Ως από µηχανής θεός… των αυθαιρετούντων έρχεται για ακόμη μία φορά η Δικαιοσύνη, αποτρέποντας την τελευταία στιγμή κατεδαφίσεις παρανομιών σε αιγιαλούς και παραλίες.
Το Μονομελές Πρωτοδικείο Λασιθίου «πάγωσε» τέσσερις κατεδαφίσεις στην Ελούντα Λασιθίου, παρότι τα σχετικά πρωτόκολλα κατεδάφισης είχαν προ πολλού τελεσιδικήσει. Πίεση για την αναστολή των κατεδαφίσεων στην Ιεράπετρα ασκεί και ο α΄ αντιπρόεδρος της Βουλής Γιάννης Πλακιωτάκης, επικαλούμενος το οικονομικό πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουν όσοι κατέλαβαν και εκμεταλλεύονται παράνομα την παραλιακή ζώνη της πόλης.
Μέσα σε όλα αυτά, ο εργολάβος των κατεδαφίσεων έχει απειληθεί ήδη δύο φορές από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση με έκπτωση από το έργο, καθώς καθυστερεί αδικαιολόγητα την εκτέλεση των κατεδαφίσεων.
Οι κατεδαφίσεις αυθαιρέτων σε αιγιαλούς και παραλίες της Κρήτης έδειχναν να ξεκινούν το 2022 με καλούς οιωνούς, παρά το δυσθεώρητα μεγάλο έργο που πρέπει να επιτελεστεί σε πολλές κακοποιημένες παραλίες του νησιού. Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης κατεδάφισε 20 αυθαίρετα στην προστατευόμενη νήσο Χρυσή και από ένα στις Γούρνες και τις Αλυκές Ελούντας έως τα τέλη της άνοιξης του 2022.
Ακολούθως κατάφερε τον Ιούλιο του 2022 να «καθαρίσει» από 73 αυθαίρετα τις εκβολές του ποταμού Καρτερού Ηρακλείου. Ακολούθησαν φέτος η παραλία στο Σίσι Λασιθίου, όπου κατεδαφίστηκαν 18 αυθαίρετα, και ο αρχαιολογικός χώρος στον Μπούφο Σισίου, όπου κατεδαφίστηκαν ακόμη δύο.
Το επόμενο βήμα ήταν η εκτέλεση των τελεσίδικων (συχνά για περισσότερο από μία δεκαετία) πρωτοκόλλων κατεδάφισης στην Ελούντα και την Ιεράπετρα. Εκεί ξεκίνησαν τα προβλήματα. Μόλις κοινοποιήθηκε στους ιδιοκτήτες των αυθαιρέτων το πρόγραμμα των κατεδαφίσεων (δίνοντάς τους, όπως προβλέπει η νομοθεσία, προθεσμία να απομακρύνουν μόνοι τους τις παρανομίες), εκείνοι προσέφυγαν δικαστικά προκειμένου να ανακόψουν τις μπουλντόζες.
Το πρώτο αίτημα για χορήγηση προσωρινής διαταγής (δηλαδή για «πάγωμα» της κατεδάφισης μέχρι να εκδοθεί απόφαση επί της αίτησης ασφαλιστικών μέτρων) απορρίφθηκε τον Νοέμβριο από το Μονομελές Πρωτοδικείο Λασιθίου.
Oμως στις αρχές Ιανουαρίου η στάση της ίδιας δικαστικής αρχής –αλλά με διαφορετικό δικαστικό λειτουργό– μετεβλήθη. Η αίτηση που υπέβαλε ο ιδιοκτήτης δύο εστιατορίων στην Ελούντα με αυθαιρεσίες έγινε δεκτή και η κατεδάφιση «πάγωσε» μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης τον Απρίλιο.
Ο ιδιοκτήτης υποστήριξε ότι το πρωτόκολλο κατεδάφισης είναι πολύ παλιό (ανάγεται στο 2011) και η πραγματική κατάσταση είναι διαφορετική, καθώς και ότι η οριογραμμή του αιγιαλού έχει καθοριστεί λανθασμένα (υποβλήθηκε αίτημα επανακαθορισμού). Επίσης υποστήριξε ότι η εκτέλεση των εργασιών κατεδάφισης θα έχει σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις στα χαρακτηριστικά και στην αισθητική της περιοχής, ενώ θα προκαλέσει οικονομική βλάβη στην επιχείρηση που (παράνομα) εκμεταλλεύεται τις αυθαιρεσίες. Στη συνέχεια έγινε δεκτή και δεύτερη αίτηση, που αφορούσε τις αυθαιρεσίες ακόμη δύο εστιατορίων στην Ελούντα, με την ίδια επιχειρηματολογία. Οπως ήταν επόμενο, όλοι οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες έσπευσαν στο Πρωτοδικείο Λασιθίου υποβάλλοντας ανάλογα αιτήματα που μέχρι χθες δεν είχαν εξεταστεί.
«Νιώθουμε πολύ μεγάλη απογοήτευση γιατί ένα δικαστήριο δίνει με μεγάλη ευκολία αναστολές στην εφαρμογή τελεσίδικων αποφάσεων κατεδάφισης», λέει στην «Καθημερινή» και τον Γιώργο Λιάλιο, η γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, Μαρία Κοζυράκη. «Το προηγούμενο έτος επιταχύναμε τις κατεδαφίσεις και καταφέραμε να ολοκληρώσουμε την απομάκρυνση των αυθαιρέτων σε μεγάλα παράκτια μέτωπα, όπως το Σίσι Λασιθίου και ο Καρτερός Ηρακλείου. Οι αναστολές που δίνει το δικαστήριο μεταθέτουν την εκτέλεση των κατεδαφίσεων στην αρχή της τουριστικής περιόδου, γεγονός που θα δημιουργήσει νέα προβλήματα».
O εργολάβος
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης αντιμετωπίζει προβλήματα και με τον εργολάβο των κατεδαφίσεων (τεχνική εταιρεία του νησιού), καθώς έως τώρα τον έχει απειλήσει δύο φορές ότι θα τον κηρύξει έκπτωτο αν δεν συνεχίσει τις κατεδαφίσεις. Η τελευταία ήταν στις 15 Ιανουαρίου, με την κρατική υπηρεσία να καλεί τον ανάδοχο να προχωρήσει τις κατεδαφίσεις στην Ελούντα, εκεί όπου δεν είχαν εκδοθεί αποφάσεις «παγώματος» εργασιών.
Και ενώ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωνε από το υπουργικό συμβούλιο (στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας) την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε κατεδαφίσεις αυθαιρέτων, ο α΄ αντιπρόεδρος της Βουλής Γιάννης Πλακιωτάκης διαβεβαίωνε τις δημοτικές αρχές και το σωματείο των καταστηματαρχών στην Ιεράπετρα ότι δεν θα προχωρήσει η εκτέλεση 52 πρωτοκόλλων κατεδάφισης παρανομιών που εκμεταλλεύονται εστιατόρια και καφέ στην παραλιακή ζώνη της πόλης. Μάλιστα, ο τέως υπουργός Ναυτιλίας υποστηρίζει ότι θα αποφευχθούν οι κατεδαφίσεις… διά της αναπλάσεως. «Εχω ήδη ξεκινήσει τις επαφές με το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να ζητήσω μια συνάντηση με τον υπουργό κ. Νίκο Παπαθανάση, ώστε να συμφωνήσουμε στο πρόγραμμα που πρέπει να ακολουθήσουμε για να μη μείνει ο κλάδος της καφεστίασης πολύ καιρό χωρίς δουλειά. Σκοπός μας είναι να εξασφαλίσουμε τη συνολική χρηματοδότηση όλου του έργου της ανάπλασης από το Γυμναστήριο μέχρι τη Ναυμαχία, που θα χρειαστεί γύρω στα 7 εκατ. ευρώ», ανέφερε σε τοπικά μέσα ενημέρωσης ο κ. Πλακιωτάκης («Νέα Κρήτη», 15.1.2024).
Οι εξελίξεις αυτές έρχονται λίγες ημέρες πριν το υπουργείο Οικονομικών δώσει σε διαβούλευση ένα νέο πλαίσιο για τις μισθώσεις αιγιαλών και την έγκαιρη αντιμετώπιση των παρανομιών, αποδεικνύοντας τη δυσκολία του όλου εγχειρήματος.
