Τρομακτική έλλειψη τροφίμων, αλματωδώς αυξανόμενος υποσιτισμός, ταχεία εξάπλωση ασθενειών: ο κίνδυνος «έκρηξης» του αριθμού των θανάτων παιδιών στη Λωρίδα της Γάζας μεγεθύνεται, προειδοποίησαν χθες Δευτέρα τα Ηνωμένα Έθνη.
Είκοσι εβδομάδες μετά την έναρξη του πολέμου του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς, υπηρεσίες του ΟΗΕ τόνισαν πως τα τρόφιμα και το πόσιμο νερό πλέον είναι «απίστευτα» δυσεύρετα και ότι σχεδόν όλα τα μικρά παιδιά στον παλαιστινιακό θύλακα έχουν μολυνθεί από μολυσματικές ασθένειες.
«Η Λωρίδα της Γάζας οδεύει να δει έκρηξη του αριθμού των θανάτων παιδιών που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί» κάτι που «θα χειροτερέψει το ήδη αφόρητο επίπεδο θανάτων παιδιών» σε αυτήν, τόνισε ο Τεντ Τσάιμπαν, υποδιευθυντής του τμήματος ανθρωπιστικών επιχειρήσεων του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για την Παιδική Ηλικία (UNICEF).
Τουλάχιστον το 90% των παιδιών κάτω των πέντε ετών έχουν προσβληθεί από μια ή περισσότερες μολυσματικές ασθένειες στη Λωρίδα της Γάζας, σύμφωνα με εκτιμήσεις της UNICEF, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (ΠΕΠ). Για δύο εβδομάδες κατά τη διάρκεια αποτίμησης που έκαναν οι υπηρεσίες αυτές, το 70% των παιδιών υφίστατο διάρροια, 23 φορές περισσότερα απ’ ό,τι την περίοδο αναφοράς του 2022 που χρησιμοποιήθηκε.
«Πείνα και αρρώστιες είναι θανατηφόρος συνδυασμός», συνόψισε ο Μάικ Ράιαν, αρμόδιος για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στον ΠΟΥ, αναφέρει κοινή ανακοίνωση Τύπου των υπηρεσιών του ΟΗΕ. «Τα πεινασμένα, εξασθενημένα και βαθιά τραυματισμένα παιδιά είναι πιο πιθανό να αρρωστήσουν και τα άρρωστα παιδιά, ειδικά αυτά που έχουν διάρροια, δεν μπορούν να απορροφήσουν σωστά θρεπτικά συστατικά», συμπλήρωσε.
Έναυσμα του πολέμου ήταν η άνευ προηγουμένου επίθεση που εξαπέλυσε την 7η Οκτωβρίου ο στρατιωτικός βραχίονας της Χαμάς εναντίον του νότιου Ισραήλ, όπου έχασαν τη ζωή τους πάνω από 1.160 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα. Σε αντίποινα, ο ισραηλινός στρατός εξαπέλυσε επίθεση η οποία έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 29.092 ανθρώπους στη Λωρίδα της Γάζας, στη μεγάλη πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς, και βύθισε τον παλαιστινιακό θύλακο σε ανθρωπιστική και διατροφική κρίση.
Κατά τις εκτιμήσεις του ΟΗΕ, πάνω από το 15% των παιδιών κάτω των δυο ετών —το ένα στα έξι— υφίσταται «οξύ υποσιτισμό» στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, όπου δεν φθάνει σχεδόν καθόλου ανθρωπιστική βοήθεια. Καθώς «τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν τον Ιανουάριο, η κατάσταση υπάρχει κίνδυνος να είναι ακόμη πιο σοβαρή σήμερα», προειδοποιούν οι τρεις υπηρεσίες. Στη νότια Λωρίδα της Γάζας, περί το 5% των παιδιών κάτω των δυο ετών υφίσταται οξύ υποσιτισμό, σύμφωνα με την αποτίμηση της κατάστασης. Η επιδείνωση της επισιτιστικής κατάστασης του πληθυσμού σε αυτόν τον βαθμό μέσα σε λιγότερους από τρεις μήνες «δεν έχει προηγούμενο παγκοσμίως», τονίζεται στο κείμενο.
Η ανθρωπιστική κατάσταση παραμένει σήμερα καταστροφική στη Λωρίδα της Γάζας, όπου σχεδόν ενάμισι εκατομμύριο άνθρωποι, στοιβαγμένοι στη Ράφα, απειλούνται καθώς επίκειται ευρείας κλίμακας χερσαία επιχείρηση του Ισραήλ, στη στιγμή που προβάλλει η ισχυρή πιθανότητα νέου αδιεξόδου στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, που θα εξετάσει σχέδιο απόφασης στο οποίο προβάλλεται το αίτημα να κηρυχθεί άμεσα κατάπαυση του πυρός.
Σύμφωνα με το Γραφείο Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA), στη Ράφα βρίσκονται σχεδόν 1,5 εκατ. Παλαιστίνιοι, ο μισός και πλέον πληθυσμός του θυλάκου (2,4 εκατ.). Ο αριθμός τους εξαπλασιάστηκε από το ξέσπασμα του πολέμου την 7η Οκτωβρίου καθώς προσέφευγαν σε αυτή εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι.
Η πόλη, πάνω στα κλειστά σύνορα με την Αίγυπτο υφίσταται καθημερινά αεροπορικούς βομβαρδισμούς από τις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ, που λένε πως προετοιμάζονται για χερσαία επίθεση. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου χαρακτηρίζει τη Ράφα το «έσχατο οχυρό» της Χαμάς και δηλώνει αποφασισμένος να συνεχίσει την επίθεση «ως την ολοκληρωτική νίκη».
Τη νύχτα της Δευτέρας προς Τρίτη οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί επικεντρώνονταν στο ανατολικό τμήμα της Λωρίδας της Γάζας και στη Χαν Γιούνις (νότια), μερικά χιλιόμετρα από τη Ράφα, διαπίστωσε δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου επιτόπου. Έπειτα από κάπου είκοσι εβδομάδες πολέμου, οι υπηρεσίες του ΟΗΕ σημαίνουν συναγερμό για την ανθρωπιστική κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας.
«Τα παιδιά μου πεθαίνουν της πείνας, ξυπνούν κλαίγοντας»
Όπως υπογραμμίζουν, τα τρόφιμα και το πόσιμο νερό σπανίζουν ολοένα περισσότερο και το 90% των μικρών παιδιών έχει μολυνθεί από μολυσματικές ασθένειες. «Τα παιδιά μου πεθαίνουν της πείνας, ξυπνούν κλαίγοντας», είπε μητέρα σε καταυλισμό εσωτερικά εκτοπισμένων στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας. «Πού μπορώ να βρω τροφή γι’ αυτά;»
«Πέφτουν πύραυλοι, πόσο μπορεί ν’ αντέξει ένα ανθρώπινο ον;» αναρωτιόταν ο Αϊμάν Αμπού Σαμαλί, ο οποίος τραυματίστηκε όταν χτυπήθηκε ακίνητο στη Ζαουάιντα, στο κεντρικό τμήμα της Λωρίδας της Γάζας. «Ο κόσμος στον βορρά πεθαίνει από την πείνα, εμείς εξαιτίας των βομβαρδισμών».
Έναυσμα του πολέμου ήταν η άνευ προηγουμένου επίθεση που εξαπέλυσε την 7η Οκτωβρίου ο στρατιωτικός βραχίονας της Χαμάς εναντίον του νότιου Ισραήλ, όπου έχασαν τη ζωή τους πάνω από 1.160 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα. Άλλοι κάπου 250 απήχθησαν και οδηγήθηκαν στον παλαιστινιακό θύλακο. Σε αντίποινα, ο ισραηλινός στρατός εξαπέλυσε επίθεση η οποία έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 29.092 ανθρώπους στη Λωρίδα της Γάζας, στη μεγάλη πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς.
Κατά ισραηλινές πηγές, παραμένουν στα χέρια της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας 130 και πλέον ισραηλινοί όμηροι —εκπρόσωπος του στρατού δήλωσε πρόσφατα πως τουλάχιστον 31 εξ αυτών πιστεύεται πως είναι νεκροί—, από τους περίπου 250 που απήχθησαν την 7η Οκτωβρίου. «Αν μέχρι το ραμαζάνι οι όμηροι δεν είναι σπίτι, οι μάχες θα συνεχιστούν παντού, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής της Ράφας», απείλησε προχθές Κυριακή ο Μπένι Γκαντς, μέλος της κυβέρνησης πολέμου του Ισραήλ. «Η Χαμάς έχει επιλογή. (Τα μέλη της) μπορούν να παραδοθούν, να απελευθερώσουν τους ομήρους και οι άμαχοι στη Γάζα θα μπορέσουν έτσι να γιορτάσουν το ραμαζάνι», πρόσθεσε.
Αδιέξοδο ενόψει στον ΟΗΕ
Η προοπτική επίθεσης στη Ράφα ανησυχεί τη διεθνή κοινότητα. Οι είκοσι έξι από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ ζήτησαν χθες «άμεση ανθρωπιστική παύση». Αλλά οι ελπίδες πως θα κηρυχθεί νέα ανακωχή μοιάζουν ολοένα περισσότερο να σβήνουν.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αναμένεται να εκφραστεί σήμερα για νέο κείμενο, το οποίο καταρτίστηκε στην πορεία των τελευταίων εβδομάδων από την Αλγερία και ζητεί «άμεση» κατάπαυση του πυρός. Το σχέδιο αυτό ενδέχεται να καταρρίψουν ασκώντας το βέτο τους οι ΗΠΑ, ο κυριότερος σύμμαχος του Ισραήλ. Αν πράγματι ασκηθεί, θα είναι το τρίτο από το ξέσπασμα του πολέμου.
Η πιο πρόσφατη εκδοχή του κειμένου, η οποία περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου, «ζητεί άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός που πρέπει να τηρηθεί από όλα τα μέρη», ενώ απορρίπτει «τον εξαναγκαστικό εκτοπισμό του παλαιστινιακού άμαχου πληθυσμού» και αξιώνει να σταματήσει αμέσως αυτή η «παραβίαση του διεθνούς δικαίου», την ώρα που το Ισραήλ λέει πως εξετάζει την κατεπείγουσα απομάκρυνση των αμάχων ενόψει επίθεσης στη Ράφα αν δεν δει απελευθέρωση όλων των ομήρων άμεσα.
Η Ουάσιγκτον ξεκαθάρισε πως δε θεωρεί το σχέδιο απόφασης του Αλγερίου αποδεκτό. «Δεν πιστεύουμε ότι (…) θα βελτίωνε την κατάσταση στο πεδίο, επομένως εάν τεθεί σε ψηφοφορία δε θα περάσει», επανέλαβε χθες ο αμερικανός αναπληρωτής πρεσβευτής στον ΟΗΕ Ρόμπερτ Γουντ.
Εναλλακτικό αμερικανικό σχέδιο απόφασης
Οι ΗΠΑ ερίζουν ότι η απόφαση αυτή θα έθετε σε κίνδυνο τις διπλωματικές διαπραγματεύσεις σε εξέλιξη για να κηρυχθεί νέα ανακωχή, που θα επέτρεπε την απελευθέρωση ομήρων.
Η αμερικανική αντιπροσωπεία κυκλοφόρησε ανταγωνιστικό σχέδιο απόφασης, το περιεχόμενο του οποίου περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου χθες Δευτέρα. Αναφέρεται σε «προσωρινή παύση» των επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας από τη στιγμή που αυτό θα είναι «εφαρμόσιμο» και στη βάση «φόρμουλας» που θα συμπεριλαμβάνει την απελευθέρωση «όλων» των ομήρων. Το αμερικανικό σχέδιο απόφασης εκφράζει ανησυχία για τη Ράφα, προειδοποιώντας πως «δεν μπορεί να λάβει χώρα χερσαία επίθεση στις σημερινές συνθήκες».
Ωστόσο, σημείωσε διπλωματική πηγή, το εναλλακτικό σχέδιο απόφασης δεν υπάρχει καμιά περίπτωση να υιοθετηθεί ως έχει: είναι βέβαιο πως η Ρωσία θα ασκήσει βέτο. Το Συμβούλιο Ασφαλείας, βαθιά διχασμένο για το ζήτημα της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης επί χρόνια, δεν έχει μπορέσει να υιοθετήσει για το ζήτημα παρά δυο ψηφίσματα, κυρίως ανθρωπιστικού χαρακτήρα, από την 7η Οκτωβρίου μέχρι σήμερα.
Το πιο πρόσφατο, το οποίο υιοθετήθηκε στην ψηφοφορία που διεξήχθη στα τέλη Δεκεμβρίου —οι ΗΠΑ το επέτρεψαν απέχοντας— ζητούσε να υπάρξει «μεγάλης κλίμακας» διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας στον παλαιστινιακό θύλακο. Δεν είχε ουσιαστικό αντίκρισμα, καθώς η βοήθεια συνεχίζει να φθάνει στη Λωρίδα της Γάζας με το σταγονόμετρο και παραμένει σταγόνα στον ωκεανό αναγκών.
