Δύο χρόνια μετά, ο εξωδικαστικός έχει αποτύχει παταγωδώς: ούτε 3 στους 100 από όσους αιτούνται δεν παίρνουν ρύθμιση
Αντιμέτωποι με πλειστηριασμούς ακόμη και πρώτης κατοικίας θα έρθουν χιλιάδες πολίτες σε όλη τη χώρα σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του κράτους και εξαιτίας των χειρισμών της κυβέρνησης της Ν.Δ. Και μάλιστα σε μια συγκυρία μεγάλης ενεργειακής κρίσης, με τα νοικοκυριά να βλέπουν ολοένα και μεγαλύτερη μείωση των εισοδημάτων τους και το ιδιωτικό χρέος να διογκώνεται. Άλλωστε, η κυβέρνηση έκανε συγκεκριμένες επιλογές με σαφές πρόσημο: ο Πτωχευτικός Νόμος, η απελευθέρωση των πλειστηριασμών, ο εξωδικαστικός μηχανισμός, χωρίς καμία δεσμευτικότητα για τις τράπεζες. Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση νομοθέτησε έναν εξωδικαστικό μηχανισμό σύμφωνα με τις απαιτήσεις των τραπεζών. Δύο χρόνια μετά, ο εξωδικαστικός έχει αποτύχει παταγωδώς: ούτε 3 στους 100 από όσους αιτούνται δεν παίρνουν ρύθμιση.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Τα funds που έχουν αγοράσει τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών τα τελευταία χρόνια ελέγχουν σήμερα εμπράγματη εξασφάλιση (υποθήκη ή προσημείωση) περί τα 700.000 ακίνητα, αξίας άνω των 40 δισ. ευρώ. Το πρώτο εξάμηνο του 2022 αναρτήθηκαν στην πλατφόρμα e-auction 23.360 πλειστηριασμοί, ενώ για το 2022 είναι συνολικά αναρτημένοι 44.000 και για το 2023 η λίστα αυξάνεται καθημερινά, όπως κατέγραψε και σε προηγούμενο άρθρο του στην ΑΥΓΗ της Κυριακής ο δικηγόρος Κώστας Τσουκαλάς.
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία από την ηλεκτρονική πλατφόρμα e-auction.gr, οι προγραμματισμένοι πλειστηριασμοί ακινήτων για το 2022 ανέρχονται σε περισσότερους από 35.000, όταν το 2021 ήταν 23.073, με καταγεγραμμένη ετήσια μεταβολή +32%, επιστρέφοντάς μας στην «κανονικότητα» του 2008. Μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2022 διενεργήθηκαν 17.620 πλειστηριασμοί ακινήτων, ενώ όλο το 2021 διενεργήθηκαν 11.302. Αν ο ρυθμός αυτός συνεχιστεί, τότε θα υπάρξει υπερτριπλασιασμός των πλειστηριασμών μέσα σε μόνο ένα έτος. Για το 2023 προβλέπεται ακόμα μεγαλύτερη αύξηση, με απρόβλεπτες συνέπειες για την κοινωνική συνοχή. Στο στόχαστρο τίθενται ακόμη και δανειολήπτες με πολύ μικρές οφειλές, της τάξης των 20.000 ευρώ.
Οπως προκύπτει, οι πλειστηριασμοί επιστρέφουν σταδιακά στα προ κρίσης επίπεδα, του 2008 και του 2009, όταν προγραμματίζονταν κάθε χρόνο 50.000 περίπου. Πλέον, οι ειδικοί της αγοράς εκτιμούν βάσιμα πως το 2023 θα έχουμε χρονιά ρεκόρ ακόμα και σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα.
Η άρνηση ρυθμίσεων από τα funds και ο νόμος του ΣΥΡΙΖΑ
Σύμφωνα με τα όσα κατήγγειλε από το βήμα της Βουλής η τομεάρχης Οικονομικών και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Έφη Αχτσιόγλου, «τα funds αρνούνται να κάνουν ρυθμίσεις. Δεν απαντούν καν στα αιτήματα των πολιτών. Άλλες φορές ζητούν υπέρογκα ποσά ως προκαταβολές μόνο για να συζητήσουν μια ρύθμιση, χωρίς να δεσμεύονται για το περιεχόμενο και τους όρους αυτής. Αλλά και όταν κάνουν πρόταση ρύθμισης, αυτή είναι εντελώς εκτός πραγματικότητας. Τα funds ελέγχουν σήμερα με εμπράγματη εξασφάλιση περίπου 700.000 ακίνητα και η μόνη μέριμνά τους είναι πώς θα γίνουν πλειστηριασμοί».
Για το ζήτημα της απόφασης του Αρείου Πάγου σχετικά με τα funds δήλωσε ότι «ο υπουργός Οικονομικών είπε ότι δεν θα φέρει την τροπολογία (σ.σ.: έκανε πίσω τελικά υπό τον φόβο αντιδράσεων). Αυτό σημαίνει ότι τα funds στο εξής πρέπει να λειτουργήσουν με τον νόμο του 2015, ο οποίος προβλέπει σαφείς δικλείδες και δεσμεύσεις υπέρ των οφειλετών, προβλέπει την υποχρέωση να προτείνουν ρύθμιση στον δανειολήπτη, αλλά και τη φορολόγηση των πράξεών τους. Ενώ για μεταβιβάσεις δανείων που έχουν ήδη γίνει με τον νόμο του 2003 -δηλαδή η συντριπτική πλειονότητα- οι πλειστηριασμοί δεν θα προχωρήσουν».
Ιδιωτικό χρέος 257 δισ. ευρώ κατατρώει του πολίτες
Ολα αυτά λαμβάνουν χώρα την ώρα που το ιδιωτικό χρέος είναι κοντά στα 257 δισ. ευρώ και αναμένεται να αυξηθεί κι άλλο μέχρι το τέλος του 2022. Ωστόσο, η κυβέρνηση της Ν.Δ. αρνείται πεισματικά να λάβει ουσιαστικά μέτρα ρύθμιση των οφειλών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο στο τέλος του Ιουλίου του 2022 διαμορφώθηκε στα 112,6 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 3,7 δισ. ευρώ σε σχέση με τον Ιούλιο του 2021, όπως έχει αναλυτικά καταγράψει και σε προηγούμενο φύλο της η ΑΥΓΗ της Κυριακής.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο συνολικός αριθμός των οφειλετών προς την εφορία στο τέλος του Ιουλίου του 2022 σημειώνει αύξηση κατά 741.827 πρόσωπα (φυσικά και νομικά) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στους 4.230.900 οφειλέτες, όπως καταγράφεται στην έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής για το δεύτερο τρίμηνο.
Η εικόνα στα ασφαλιστικά ταμεία
Παράλληλα, όπως καταγράφεται στη 2η Τριμηνιαία Έκθεση Προόδου Έτους 2022 του ΚΕΑΟ, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών στο τέλος του Ιουνίου 2022 διαμορφώθηκε στα 43,4 δισ. ευρώ, δηλαδή παρουσίασε αύξηση κατά 590,4 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Η αύξηση αυτή προέρχεται τόσο από την αύξηση των κύριων οφειλών (κατά 180 εκατ. ευρώ) όσο και των πρόσθετων τελών (κατά 410,4 εκατ. ευρώ). Σε ετήσια βάση, αύξηση παρουσίασε ο αριθμός των μητρώων των οφειλετών κατά 439.201, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των μητρώων με οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία να διαμορφώνεται στο τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2022 σε 2.392.558.
Κόκκινα δάνεια
Οι πολίτες έχουν οφειλές και προς τράπεζες και funds. Είναι χαρακτηριστικό ότι ξεπέρασε τα 86,96 δισ. ευρώ η ονομαστική αξία των κόκκινων δανείων που διαχειρίζονται οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΔΑΔΠ) στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Ακόμη, τα κόκκινα δάνεια που διαχειρίζονται αυτή τη στιγμή οι τράπεζες είναι κοντά στα 15 δισ. ευρώ, σύμφωνα με πληροφορίες, ενώ ο στόχος είναι να «πέσουν» κοντά στα 10 δισ. ευρώ στο τέλος του έτους.