Η πρόεδρος της Ουγγαρίας Καταλίν Νόβακ ανακοίνωσε σήμερα την παραίτησή της μετά τις αυξανόμενες πιέσεις που δέχθηκε για την απόφασή της να δώσει χάρη σε έναν κατάδικο εμπλεκόμενο σε υπόθεση σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών σε οικοτροφείο για παιδιά. Η απονομή χάριτος σε έναν άνδρα που καταδικάστηκε ως συνεργός στη συγκάλυψη της υπόθεσης προκάλεσε αγανάκτηση στη χώρα της κεντρικής Ευρώπης.
“Παραιτούμαι από τη θέση μου”, δήλωσε κατά τη διάρκεια επίσημης ομιλίας που μεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση η στενή συνεργάτης του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν.
“Έκανα λάθος… Σήμερα είναι η τελευταία μέρα που απευθύνομαι προς εσάς ως πρόεδρος”, τόνισε.
Τον Μάρτιο του 2022, η Νόβακ έγινε η πρώτη γυναίκα που κατέλαβε αυτό το αξίωμα εθιμοτυπικού κυρίως χαρακτήρα.
Η Νόβακ υπέγραψε την επίμαχη χάρη τον Απρίλιο του 2023. Ο άνδρας τον οποίο αφορούσε ήταν υποδιευθυντής σε κρατικό ίδρυμα για παιδιά και καταδικάστηκε, επειδή πίεζε θύματα κακοποίησης να αλλάξουν τις καταθέσεις τους, σύμφωνα με τις οποίες δράστης ήταν ο προϊστάμενός του. Ο διευθυντής του ιδρύματος καταδικάστηκε σε οκταετή κάθειρξη για κακοποίηση τουλάχιστον 10 παιδιών μεταξύ 2004 και 2016.
Η αποκάλυψη προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις, με τους Ούγγρους πολίτες να ζητούν την παραίτησή της. Την Παρασκευή, έξω από το προεδρικό μέγαρο στην Βουδαπέστη, χιλιάδες διαδηλωτές φώναξαν συνθήματα εναντίον της και ζήτησαν ξανά να παραιτηθεί. Μία ημέρα πριν, ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν κατέθεσε πρόταση για τροπολογία στο Σύνταγμα, σύμφωνα με την οποία θα απαγορεύεται η απονομή χάριτος για όσους έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα εις βάρος παιδιών, αδειάζοντας εμφανέστατα την Νόβακ.
Όπως χαρακτηριστικά είπε πριν την διαδήλωση η ευρωβουλευτής Άννα Ντονάτ, από ένα τέτοιο σκάνδαλο η Νόβακ «δεν μπορεί να επανέλθει». Σύμφωνα με την Ντονάτ, «αυτή η φυσιολογική οργή, η οποία βγάζει τον κόσμο στον δρόμο και τον κάνει να φωνάζει δυνατά, είναι ο λόγος που η κυβέρνηση αυτή τη στιγμή είναι πάρα πολύ ανήσυχη».
Η Νόβακ είναι πρώην αντιπρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος Φιντές και στενή σύμμαχος του Όρμπαν. Διετέλεσε υπουργός Οικογένειας μέχρι να αναλάβει πρόεδρος της Ουγγαρίας το 2022 και σε πολλές περιστάσεις έχει εκφραστεί υπέρ της διατήρησης των παραδοσιακών οικογενειακών αξιών και της προστασίας των παιδιών.
Ένα από τα θύματα που μίλησε στο Associated Press ζήτησε από την Νόβακ για μια δημόσια εξήγηση. «Η Κάταλιν Νόβακ, πρώην υπορυγός Οικογένειας, είναι ένα από τα ανθρώπινα πρόσωπα του Φιντές, από τα πρόσωπα που κάποιος πιστεύει πραγματικά ότι είναι μια καλή μητρική μορφή, μια καλή οικογενειάρχις, μια ήρεμη, μετριοπαθής πρόεδρος», είπε ο Μερτ Ποπ, για να προσθέσει: «Τελικά προκύπτει ότι δεν είναι τίποτα από αυτά».
Η ίδια η Νόβακ, την περασμένη Τρίτη δήλωσε ότι δεν οφείλει εξηγήσεις σε κανέναν για την χάρη που απένειμε. «Η αιτιολόγηση για αποφάσεις που αφορούν προεδρικές χάρες δεν γίνεται δημόσια και για τον λόγο αυτό είναι φυσιολογικό κάθε χάρη να εγείρει ερωτήματα και αυτά τα ερωτήματα συχνά να παραμένουν αναπάντητα», είπε. «Ισχύει επίσης για όλες τις χάρες ότι είναι εκ φύσεως διχαστικές».