Μεγάλα θύματα τα παιδιά – Η ιστορία της περιοχής
Καθώς οι εικόνες και τα βίντεο του αιματοκυλίσματος από την σύγκρουση Ισραήλ -Χαμάς, βλεπουν το φως της δημοσιότητας, οι κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας, ενός από τα πιο πυκνοκατοικημένα και φτωχά εδάφη του κόσμου, «στραγγαλίζονται».
Οι συνθήκες διαβίωσης στη Γάζα χρόνια τώρα είναι ζοφερές: το 95% του πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε καθαρό νερό, σύμφωνα με την UNRWA, ενώ οι καθημερινές και πολύωρες διακοπές ρεύματος από το Ισραήλ εμποδίζουν σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες.
Να σημειωθεί ότι το Ισραήλ διατηρεί τον χερσαίο, εναέριο και θαλάσσιο αποκλεισμό της Γάζας από το 2007.
Ζωή σε καταυλισμούς
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, αντιπροσωπεία του οποίου είχε επισκεφτεί την περιοχή τον Αύγουστο «η επίμονα υψηλή ανεργία και η φτώχεια επιτείνουν τις αστάθειες και τις κοινωνικές εντάσεις» .
Οι περισσότεροι κάτοικοι της Γάζας ζουν σε καταυλισμούς προσφύγων που δημιουργήθηκαν πριν από περισσότερες από επτά δεκαετίες για να στεγάσουν Παλαιστίνιους που εκτοπίστηκαν στον πόλεμο του 1948. Με περιορισμένη οικονομική δραστηριότητα, πολλοί από αυτούς εξακολουθούν να βασίζονται στα συσσίτια του ΟΗΕ.
Τι είναι η Λωρίδα της Γάζας;
Η Λωρίδα της Γάζας είναι μια μικρή περιοχή που συνορεύει με το Ισραήλ και την Αίγυπτο στη Μεσόγειο Θάλασσα. Είναι το ένα από τα δύο παλαιστινιακά εδάφη. Το άλλο είναι η κατεχόμενη από το Ισραήλ Δυτική Όχθη, η οποία περιλαμβάνει την Ανατολική Ιερουσαλήμ και συνορεύει με την Ιορδανία και τη Νεκρά Θάλασσα.
Η Γάζα ήταν μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πριν καταληφθεί από τη Βρετανία από το 1918 έως το 1948 και από την Αίγυπτο από το 1948 έως το 1967.
Σχεδόν 20 χρόνια αφότου το Ισραήλ ανακήρυχθηκε κράτος το 1948, κατέλαβε τη Λωρίδα της Γάζας από την Αίγυπτο και τη Δυτική Όχθη από την Ιορδανία στον πόλεμο του 1967. Οι Παλαιστίνιοι διεκδικούν αυτά τα εδάφη και τα βλέπουν ως μέρος ενός μελλοντικού κράτους.
Εποικισμοί που οδήγησαν στην πρώτη ιντιφάντα
Το Ισραήλ ήλεγχε τη Γάζα για 38 χρόνια, χτίζοντας 21 εβραϊκούς οικισμούς κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Η ένταση και η βία συνεχίστηκαν για χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της πρώτης ιντιφάντα, μιας περιόδου σχεδόν τεσσάρων ετών διαμαρτυριών, ταραχών και βομβιστικών επιθέσεων στα παλαιστινιακά εδάφη και στο Ισραήλ για την ισραηλινή κατοχή της Λωρίδας της Γάζας και της Δυτικής Όχθης.
Η αιματοχυσία οδήγησε τον πρωθυπουργό Γιτζάκ Ράμπιν να πει το 1992: “Θα ήθελα η Γάζα να βυθιστεί στη θάλασσα, αλλά αυτό δεν θα συμβεί και πρέπει να βρεθεί μια λύση”.
Το 1993, οι συμφωνίες που είναι γνωστές ως συμφωνίες του Όσλο, μεταξύ του Ισραήλ και της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης είχαν ως στόχο την πραγμάτωση του “δικαιώματος του παλαιστινιακού λαού στην αυτοδιάθεση”. Το 1994, οι Παλαιστίνιοι ανέλαβαν τον έλεγχο ως κυβερνητική αρχή της Γάζας.
Μέρος της ευρύτερης προσπάθειας για ειρήνη περιελάμβανε την υλοποίηση από το Ισραήλ ενός σχεδίου απομάκρυνσής του από την περιοχή που πρότεινε ο πρωθυπουργός Αριέλ Σαρόν το 2003 και το οποίο θα διέλυε τους ισραηλινούς οικισμούς στη Λωρίδα της Γάζας.
Το 2005, το Ισραήλ εγκατέλειψε τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας κάτω από εσωτερικές και διεθνείς πιέσεις, αποσύροντας 9.000 Ισραηλινούς εποίκους και στρατιωτικές δυνάμεις .
Ποιος κυβερνά τη Λωρίδα της Γάζας; Πότε ανέλαβε τον έλεγχο η Χαμάς;
Η Χαμάς, ένα από τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα στα παλαιστινιακά εδάφη, συγκρούστηκε με τους Παλαιστίνιους ηγέτες κατά τη διάρκεια της μεσολάβησης των συμφωνιών του Όσλο τη δεκαετία του ’90. Η Χαμάς ανέβηκε στην εξουσία στη Γάζα μετά τη νίκη της στις εκλογές του 2006.Από τότε δεν έχουν διεξαχθεί εκλογές.
Ο χερσαίος, εναέριος και θαλάσσιος αποκλεισμός, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη “πλήτει τα μέσα διαβίωσης” και προκαλεί σταδιακή “αποανάπτυξη” .
Το Ισραήλ έχει υποστηρίξει ότι ο αποκλεισμός χρησίμευσε για να διατηρήσει τον έλεγχο των συνόρων, να εμποδίσει τη Χαμάς να ισχυροποιηθεί και να προστατεύσει τους Ισραηλινούς από τις επιθέσεις με παλαιστινιακές ρουκέτες.
«Παραβιάσεις της συνθήκης της Γενεύης»
Ο αποκλεισμός έχει δεχθεί επικρίσεις από ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα Ηνωμένα Έθνη, τα οποία θεωρούν ότι η Γάζα εξακολουθεί να τελεί υπό ισραηλινή στρατιωτική κατοχή.
Τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι ο αποκλεισμός έχει κοστίσει στην οικονομία της παλαιστινιακής επικράτειας σχεδόν 17 δισεκατομμύρια δολάρια σε μια δεκαετία περίπου.
Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού έχει προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα τα τελευταία χρόνια λέγοντας ότι ο αποκλεισμός παραβιάζει τις Συμβάσεις της Γενεύης – ισχυρισμό που οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν απορρίψει.
Εξαρτώμενη από το Ισραήλ
Η πυκνοκατοικημένη Λωρίδα της Γάζας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το Ισραήλ για νερό, ηλεκτρισμό και τρόφιμα. Οι βασικές εισαγωγές τροφίμων, οικοδομικών υλικών και καταναλωτικών αγαθών, γίνονται από το Ισραήλ, και την Αίγυπτο.
Τα περισσότερα από τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά της Γάζας προέρχονται από τις φάρμες κατά μήκος των συνόρων της με το Ισραήλ. Η Γάζα προμηθεύεται επίσης το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής της ενέργειας από το Ισραήλ, που όταν κριθεί αναγκαίο κόβεται, αν και η λωρίδα διαθέτει ένα παλιό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο θύλακας διαθέτει πηγές υπόγειων υδάτων, αλλά πολλά πηγάδια έχουν καταστραφεί από τη ρύπανση και το αλμυρό νερό. Περισσότερο από το 90 τοις εκατό του νερού στον μοναδικό υδροφόρο ορίζοντα της Γάζας δεν είναι πλέον πόσιμο.
Περισσότεροι από 2 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στη Γάζα, καθιστώντας την “ένα από τα πιο πυκνοκατοικημένα εδάφη του κόσμου”, σύμφωνα με την Gisha, μια ισραηλινή μη κυβερνητική οργάνωση.
Το 80% του πληθυσμού εξαρτάται από τη διεθνή βοήθεια για να επιβιώσει
Η περιοχή έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας στον κόσμο, πάνω από 45%, ενώ οι υποδομές και τα συστήματα υγείας υποβαθμίζονται συνεχώς. Σύμφωνα με τις στατιστικές της Παγκόσμιας Τράπεζας, και των Ηνωμένων Εθνών περίπου το 80% του πληθυσμού εξαρτάται από τη διεθνή βοήθεια για να επιβιώσει και να έχει πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες.
“Τουλάχιστον την τελευταία μιάμιση δεκαετία, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση στη Γάζα βρίσκεται σε σταθερή πτώση”, αναφέρει η ιστοσελίδα της UNRWA.
“Πλέον έχουν απομείνει πολύ λίγες επιλογές για τον πληθυσμό της Γάζας, ο οποίος ζει υπό καθεστώς συλλογικής τιμωρίας ως αποτέλεσμα του αποκλεισμού που συνεχίζει να έχει καταστροφικές συνέπειες, καθώς η μετακίνηση των ανθρώπων από και προς τη Λωρίδα της Γάζας, αλλά και η πρόσβαση στις αγορές, παραμένει σοβαρά περιορισμένη”.
