Το πρόγραμμα Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και οι προτεραιότητες για το νέο ΕΣΥ

Του Ανδρέα Ξανθού*

Εγκρίθηκε στις 9/4 από την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ το εκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την Υγεία, το οποίο επεξεργάστηκε και εισηγήθηκε το Τμήμα Υγείας της ΚΕ και ο αντίστοιχος Τομέας της ΚΟ του κόμματος. Κεντρική ιδέα του προγράμματος είναι «Δικαιοσύνη στην Υγεία, με ισχυρό ΕΣΥ και εξάλειψη των υγειονομικών ανισοτήτων». Όπως τονίζεται στο εκλογικό πρόγραμμα, «απέναντι στην πλήρη αποδιοργάνωση του ΕΣΥ που εξαντλεί τις αντοχές υγειονομικών και πολιτών και απέναντι στο νεοφιλελεύθερο σχέδιο της ΝΔ για λιγότερο Κράτος και περισσότερη αγορά στην Υγεία, που απαξιώνει τις δημόσιες δομές και αυξάνει τις ανισότητες, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εγγυάται όχι μόνο την «επούλωση των πληγών» της δημόσιας περίθαλψης, αλλά και ένα νέο όραμα για την Υγεία στη μετά-covid εποχή. Με στόχο ένα σύγχρονο και ισχυρό ΕΣΥ που θα μπορεί να καλύπτει αξιόπιστα περισσότερες ανάγκες και να διασφαλίζει την ισότιμη πρόσβαση των πολιτών στην υγειονομική φροντίδα».

Άξονες του κυβερνητικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ για την Υγεία:

1. Αποκατάσταση του δημόσιου χαρακτήρα του ΕΣΥ με ακύρωση των νόμων της ΝΔ για τις εργασιακές σχέσεις των γιατρών και την ιδιωτικοποίηση του συστήματος (επαναφορά της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης των γιατρών, των ΝΠΔΔ, των ΣΟΧ σε καθαριότητα-φύλαξη-σίτιση κλπ.).
2. Νέες δημόσιες υπηρεσίες για τους πολίτες. Κανένας κάτοικος της χώρας χωρίς εγγυημένη κάλυψη των σύγχρονων υγειονομικών αναγκών (ΠΦΥ-οικογενειακός γιατρός, κατ’ οίκον και κοινοτική φροντίδα, επείγουσα ιατρική, αποκατάσταση, ψυχική υγεία, ογκολογική φροντίδα, στοματική υγεία, ιατρική εργασίας, γηριατρική φροντίδα, ανακουφιστική φροντίδα, υποβοηθούμενη αναπαραγωγή κλπ.).
3. Αντιμετώπιση της κρίσης στελέχωσης του ΕΣΥ με μηχανισμό αυτόματης και μόνιμης κάλυψης των κενών λόγω συνταξιοδότησης, μονιμοποίηση των συμβασιούχων, 15.000 στοχευμένες προσλήψεις σε βάθος 4ετίας, νέες ιατρικές εξειδικεύσεις, στήριξη της επιστημονικής έρευνας και νέο πλαίσιο συνεργασίας ΕΣΥ-Πανεπιστημίου.
4. Γενναία μισθολογική αναβάθμιση των γιατρών και των υπόλοιπων εργαζομένων του ΕΣΥ, ένταξη στα ΒΑΕ, εισαγωγικός μισθός 2.000€ καθαρά στους γιατρούς, νέα δέσμη κινήτρων (εργασιακών, οικονομικών, κοινωνικών εκπαιδευτικών, επιστημονικής εξέλιξης) για την προσέλκυση ιατρικού δυναμικού στο ΕΣΥ, με ειδική μέριμνα για τις δυσπρόσιτες -νησιωτικές περιοχές αλλά και για τις ειδικότητες σε έλλειψη και τα «άγονα» τμήματα-κλινικές σε όλη τη χώρα.
5. Ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης στην ΠΦΥ και στο θεσμό του οικογενειακού γιατρού, με προτεραιότητα την ενίσχυση των δημόσιων δομών (ΚΥ-ΤΟΜΥ-ΠΙ), τη συγκρότηση 380 ΤΟΜΥ σε όλη τη χώρα και επικουρικά, με την αξιοποίηση ιδιωτών οικογενειακών γιατρών-συμβεβλημένων με τον ΕΟΠΥΥ. Δικτύωση των δημόσιων δομών ΠΦΥ με τις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων και τις κοινοτικές δομές Ψυχικής Υγείας, στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης υγειονομικής και ψυχοκοινωνικής φροντίδας με επίκεντρο την κοινότητα  και της στροφής στην πρόληψη και στην προαγωγή υγείας.
6. Ενίσχυση των προϋπολογισμών του ΕΣΥ και του ΕΟΠΥΥ, με τελικό στόχο τη σύγκλιση με το μέσο ευρωπαϊκό όρο στις δημόσιες δαπάνες υγείας (7,5 % του ΑΕΠ). Αποκατάσταση και αναβάθμιση των ελεγκτικών μηχανισμών του Υπουργείου Υγείας και του ΕΟΠΥΥ για τον έλεγχο της προκλητής ζήτησης και τη διασφάλιση της τεκμηριωμένης ιατρικής φροντίδας και της βιωσιμότητας του συστήματος υγείας.
7. Δραστική μείωση των ιδιωτικών δαπανών υγείας, μέσα από τη μείωση της συμμετοχής στο κόστος φαρμάκων και την αυξημένη κάλυψη αναγκών που επιβαρύνουν τα νοικοκυριά (εργαστηριακές εξετάσεις, φυσικοθεραπεία-αποκατάσταση, οδοντιατρική φροντίδα, «αποκλειστικές νοσοκόμες», ειδική αγωγή κλπ.), είτε μέσα από τις δημόσιες δομές είτε με επιπλέον παροχές από τον ΕΟΠΥΥ. Η συνέργεια πόρων Κράτους και Κοινωνικής Ασφάλισης μπορεί να εγγυηθεί στην πράξη την καθολική και ισότιμη κάλυψη υγείας.
8. Νέος Χάρτης Υγείας και θεσμική αναδιοργάνωση του ΕΣΥ με βάση τα σύγχρονα πληθυσμιακά, συγκοινωνιακά, επιδημιολογικά δεδομένα της χώρας, χωρίς κλείσιμο νοσοκομείων και συρρίκνωση κλινικών-τμημάτων αλλά με συνέργειες δομών και συνολική αναβάθμιση της παρεχόμενης φροντίδας.
9. Περιορισμός των ανισοτήτων στη φροντίδα υγείας μεταξύ Κέντρου και Περιφέρειας –Υγειονομικό ισοδύναμο. Ειδικά κίνητρα προσέλκυσης γιατρών σε άγονες-δυσπρόσιτες-νησιωτικές περιοχές. Θέσπιση «υγειονομικού ισοδύναμου» και αποζημίωση των πολιτών για υπηρεσίες που χρειάζεται να μετακινηθούν εκτός τόπου κατοικίας για να έχουν πρόσβαση σ ’αυτές.
10. Εθνικό Σχέδιο Υποδομών Υγείας για την σταδιακή αναβάθμιση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού στο ΕΣΥ, με ειδικό χρηματοδοτικό εργαλείο μέσω ΠΔΕ-ΕΣΠΑ-RRF-Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
11. Δημοκρατική και συμμετοχική Διοίκηση του ΕΣΥ, με διαφάνεια, δημόσια λογοδοσία και κοινωνικό έλεγχο, εκπροσώπηση των ασθενών στις διοικήσεις των νοσοκομείων, όργανα κοινωνικής διαβούλευσης και δημοκρατικού σχεδιασμού σε κάθε ΥΠΕ, που θα προτάσσουν τις ανάγκες των ληπτών υπηρεσιών υγείας και θα εξασφαλίζουν την δίκαιη κατανομή των πόρων και την κοινωνική ανταποδοτικότητα τους.
12. Θεσμοθέτηση μηχανισμού εκτίμησης των αναγκών υγείας του πληθυσμού και συστηματικής παρακολούθησης των ανισοτήτων στην υγεία.

Οι παραπάνω πολιτικές προτεραιότητες στον τομέα της Υγείας μπορούν να αποτελέσουν τη βάση μιας ευρείας και αξιόπιστης προοδευτικής κυβερνητικής συνεργασίας την επόμενη των εκλογών της 21^ης Μάη. Και συγκροτούν ταυτόχρονα ένα ρεαλιστικό πλαίσιο για τη στήριξη και αναβάθμιση των δημόσιων δομών υγείας στο Νομό Ρεθύμνου. Χωρίς αυτή τη γενναία επένδυση στο ΕΣΥ και στους ανθρώπους του, η αναβάθμιση του νοσοκομείου, των Κέντρων Υγείας, της ΤΟΜΥ, του ΚΕΦΙΑΠ και των δομών Ψυχικής Υγείας της περιοχής μας είναι αδύνατη και ο στόχος της δωρεάν, ισότιμης και ποιοτικής φροντίδας υγείας, είναι ανέφικτος. Υγεία για όλους ή μόνο για όσους έχουν λεφτά, προοδευτική ή νεοφιλελεύθερη λύση στα προβλήματα του ΕΣΥ; Αυτό είναι το κρίσιμο δίλημμα για την πολιτική υγείας, στο οποίο θα κληθούν να πάρουν θέση οι πολίτες στις εκλογές της 21^ης Μαΐου.

*Ο Ανδρέας Ξανθός είναι βουλευτής Ρεθύμνου και τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ