Του Χάρη Μαμουλάκη*
Στην πρόσφατη προεκλογική ομιλία στο Ηράκλειο, στο πεπερασμένης χωρητικότητας κηποθέατρο «Νίκος Καζαντζάκης», ο απερχόμενος πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για τα μεγάλα έργα που υλοποιούνται στην Κρήτη και τη δήθεν «συμβολή» του σε αυτά. Ποια είναι όμως η αλήθεια; Και άραγε, αντέχει η Κρήτη και το Ηράκλειο άλλη μια 4ετία Μητσοτάκη;
Η πραγματικότητα είναι ότι στην Κρήτη δεν έχει πραγματοποιηθεί κανένα νέο μεγάλο δημόσιο έργο τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Τα μεγάλα έργα στα οποία αναφέρεται ο πρόεδρος της ΝΔ, είναι είτε «ουρές» από έργα της προηγούμενης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είτε μορφές ιδιωτικοποίησης και εισόδου του ιδιωτικού τομέα στην δημόσια περιουσία. Αυτό εξάλλου αποκαλύπτει και το πρόγραμμα των 480 σημείων του κυρίου Μητσοτάκη: έργα του ΣΥΡΙΖΑ, έργα που επαναλαμβάνονται για να φαίνονται πολλά και μορφές ιδιωτικοποίησης. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με την σειρά.
Η ΝΔ παρέλαβε τον τριπλό διαγωνισμό του ΒΟΑΚ με τον διεθνή διαγωνισμό στο σκέλος Ηράκλειο – Χανιά να έχει ήδη περάσει στο δεύτερο στάδιο. Η απελθούσα κυβέρνηση, επέκρινε την αρχιτεκτονική του διαγωνισμού και κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ ότι η χάραξη του δεν ήταν παρά «μια μολυβιά στον χάρτη» και με αυτό το επιχείρημα διέκοψε την υλοποίηση του επί μια διετία. Σήμερα, η ΝΔ υλοποιεί – με δύο χρόνια καθυστέρηση – τον ίδιο δρόμο, με την ίδια αρχιτεκτονική και την ίδια χάραξη και μοναδική προσθήκη τα διόδια που θα πνίξουν την πρόσβαση από και προς το Ηράκλειο.
Η ΝΔ παρέλαβε το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι με την σύμβαση με τον παραχωρισιούχο ολοκληρωμένη και την χρηματοδότηση του εξασφαλισμένη από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Σήμερα, η απελθούσα κυβέρνηση έχει τροποποιήσει την σύμβαση προσθέτοντας επιπλέον 100 εκατ. ευρώ στο κόστος κατασκευής του και 2ετή παράταση στην ημερομηνία ολοκλήρωσης.
Η ΝΔ βρέθηκε σε μια ιστορική στιγμή να καλείται να σχεδιάσει την μεγαλύτερη ανάπλαση της πόλης του Ηρακλείου σε όλη την μεταπολεμική περίοδο, δηλαδή την προοπτική ανάπτυξης της έκτασης του αεροδρομίου «Νίκος Καζαντζάκη» σε ένα πνεύμονα πρασίνου και δημόσιο χώρο με κοινόχρηστες χρήσεις που τόσο έχει ανάγκη η πόλη. Μέχρι και σήμερα όμως, η απελθούσα κυβέρνηση αποκλείει την τοπική κοινωνία από τον σχεδιασμό των μελλοντικών χρήσεων της έκτασης. Οι εκπρόσωποί της δε, διαφημίζουν την μελλοντική εκμετάλλευση της έκτασης από τον ιδιωτικό τομέα, όταν βέβαια δεν εξαγγέλλουν με περίσσια φαιδρότητα μεγαλόσχημα οράματα για την δημιουργία της κρητικής πίστας μηχανοκίνητου αθλητισμού μέσα στον αστικό ιστό της πόλης.
Η ΝΔ ολοκληρώνει σήμερα τον διαγωνισμό για την πλήρη ιδιωτικοποίηση του ΟΛΗ παρουσιάζοντάς τον ως μεγάλη εθνική επιτυχία, παρά τη δεδομένη συνακόλουθη αύξηση του κόστους μετακινήσεων των πολιτών του νησιού, αλλά και της μείωσης της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων της αγροτικής παραγωγής, συνεπεία αυτών των αυξήσεων. Για να το επιτύχει αυτό, φρόντισε πρώτα να αδειάσει το ταμείο του κερδοφόρου Οργανισμού και στην συνέχεια να παρακάμψει τις νομοθετικές δυνατότητες που υπήρχαν για την ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων, όπως της κρουαζιέρας, με την υφιστάμενη νομική υπόσταση του ΟΛΗ.
Η ΝΔ σήμερα επαίρεται για το έργο της διπλής ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης. Για αυτά τα δύο δίδυμα έργα, πράγματι καλά κάνει και υπερηφανεύεται. Τα έργα τα οραματίστηκε, τα σχεδίασε και ξεκίνησε την υλοποίηση τους η προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ χωρίς τότε η ΝΔ να βάλει βέτο ή να τα ανατρέψει όταν έγινε κυβέρνηση. Βέτο έβαζαν όλες οι προηγούμενες δεξιές κυβερνήσεις που συναγελάζονταν με το λόμπι του πετρελαίου και δεν επέτρεπαν την υλοποίηση του για 70 χρόνια.
Τα έργα ύδρευσης στο νησί διαφημίστηκαν από την ΝΔ επίσης ως μεγάλη επιτυχία της απελθούσας κυβέρνηση. Στην πραγματικότητα όμως, τα εν εξελίξει φράγματα της Φανερωμένης και του Πλατύ ποταμού βάλτωσαν. Αντίθετα, οι βαρύγδουπες κυβερνητικές εξαγγελίες αφορούσαν νέα έργα, όπως το φράγμα του Ταυρωνίτη, τα οποία θα υλοποιηθούν με την μέθοδο των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.
Για την καινούργια πτέρυγα στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου, τις καινούργιες φοιτητικές εστίες, το νέο Δικαστικό Μέγαρο Ηρακλείου και άλλα μικρότερα έργα που εξήγγειλε ο απερχόμενος πρωθυπουργός, δεν έχουμε παρά να πούμε ότι όλα είναι καλοδεχούμενα. Αλλά η εξαγγελία τους δεν απαντά στο δύσκολο ερώτημα: Γιατί δεν εκκίνησε η υλοποίηση τους εδώ και τέσσερα χρόνια όταν όλα ήταν μελετητικά ώριμα;
Η ΝΔ όμως, δεν απέτυχε μόνο να υλοποιήσει σημαντικά δημόσια έργα στο νησί και στο Ηράκλειο. Ταυτόχρονα, σχεδίασε την επιπρόσθετη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση της χώρας μέσω του Ταμείου Ανθεκτικότητα & Ανάκαμψης να διοχετευθεί (όταν θα διοχετευθεί) χωρίς κανένα κριτήριο περιφερειακής ανάπτυξης ή περιφερειακής δικαιοσύνης. Το αποτέλεσμα αυτής της επιλογής, σε συνδυασμό με ανισότητες στην κατανομή κονδυλίων του ΕΣΠΑ τις οποίες η κυβέρνηση δεν θεράπευσε όπως στο πρόγραμμα Εξοικονομώ, είναι ότι αν δεν υπάρξει άμεσα ανασχεδιασμός στην μελλοντική κατανομή των πόρων του Ταμείου, η Κρήτη θα βρεθεί αδικημένη στην κατανομή των Ευρωπαϊκών κονδυλίων τα επόμενα χρόνια.
Η λίστα των «επιτευγμάτων» της κυβέρνησης Μητσοτάκη θα μπορούσε να συνεχιστεί για πολύ ακόμα. Η υποστελέχωση των νοσοκομείων του νησιού που στέναξαν την περίοδο της πανδημίας, οι τιμές των καυσίμων που εκτοξεύτηκαν την περίοδο της ενεργειακής κρίσης ακόμα περισσότερο από ότι στην ηπειρωτική Ελλάδα, η κατάρρευση των μηχανισμών παροχής των αγροτικών επιδοτήσεων που έκαναν, εν μέσω πληθωρισμού, την αγροτική παραγωγή μη-βιώσιμη, κ.α., θα μπορούσαν να προστεθούν ως «επιτυχίες» της ΝΔ.
Από τα παραπάνω, είναι σαφές ότι η διακυβέρνηση Μητσοτάκη δεν σημαίνει τίποτα άλλο για το νησί μας παρά παραμέληση κάθε εργαλείου δημόσιου σχεδιασμού, κάθε δημόσιας υποδομής, κάθε όψης του κοινωνικού κράτους και κάθε δημόσιου έργου προς χάριν εκείνον των ευκαιριών που ανοίγονται για την είσοδο μεμονωμένων ιδιωτικών συμφερόντων σε διαφορετικά πεδία οικονομικής δραστηριότητας πέριξ του δημοσίου. Είναι επίσης σαφές ότι η Κρήτη, δεν αντέχει άλλη τετραετία Μητσοτάκη. Και αυτή η διαπίστωση, θα καταγραφεί και στην επερχόμενη εκλογική αναμέτρηση της 21ης Μαΐου.
*Ο Χάρης Μαμουλάκης είναι αν. Τομεάρχης Ανάπτυξης & Επενδύσεων ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και εκ νέου υποψήφιος Βουλευτής Ηρακλείου – Πολιτικός Μηχανικός BEng MSc