Η Ευρωπαϊκή Ημέρα Σεξουαλικής Υγείας καθιερώθηκε από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Σεξουαλικής Ιατρικής (ESSM) το 2003 και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 14 Φεβρουαρίου, ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου. Στόχος της Ευρωπαϊκής Ημέρας Σεξουαλικής Υγείας (European Sexuαl Awareness Event), είναι να ευαισθητοποιήσει το ευρωπαϊκό κοινό γύρω από τα σεξουαλικά προβλήματα που εμφανίζονται και στα δύο φύλα, καθώς και την ανάδειξη της επίλυσής τους.
Η σεξουαλική υγεία είναι μια κατάσταση σωματικής, ψυχικής, πνευματικής και κοινωνικής ευημερίας, σε ό,τι αφορά στη σεξουαλικότητα, και δεν σχετίζεται απλά και μόνο με την απουσία ασθένειας, δυσλειτουργίας ή αδυναμίας.
• Η σεξουαλική υγεία απαιτεί μια θετική προσέγγιση και ένδειξη σεβασμού προς τη σεξουαλικότητα και τις σεξουαλικές σχέσεις, όπως και τη δυνατότητα να υπάρχει ευχάριστη και ασφαλής σεξουαλική εμπειρία, χωρίς εξαναγκασμό, διάκριση και βία.
• Για να επιτευχθεί και να διατηρηθεί η σεξουαλική υγεία, πρέπει τα σεξουαλικά δικαιώματα όλων των ανθρώπων να γίνονται σεβαστά, να προστατεύονται και να υλοποιούνται.
Τι σημαίνει αυτό για σας; Μια σεξουαλικά υγιής σχέση σημαίνει ότι εσείς μπορείτε να φροντίσετε τόσο τον εαυτό σας, όσο και το άλλο άτομο. Πρέπει και οι δυο σας να βεβαιωθείτε ότι δεν θα προκύψουν ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες. Και οι δυο σας πρέπει να εξεταστείτε για οποιεσδήποτε ασθένειες, έτσι ώστε να μειώσετε τον κίνδυνο μεταβίβασης ασθένειας στο άλλο άτομο.
Σεξουαλική υγεία σημαίνει, επίσης, να αισθάνεται κανείς ασφαλής, όταν διατηρεί μία σχέση. Όχι όμως μόνο σωματικά ασφαλής ή προστατευμένος από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα ή ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, αλλά επίσης συναισθηματικά και πνευματικά άνετος κατά τη διάρκεια της σχέσης. Πρέπει να αισθάνεστε αρκετά ασφαλής για να επιτρέψετε στον εαυτό σας να είστε ευάλωτος και ανοιχτός. Η πρόληψη των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ) αποτελεί βασική συνιστώσα της αγωγής υγείας. Παρά την εισαγωγή νέων θεραπευτικών μεθόδων και τις εκστρατείες ενημέρωσης του κοινού διαπιστώνονται συχνά επιδημιολογικές εξάρσεις ορισμένων ΣΜΝ, ενώ νέα νοσήματα προστίθενται στον κατάλογό τους. Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) (ή Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενες Λοιμώξεις ή αφροδίσια νοσήματα) αποτελούν ομάδα λοιμώξεων που οφείλονται σε διάφορους μικροοργανισμούς που μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω της ανθρώπινης σεξουαλικής επαφής, συμπεριλαμβανομένων του κολπικού σεξ, του στοματικού σεξ και του πρωκτικού σεξ. Μερικά ΣΜΝ μπορούν να μεταδίδονται και μέσω της χρήσης βελονών μετά τη χρήση τους από ένα μολυσμένο άτομο, καθώς και μέσω της γέννας ή του θηλασμού. Τα ΣΜΝ απαντώνται σε όλο τον κόσμο αλλά εμφανίζονται πιο συχνά σε χώρες µε χαμηλό υγειονομικό επίπεδο.
Από τα ΣΜΝ, κάποια μπορεί να αποτελέσουν σημαντικό κίνδυνο για τη ζωή (π.χ. HIV λοίμωξη/AIDS, ηπατίτιδα Β,C), άλλα είναι εξαιρετικά μεταδοτικά (π.χ. σύφιλη, γονόρροια) και άλλα μπορεί να προκαλέσουν μόνιμες επιπλοκές (π.χ. έρπης, χλαµύδια). Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα αποτελούν σημαντικό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία. Τα συνηθέστερα νοσήματα που μεταδίδονται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη σύφιλη, τη γονόρροια, τις χλαμυδιακές λοιμώξεις, τον έρπητα των γεννητικών οργάνων, τη
βακτηριακή κόλπωση, τις λοιμώξεις από τριχομονάδες, τις λοιμώξεις από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων(HPV-Κονδυλώματα), τις ηπατίτιδες (B,C) και την ιδιαίτερα σημαντική HIV(AIDS) λοίμωξη. Η αγωγή σεξουαλικής υγείας μπορεί να τροποποιήσει ή να περιορίσει τις σεξουαλικές συμπεριφορές υψηλού ρίσκου στοχεύοντας πρωτίστως στην ενημέρωση του σεξουαλικά ενεργού πληθυσμού, χωρίς όμως η αναγνώριση του κινδύνου να λειτουργεί απόλυτα αποτρεπτικά. Για το λόγο αυτό άλλωστε η συνεπής χρήση του προφυλακτικού αποτελεί, ακόμα και σήμερα, ζητούμενο για σημαντική μερίδα του πληθυσμού, αφού ακόμα και σήμερα, πάνω από το 50% των Ελλήνων που δηλώνουν ότι είχαν περιστασιακές ερωτικές σχέσεις σε διάρκεια ενός έτους δεν χρησιμοποιούσαν συστηματικά προφυλακτικό.
Νικόλαος Λαθουράκης
Παθολόγος
