Ηχηρή παρέμβαση στην επιτροπή LIBE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έκανε ο πρόεδρος της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών Χρήστος Ράμμος, ενώ συνεχίζονται οι κλυδωνισμοί στην Ελλάδα για το σκάνδαλο των υποκλοπών μετά την απόφαση του Άρειου Πάγου για αφαίρεση των δικογραφιών από τους εισαγγελείς Πρωτοδικών.
Ο Χρήστος Ράμμος τόνισε ότι η ελληνική δικαιοσύνη το μόνο που έχει κάνει εδώ και 18 μήνες, είναι να διώκει μέλη της ΑΔΑΕ που απλώς έκαναν τη δουλειά τους. Συγκεκριμένα, κληθείς να σχολιάσει την αποκάλυψη του avgi.gr ότι ο πταισματοδίκης καλεί σε απολογία την Κατερίνα Παπανικολάου, πρώην μέλος της ολομέλειας της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), τον καθηγητή στο πανεπιστήμιο Πειραιά Στέφανο Γκρίτζαλη και ακόμα δύο στελέχη της ΑΔΑΕ ως υπόπτους για την τέλεση του αδικήματος της διαρροής ευαίσθητων κρατικών μυστικών προς το θύμα των υποκλοπών Θανάση Κουκάκη, ανέφερε:
«Ήταν μεγάλο σοκ για μένα η δίωξη δύο εξαιρετικών συνεργατών μου, της Κατερίνας Παπανικολάου και του Στέφανου Γκρίτζαλη. Έχω συνεργαστεί μαζί τους χρόνια και μπορώ να εγγυηθώ για τον επαγγελματισμό τους προς το καθήκον τους. Παρόλο που δεν γνωρίζω τις λεπτομέρειες για τους λόγους που έχουν διωχθεί, είμαι πλήρως πεπεισμένος ότι η εισαγγελία θα διαψευστεί σύντομα. Λυπάμαι ότι κάποιοι από τους καλύτερους αξιωματούχους της Ελλάδας υφίσταται όλα αυτά».
«Η ελληνική δικαιοσύνη εδώ και 18 μήνες δεν έχει κάνει τίποτα, δεν έχει διώξει κανέναν για τις υποκλοπές, η ίδια δικαιοσύνη σπεύδει να διώξει δύο μέλη του εποπτικού οργάνου που απλώς έκαναν το καθήκον τους».
Κατάθεση κόλαφος για τις μεθοδεύσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη
Ο κ. Ράμμος ξεκίνησε σημειώνοντας ότι είχε προηγηθεί στις 7 Μαρτίου η προηγούμενη κατάθεσή του στην LIBE, στην οποία περιέγραψε αναλυτικά το νομικό πλαίσιο της ΑΔΑΕ.
«Από το τέλος του 2022 σειρά δημοσιευμάτων στην Ελλάδα υπέδειξε ότι η ιδιωτικότητα των συνομιλιών συγκεκριμένων προσώπων, μεταξύ τους δημόσιων αξιωματούχων, είχε παραβιαστεί, κατά παράβαση της ελληνικής νομοθεσίας, με τη χρήση παράνομου κακόβουλου λογισμικού, κάτι που προκάλεσε έντονο ενδιαφέρον στην κοινή γνώμη.
Σαν αποτέλεσμα η ΑΔΑΕ έλαβε πολυάριθμα αιτήματα, που προκάλεσαν αρκετές έρευνες που παραμένουν σε εξέλιξη και είναι μυστικές, όπως επιβάλλει ο νόμος. Υπάρχει διαρκής επαφή με τους εισαγγελείς που ερευνούν το ποινικό σκέλος της υπόθεσης. Στο τέλος του Νοεμβρίου του 2022 είχαμε νέα νομοθεσία, που μετέβαλε την διαδικασία … στη συνέχεια, όταν στο πλαίσιο έρευνας ήρθαμε σε επαφή με πάροχο τηλεπικοινωνιών, αυτός ζήτησε επιβεβαίωση από τον Άρειο Πάγο για την δυνατότητα για να παράσχει σχετικά στοιχεία, υπό το νέο νομικό πλαίσιο. Ο εισαγγελέας του ΑΠ εξέδωσε μη δεσμευτική γνωμοδότηση -και κατά τη γνώμη μου εσφαλμένη νομικά- ότι η ΑΔΑΕ δεν έχει πλέον την δυνατότητα να πραγματοποιεί έρευνες είτε αυτοβούλως είτε μετά από αίτημα πολίτη, σε σχέση με την πιθανή παραβίαση του απόρρητου των επικοινωνιών τους για λόγους εθνικής ασφάλειας. Η γνωμοδότηση συνοδευόταν από απειλές ότι αν η ΑΔΑΕ δεν συμμορφωνόταν με τη γνωμοδότηση, πιθανώς θα υφίσταντο δίωξη με κατηγορίες όπως η κατασκοπεία μέλη της διοίκησης και του προσωπικού της. Παρά ταύτα, οι έρευνες της ΑΔΑΕ είναι νόμιμες με βάση το νόμο 3115/2003, που δεν τροποποιήθηκε καθόλου από τον νόμο του 2022, στον οποίο βασίστηκε η γνωμοδότηση. Δήλωσα δημοσίως ότι αυτή η γνωμοδότηση αντίκειται στην συνταγματικά κατοχυρωμένη ανεξαρτησία της ΑΔΑΕ».
«Μετά από αυτά, ζήτησα να καταθέσω στην Επιτροπή Διαφάνειας του Ελληνικού Κοινοβουλίου προκειμένου να καταθέσω για να ενημερώσω τη Βουλή για τα ήδη υπάρχοντα ευρήματά μας από τις έρευνες. Το αίτημα απορρίφθηκε από τον πρόεδρο της Επιτροπής και τον πρόεδρο της Βουλής. Κατόπιν αυτού, τον Ιανουάριο με προσέβαλαν και με απείλησαν προσωπικά, δημοσίως και με ωμότητα, βουλευτές και αξιωματούχοι της κυβέρνησης, όταν η ΑΔΑΕ προσπάθησε να ενημερώσει τον τότε αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με βάση δικό του αίτημα που εδράζεται στην κείμενη νομοθεσία (5002/2022, άρθρο 8, παράγραφος 6), να μάθει αν υπήρξαν στόχος παρακολούθησης υψηλά ιστάμενοι δημόσιοι αξιωματούχοι από την κρατική υπηρεσία πληροφοριών, την ΕΥΠ».
Ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ Χρήστος Ράμος μιλώντας στην Επιτροπή LIBE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εξέφρασε την ελπίδα η Ελληνική Δικαιοσύνη να ακολουθήσει όλα τα απαραίτητα βήματα προκειμένου να πέσει άπλετο φως στην υπόθεση των υποκλοπών. pic.twitter.com/w6IHOGlQR3
— Thanasis Koukakis (@nasoskook) October 26, 2023
«Τελικά, εξελίξεις τις τελευταίες ημέρες ανέδειξαν τις ανησυχίες για παρεμβάσεις στην ανεξαρτησία της ΑΔΑΕ, όπως επιτάσσει το Σύνταγμα … η ΑΔΑΕ είχε πρόσφατα πραγματοποιήσει έκτακτες επιθεωρήσεις για την νομιμότητα των υποκλοπών στις εγκαταστάσεις της ΕΥΠ … όπως προείπα, η διαδικασία παραμένει σε εξέλιξη. Στις 20 Σεπτεμβρίου το Ελληνικό Κοινοβούλιο αντικατέστησε 3 από τα 7 μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΑΔΑΕ. Η θητεία τους είχε λήξει από τον Μάρτιο του 2022, αλλά η αντικατάστασή τους παρουσιάστηκε ως “επείγουσα” μετά την αδράνεια της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής επί 18 μήνες.
Η Διάσκεψη των Προέδρων του Ελληνικού Κοινοβουλίου σύμφωνα με το Σύνταγμα (άρθρο 101α) έπρεπε να αποφασίσει με πλειοψηφία 3/5. Στην συγκεκριμένη περίπτωση η αντικατάσταση αποφασίστηκε με οριακά μικρότερη πλειοψηφία (16/27 ή 2,96/5), κατά παράβαση του Συντάγματος. Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας δημοσιεύτηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως κατά τη διάρκεια της νύχτας με αξιοσημείωτη βιασύνη, υποδεικνύοντας ότι η αντικατάσταση θα μπορούσε να συνδέεται με συγκεκριμένα γεγονότα. Δεν μπορώ να προχωρήσω σε λεπτομέρειες επ’ αυτού.
Τους προηγούμενους μήνες η ΑΔΑΕ επίσης ηγήθηκε των ερευνών, μαζί με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Και οι δύο Αρχές δέχθηκαν αυξανόμενες πιέσεις ενώ προχωρούσαν τις έρευνές τους. Τα τελευταία γεγονότα στο τέλος Σεπτεμβρίου μπορούν σίγουρα να εντείνουν τις ανησυχίες για τον σεβασμό των κανόνων λειτουργίας της ΑΔΑΕ.
Σαν τελευταίο σχόλιο στην αρχική μου τοποθέτηση: η ΑΔΑΕ έχει λίγα μέσα, μικρό προϋπολογισμό, αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες στο έργο του ελέγχου της νομιμότητας τηλεπικοινωνιών που τίθενται υπό εισαγγελική εντολή. Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες. Θα σταματήσω εδώ και θα απαντήσω στις ερωτήσεις σας».
Διώκουν στελέχη της ΑΔΑΕ ενώ 18 μήνες αδρανούν για το Predator
Απευθυνόμενος προς τον κ. Ράμμο ο ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαΐκού Κόμματος Γερούν Λένερς (προεδρεύων της PEGA) αρχικά θύμισε ότι είναι η τέταρτη φορά που καταθέτει και του έθεσε δύο ερωτήματα:
– Αν η αλλαγή μελών στο ΔΣ της ΑΔΑΕ επηρεάζει την λειτουργία της και αν αμφισβητείται η ακεραιότητα ή η ικανότητά τους και γιατί
– Αν έχει κάποια άποψη για δημοσιεύματα που θέλουν την Δικαιοσύνη να υποψιάζεται διαρροές απόρρητων πληροφοριών από την ΑΔΑΕ
«Θα ξεκινήσω από την δεύτερη», είπε ο κ. Ράμμος. «Η δίωξη κατά δύο αγαπητών και εξαιρετικών συνεργατών στο ΔΣ της ΑΔΑΕ, των κ.κ. Παπανικολάου και Γκρίτζαλη, ήταν μεγάλο σοκ για μένα. Συνεργάστηκα μαζί τους για χρόνια και μπορώ να εγγυηθώ για τον επαγγελματισμό και την καλή τους πρόθεση, την απόλυτη ακεραιότητά τους και το ύψιστο επίπεδο αφοσίωσης στο καθήκον. Παρότι δεν γνωρίζω ακόμη τις αιτίες για τη δίωξή τους, θέλω να δηλώσω εδώ ότι είμαι πλήρως και προδήλως πεπεισμένος ότι η δίωξη θα αποδειχθεί πολύ σύντομα εσφαλμένη και αστήρικτη. Με θλίβει το ότι μερικοί από τους καλύτερους δημόσιους λειτουργούς που είχε ποτέ η Ελλάδα υποβάλλονται σε τέτοια βάσανα. Γιατί κάθε ποινική δίωξη, ακόμη και αν οδηγήσει σε αθώωση, είναι πικρή διαδικασία για κάθε άνθρωπο με συνείδηση. Εν τέλει, είναι αξιοσημείωτο και αξιοπρόσεκτο ότι η ελληνική Δικαιοσύνη που δεν έχει κάνει τίποτα μετά από 18 μήνες, δεν έχει προχωρήσει σε καμία δίωξη για την χρήση κακόβουλων λογισμικών, αυτή η ίδια Δικαιοσύνη διώκει δύο μέλη της Αρχής, που απλώς κάνουν το καθήκον τους».
Για την πρώτη ερώτηση, ο ίδιος τόνισε ότι δεν γνωρίζει και ο χρόνος θα κρίνει το αν αυτή η αλλαγή θα οδηγήσει σε μεταβολή της στάσης της ΑΔΑΕ. «Είναι πρώιμο να διατυπώσει κανείς γενικά συμπεράσματα».
«Ελπίζω να γίνουν τα απαραίτητα ώστε η αλήθεια να αποκαλυφθεί»
Η Oλλανδή ευρωβουλευτής του Renew Europe Σοφί Ιν’τ Φελντ από την πλευρά της έκανε λόγο για «ξακάθαρο μοτίβο που δείχνει παρεμπόδιση του έργου της ΑΔΑΕ σε κάθε βήμα της διαδικασίας» και σχολιάζοντας την ερώτηση του Λένερς είπε ότι «δεν είναι τα πρόσωπα, αλλά το πώς διορίστηκαν που μοιάζει με νυχτερινή επιδρομή, κάτι σαν ενέδρα, κυριολεκτικά τα μεσάνυχτα».
Παρέθεσε την τελευταία εξέλιξη, με το αίτημα των εισαγγελέων Πρωτοδικών να διασταυρωθούν τα ονόματα στις λίστες με τους 92 που στοχοποιήθηκαν με το Predator με αυτούς που παρακολουθούσε η ΕΥΠ. «Ξέρουμε ότι τουλάχιστον τρεις παρακολουθήθηκαν και με τους δύο τρόπους. Είναι βασικό να μάθουμε και για τους άλλους 89», είπε η Ιν’τ Φελντ, αλλά «μόλις οι εισαγγελείς ζήτησαν την διασταύρωση, τους πήραν τις δικογραφίες».
Απευθυνόμενη στον κ. Ράμμο έθεσε τρεις ερωτήσεις:
– εκτιμάτε ή φοβάστε ότι αυτή η διασταύρωση, που ίσως απέδιδε τελικές αποδείξεις ότι οι παρακολουθήσεις της ΕΥΠ και η στοχοποίηση με Predator ήταν συντονισμένες, δεν θα γίνει τελικά;
– αληθεύει ότι τα αρχεία της ΕΥΠ με τις εγκρίσεις παρακολούθησης διαγράφονται μετά από 6 μήνες, οπότε όσο περνά ο χρόνος τόσο γίνεται τεχνικά αδύνατη η διασταύρωση;
– δημοσιεύματα θέλουν την εισαγγελέα στην ΕΥΠ κα Βλάχου που υπέγραφε τις εγκρίσεις παρακολούθησης να περιλαμβάνεται σε όσους στοχοποιήθηκαν με Predator. Μπορείτε να το επιβεβαιώσετε;
Ο κ. Ράμμος απαντώντας είπε ότι «η έρευνα για αρκετούς τηλεφωνικούς αριθμούς που έλαβαν sms για σκόπιμη παγίδευση με κακόβουλο λογισμικό (αυτά στη λίστα των Αρχών), αν αυτά ανήκαν σε πρόσωπα που παρακολουθούντο για λόγους εθνικής ασφάλειας … η διαδικασία είναι απόρρητη. Δεν μπορώ να σχολιάσω ή να δώσω οποιαδήποτε πληροφορία … ελπίζω ότι θα γίνουν όλα τα απαραίτητα βήματα ώστε η αλήθεια να αποκαλυφθεί».
Για τα αρχεία της ΕΥΠ είπε ότι δεν θυμάται το διάστημα για το οποίο διατηρούνται τα αρχεία, αλλά «νομίζω ότι οι φάκελοι κρατούνται για 10 χρόνια, χωρίς να είμαι σίγουρος».
Για την κα Βλάχου ξεκαθάρισε ότι δεν γνωρίζει κάτι.
«Όλοι περιμένουμε ενέργειες από την ελληνική Δικαιοσύνη»
Τέλος, απαντώντας στην Βελγίδα ευρωβουλευτή των Πράσινων Σασκιά Μπρικμόντ, ο κ. Ράμμος τόνισε μεταξύ άλλων «τώρα το σημαντικό είναι η ελληνική Δικαιοσύνη. Φυσικά συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε με τις διωκτικές Αρχές. Σε αυτές επαφίεται τώρα να επιταχύνουν τη διαδικασία, γιατί οσο περνάει ο χρόνος τα τεκμήρια χάνονται και θα ήταν πιο δύσκολο να εντοπιστούν. Είναι πολύ δύσκολη υπόθεση, με νομικές και τεχνικές δυσκολίες που δεν έχει αντιμετωπίσει ξανά η ελληνική Δικαιοσύνη, που δεν έχει επαρκή εξοπλισμό για τέτοιας τεχνολογίας ελέγχους. Όλοι περιμένουμε ενέργειες από την ελληνική Δικαιοσύνη, αυτή είναι η απάντησή μου».
