Το αποτέλεσμα των εκλογών της 21ης Μαΐου αιφνιδίασε ακόμα και τους κερδισμένους της κάλπης, ενώ «σόκαρε» ακόμα και τους πιο μετριοπαθείς σε σχέση με τις προβλέψεις, καθώς η διαφορά Ν.Δ. με ΣΥΡΙΖΑ παγιώθηκε στις 20 μονάδες υπέρ της Ν.Δ.
Δεξιά και Ακροδεξιά συγκεντρώνουν μαζί το ποσοστό του 45,24%, ενώ παραλίγο δεν μπήκε και η ΝΙΚΗ με ποσοστό 2,92%, κάτι που θα γιγάντωνε το συνολικό ποσοστό των συντηρητικών ψηφοφόρων. Παράλληλα, τα κόμματα που έμειναν εκτός Βουλής συγκέντρωσαν 16%, ποσοστό που είναι το δεύτερο υψηλότερο μετά τη Μεταπολίτευση. Ενδεικτικό είναι ότι το 2019 τα κόμματα εκτός Βουλής είχαν λάβει 8,07%. Η συμμετοχή ήταν αυξημένη σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές 60,92% και τα άκυρα/λευκά ήταν στο 2,61%. Το 2019 η συμμετοχή ήταν στο 57,78%.
Χρήσιμα συμπεράσματα μπορούν να εξαχθούν από τα ποσοστά της συσπείρωσης ή αποσυσπείρωσης των κομμάτων και τις μετακινήσεις των ψηφοφόρων, καθώς και από την ανθρωπογεωγραφία των ψήφων με βάση το συγκεντρωτικό exit poll των δημοσκοπικών εταιρειών.
Εισροές-εκροές κομμάτων
Με βάση τα στοιχεία από τα exit polls οι εισροές-εκροές των κομμάτων έχουν ως εξής: Η Ν.Δ. συσπείρωσε το 82% των ψηφοφόρων της. Η μεγαλύτερη διαρροή της ήταν προς τον ΣΥΡΙΖΑ 5,1% και προς το ΠΑΣΟΚ 4,0%. Προς την Ελληνική Λύση μετακινήθηκε 2,7%, προς το ΜέΡΑ25 0,4% και προς άλλα κόμματα 4,8%.
Ο ΣΥΡΙΖΑ συσπείρωσε το 66,8% των ψηφοφόρων του. Προς τη Ν.Δ. μετακινήθηκε 9,1% και προς το ΠΑΣΟΚ 9,1%. Στο ΚΚΕ στράφηκαν 4,2% των ψηφοφόρων του προς ΜέΡΑ25 3,3%, προς Ελληνική Λύση 3,2% και προς άλλα κόμματα το 4,3%.
Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ. κατάφερε να συσπειρώσει το 77,2% των ψηφοφόρων του. Το 13,2% μετακινήθηκε προς τη Ν.Δ. και το 5,7% προς τον ΣΥΡΙΖΑ, 1,1% στο ΚΚΕ, 1% στην Ελληνική Λύση, 0,6% στο ΜέΡΑ25 και σε άλλα κόμματα 1,2%. Το ΠΑΣΟΚ πήρε περισσότερους ψηφοφόρους από τον ΣΥΡΙΖΑ παρά έχασε.
Με όρους καθαρών ποσοστών, ο ΣΥΡΙΖΑ έδωσε από 2,9 μονάδες σε ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ., 1,3 προς το ΚΚΕ και 0,8 στο ΜέΡΑ25. Η Ν.Δ. 1,2 στον ΣΥΡΙΖΑ και 1 στο ΠΑΣΟΚ και το ΠΑΣΟΚ 0,4 στον ΣΥΡΙΖΑ και 1 μονάδα στη Ν.Δ.
Ποιοι ήταν οι νικητές της μάχης του Κέντρου
Οι κεντρώοι ψηφοφόροι κατευθύνθηκαν κυρίως προς τη Ν.Δ. δίνοντάς της 39,8%, με το ΠΑΣΟΚ να λαμβάνει 26,6% και τον ΣΥΡΙΖΑ μόλις 15,9%. Η Ν.Δ. φαίνεται να λαμβάνει ψήφους ακόμα και από την Άκρα Αριστερά κατά ποσοστό 17,9%, στο ΠΑΣΟΚ κατευθύνθηκε το 9% αυτών των ψηφοφόρων και στον ΣΥΡΙΖΑ το 23,9%.
Οι αριστεροί ψηφοφόροι κατευθύνθηκαν κατά ποσοστό 56,7% στον ΣΥΡΙΖΑ, 5,3% στο ΠΑΣΟΚ και 2,6% στη Ν.Δ. Οι κεντροαριστεροί ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ 53,5%, ΠΑΣΟΚ 22,9% και Ν.Δ. 6,4%. Οι κεντροδεξιοί κατευθύνθηκαν κατά 83,5% στη Ν.Δ. και από 4,3% σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ. Τέλος, το 88,4% των δεξιών ψηφοφόρων ψήφισε Ν.Δ., το 1,4% ΣΥΡΙΖΑ και το 1,1%. ΠΑΣΟΚ. Το 39,9% των ακροδεξιών ψηφοφόρων πήγε στη Ν.Δ., το 6,7% στον ΣΥΡΙΖΑ και 1,2% στο ΠΑΣΟΚ.
Η ψήφος των νέων
Η Ν.Δ. κέρδισε και την ψήφο των νέων, καθώς οι νέοι από 17 έως 24 ετών την προτίμησαν κατά ποσοστό 31,5%, έναντι 28,8% τον ΣΥΡΙΖΑ, 10,5% ΠΑΣΟΚ, 6,4% ΚΚΕ, 25 5% ΜέΡΑ25, ενώ προς την Ελληνική Λύση κατευθύνθηκε το 5,9%. Ενδεικτικό είναι ότι τρίτο στις προτιμήσεις τους είναι το «άλλο κόμμα» κατά 11,9%.
Η ψήφος ανά επαγγελματική κατηγορία
Οι αγρότες, κτηνοτρόφοι, ψαράδες ψήφισαν Ν.Δ. κατά 47,5%, ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ. 13,4%, ΣΥΡΙΖΑ 13%, ΚΚΕ 7,8%, Ελληνική Λύση 8,3%, ΝΙΚΗ 4,7%. Συντριπτικά ήταν τα ποσοστά της Ν.Δ. στους ελεύθερους επαγγελματίες, στην οποία στράφηκε το 54%, ενώ στον ΣΥΡΙΖΑ στράφηκε το 17,3%. Οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ κατά 29,1% και Ν.Δ. 27,8%. Στους άνεργους η Ν.Δ. προηγείται με ποσοστό 33,4% και ο ΣΥΡΙΖΑ με 26%.
Η κατανομή της ψήφου με βάση το φύλο
Ως προς το φύλο, η ψήφος των πολιτών κατανεμήθηκε ως εξής: Ν.Δ.: Άντρες 40,6%, Γυναίκες 38,3%. ΣΥΡΙΖΑ: Άντρες 23,3%, Γυναίκες 27,8%. ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ.: Άντρες 11,8, Γυναίκες 12,3%. ΚΚΕ: Άντρες 7,3%, Γυναίκες 6,7%. Ελληνική Λύση: Άντρες 5,8%, Γυναίκες 3,8%. ΝΙΚΗ: Άντρες 3%, Γυναίκες 3%. Πλεύση Ελευθερίας: Άντρες-Γυναίκες 3,4%. ΜέΡΑ25: Άντρες 3,1%, Γυναίκες 2,9%.
Κατερίνα Μπρέγιαννη, Αυγή