Οι πέντε μνηστήρες
Ολα τα μάτια στραμμένα στον ΒΟΑΚ είναι σήμερα καθώς λήγει η προθεσμία για τις προσφορές. Οι ισχυρές συμμαχίες έχουν σχηματιστεί και ύστερα από τρεις παρατάσεις, όλα είναι έτοιμα για να αποκαλυφθεί ποιο σχήμα θα πάρει το έργο παραχώρησης ύψους 1,75 δισ. ευρώ.
Η σύμβαση παραχώρησης αφορά το τμήμα Χανιά-Ηράκλειο (και φτάνει μέχρι τη Χερσόνησο) ενώ υπάρχει και ως προαίρεση το τμήμα Κίσσαμος-Χανιά ύψους 200 εκατ. ευρώ. Το Χανιά-Ηράκλειο είναι το βασικό τμήμα του αυτοκινητόδρομου της Κρήτης και σε αυτό υπάρχει η μεγαλύτερη επιβατική κίνηση.
Οι μνηστήρες
- ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ
- ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ
- ΑΒΑΞ
- VINCI
- Κ/Ξ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ-INTERTOLL
Από αυτή τη σύνθεση σχημάτων, η αγορά προεξοφλεί πως η Vinci δεν θα προχωρήσει σε κατάθεση προσφοράς.
Το ζητούμενο είναι πλέον αν τα άλλα τέσσερα σχήματα δημιουργήσουν πιο ισχυρές συμμαχίες (το πιο πιθανό) και αν έχουμε την είσοδο ξένου παίκτη (διαρροές κάνουν λόγο για την EGIS Projects), ωστόσο μένει να φανεί. Η συμμετοχή της ΙΝΤΡΑΚΑΤ παιζόταν μέχρι και το τελευταίο λεπτό.
Ποια θα είναι η συνέχεια μέχρι και τη σύμβαση
Εφόσον έχουμε σήμερα ευτυχή κατάληξη, τότε το υπουργείο θα αρχίσει την αξιολόγηση, αρχικά των τεχνικών και στη συνέχεια των οικονομικών προσφορών. Αυτό θα χρειαστεί κάποιους μήνες, ανάλογα με τη συμμετοχή (αν είναι ένας ή παραπάνω διεκδικητές).
Στη συνέχεια θα ανακηρυχθεί ο προσωρινός ανάδοχος και εφόσον δεν έχουμε δικαστικές διαμάχες, θα ξεκινήσει η προσυμβατική περίοδος με την συγγραφή της σύμβασης παραχώρησης, την έγκριση της από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Επόμενο στάδιο θα είναι η κύρωση της από τη Βουλή των Ελλήνων (θα γίνει Νόμος του Κράτους) και τελικά η υπογραφή της.
Συνολικά από ανάλογες περιπτώσεις, θα χρειαστεί περίπου ένα έτος για να συμβούν όλα τα παραπάνω με μετριοπαθείς προβλέψεις. Η κατασκευή δεν θα ξεκινήσει άμεσα, καθώς θα απαιτηθεί από τον παραχωρησιούχο να εκπονήσει τις απαραίτητες μελέτες ενώ το Δημόσιο θα πρέπει εν ευθέτω χρόνω να του παραδώσει τις απαραίτητες εκτάσεις για να ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής. Αυτό θα γίνει σταδιακά και όχι μαζικά.
Το μεγαλύτερο έργο παραχώρησης
Το τμήμα Χανιά-Ηράκλειο του ΒΟΑΚ αποτελεί σήμερα τον μεγαλύτερο ενεργό διαγωνισμό παραχώρησης. Η δημοπράτηση του ξεκίνησε στις 18 Οκτωβρίου 2018. Τον περσινό Ιούλιο εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου με αποτέλεσμα στο τέλος του έτους να ανακοινωθεί η έναρξη της τελικής φάσης για την κατάθεση των προσφορών.
Η χρηματοδότηση του έργου θα προέλθει από δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια. Το Δημόσιο έχει φροντίσει να καλύψει κατά 800 εκατ. ευρώ το έργο. Τα 600 εκατ. ευρώ θα είναι από το ΕΣΠΑ 2021-2027 και τα υπόλοιπα 200 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Τα υπόλοιπα χρήματα καλείται να τα καλύψει ο παραχωρησιούχος.
Ωστόσο η αγορά διατείνεται ότι πρόκειται για ένα δυσβάσταχτο κόστος το οποίο είναι αρκετά δύσκολο με τις παρούσες χρηματοπιστωτικές συνθήκες να καλυφθεί. Αυτό θα φανεί σήμερα από την υποβολή των προσφορών. Δύσκολα πάντως κάποιος από τους μεγάλους ελληνικούς Ομίλους θα λείψει από τη σημερινή ημέρα. Αυτό γιατί στον ορίζοντα δεν υπάρχει άλλη μεγάλη παραχώρηση και πως τα έργα παραχώρησης έχουν μεγάλη προστιθέμενη αξία στην λειτουργία.
Στη λειτουργία του τμήματος έχει προβλεφθεί η εγκατάσταση ηλεκτρονικών διοδίων με τίμημα 0,063 ευρώ ανά χιλιόμετρα. Λόγω της προβλεπόμενης ζημιογόνου λειτουργίας, έχει επίσης προβλεφθεί ένα επιπλέον “σκιώδης διόδιο” το οποίο θα επιβαρύνει το Ελληνικό Δημόσιο προς τον παραχωρησιούχο. Το ποσό ανά χιλιόμετρο αποτελεί στοιχείο των σημερινών προσφορών.
Από τα διόδια που θα λειτουργήσουν στο τμήμα Χανιά-Ηράκλειο, εξαιρούνται οι παρακάμψεις των πόλεων των Χανίων, Ρεθύμνου και Ηρακλείου. Το σύστημα θα είναι ηλεκτρονικό και θα υλοποιηθεί μέσω διαγωνισμού του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Θα αφορά συνολικά τους υπεραστικούς αυτοκινητόδρομους της χώρας, όχι όμως την Αττική Οδό που έχει διαφορετικό σύστημα χρέωσης.
Στόχος η μείωση των τροχαίων
Το τμήμα Χανιά – Ηράκλειο του ΒΟΑΚ είναι μήκους 157,5 χλμ. Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο είναι προβλέπεται η κατασκευή 34 χλμ σηράγγων (και για τα δύο ρεύματα κυκλοφορίας, δηλαδή αναλογικά 17χλμ ανά κατεύθυνση).
Η κατασκευή του θεωρείται μια μεγάλη πρόκληση καθώς θα θυμίζει την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Κορίνθου-Πατρών. Αυτό γιατί στο μεγαλύτερο τμήμα του θα έχουμε διαπλάτυνση του υφιστάμενου άξονα, άρα θα έχουμε ταυτόχρονη κατασκευή και λειτουργία.
Στα πλεονεκτήματα αυτού του συστήματος κατασκευής, είναι πως εκτιμάται ραγδαία μείωση των ατυχημάτων και δυστυχημάτων, λόγω των περιορισμών που θα υπάρχουν κατά τη διάρκεια των έργων που θα διαρκέσουν περίπου 4 χρόνια.
Αναλυτικά τα τεχνικά χαρακτηριστικά τμήματος Χανιά – Ηράκλειο είναι τα ακόλουθα:
- Μήκος αυτοκινητοδρόμου: 157,5 χλμ. και παράπλευρου/κάθετου δικτύου περίπου 150 χλμ.
- 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με ΛΕΑ
- 26 σήραγγες
- 10,80 χλμ. νέες γέφυρες, 23 εκ των οποίων υπερβαίνουν τα 100 μέτρα μήκος
- 20 νέοι ανισόπεδοι κόμβοι και αναβάθμιση των υπαρχόντων 18 ανισόπεδων κόμβων στις Παρακάμψεις Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου.
