Του Μιχάλη Τζανάκη
Τελικά ο Διονύσιος Σολωμός δεν είχε και τόσο δίκιο…
Ζούμε στον αστερισμό της μεγάλης …απάτης! Βαυκαλιζόμαστε ότι έχουμε πετύχει φοβερά και τρομερά πράγματα. Μηρυκάζουμε τα περί «τεχνητής νοημοσύνης», ενώ έχουμε απωλέσει τα βασικά περί κανονικής νοημοσύνης. Παραλογιζόμαστε ζαλισμένοι από τις δυνατότητες της τεχνικής και τεχνολογίας ότι μπορούμε να πετύχουμε τα πάντα. Και μέσα σε αυτήν την παραζάλη ξεχάσαμε να συμπεριφερόμαστε, να σκεφτόμαστε και να πράττουμε ως «κανονικοί» άνθρωποι, ως έλλογα όντα που θέλουν να εξελίξουν την ανθρώπινη ζωή και ύπαρξη σε επίπεδο ιδεατό.
Ο Μιχάλης Κακογιάννης έγραψε τους στίχους για τις «Άπονες Εξουσίες» που θα μελοποιήσει ο Μίκης: «Μάνα σε ξεκληρίσανε, Άπονες εξουσίες,,Ψυχή δε σου αφήσανε
Μόνο φωτογραφίες»…
Αυτές οι «άπονες», ενίοτε διεφθαρμένες και συχνότατα διεστραμμένες εξουσίες παίζουν «κομπολόι» τις ανθρώπινες κοινωνίες. Ναρκωμένες και προσδοκώντας κάποια ψιχία εκδουλεύσεων γλύφουν τις πατούσες τους επηρμένες ότι έχουν κι αυτοί «ρόλο» και «θέση» στη νομή της εκάστοτε εξουσίας. Παίρνοντας «γραμμή» από τα «υπαλληλάκια» της εξουσίας που παριστάνουν τους δημοσιολογούντες, οι ατσαλάκωτες φάτσες κατευθύνουν την κοινή γνώμη και της δίνουν «λύσεις» για καθετί…
Για την ακρίβεια έχουν την λύση! Ο εξουσιολάγνος «τσαλαπετεινός» προτείνει να πηγαίνουμε σούπερ-μάρκετ με … «μικρό» καλάθι και όχι κανονικό «καρότσι»(!!!)
Ο άλλος ο στρατιωτικός «αναλυτής» με τρόπο κατηγορηματικό αναγνωρίζει το «δικαίωμα στο Ισραήλ στην αυτοάμυνα» όπως βαφτίζουν οι πολιτικοί ρεμπεσκέδες την γενοκτονία σε βάρος των Παλαιστινίων. Λέξεις που χάνουν το νόημά τους, βρομιά καλυμμένη πίσω από καλοσιδερωμένα και απαστράπτοντα «κολλάρα» και σφιχτούς κόμπους γραβάτας, πόζες ηλίθιες καθωσπρεπισμού με σταυρωμένα χεράκια, δείγμα «νοικοκυραίων» που χαριεντίζονται στις μεταξύ τους συναντήσεις, αποφασίζουν τη σφαγή, την ανέχεια, τη διεύρυνση του χάσματος, την καταστροφή του πλανήτη, την καταστροφή των ζωών μας. Εμείς ωστόσο εκεί «αμετακίνητοι» στη διανοητική ραστώνη μας, υπάκουα αθύρματα αυτών των απίθανων τύπων, βάζουμε κωδικούς μπας και «ξεκλειδώσουμε» κάποια έκτακτη ενίσχυση εν είδει «επιδόματος», μέσω του οποίου «αναδιανέμεται» ο πλούτος όπως με ενημερώνει αρμοδίως ο κομματικός χαφιές…
“Μικρός προφήτης έριξε σε κορασιά τα μάτια
και στους κρυφούς του λογισμούς χαρά γιομάτους είπε:
Κι ἂν γιὰ τὰ μάτια σου Καλή, κι ἂν γιὰ τὴν κεφαλή σου,
κρίνους ὁ λίθος ἔβγανε, χρυσὸ στεφάνι ὁ ἥλιος,
δῶρο δὲν ἔχουνε γιὰ Σὲ καὶ γιὰ τὸ μέσα πλοῦτος.
Ὄμορφος κόσμος, ἠθικός, ἀγγελικὰ πλασμένος.
Αντιγράφω το έξοχο ποίημα του Σολωμού για να το απολαύσει ο αναγνώστης ως το έσχατο μεδούλι του. Χρειάζονται τόνοι χαρτιού και μελάνης για να αναλύσει κανείς το έξοχα μηνυματικό ποίημα. Τόσο γνωρίζοντας τους λόγους της γραφής του, αλλά και αγνωώντας τους. Στην πρώτη περίπτωση ο θαυμασμός, η έκσταση, και το “απλησίαστο” της περιγραφής και στη δεύτερη την πιο “ξεκομμένη” απ’ την πηγή έμπνευσής του ποιητή. Με εργαλείο την “ποιητική αφαίρεση” και τη διαχρονικότητα των ποιητικών μηνυμάτων, προσεγγίζοντας αυτό το ποιητικό διαμάντι (το ποιητικό επίγραμμα αναφέρεται στη Φραγκίσκα Φράιζερ – δεσποινίδα καλλονή, θυγατέρα φίλου του, εγγλέζου διοικητή των Εφτανήσων). Με τον προτελευταίο στίχο του επιγράμματος όμως “…δώρο δεν έχουνε για σε και για το μέσα πλούτος” και την προσθήκη του “μυστηριώδους” που “κουβαλάει” ο στίχος έχω την αίσθηση ότι ο Σωλομός με την “διακριτική ειρωνία” του στίχου έρχεται να ολοκληρώσει την ποιητική πραγματικότητα με προάγγελο της ειρωνίας του τελευταίου που καρφώνεται εκεί “ανεξάρτητος” και πολυσήμαντος (κινείται από την αλήθεια ως την ειρωνεία) από κάθε άποψη και σχεδόν ως ξένο σώμα προς το “corpus” του όλου επιγράμματος. Θεωρώ ότι νοηματική σύνδεση και η τελεία που μπαίνει μεταξύ των δυο τελευταίων στίχων δίνουν την όλη διάσταση των συμβολισμών και των μηνυμάτων μιας “κρυφής;” πραγματικότητας μακράν του επιφανειακώς “φαίνεσθαι” των δυο προηγουμένων τους στίχων.