Της Καλλιόπης Διακάκη*
Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, τα στελέχη των μεγάλων κομμάτων αυτού του τόπου παρελαύνουν σε δελτία ειδήσεων, πάνελ και διαφόρων ειδών εκπομπές, παρουσιάζοντας με στόμφο τα προγράμματα τους. Προγράμματα στα οποία βεβαίως περιλαμβάνεται και η πολιτική τους για την επομένη ημέρα στην υγεία. Και όσο ακούω όσα λέγονται, τόσο μου γεννιέται η ανάγκη να βάλω στο χαρτί τις σκέψεις μου για τη Ψυχική Υγεία.
Στις μέρες μας λοιπόν, 1 στους 8 ανθρώπους παγκοσμίως πάσχει από κάποια ψυχική διαταραχή. Η αυτοκτονία παραμένει μια από τις κυρίες αιτίες θανάτου στους νέους, ενώ οι ψυχικές διαταραχές βρίσκονται μεταξύ των πρώτων αιτιών αναπηρίας παγκοσμίως. Ιδιαίτερα μετά την πανδημία, τα προβλήματα ψυχικής υγείας μεταξύ νέων ηλικίας 15-24 ετών διπλασιάστηκαν και το 64% των νέων ηλικίας 18-34 ετών φλερτάρουν με την κατάθλιψη λόγω ανεργίας, οικονομικών αδιεξόδων, κοινωνικής απομόνωσης και μοναξιάς.
Η πραγματικότητα στις ψυχιατρικές κλινικές επιβεβαιώνει τα τρομακτικά αυτά στατιστικά: κατακόρυφη αύξηση των εισαγωγών, νοσηλείες με δεκάδες ράντζα σε καθημερινή βάση, και παράλληλα υποδομές ακατάλληλες, χώροι ασφυκτικοί, τραγική έλλειψη προσωπικού. Παρά την κατακόρυφη αύξηση των αναγκών, και τη μαζική απευθυνση όλο και περισσότερων ασθενών σε δομές ψυχικής υγείας ως αποτέλεσμα της επιδείνωσης των συνθηκών ζωής, όσες δημόσιες δομές έχουν απομείνει αποψιλώνονται και υποβαθμίζονται, αφήνοντας εκατοντάδες ασθενείς χωρίς πρόσβαση σε δημόσια και δωρεάν ψυχική υγεία.
Το λιθαράκι τους σε αυτή την εκρηκτική κατάσταση, έχουν βάλει διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών, κινούμενες στη λογική της «ψυχιατρικής μεταρρύθμισης» της ΕΕ που δεν είναι τίποτε άλλο περαν μιας κατά αλλά εύηχης επισφράγισης της απαλλαγής του κράτους από την ευθύνη της φροντίδας των ψυχικά πασχόντων. Έτσι η ψυχική Υγεία όσο και η Υγεία εν γένει, μετατρέπεται σταθερά από δημόσιο αγαθό σε προϊόν για τους έχοντες, και οι άλλοι… ας κόψουν το λαιμό τους. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και το “νέο” Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία 2021-2030 της κυβέρνησης ΝΔ με ακόμα μεγαλύτερη συρρίκνωση των ελάχιστων εναπομεινασών κλινών στις δημόσιες μονάδες ψυχικής υγείας, χωρίς την απαραίτητη ανάπτυξη κρατικών υπηρεσιών πρόληψης, περίθαλψης και ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης.
Στον αντίποδα όλων αυτών που «μόνοι» τους στηρίζουν, ακόμα και σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα, βρισκόμαστε όλοι εμείς, οι εργαζόμενοι στη ψυχική υγεία, οι ασθενείς μας και οι οικογένειές τους, που βλέπουμε ότι χρειάζεται να βάλουμε πλάτες και να παλέψουμε όχι μόνο για να παραμείνει η Υγεία δημόσιο αγαθό αλλά και να ενισχυθεί όπως επιτάσσουν οι πραγματικές ανάγκες. Και στον αγώνα αυτό, ο μόνο σύμμαχος μας σήμερα είναι το ΚΚΕ.
Το ΚΚΕ σε κάθε ευκαιρία, θέτει με καίριο τρόπο τη θέση του για την αναγκαία πολιτική για τη Ψυχική Υγεία.: κατάργηση της εμπορευματοποίησης του ψυχικού και σωματικού πόνου, αντιμετώπιση της ψυχικής υγείας από το κράτος ως είναι κοινωνικό δικαίωμα, και ως εκ τούτου εξασφάλιση δωρεάν παροχής των ανάλογων υπηρεσιών σε όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από ηλικία, φύλο, φυλή και οποιαδήποτε άλλη διαφοροποίηση, με κατάργηση της απάνθρωπης ασυλικής μορφής ψυχιατρικής περίθαλψης που εφαρμόστηκε εδώ και έναν αιώνα: όλα αυτά με την ενίσχυση ενός δημόσιου και δωρεάν συστήματος υγείας.
Σήμερα, πιο πολύ από ποτέ, που τα προβλήματα ψυχικής υγείας αφορούν ολοένα και μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, που γίνεται ακόμα πιο σαφές ότι αυτά σχετίζονται άμεσα με τα τρομακτικά αδιέξοδα που βιώνουμε καθημερινά, χρειάζεται η στάση και η θέση όλων των κομμάτων στα ζητήματα της υγείας και της ψυχικής υγείας να γίνουν κριτήριο ψήφου όχι μόνο οσους αφορούν αλλά και για όλο το λαό.
Για όλους εμάς λοιπόν που παλεύουμε καθημερινά όχι μόνο με τη ψυχική νόσο αλλά και με τις συνέπειες σε αυτή, ενός συστήματος που νοσεί, το μοναδικό διακύβευμα των εκλογών είναι αν θα βγει πιο δυνατή η μόνη δύναμη που παλεύει μαζί μας ενάντια σε αυτή τη βαρβαρότητα, το ΚΚΕ.
*Καλλιόπη Διακάκη, Ειδικευόμενη ψυχίατρος στην ψυχιατρική κλινική ΠΑΓΝΗ