Της Ελευθερίας Μηλάκη
Ο τίτλος αυτός δεν είναι δικός μου. Τον δανείστηκα από ένα βιβλίο που κυκλοφορεί και νομίζω ότι ταιριάζει γάντι τώρα που θα εορτάσουμε περήφανοι το ΟΧΙ στην παράδοση της χώρας μας αμαχητί στους Ιταλούς… Και μετά τις θριαμβευτικές νίκες του ελληνικού στρατού στην Αλβανία, που συνορεύει βορειοδυτικά με την Ελλάδα, ήρθε η συντριβή, η άτακτη οπισθοχώρηση, η κατάρρευση όλων των μετώπων στα βόρεια, ο Χίτλερ, αυτοί που πάτησαν πάνω σε πτώματα κυριολεκτικά για να καταφέρουν να γυρίσουν ζωντανοί, σώοι ή ανάπηροι… Η κατάληψη της υπόλοιπης Ελλάδας, οι Γερμανοί να παρελαύνουν στην Αθήνα ψάλλοντας Auf der Heide blüht ein kleines Blümelein, und das heißt, Erika… Η αδιαλλαξία του κυρίου Τσώρτσιλ και του Χίτλερ οδήγησε στο λιμό του χειμώνα του 1941… Ο αποκλεισμός της Αθήνας, οι 100.000 νεκροί από την πείνα στην Αθήνα, αλλά και αλλού, οι μαυραγορίτες, το λαθρεμπόριο λαδιού ή σταφίδας που θα μπορούσαν να σώσουν ζωές έναντι ολόκληρων περιουσιών… Το τελευταίο ελεύθερο ελληνικό έδαφος, η Κρήτη, καταλαμβάνεται με μια πρωτοφανή επιχείρηση αλεξιπτωτιστών το Μάϊο του 1941, με τον ντόπιο πληθυσμό να αναλαμβάνει μόνος του την υπεράσπιση του τόπου του, καθώς τα στρατηγεία στο Λονδίνο είχαν αποφασίσει ότι οι θυσίες για να κρατηθεί η Κρήτη είχαν όρια… Έτσι σώθηκε για παράδειγμα η Μάλτα, το αγαπημένο νησί της Ελισάβετ, εκεί όπου έζησε τα πρώτα χρόνια μετά το γάμο της με το Φίλιππο της Ελλάδας και της Δανίας. Έζησαν σχεδόν σαν ένα συνηθισμένο νεαρό ζευγάρι, αφού ήταν ακόμα πριγκίπισσα, πριν από το θάνατο του πατέρα της. Εντωμεταξύ ο κύριος Τσώρτσιλ, αφού με άλλο λιμό, στην Ινδία αυτή τη φορά, εξαφάνισε όσους σχεδόν έκαψε στους φούρνους ο Χίτλερ, τέσσερα εκατομμύρια Ινδούς, είπε, πάμε να σώσουμε τους εύρωστους Έλληνες και άσε τους κοκκαλιάρηδες Ινδούς. Ήταν θαύμα που δεν πέθαναν όλοι. Αυτό έδειξε στον κύριο Τσώρτσιλ ότι είχαν μεγάλη δύναμη ψυχής και έτσι δήλωσε, ήρωες είναι αυτοί που πολεμούν σαν Έλληνες, δηλαδή σύμφωνα με τον κύριο Τσώρτσιλ Έλληνας είναι ο ορισμός του ήρωα.
Διώξαμε τους Ιταλούς, τους Γερμανούς, το φασισμό του Μουσολίνι, το φασισμό του Χίτλερ, τον κύριο Τσώρτσιλ και τους φιλέλληνές του, το φασισμό της Χούντας, αντιπαθήσαμε τους Αμερικάνους, ζήσαμε το «αμερικάνικο όνειρο», το «ευρωπαϊκό όνειρο». Κάποτε, μα τώρα είμαστε εδώ. Διώξαμε και τους βασιλιάδες… Είχα γνωρίσει μια γυναίκα στην Αθήνα, που είχε χάσει τα πάντα, είχε πτωχεύσει. Ο ηλικιωμένος σύζυγός της είχε σημαντική μόρφωση και συγκεκριμένα είχε σπουδάσει στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Από τη θλίψη του είχε αρρωστήσει, είχε χάσει τα λογικά του. Η κυρία Ρ. πίστευε ότι για όλα έφταιγε το Πασόκ. Με το ζιβάγκο μας ήρθανε… Έλεγε με οργή. Ήταν αρχές του 2000. Το πρόβλημα είναι ότι οι αρπακτικοί δεν πτώχευσαν, ούτε θα πτωχεύσουν ποτέ. Στόχος για πτώχευση έγιναν και γίνονται και τώρα οι έντιμοι, οι εργατικοί, οι αξιοπρεπείς. Μια φορά, μια φίλη, η Π.Γ., πάνω σε μια συζήτηση με ρώτησε: Δηλαδή τι θέλεις, να μας κυβερνά ένας… φτωχός πλην τίμιος, σαν τον Τσίπρα; Εγώ θέλω να μας κυβερνά αυτός που ενδιαφέρεται για το δημόσιο πλούτο. Να μην αναγκάζομαι να πληρώνω για πράγματα που θα έπρεπε να είναι δωρεάν για όλους. Να νιώθω περήφανη για τον εαυτό μου, για τους προγόνους μου, να είμαι στη ζωή μου «άγρυπνος και αυστηρός νοικοκύρης». Θέλω να είμαι πλούσια και τυχερή. Δεν είμαι η μόνη. Σπουδάσαμε στα ελληνικά δημόσια ΑΕΙ και ΤΕΙ, περάσαμε από τις ψυχοφθόρες πανελλήνιες, έχουμε γνώσεις. Γνώσεις που άλλοι για να τις αποκτήσουν έπρεπε να ξενιτευτούν στην Ιταλία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την πρώην Γιουγκοσλαβία. Είμαστε η προίκα της Ελλάδας που δημιουργήθηκε με κόπους και θυσίες στα χρόνια 1980-2009. Και εντάξει. Δεν είπε κανείς να μην υπάρχει ιδιωτική παιδεία. Δεν μπορείς έτσι όπως είναι τα πράγματα να αποκλείσεις από την ανώτατη εκπαίδευση τους έχοντες, άσχετα αν τα απέκτησαν έντιμα ή άτιμα. Όμως τώρα όλοι αυτοχαρακτηρίζονται ως φροντιστήριο ή ως πανεπιστήμιο, αν η ποιότητα είναι το θέμα. Και ο βιοπορισμός; Αυτό είναι το βασικό θέμα που απασχολούσε ακόμα και τον μεγάλο κρητικό διανοητή, το Ν. Καζαντζάκη. Έπρεπε να βρίσκει τρόπους να χρηματοδοτεί το σπουδαίο έργο του. Και τι δεν έκανε. Έγραφε σχολικά βιβλία, δούλεψε σε υπηρεσία αποκατάστασης μικρασιατών προσφύγων, όμως πρόλαβε να δει το έργο του να αναγνωρίζεται όσο ήταν ακόμα εν ζωή. Άλλοι θα σπουδάζουν γιατί έτσι τους αρέσει και άλλοι με ένα πτυχίο θα προσπαθούν να βιοπορίζονται. Το λες και άδικο. Τουλάχιστον όμως να ξεχωρίζει ο καλός. Να μην είναι όλα διαφήμιση, διαφήμιση, διαφήμιση και λεηλασία του κράτους.
Τι είναι όλο αυτό το χάος; Αυτή η ζούγκλα; Πώς θες να μπω σε αυτή τη στάνη; Σήκωσε λίγο το κεφάλι, να καταλάβω τι μου λες… Παράξενο πως χαμηλώνουν όλα τριγύρω κάθε τόσο, σαν να βυθίζονται στο χώμα… Αυτός ο εμπαιγμός; Κάποιοι εξαρτάστε από το μισθό σας! Ντροπή. Είναι ντροπή να χρειάζεσαι δουλειά, να χρειάζεσαι χρήματα, είναι ντροπή να ζεις, να σπουδάζεις, να ταξιδεύεις, να διασκεδάζεις, να ψωνίζεις, να περνάς καλά. Είναι ντροπή να είσαι «παιδί του λαού». Ενώ αν ανήκεις στους κληρονόμους και στους χυδαίους νεόπλουτους είσαι καλός, φιλάνθρωπος, αξιόλογος, αξιοσημείωτος, σημαντικός. Ακόμα και όμορφος και έξυπνος. Το τέλος της φιλοδοξίας. Η καριέρα δεν είνα πια κουλ. Αυτοί είναι οι τίτλοι των γυναικείων περιοδικών αυτό το φθινόπωρο. Είναι Τετάρτη. Μπορώ να πάω στη λαϊκή, μπορώ να πάω στα σούπερμαρκετ, να αναζητήσω τις προσφορές, να αφιερώσω χρόνο να ψωνίσω φτηνότερα. Να κάνω τις δουλειές του σπιτιού χωρίς καμία βόηθεια. Ή να πάω να δουλέψω στο «φροντιστήριο» της κυρίας ΧΨ που δηλώνει: Δυστυχώς δεν μπορώ να σας πληρώσω όσα αξίζετε. Είχε μαλλιά κομμωτηρίου, ξανθά, κόκκινη ονυχοπλαστική και μια καθαρίστρια που έτριβε… Εσείς τι έχετε σπουδάσει; Ρώτησα εκνευρισμένη. Εγώ… Έγώ… Έχω πάει στην Αμερική… Τι ωραία! Εγώ δεν έχω πάει ποτέ στην Αμερική και δεν θέλω να πάω. Ούτε στο Παρίσι, ούτε στο Λονδίνο δεν θέλω να ξαναπάω. Σε μια τέτοια ζούγκλα όλα είναι επιβίωση. Όμως, όπως είχε πει και η Μέγκαν, δούκισσα του Σάσεξ, δεν αρκεί να επιβιώνεις, πρέπει και να ζείς…
Έχετε δει γερμανικές σημαίες στα μπαλκόνια; Στη Γερμανία. Στις εργατικές συνοικίες… Πολλοί δεν μπορούν να καταλάβουν ότι δεν πρέπει να είναι περήφανοι. Πρέπει να είναι περήφανοι, αν δεν είναι περήφανοι. Και όμως οι Ιταλοί μέσα στη φτώχεια τους αποφάσισαν να ξαναγίνουν… «περήφανοι». Το έλεγα από παλιά αυτό. Ότι η φτώχεια βρίσκεται στον τρόπο ζωής και σκέψης. Το πιστεύω ακόμα και ας μεσολάβησαν τόσα πολλά. Λογική σκέψη, καλή συμπεριφορά και ο φασισμός να τρώει πόρτα. Πόσα ευρώ το μήνα έπρεπε να έχει ο κάθε Έλληνας, για να είναι ευτυχισμένος; Δύο χιλιάδες, τρεις, τέσσερις; Πέντε; Γιατί όχι 1941 ευρώ; Είδα ένα μπαλκόνι που είχε κόκκινα γαρύφαλλα και μία λαντάνα με πλούσιες κίτρινες ταξιαρχίες, συγνώμη, ήθελα να πω, ταξιανθίες… Λίγο πιο κάτω είδα ένα μπαλκόνι με μικρά κόκκινα τριαντάφυλλα. Και παρακάτω ένα πελώριο κόκκινο γάτο, ένα θαύμα της φύσεως. Είναι καλοκαίρι ακόμα στην Κρήτη. Τουρίστες όλο το χρόνο λένε θα έχουμε φέτος για πρώτη φορά. Είναι ωραία εδώ. Δεν έχω να πάω πουθενά. Έτσι και αλλιώς, όπως είπε και ο ηθοποιός Σ. Μάινας σε μια συνέντευξή του, εμείς υπηρετούμε την ελληνική γλώσσα; Πού να πάμε;
