Της Ελευθερίας Μηλάκη
- Γιατρέ, δεν είμαι υγιής.
- Και λοιπόν; Τι έχετε;
- Δεν το γνωρίζω.
- Δεν ξέρετε… Αλλά είστε άρρωστος;
- Άρρωστος; Πιστεύετε ότι είμαι άρρωστος;
- Εγώ σας ρωτώ! Δεν το γνωρίζω.
- Αλλά όμως – εσείς είστε ο γιατρός!
- Πονάτε;
- Μέχρι τώρα όχι. Αλλά αργότερα μπορεί.
- Ανοησίες! Τρώτε κανονικά;
- Λίγο, γιατρέ, πολύ λίγο.
- Αυτό σημαίνει ότι δεν έχετε όρεξη;
- Όχι! Τρώω λίγο μεν, αλλά με μεγάλη όρεξη.
- Ώστε έτσι. Πίνετε επίσης λίγο;
- Όχι γιατρέ. Πίνω πάρα πολύ. Μπίρα, λεμονάδα και προπάντων νερό. Έχω πάντα τρομερή δίψα.
- Ενδιαφέρον. Από πού προέρχεται άραγε αυτή η δίψα;
- Τι να πω, ιδρώνω πολύ.
- Και λοιπόν; Γιατί ιδρώνετε τόσο πολύ;
- Εγώ… Ξέρετε… Τρέχω συνέχεια στο γιατρό…
- Κατάλαβα. – Πού είστε ασφαλισμένος;
- Ασφαλισμένος; Δεν είμαι ασφαλισμένος.
- Αχά! Καλά. Τότε θα σας στείλω το λογαριασμό.
- Το λογαριασμό, ώστε έτσι… Βλέπετε γιατρέ, τώρα αρχίζω πάλι να ιδρώνω…
Ο παραπάνω χιουμοριστικός διάλογος προέρχεται από ένα παλιό βιβλίο γερμανικών. Όμως θίγει ένα πραγματικό θέμα, για το οποίο γίνεται λόγος και σήμερα. Ο κόσμος πηγαίνει στους γιατρούς και όμως πάλι δεν νιώθει καλά! Το χειρότερο είναι όταν σε στέλνουν από τον Άνα στον Καϊάφα, με αποτέλεσμα ακόμα και μια διάγνωση να γίνει οδύσσεια, ενώ μπορεί και να σε «ξαποστείλουν» λέγοντας «είναι άγχος», «είναι ψυχολογικό»… Αυτό συμβαίνει εδώ και δεκαετίες, για παράδειγμα αν πάει κανείς σε δερματολόγο με κάποιο πρόβλημα για παράδειγμα ακμής ή τριχόπτωσης.
Και όμως τις τελευταίες τρεις δεκαετίες οι επιστήμες έχουν σημειώσει τεράστιες προόδους και θα έπρεπε από αυτή την πρόοδο να επωφελούμαστε όλοι. Δυστυχώς ακόμα και σε χώρες υποτίθεται πιο προηγμένες, οι άνθρωποι περιμένουν καιρό για μια θέση για ψυχοθεραπεία, ενώ και στα επείγοντα μπορεί να χρειαστεί να περιμένει κάποιος μια ολόκληρη μέρα, αν δεν μπορεί να διαθέσει 40-50 ευρώ για να επισκεφθεί έναν παθολόγο… Τα τελευταία χρόνια ο μεγαλύτερος φόβος του πολίτη είναι μην χρειαστεί γιατρό ή νοσοκομείο ή χειρουργείο. Στο περιοδικό marieclaire είχε ένα αφιέρωμα για μια χώρα της υποσαχάριας αφρικής με τον τίτλο «η υγεία είναι προσβάσιμη κυρίως σε όσους έχουν χρήματα». Την ίδια στιγμή στο Πακιστάν υπάρχουν υπερσύγχρονα νοσοκομεία για τον καρκίνο προσβάσιμα και δωρεάν για όλους…
Οι Έλληνες δείχνουν ένα είδος παραίτησης. Ένας φίλος, εργαζόμενος, σχολίασε «όσο μεγαλώνουμε πρέπει να έχουμε στην άκρη λεφτά για τους γιατρούς. Έτσι και αλλιώς πάντα δεν πληρώναμε τον οδοντίατρο;»… Το θεωρούμε φυσιολογικό αυτό που συμβαίνει. Μια άλλη φίλη μου είχε διηγηθεί πώς είχε προσφέρει εθελοντική εργασία σε κοινωνικό οδοντιατρείο, όπου κυρίως γίνονταν εξαγωγές δοντιών. Με δυο λόγια, καλύτερα να μην βρεθεί κάποιος σε ανάγκη, γιατί δεν υπάρχει φροντίδα, ούτε με την έννοια του δικαιώματος, ούτε με την έννοια του ελέους. Επισκέφθηκα ιδιωτικά νοσοκομεία σε Ηράκλειο και Αθήνα και έχεις την αίσθηση ότι είσαι σε στούντιο ομορφιάς. Μόνο με το χρήμα καταλαβαίνουν. Διαμαρτυρήθηκα μια φορά. Μας βλέπετε σαν πελάτες. Εμείς εδώ σας βλέπουμε σαν ασθενείς, διαμαρτυρήθηκε ο υπάλληλος στον πάγκο… Πρόκειται για μια προδοτική κατάσταση, είναι σαν να λένε στους ανθρώπους «δεν αξίζετε τίποτα, αν δεν έχετε μεγάλη οικονομική άνεση». Και τι είναι η κατάθλιψη, αν όχι η ιδέα ότι δεν αξίζεις; Το μόνο που θα μπορούσε να βοηθήσει, ειδικά σε όποιον δεν έχει κάτι σοβαρό, αλλά πηγαίνει στους γιατρούς για προληπτικούς λόγους, είναι να πιάνουν τόπο τα χρήματά του. Να μην χρειάζεται να υποβάλλεται σε τεράστιο αριθμό επισκέψεων και εξετάσεων, να μπορεί να εμπιστευτεί το γιατρό του. Μια φορά, ήμουν μαθήτρια δημοτικού, είχε αρρωστήσει η γάτα μας. Υπέφερε, την περιφέραμε από κτηνίατρο σε κτηνίατρο και δεν έβρισκαν τι είχε. Τότε αποφάσισα να πάρω την κατάσταση στα χέρια μου, αναζήτησα πληροφορίες στον αντίστοιχο τόμο της εγκυκλοπαίδειας Για σας κυρία μου, από τη βιβλιοθήκη της μητέρας μου. Μόνη μου βρήκα από τι έπασχε η γάτα και το είπα στον κτηνίατρο, ώστε να τη σώσει! Το ίδιο είχε αναφέρει και η Εριέττα Κούρκουλου – Λάτση σε μια ανάρτησή της, ότι αποφάσισε να πάρει την υγεία της στα χέρια της, όταν οι γιατροί αδυνατούσαν να βρουν ένα πρόβλημα που υπήρχε. Δεν θέλω να ακουστώ κακιά, όμως η ιατρική δεν είναι ένα στασίδι, για να έχει κάποιος ένα είδος κοινωνικού στάτους, ίσως και χρήματα… Μέχρι και ο πρωτοετής φοιτητής ιατρικής βγαίνει και καυχιέται για τα 19000 μόρια που έπιασε. Ακόμα δεν βγήκε από το αβγό! Είναι κυρίως το πραγματικό ενδιαφέρον για τη δουλειά αυτή. Ας μην ξεχνάμε ότι οι άνθρωποι, είτε τους αγαπάς, είτε όχι, υποτίθεται στον πολιτισμό μας ότι έχουν κάποια αξία. Αυτό ξέραμε, αυτό λέγαμε ως τώρα. Θα μας λες και συ τώρα γενικότητες «για τον άνθρωπο»… Τι σημασία έχει ο άνθρωπος όταν πρόκειται για την ελεύθερη, την απρόσκοπτη λειτουργίας της αγοράς; Το ίδιο, επί τη ευκαιρία, ισχύει και για την ελεύθερη, την απρόσκοπτη ακαδημαϊκή επιχειρηματικότητα…
- Και τελικά ποια είναι η διάγνωση γιατρέ;
- Υποχονδρίασις αγαπητέ μου. Υποχονδρίασις!