Kreta statt Heizen
Της Ελευθερίας Μηλάκη
Θα σου το εξηγήσω όσο πιο απλά μπορώ. Παλιά η Ρωσία είχε πολλές χώρες. Την Ουκρανία, τη Γεωργία και πολλές άλλες. Ακόμα και στη σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση είχε πολλά παιδάκια. Την Πολωνία, το ανατολικό Βερολίνο… Τώρα θέλει να πάρει πίσω τα παιδάκια της, αλλά η Αμερική δεν την αφήνει, γιατί θέλει όλη η Ευρώπη να είναι δικό της παιδάκι. Παιδάκι εννοώ, να τις κάνει ό,τι θέλει…
Το συναίσθημα, αυτό που νιώθουμε δηλαδή, μπορεί να είναι παραπλανητικό. Μπορεί κάποιος να νιώθει άγχος και να νομίζει ότι νιώθει θυμό. Ή μπορεί να νιώθει κούραση και να νομίζει ότι νιώθει θλίψη. Για αρχή χρειάζεται μια γενναία εκκαθάριση. Στο σπίτι, στις συνήθειες, στις συναναστροφές, έτσι ώστε ό,τι δεν μας κάνει καλό να απομακρύνεται. Έτσι δημιουργείται χώρος και χρόνος για πράγματα που μας ευχαριστούν και μας πάνε μπροστά. Επίσης κρατάμε ημερολόγιο ή σημειώσεις, εντοπίζουμε ποιες σκέψεις επανέρχονται επίμονα ή εμμονικά και αν χρειαστεί ζητάμε βοήθεια από ειδικό.
Πριν από τα Χριστούγεννα, περιμένοντας και τη νέα χρονιά, το ξεκαθάρισμα είναι παράδοση. Ήταν τόσα πολλά τα παλιά βιβλία, οι παλιές εφημερίδες, τα παλιά περιοδικά, λογαριασμοί, αποκόμματα… Το πρώτο που πήγε στην ανακύκλωση ήταν φωτοτυπίες από παλιές προκηρύξεις του ΑΣΕΠ. Τις έκοψα κομματάκια πριν τις πετάξω, τώρα πια έχουμε το νέο ψηφιακό σύστημα. Και μαζί πέταξα την αντίληψη που διατύπωνα το 2009 ως εξής: «Αν το σύστημα ήταν αξιοκρατικό θα είχα μια σταθερή δουλειά και θα πρόσφερα τις υπηρεσίες μου στην πατρίδα μου»… Δεν θέλω να το σχολιάσω περαιτέρω γιατί θα πούνε ότι… ψάχνω δικαιολογίες για να μην διοριστώ! Και ξαφνικά βρήκα ένα διαφημιστικό φυλλάδιο για διακοπές στη Γερμανία, που μου το είχε δώσει το 2012 ο… Γιοαχίμ Φούχτελ, ο Φουχτελάκης που λέγανε, όταν εργαζόμουν ως μεταφράστρια. Η αλήθεια είναι ότι πολύ σύντομα όντως πήγα στη Γερμανία, αλλά όχι ακριβώς για διακοπές… Θυμάστε το αστειάκι «Αλβανός τουρίστας» τη δεκαετία του 1990; Κάτι ανάλογο. Βρήκα εφημερίδες από το 2016 και τι να κάνω, τις διάβασα. Δεν το ήξερα ότι ο Bob Dylan είχε πάρει Νόμπελ λογοτεχνίας. Το έμαθα. Κατά τα άλλα τα θέματα ήταν ίδια. Οι προκλήσεις του Ερντογάν, το brain drain, μόνο μια διαφορά βρήκα. Για την τότε κυβέρνηση και τα πρόσωπα της υπήρχε αμφισβήτηση και δυσμένεια και μάλιστα με πολύ άκομψο τρόπο… Ειρωνία… Ενώ τώρα… Τώρα επικροτείται ως απόλυτα φυσιολογικό το να μην μπορείς να ζήσεις από τη δουλειά σου. Τι, είσαι κανένας φτωχός, άπορος, ευάλωτος συμπολίτης μας να χρειάζεσαι και θέση εργασίας; Εσύ δεν είσαι από τα παιδιά της γενιάς του Πολυτεχνείου; Θα τον έχεις τον τρόπο σου λογικά.
Μια φίλη μου στο γυμνάσιο είχε μαμά φιλόλογο και της έλεγε διάφορα όσον αφορά τα αρχαία και τις λέξεις που προέρχονται από τα αρχαία. «Δουλεύω», έλεγε με πομπώδες ύφος, «σημαίνει είμαι δούλος». Ακριβώς. Εκπληρώθηκε η προφητεία. Δουλεύει μόνο όποιος έχει απόλυτη ανάγκη για χρήματα, για να καλύψει τις απολύτως βασικές βιοποριστικές ανάγκες, όπως στέγη και τροφή, το αφεντικό τον στίβει σαν λεμόνι, γιατί φυσικά πώς να βρεθεί προσωπικό σε συνθήκες τόσο αισχρής εκμετάλλευσης; Απορώ πώς η δική μας γενιά τα ανέχεται όλα αυτά. Ή μάλλον βρίσκουν άλλους να τα ανέχονται…
- Σήμερα ήρθε στο σχολείο ο αρχιεπίσκοπος και έδωσε στον καθένα μας μια Καινή Διαθήκη!
- Ποιος αρχιεπίσκοπος; Ο καινούριος; Αυτός είναι πολύ κουλ… Έδωσε σε όλους;
- Ναι, σε όλους…
- Πολύ large…
Τι να κρατήσω από το παρελθόν… Στα χρόνια των γιαγιάδων και των παππούδων μας ήταν το Πατρίς Θρησκεία Οικογένεια…
- Η Σοφία λέει ότι έτσι και αλλιώς η ζωή μας εδώ είναι προσωρινή, μετά θα πάμε κάπου αλλού. Και το πιστεύει.
- Ναι, είναι προσωρινή.
- Εσύ το πιστεύεις;
- Ναι.
- Σου το είπαν ή το πιστεύεις από μόνος σου;
- Έτσι και αλλιώς το λέει και Κοράν.
Αυτά για τη θρησκεία. Στο θέμα της οικογένειας τώρα υπάρχει το θέμα της τιμής, ό,τι ντροπιάζει την οικογένεια, στην πυρά. Μπορεί να είναι μια «τρελή» ή «τρελός», μια γεροντοκόρη, ένας «ανώμαλος». Έχει κάποια μελανά σημεία και ο θεσμός της οικογένειας, καθώς δεν προστατεύει επαρκώς τα ευάλωτα ή τα διαφορετικά μέλη του. Αυτό ισχύει φυσικά για τις καλές οικογένειες. Για τις κακές μαθαίνουμε κάθε μέρα στις ειδήσεις και είναι πολύ εξτρήμ αυτά που μαθαίνουμε. Η οπισθοδρόμηση εξελίσσεται γοργά μπροστά στα έκπληκτα μάτια των σημερινών 40, 50 + που έκαναν άλματα μόρφωσης και κοινωνικής προόδου, δεν είναι χάσμα γενεών είναι χάσμα στην παιδεία και στην ποιότητα ζωής… Όμως και οι παππούδες και οι γιαγιάδες είχαν όχι μόνο αξιοπρέπεια, αλλά και αίγλη. Αυτό είναι κάτι άσχετο από την οικονομική και μορφωτική κατάσταση, είναι η ψυχή και το πνεύμα, είναι στοιχεία αναφαίρετα. Σύμφωνα μάλιστα με νέες έρευνες, η επιστήμη μελετά ότι κληρονομείται μέσα από τα γονίδια και ο νους. Δεν μαθαίνουμε μόνο από το παράδειγμα και τις διδαχές των προγόνων μας. Φέρουμε το dna τους, σε πνευματικό και σωματικό επίπεδο. Το γκλαμ των κρητικών αγροτών δεν αφαιρείται. Η Κρήτη είναι ένας ευλογημένος τόπος από άποψη οικονομική. Είναι εύφορο νησί. Υπήρχε όμως ένα δημοτικό τραγούδι που έλεγε για μία κοπέλα με δώδεκα αδερφούς και δεκαοχτώ ξαδέρφους που την σκότωσαν για να μην τους ντροπιάσει… Θεωνίτσα νομίζω τη λέγανε. Ακούγεται σαν Πακιστάν; Και όμως εκεί προοδεύουν. Θα πρέπει να είναι κανείς πολύ οπισθοδρομικός για να εφαρμόσει τη μέθοδο «κόψε λαιμό» σε θέματα τιμής. Έχουν κάνει στην Ευρώπη!
Βρήκα και ένα κείμενο που το είχα γράψει το 2009. Σε απόκομμα εφημερίδας. Ο τίτλος ήταν «τι να κόψω». Με ύφος σοφού συμβούλευα να κόψουμε το ντελίβερι και τον καφέ στο χέρι, για να εξοικονομήσουμε χρήματα για ταξίδια, επειδή οι εμπειρίες αξίζουν περισσότερο από τα αντικείμενα… Εμείς ποτέ δεν υπήρξαμε σπάταλοι και τεμπέληδες και όλα αυτά που λέγανε, για να δικαιολογήσουν το γεγονός ότι μας αρπαξαν χρήματα και αγαθά για τα οποία εργάστηκαν σκληρά τρεις γενιές. Τελικά η προδοσία που ξεκίνησε το 2009 είναι ασταμάτητη και είναι πολύ μεγάλη για να μένουμε θεατές. Είναι ακραία προδοσία σε βάρος τριών γενιών βιοπαλαιστών, ανθρώπων της εργασίας και της μελέτης. Εμείς πάντα ζήσαμε λιτά, σαν ασκητές. Υπάρχουν και αυτοί οι Έλληνες. Οι σεμνοί, οι εργατικοί, οι διαβασμένοι. Αυτοί που δεν επιδίωξαν ποτέ την επίδειξη, τον άδικο πλουτισμό, τη χαμέρπεια… Γιατί σκοπός της ζωής μας δεν είναι η χαμέρπεια….
Το γερμανικό περιοδικό myself Δεκεμβρίου δεν έχει έρθει ακόμα. Διάβασα του Νοεμβρίου. Έκπληκτη είδα μια σελίδα με μια ξανθιά κοπέλα να φοράει ένα κόκκινο φέσι σε ένα ηλιόλουστο παζάρι της βορείου Αφρικής. Ο τίτλος του κειμένου ήταν Reisen statt Heizen (ταξίδι αντί για θέρμανση) και πρότεινε παρατεταμένες δίμηνες διακοπές σε χώρες του Μεσογειακού Νότου, όπως η Τυνησία και η Τουρκία, για να αποφύγουν τα έξοδα σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο και να απολαύσουν διακοπές! Το επίπεδο ζωής των ανθρώπων στις χώρες αυτές, στις ζεστές χώρες, δεν αφορά το γερμανό περιηγητή. Αυτός να ζεσταθεί θέλει και να κάνει οικονομία στο φυσικό αέριο. Όμως το επίπεδο ζωής στην Ελλάδα που είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα έπρεπε να ενδιαφέρει; Τελικά το συναίσθημα είναι οργή ή ταπείνωση; Εδώ ταιριάζει και η συμβουλή της γενιάς του Πολυτεχνείου. Να γνωρίζουμε και να επιδιώκουμε το συμφέρον μας.
