Την μπάλα στην εξέδρα πετά η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, αποποιούμενη της ευθύνες της Ευρωπαϊκής Ηγεσίας μπροστά στο έγκλημα που συντελείται στη Γάζα και στη δολοφονία χιλιάδων ανθρώπων. Η απάντηση της Προέδρου σε επιστολή του κ. Αρβανίτη που συνυπογράφουν άλλοι 29 Ευρωβουλευτές από 4 πολιτικές ομάδες, και η οποία ζητά ηχηρή παρέμβαση των ευρωπαϊκών θεσμών ενάντια στη σφαγή των δημοσιογράφων στη Γάζα, ήταν για άλλη μία φορά απογοητευτική, εκφράζοντας την ουσιαστική απραξία της Ευρωπαϊκής ηγεσίας μπροστά στην αθρόα δολοφονία των σχεδόν 100 δημοσιογράφων και εργατών τύπου που έχουν χάσει τη ζωή τους στη Γάζα, ενώ πολλοί ακόμα έχουν συλληφθεί ή είναι αγνοούμενοι ή τραυματίες.
Συγκεκριμένα, στις αρχές του έτους – συγκεκριμένα στις 12 Ιανουαρίου – με πρωτοβουλία του Κώστα Αρβανίτη εστάλη επιστολή προς στην ευρωπαϊκή ηγεσία, τονίζοντας την ανάγκη η Ευρώπη να σταθεί συντεταγμένα ενάντια στη σφαγή των δημοσιογράφων στη Γάζα και ζητώντας από τον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής πολιτικής και Ασφάλειας Josep Borrell, την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen και την Πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου Roberta Metsola, να καταδικάσουν τις αθρόες δολοφονίες. Η επιστολή συνυπεγράφη από Ευρωβουλευτές της Αριστεράς, των Σοσιαλιστών, των Πρασίνων και του Renew.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της επιστολής των Ευρωβουλευτών και της απάντησης της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
Θέμα: Θάνατοι δημοσιογράφων κατά την πολεμική σύρραξη στη Γάζα
Αξιότιμε Ύπατε Εκπρόσωπε κ. Borrel,
Αξιότιμη Πρόεδρε της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. von der Leyen,
Αξιότιμη Πρόεδρε του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. Metsola,
Η συνεχιζόμενη κλιμάκωση των εχθροπραξιών στη Λωρίδα της Γάζας έχει, όπως γνωρίζετε, προκαλέσει τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων, συμπεριλαμβανομένων και αμάχων, καθώς και τον εκτοπισμό 2 σχεδόν εκατομμυρίων του παλαιστινιακού πληθυσμού.[1]
Ανάμεσα στα πολυάριθμα θύματα αυτού του φρικτού πολέμου, οφείλουμε να προσμετρήσουμε και τις ζωές των δημοσιογράφων και εργαζομένων στα ΜΜΕ που χάθηκαν. Ο αριθμός αυτός ανέρχεται, προς στιγμήν, στους 95[2], ενώ πολλοί ακόμα έχουν συλληφθεί, τραυματιστεί ή αγνοούνται[3], τη στιγμή που υπάρχουν καταγγελίες για στοχοποίηση δημοσιογράφων και των οικογενειών τους.[4]
Επιπρόσθετα, ο αυξημένος αριθμός νεκρών δημοσιογράφων στη Λωρίδα της Γάζας, φέρεται να αντικατοπτρίζει μία ευρύτερη παγκόσμια τάση, καθώς σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε η UNESCO στο τέλος του Δεκεμβρίου, ο αριθμός των δημοσιογράφων που έχασαν τη ζωή τους σε ζώνες σύγκρουσης παγκοσμίως το 2023, έχει σχεδόν διπλασιαστεί σε σύγκριση με τα τελευταία τρία έτη.[5]
Στα παραπάνω στοιχεία συνηγορούν και η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (IFJ) καθώς και το μέλος της PJS, το Συνδικάτο Παλαιστινίων Δημοσιογράφων.
Οι υπογράφοντες την παρούσα επιστολή, εν μέσω της ανθρώπινης τραγωδίας που εκτυλίσσεται καθημερινά και καταφθάνει στην δική μας ήπειρο μέσα από το πολλαπλά επικίνδυνο έργο των λειτουργών της Ενημέρωσης, εκφράζουμε την βαθύτατη ανησυχία μας, για τον κίνδυνο ζωής υπό τον οποίον αναγκάζονται να εργαστούν οι δημοσιογράφοι και εργάτες τύπου στη Λωρίδα της Γάζας.
Εντός μίας ζώνης σύγκρουσης, ο δημοσιογράφος βεβαίως και θεωρείται άμαχος πληθυσμός, είναι όμως κάτι περισσότερο από αυτό: είναι η φωνή που θα δημοσιοποιήσει τις φρίκες ενός πολέμου, ο οποίος, ο οποίος δε δείχνει να σταματά να κλιμακώνεται.
Η ΕΕ έχει αποδείξει ότι νοιάζεται για την Ελευθερία του Τύπου, ακόμη κι αν δεν έχει κατορθώσει να προσπελάσει όλα της τα σχετικά προβλήματα. Την ίδια ανθρωπιστική και δημοκρατική επαγρύπνηση, οφείλει να την εκπέμψει και στα μεγάλα ζητήματα της ευρύτερης γειτονιάς της.
Αγαπητοί Ύπατε Εκπρόσωπε, Πρόεδρε της ΕΕ, Πρόεδρε του ΕΚ, σας καλούμε να πάρετε άμεσα σαφή θέση για αυτό το ζήτημα. Σας καλούμε να καταδικάσετε ηχηρά και απερίφραστα τους θανάτους των δημοσιογράφων στη λωρίδα της Γάζας. Στον δρόμο για την επίτευξη της εκεχειρίας και την ακόλουθη έναρξη συνομιλιών για την επίλυση του παλαιστινιακού ζητήματος, όπως αυτή έχει οριοθετηθεί διαχρονικά στη ψηφίσματα του ΟΗΕ, η Ευρώπη οφείλει να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα σε αυτούς που για τους δικούς τους λόγους δεν έχουν διστάσει να καταπατήσουν της ιδρυτικές της αξίες.
Με εκτίμηση,
Κώστας Αρβανίτης (The Left)
Alex Agius Saliba (S&D)
Marina Arena (S&D)
Malin Björk (The Left)
Milan Brglez (S&D)
Ignazio Corrao (Greens / EFA)
Miguel Urban Crespo (The Left)
Özlem Demirel (The Left)
Luke Ming Flanagan (The Left)
Giorgos Georgiou ( The Left)
Fransisco Guerreiro (Greens/EFA)
José Gusmão (The Left)
Irena Joveva (Renew)
Πέτρος Κόκκαλης (The Left)
Στέλιος Κούλογλου (The Left)
Pierre Larrouturou (S&D)
Margarida Marques (S&D)
Lydie Massard (Greens/EFA)
Marisa Matias (The Left)
Marina Mesure (The Left)
Martina Michels (The Left)
Javier Nart (Renew)
Matjaž Nemec (S&D)
Δημήτρης Παπαδημούλης (The Left)
Manu Pineda (The Left)
Giulano Pisapia (S&D)
Eugenia Rodríguez Palop (The Left)
Isabel Santos (S&D)
Mounir Satouri (Greens/EFA)
Idoia Villanueva Ruiz (The Left)
H απάντηση της κ. von der Leyen:
Αξιότιμο Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,
Θα ήθελα να ευχαριστήσω εσάς και τους συνυπογράφοντες για την επιστολή σας. Συμμερίζομαι την ανησυχία σας για την ασφάλεια των δημοσιογράφων στη Γάζα και καλώ το Ισραήλ να κάνει περισσότερα για την προστασία των αμάχων, συμπεριλαμβανομένων των μελών του Τύπου. Η ΕΕ έχει καταστήσει σαφές ότι το Ισραήλ πρέπει να ασκήσει το δικαίωμά του να αμυνθεί σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο. Οι δημοσιογράφοι δεν πρέπει να δέχονται επιθέσεις, όπως τονίζεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ στα φόρα του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα το 2024, τα οποία εγκρίθηκαν στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις 22 Ιανουαρίου.
Την 1η Νοεμβρίου 2023, εν όψει της Διεθνούς Ημέρας για τον τερματισμό της ατιμωρησίας εγκλημάτων κατά των δημοσιογράφων, ο Ύπατος Εκπρόσωπος Josep Borrel και η Αντιπρόεδρος Věra Jourová εξέδωσαν δήλωση με την οποία υπενθύμισαν και εξήραν τον ουσιαστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι δημοσιογράφοι και οι εργαζόμενοι στα μέσα ενημέρωσης στον αγώνα για την αλήθεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε αυτές τις δύσκολες εποχές, που σημαδεύονται από πολέμους, αυθαίρετες συλλήψεις, διαδικτυακό και μη εκφοβισμό, παρενόχληση και παρακολούθηση, που οι δημοσιογράφοι κατά καιρούς αντιμετωπίζουν κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους.
Στο πλαίσιο του προγράμματος “Παγκόσμια Ευρώπη Ανθρώπινα Δικαιώματα και Δημοκρατία”, η ΕΕ παρέχει 185 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης, αξιοποιώντας την ψηφιοποίηση παγκοσμίως. Όπως περιγράφεται στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία για την περίοδο 2020-2024, η ΕΕ εργάζεται σε όλο τον κόσμο για να βοηθήσει όσους εκφοβίζονται ή απειλούνται, απευθύνοντας έκκληση στις κρατικές αρχές να αποτρέψουν και να καταδικάσουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να λάβουν αποτελεσματικά μέτρα για να τερματιστεί η ατιμωρησία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση στέκεται στο πλευρό των δημοσιογράφων σε όλον τον κόσμο, οι οποία καθημερινά ασκούν την ελευθερία του λόγου τους, προς όφελος όλων μας.
Με εκτίμηση,
Ursula von der Leyen
