στο σκοτεινό σάβανο της εγκληματικότητας» σημειώνει.
The people of Iran, who are the victims of crimes against humanity, deserve justice.
Ibrahim Raisi (known as the death judge and a member of the Islamic Regime's national security council during the downing of flight PS752 and the Bloody November atrocities) and other criminals…
— Hamed Esmaeilion (@esmaeilion) May 20, 2024
